PDE - Η κοινότητα των εκπαιδευτικών

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟN ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ  ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Αθήνα, 28 Φεβρουαρίου 2008

    Συνέντευξη Τύπου του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη μετά το πέρας των εργασιών της Συνόδου Προέδρων ΤΕΙ στις Σέρρες, 28/02/08


    Ε. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ: Είχα την ευκαιρία στη Σύνοδο να παραδώσω τέσσερα κείμενα που ολοκληρώνουν ουσιαστικά για λογαριασμό της πολιτείας, της κυβέρνησης, αυτή τη θεσμική μεταρρύθμιση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

    Το πρώτο είναι το νομοσχέδιο που έγινε ήδη νόμος πριν μερικές μέρες για την έρευνα και την τεχνολογία, το οποίο συνδέει πια τα ΑΕΙ με την αγορά εργασίας και την αγορά γενικότερα και τα βάζει στη λογική της από κοινού χάραξης με την πολιτεία της ερευνητικής στρατηγικής της χώρας.

    Είναι σημαντική εξέλιξη αυτή, η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για αναβάθμιση στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας. Άλλωστε τα 20 σημεία που είχαν υποβληθεί κατά το παρελθόν τόσο από τα ΤΕΙ όσο και από τα Πανεπιστήμια, συμπεριλαμβάνονται σ’ αυτό το νόμο μετά από διαπραγμάτευση που έγινε μεταξύ των δυο Υπουργείων και τώρα πια είναι δεσμεύσεις του κράτους.

    Δεύτερον: Ένα από τα κείμενα, το 2ο κείμενο που έδωσα στη Σύνοδο ήταν ο Πρότυπος Γενικός Εσωτερικός Κανονισμός για τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Ο Κανονισμός αυτός συμπληρώνει το θεσμικό πλαίσιο του νόμου - πλαισίου και έτσι διευκολύνει την εφαρμογή του. Επί τη βάσει αυτού του νόμου, αυτή είναι η ιδιαιτερότητα και το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του πρότυπου κανονισμού, μπορούν αν θέλουν να βάλουν τις δικές τους πινελιές στα Ιδρύματα, καθένα προσαρμόζοντάς τον στην ιδιαιτερότητά του, χωρίς όμως να θίγει το σκληρό πυρήνα της μεταρρύθμισης, ο οποίος προσδιορίζεται τόσο από το νόμο όσο και από τον Πρότυπο Κανονισμό τον οποίο τους καταθέσαμε.

    Το τρίτο σημείο είναι ένα μοντέλο 4ετούς οικονομικού προγραμματισμού το οποίο το δίνουμε για να εννοιοποιήσουμε τη λογική που ακολουθείται στον τετραετή στρατηγικό σχεδιασμό των Ιδρυμάτων και για να μπορέσουμε να διευκολύνουμε και κάποια Ιδρύματα που δεν έχουν τις απαιτούμενες Τεχνικές Υπηρεσίες για να μπορέσουν να το φτιάξουν με αρτιότητα. Χωρίς να είναι δεσμευτικός, είναι απλά μια πρόταση για την οποία είχαμε δεσμευθεί ότι θα την καταθέσουμε κατά την προηγούμενη Σύνοδο και βεβαίως την καταθέσαμε σήμερα.

    Το τέταρτο είναι το κύριο, η είδηση δηλαδή η σημερινή, είναι ο νόμος για τα μεταπτυχιακά. Ένας νόμος, ο οποίος για πολλές δεκαετίες ήταν αίτημα των ΤΕΙ, δίνει τη δυνατότητα αυτόνομων μεταπτυχιακών σε κάθε ένα Ίδρυμα καθώς και συνεργασίας του ΤΕΙ με το Πανεπιστήμιο ή του ΤΕΙ με τα Πανεπιστήμια, με τα Ιδρύματα του εξωτερικού.

    Εκτιμώ ότι με αυτές τις τέσσερις παρεμβάσεις ολοκληρώνεται όπως σας είπα η προσπάθεια της θεσμικής μεταρρύθμισης από την πλευρά της πολιτείας και τώρα πια είναι αποσαφηνισμένο ποιες είναι οι ευθύνες του κράτους, ποιες είναι οι ευθύνες των αυτόνομων Ιδρυμάτων, ποια είναι η ευθύνη της ακαδημαϊκής ή της φοιτητικής κοινότητος, για να μπορέσει να λειτουργήσει εύρυθμα και ανταποδοτικά και για τους ίδιους αλλά και για την κοινωνία.

