Εργασιακός εκφοβισμός στον χώρο των εκπαιδευτικών

[Θοδωρής Καζ.]

Γεια σας.
Κατ᾽ αρχἀς σας ζητώ συγνώμη για την κατάχρηση του χώρου. Ονομάζομαι Θοδωρής Καζάκης και είμαι φοιτητής του τμήματος ψυχολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Ο λόγος για τον οποίο απευθύνομαι σε εσάς αφορά την έρευνα που πραγματοποιώ για τον εργασιακό εκφοβισμό.
Ο εργασιακός εκφοβισμός (workplace bullying) είναι ένα φαινόμενο που άρχισε να παρατηρείται τα τελευταία χρόνια σε αρκετές χώρες και αφορά ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ τους εργαζόμενους. Στο χώρο των εκπαιδευτικών μπορεί να σημειώνεται ανάμεσα σε συναδέλφους, εκπαιδευτικούς και ανώτερους (π.χ. διευθυντή), ή εκπαιδευτικούς και μαθητές, ή συγγενείς τους.
Η έρευνα γύρω από τον εργασικό εκφοβισμό στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη σε αρχικά στἀδια, ειδικά στον χώρο της εκπαίδευσης. Εάν εργάζεστε σε σχολείο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Νομού Θεσσαλονίκης παρακαλώ ρίξτε μία ματιά στο ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο της έρευνάς μας. Η συμπλήρωση του είναι ανώνυμη και διαρκεί λιγότερο από 5 λεπτά!
Μετά χαράς να συζητήσουμε οποιαδήποτε απορία ή προβληματισμό σχετικά με το φαινόμενο, είτε στη συζήτηση του forum, είτε με προσωπικό μήνυμα.
Σας ευχαριστώ πολύ!

Ο σύνδεσμος για το ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο: http://goo.gl/forms/93wUlZnIc1

[PDE ads]

[harac]

Πολύ ενδιαφέρον θέμα και πολύ επίκαιρο. Συμβαίνει συχνότερα από ότι νομίζουμε. Θα έπρεπε να συζητείται περισσότερο στο σχολικό περιβάλλον ώστε να προλαμβάνονται έγκαιρα δυσάρεστες καταστάσεις. Ο κάθε σύλλογος πρέπει να  να παίρνει θέση σε σοβαρά και επαναλαμβανόμενα περιστατικά, όταν  δεν μπορεί να βρεθεί λύση σε προσωπικό επίπεδο μεταξύ των εμπλεκομένων μερών. Δεν είναι εύκολο,αλλά πρέπει να μπαίνουμε και στη θέση του άλλου. Η αδιαφορία είναι συνενοχή. Το ζητούμενο είναι η αλληλλεγγύη και όχι η "ανθρωποφαγία".

[Θοδωρής Καζ.]

Συμφωνώ απόλυτα μαζί σας! Όταν ξεκίνησα αυτή την έρευνα είχα αμφιβολίες για το κατά πόσο τέτοιου είδους φαινόμενα υφίστανται στην Ελλάδα. Η αλήθεια είναι ότι (κυρίως μέσα από κατ᾽ ιδίαν συζητήσεις με εκπαιδευτικούς) έχω προβληματιστεί από τις καταστάσεις που βιώνουν πολλοί συνάδελφοί σας.

[sliver]

μια απορία... γιατί μόνο Θεσσαλονίκη και όχι πανελλαδικά?

[PDE ads]

[erietta]

Θοδωρή μπράβο για την επιλογή του θέματος, με έχει απασχολήσει και εμένα, αλλά ως τώρα αυτά ήταν θέματα ταμπού για την εκπαιδευτική κοινότητα. Δεν δουλεύω Θεσσαλονίκη και δεν μπορώ να συμμετάσχω προφανώς. Και όσο για την απορία γιατί μόνο Θεσσαλονίκη, προφανώς ο άνθρωπος ήθελε να περιορίσει το δείγμα του, γιατί αλλιώς θα είχε χιλιάδες ερωτηματολόγια να επεξεργαστεί, έτσι δεν είναι;

[Θοδωρής Καζ.]

μια απορία... γιατί μόνο Θεσσαλονίκη και όχι πανελλαδικά?

Σας ευχαριστώ πολύ για την καλή σας διάθεση! Sliver λυπάμαι που δεν μπορουν να συμμετάσχουν άνθρωποι από άλλες περιοχές της χώρας αλλά η errietta έχει δίκιο. Επειδή αυτή είναι η πρώτη φορά που το φαινόμενο μελετάται με αυτό τον τρόπο, επιλέξαμε να επικεντρωθούμε σε ένα μόνο τόπο προκειμένου να εξασφαλίσουμε ότι η διαδικασία θα γίνει υπό τις ευνοϊκότερες δυνατές συνθήκες. 

[Θοδωρής Καζ.]