    Έχουμε πει ότι αυτή η συνεργασία που ουσιαστικά ευοδώθηκε το προηγούμενο διάστημα, δηλαδή από την προηγούμενη σύνοδο μέχρι αυτή, θα συνεχιστεί με τον ίδιο τρόπο και θα παράξει πιστεύω ακόμα περισσότερα αποτελέσματα.

    Με το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά διευρύνονται και οι πηγές χρηματοδότησης των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών καθώς και η διαφάνεια στη διαχείριση των εσόδων τους μέσω Ε.Λ.Κ.Ε. Επίσης, εκχωρείται στα ΑΕΙ η δυνατότητα αναπροσαρμογής του Προγράμματος των μαθημάτων χωρίς νέα έγκριση από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων καθώς και ο καθορισμός της γλώσσας διδασκαλίας και συγγραφής της διπλωματικής ή αντίστοιχα της διδακτορικής διατριβής.

    Ήδη ολοκληρώνονται και εντός των προσεχών ημερών θα υπογραφούν τα Προεδρικά Διατάγματα για τα εναπομείναντα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων των Τμημάτων των ΤΕΙ.

    Θα ήθελα να υπογραμμίσω σ’ αυτό το σημείο ότι αυτό είναι μια εκκρεμότητα την οποία κληρονομήσαμε, διότι κατά το παρελθόν συνηθίζονταν να ιδρύονται Πανεπιστήμια και ΤΕΙ ανά τη χώρα, χωρίς το Προεδρικό Διάταγμα το οποίο τα ιδρύει, να προβλέπει και τα συγκεκριμένα επαγγελματικά τους δικαιώματα.

    Ερχόμαστε λοιπόν σήμερα αντιμέτωποι με αυτό το πρόβλημα, που δημιούργησε τρομερά αδιέξοδα για τους αποφοίτους των ΤΕΙ και αποφασισμένοι βεβαίως να το θεραπεύσουμε. Ήδη η προσπάθεια ξεκίνησε κατά την προηγούμενη κυβερνητική περίοδο Καραμανλή από την προκάτοχό μου και συνεχίζεται σήμερα. 64 Τμήματα το προηγούμενο διάστημα απέκτησαν επαγγελματικά δικαιώματα και τώρα είμαστε στη φάση που ολοκληρώνεται η διαπραγμάτευση και τα υπόλοιπα 34 ΤΕΙ καθώς και τα 22 Πανεπιστήμια που δεν είχαν επαγγελματικά δικαιώματα ν’ αποκτήσουν.

    Μόλις θα ολοκληρωθεί αυτή η διαπραγμάτευση, εμείς θα προχωρήσουμε στην έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων, δημιουργώντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις για τους αποφοίτους, να ενταχθούν στην αγορά εργασίας.

    Θέλω να τονίσω επίσης ότι η απόφαση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου είναι τα νέα Τμήματα που δημιουργούνται όπου δημιουργούνται να έχουν κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα, από δω και στο εξής, και παράλληλα να μη γίνονται επικαλύψεις στις ειδικότητες που δίδονται στα Πανεπιστήμια και στις ειδικότητες που δίδονται στα ΤΕΙ.

    Αντιθέτως θα ευνοήσουμε τη συνεργασία αυτών των δυο κοινοτήτων, δηλαδή των Πανεπιστημιακών και των ΤΕΙ, για να μπορέσουμε να έχουμε ένα καταληκτικό αποτέλεσμα που θα είναι άψογο και το οποίο ουσιαστικά θ’ απαντά και στις προκλήσεις της εποχής.

    Ετέθησαν ορισμένα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τον έλεγχο δαπανών από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ενημέρωσα τη Σύνοδο όπως είχα δεσμευθεί την προηγούμενη φορά ότι θα ενημερώσω τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το έχω κάνει ήδη, προκειμένου να εφιστήσει την προσοχή σε όλους τους λειτουργούς του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανά την περιφέρεια που παρακολουθούν τις δαπάνες των ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων να κάνουν απλώς έλεγχο νομιμότητας και όχι σκοπιμότητας.

    Αυτή η πίεση από πλευράς θα συνεχιστεί προς αυτή την κατεύθυνση. Παράλληλα θα ήθελα να τονίσω, και το έκανα αυτό και στη Σύνοδο, ότι συνεχίζεται η διαδικασία της αξιολόγησης, η εφαρμογή δηλαδή του νόμου που είχε ψηφιστεί.

    Θυμίζω ότι ήταν περί τα 50 τα Τμήματα ΤΕΙ και Πανεπιστημίων που είχαν αξιολογηθεί όταν αναλάβαμε την πολιτική ευθύνη του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Σήμερα είναι 109 τα Τμήματα που ξεκίνησαν τη διαδικασία αξιολόγησης και θ’ αξιολογηθούν όλα.

    Μάλιστα είπαμε στη Σύνοδο ότι η χρηματοδότηση για την δημιουργία μεταπτυχιακών θα εξαρτάται και από το πού έχει προχωρήσει η αξιολόγηση του κάθε Τμήματος. Αυτό έχει να κάνει όχι μόνο με τα ΤΕΙ, αλλά και με τα Πανεπιστήμια. Όποιος δηλαδή προχωρά γρήγορα τη διαδικασία της αξιολόγησης, θα παίρνει κατά προτεραιότητα χρηματοδότηση για να προεκτείνει, να παρατείνει ή να δημιουργεί μεταπτυχιακά προγράμματα.

    Τέλος, έχει ήδη ολοκληρωθεί η κατάρτιση του προβλεπομένου από το νόμο 3404/2005 Προεδρικού Διατάγματος, για τη διαδικασία επιλογής και τις αρμοδιότητες του Προϊσταμένου της Κεντρικής Βιβλιοθήκης των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.

    Δίνουμε μεγάλο βάρος στις Βιβλιοθήκες, αυτό φάνηκε σήμερα και από τα εγκαίνια της Δημόσιας Βιβλιοθήκης εδώ, αλλά δίνουμε βάρος και βαρύτητα και στις πανεπιστημιακές Βιβλιοθήκες, οι οποίες θεωρούμε -και όταν λέω πανεπιστημιακές εννοώ των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, δηλαδή και των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ, τις οποίες θεωρούμε κύτταρα δημιουργικά και χρήσιμα για να μπορούν τόσο οι διδάσκοντες όσο και οι διδασκόμενοι να κάνουν άψογα τη δουλειά τους.

    θεωρώ ότι είναι εξαιρετικά σημαντική, θα μπορούσα να πω και ιστορική αυτή η Σύνοδος διότι απαντά σε αιτήματα δεκαετιών, λύνει προβλήματα δεκαετιών και δημιουργεί μια νέα αυτοπεποίθηση και νέες προσδοκίες για όλους αυτούς που υπηρετούν στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας.

    Παρακαλώ για τις ερωτήσεις σας.

    ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, για το προσωπικό, για εκπαιδευτικό και διοικητικό; Είναι πάγιο αίτημα.

    Ε. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ: Ετέθη το ζήτημα, τους ενημερώσαμε ότι ήδη έχουμε εγκρίνει 109 θέσεις Διοικητικών και βεβαίως ξεχωριστά με το κάθε ΤΕΙ έχουμε κάνει τις σχετικές συζητήσεις και θα προσπαθήσουμε ν’ ανταποκριθούμε όσο πιο γρήγορα γίνεται στην αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.

    ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να ρωτήσω. Έχω στα χέρια μου ένα δημοσίευμα σχετικά με το ότι διεκδικούν οι συγγραφείς από τις φωτοτυπίες των συγγραμμάτων χρήματα, τα οποία θα πάρουν από το Υπουργείο ή από τους φοιτητές.

    Στα περισσότερα πανεπιστημιακά ιδρύματα, είτε λέγονται ΤΕΙ, είτε λέγονται ΑΕΙ, τα περισσότερα συγγράμματα επιστρέψτε μου να πω είναι φωτοτυπίες. Δεν υπάρχουν βιβλία. Σπανίως θα βρείτε βιβλία Και από αυτά θα ζητήσουν να πάρουν χρήματα από τους φοιτητές; Οι φοιτητές ήδη είναι σε άσχημη οικονομική κατάσταση.

    Ε. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ: Ένα λεπτό για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους. Έχω γνώση αυτής της εξέλιξης. Καταρχάς θα πρέπει να σας πω ότι η νομοθεσία είναι ξεκάθαρη και στο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων και στον τρόπο λειτουργίας των θεμάτων που σχετίζονται με το πανεπιστημιακό σύγγραμμα.

    Εμείς έχουμε υπογράψει σχετικό Προεδρικό Διάταγμα το οποίο έχει ήδη δημοσιευτεί για την εφαρμογή του πολλαπλού συγγράμματος στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ από το Σεπτέμβριο. Απλά η εφαρμογή έχει πάει μερικούς μήνες πιο πίσω για καθαρά πρακτικούς λόγους. Θα αρχίσει λοιπόν να εφαρμόζεται το πολλαπλό σύγγραμμα.

    Έρχονται τώρα, αξιοποιώντας κατά τον ισχυρισμό τους στην κείμενη νομοθεσία οι συγγραφείς και ζητούν πνευματικά δικαιώματα από τους χρήστες. Ιδιαίτερα όταν φωτοτυπούν όπως λέτε το σύγγραμμα. Δεν είναι πραγματικότητα ότι η φωτοτυπία είναι το κύριο εργαλείο του φοιτητή.

    Ο φοιτητής παίρνει σύγγραμμα και με το νέο Προεδρικό Διάταγμα θα παίρνει και πολλαπλό σύγγραμμα. Θα έχει επιλογή δηλαδή. Η πραγματικότητα είναι όμως ότι κάποιοι το κάνουν.

    Γι’ αυτές τις περιπτώσεις νομίζω ότι η διαφορά αφορά τις δυο πλευρές. Αυτούς που έχουν κατοχυρωμένα τα πνευματικά δικαιώματα και αυτούς που χρησιμοποιούν το προϊόν των συγγραφέων.

    Δεν θα ήθελα να εμπλακεί το Υπουργείο από τη στιγμή που υπάρχει νομοθεσία η οποία ρυθμίζει το ζήτημα.

    ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα. Και το δεύτερο σκέλος που θέλω να σας ρωτήσω είναι ότι πιστεύετε ότι με τα αυτόνομα μεταπτυχιακά προγράμματα που θα δίδονται στους φοιτητές των ΤΕΙ θα μειώσετε τη μαύρη τρύπα, δηλαδή αυτούς τους ανέργους; Γιατί βλέπουμε ότι δυστυχώς έχουμε μαύρη πρωτιά στην Ελλάδα. Ότι υπάρχουν άνεργοι οι οποίοι είναι πολυπτυχιούχοι, έχουν και κατοχυρωμένα μεταπτυχιακά και διδακτορικά και παρόλα αυτά βρίσκονται στον Καιάδα.

    Ε. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ: Ακούστε κάτι. Αν μπορώ να κάνω μια κριτική προσέγγιση σε κάποιες πολιτικές αποφάσεις του παρελθόντος και να ασκήσω αν θέλετε και όσο πιο αντικειμενικά μπορώ μια κριτική στην προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, αυτή η κριτική εστιάζεται σε αυτό το σημείο που περιγράψατε. Δηλαδή θεωρώ ότι κατά το παρελθόν αντί να αντιμετωπιστεί στην ουσία της η ανεργία, ουσιαστικά αναβαλλόταν και της δίνανε και πτυχίο.

    Αύξαιναν θεαματικά τον αριθμό των εισακτέων χωρίς να κατοχυρώνουν γι’ αυτούς μελλοντικά επαγγελματικά δικαιώματα, γι αυτό έχουμε το σημερινό αδιέξοδο σε αυτά τα τμήματα που είπαμε και αναβαλλόταν με αυτό τον τρόπο η ανεργία γιατί όπως ξέρετε οι φοιτητές δεν μετριούνται ως άνεργοι.

    Τώρα λοιπόν αυτοί οι οποίοι αποφοιτούν από τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ή ετεροαπασχολούνται σε πολλές περιπτώσεις ή αναζητούν μια δουλειά γιατί δεν είχε γίνει προηγουμένως μια έρευνα αγοράς να δούμε ποιες ειδικότητες έχουν προοπτική στην ελληνική αγορά εργασίας.

    Δεν δώσαμε σωστό επαγγελματικό προσανατολισμό στα παιδιά μας μέσα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με αποτέλεσμα πολλές φορές να πάνε στις λάθος επιλογές, δεν δόθηκαν όλα αυτά τα εργαλεία που θα έπρεπε να δοθούν στα ΤΕΙ και τα Πανεπιστήμια για να κάνουν σωστά τη δουλειά τους ανεβάζοντας την ποιότητα της εκπαίδευσης και τώρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αυτά τα ζητήματα.

    Ποια είναι η δική μας λογική; Η δική μας λογική ουσιαστικά έχει τρεις πτυχές. Η πρώτη πτυχή έχει να κάνει με τη δευτεροβάθμια. Στη δευτεροβάθμια πρέπει να διδαχθεί σωστά το μάθημα του επαγγελματικού προσανατολισμού και να δοθούν στα παιδιά οι απαιτούμενες πληροφορίες για να γνωρίζουν όταν επιλέγουν κατεύθυνση ή Σχολή στην οποία θέλουν να πάνε να σπουδάσουν σε ποια επαγγέλματα οδηγεί αυτή η Σχολή.

    Δεύτερον, στο επίπεδο της τριτοβάθμιας να ανεβάσουμε βεβαίως το επίπεδο της ποιότητας των σπουδών, αλλά να κατοχυρώσουμε και συγκεκριμένα επαγγελματικά δικαιώματα για το κάθε τμήμα που λειτουργεί σε αυτή τη χώρα, είτε είναι πανεπιστήμιο είτε είναι ΤΕΙ, ώστε ο απόφοιτος του να μπορεί να αναζητήσει μια ευκαιρία στην αγορά εργασίας.

    Είναι τραγικό να θεωρούμε σήμερα στην Ελλάδα ως επαγγελματικό δικαίωμα μόνο το διορισμό στο Δημόσιο. Το 85% των εισακτέων σε συγκεκριμένες Σχολές της χώρας θεωρούν ως κατοχυρωμένο επαγγελματικό δικαίωμα τη δυνατότητα να διοριστούν στο Δημόσιο, όταν το Δημόσιο όλοι γνωρίζουν ότι θα μπορέσει να απορροφήσει στο μέλλον μόλις το 5% αυτών των αποφοίτων.

    Δεν θέλουμε εμείς ούτε ετεροαπασχόληση ούτε ανέργους με πτυχίο. Γι αυτό και πιστεύουμε ότι το μάθημα του Επαγγελματικού Προσανατολισμού, οι ειδικότητες που παρέχουν είτε σε προπτυχιακό πολλές φορές ως κατεύθυνση είτε σε μεταπτυχιακό ως εξειδίκευση επίπεδο τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα θα πρέπει να είναι ειδικότητες τις οποίες έχει ανάγκη η ελληνική και η περιφερειακή αγορά εργασίας.

    Γι αυτό και έχουμε ζητήσει αντίστοιχες μελέτες τις οποίες θα χρηματοδοτήσουμε από το Δ’ ΚΠΣ και από εθνικούς πόρους, τόσο από τη ΓΣΕΕ όσο και από το ΣΕΒ, τόσο από άλλους επιστημονικούς φορείς όσο και από το CEDEFOP, δηλαδή το αρμόδιο όργανο της Ε.Ε. που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη, για να προσαρμόσουμε όλη τη στρατηγική μας στις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας.

    Αυτό θα πει συγκροτημένη πολιτική και συγκεκριμένη αντίληψη για το τι πρέπει να γίνει ώστε τα παιδιά μας όταν σπουδάζουν να ξέρουν ότι έχουν μια προοπτική διασφαλισμένη.

    ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, οι Πρόεδροι των ΤΕΙ γενικότερα δηλώνουν ικανοποιημένοι, ιδιαίτερα από αυτά που είπατε για το νομοσχέδιο για την έρευνα, αλλά και για τα μεταπτυχιακά. Παρόλα αυτά επιμένουν στο αίτημα της μετονομασίας των ΤΕΙ σε Τεχνολογικά Πανεπιστήμια. Ποια είναι η θέση του Υπουργείου και αν υπάρχει προοπτική σύντομα να το δούμε να υλοποιείται.

    Ε. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ: Έχω πει και προηγουμένως μέσα στην αίθουσα της εκδήλωσης ότι εδώ δεν ήρθαμε να κάνουμε βαφτίσια, αλλά να δώσουμε περιεχόμενο στις σπουδές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Και ότι ο καθένας θα πρέπει να είναι περήφανος για το όνομα που φέρει μια που το όνομα του προσδιορίζει και τη φυσιογνωμία των σπουδών, του αναλυτικού προγράμματος.

    Είναι άλλο πράγμα η ανώτατη τεχνολογική εκπαίδευση και άλλο πράγμα η πανεπιστημιακή κυρίως ανθρωπιστικής κατεύθυνσης εκπαίδευση. Εμείς δεν θέλουμε αλλάζοντας τα ονόματα να κερδίζουμε εντυπώσεις. Εμείς θέλουμε να αναβαθμίσουμε τα ΤΕΙ, να τα ανωτατοποιήσουμε στην ουσία τους, να βελτιώσουμε δηλαδή την ποιότητα παροχής εκπαιδευτικών υπηρεσιών στους σπουδαστές τους, τους οποίους σεβόμαστε όπως σεβόμαστε και τους διδάσκοντες.