Θοδωρή μπράβο για την επιλογή του θέματος, με έχει απασχολήσει και εμένα, αλλά ως τώρα αυτά ήταν θέματα ταμπού για την εκπαιδευτική κοινότητα. Δεν δουλεύω Θεσσαλονίκη και δεν μπορώ να συμμετάσχω προφανώς. Και όσο για την απορία γιατί μόνο Θεσσαλονίκη, προφανώς ο άνθρωπος ήθελε να περιορίσει το δείγμα του, γιατί αλλιώς θα είχε χιλιάδες ερωτηματολόγια να επεξεργαστεί, έτσι δεν είναι;

Όσον αφορά το θέμα ταμπού συμφωνώ απόλυτα erietta και το βιώνω μέσα από τον τρόπο που πολλοί εκπαιδευτικοί αντιδρούν όταν τους μιλώ για την έρευνά μου! Αρνούνται να συμμετάσχουν υποστηρίζοντας ότι δεν έχουν βιώσει τετοιες συμπεριφορές, ακόμη και όταν τους εξηγώ ότι ειναι σημαντικό να καταγραφεί κάθε άποψη, ακόμα και η απουσία βιωμάτων. Επομένως μακάρι τα ερωτηματολόγια να ήταν χιλιάδες, ακόμα και αν δεν μπορούσα να τα διαχειριστώ..

[PetrosT]

Θοδωρή η έρευνα σου είναι από τις πρώτες αναρτήσεις που έπεσαν στην αντίλησψη μου και μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα. Το φαινόμενο σίγουρα υπάρχει. Εστίασε στον εκφοβισμό που ασκείται από τους μαθητές, είναι και αυτό συχνό φαινόμενο πια.

[portokali]

υπάρχει η βία που ασκεί ο διευθυντής στον καθηγητή και ο καθηγητής στον συνάδελφο, που αν είναι και αναπληρωτής ή ωρομίσθιος δεν τον λογαριάζει κανένας...αν προβεί κάποιος σε μια τέτοια συμπεριφορά όλοι τον καλύπτουν για να μην χάσει την δουλειά του διωκόμενος πειθαρχικά ...από αλληλεγγύη τέτοιου τύπου σκίζουμε στην Ελλάδα...
θυμάστε το περιστατικό του δάσκαλου που έβαλε τους μαθητές να χαστουκίσουν τον συμμαθητή του; όταν ο δάσκαλος παραπέμφθηκε είχαν μαζευτεί όλοι οι συνάδελφοί του στο νομό να του συμπαρασταθούν...αλλά ποιος θα συμπαρασταθεί στο παιδί μου, έλεγε ο ταλαίπωρος γονιός του δαρμένου μαθητη....

[harac]

υπάρχει η βία που ασκεί ο διευθυντής στον καθηγητή και ο καθηγητής στον συνάδελφο, που αν είναι και αναπληρωτής ή ωρομίσθιος δεν τον λογαριάζει κανένας...αν προβεί κάποιος σε μια τέτοια συμπεριφορά όλοι τον καλύπτουν για να μην χάσει την δουλειά του διωκόμενος πειθαρχικά ...από αλληλεγγύη τέτοιου τύπου σκίζουμε στην Ελλάδα...
θυμάστε το περιστατικό του δάσκαλου που έβαλε τους μαθητές να χαστουκίσουν τον συμμαθητή του; όταν ο δάσκαλος παραπέμφθηκε είχαν μαζευτεί όλοι οι συνάδελφοί του στο νομό να του συμπαρασταθούν...αλλά ποιος θα συμπαρασταθεί στο παιδί μου, έλεγε ο ταλαίπωρος γονιός του δαρμένου μαθητη....

Κάποιοι αποθρασύνονται, ειδικά αν νομίζουν ότι  ο άλλος είναι "εύκολος στόχος" όπως αναπληρωτής, νέος, γυναίκα χωρίς σύζυγο, ειδικότητα που δεν είναι της αρεσκείας τους, μαθητής με ιδιαιτερότητες κλπ (αφορμές υπάρχουν άπειρες) και το κυριότερο, ότι δεν έχει καποιους να τον υποστηρίξουν. Ιδιαίτερα σε μικρά απομονωμένα μέρη, όπου οι θύτες νομίζουν ότι είναι ανεξέλεγκτοι, συναντώνται πολλά κρούσματα επαναλαμβανόμενης συστηματικής ψυχολογικής βίας.

Συμβαίνουν πολλά περιστατικά εκφοβισμού ακόμα και  από γονείς και δημοτικές αρχές, σε βάρος εκπαιδευτικών. Έχω αναφερθεί και σε αλλη ανάρτηση σε αυτό το θέμα, όπως  για την περίπτωση κάποιων μελών δημοτικού συμβουλίου μαζί με δήμαρχο, που επειδή δεν συμφώνησαν με απόφαση συλλόγου διδασκόντων για κάποιο θέμα, εισέβαλλαν στο σχολείο βρίζοντας και απειλώντας τους εκπαιδευτικούς σε ώρα μαθήματος, μπροστά στα παιδιά και το έκλεισαν για μία ημέρα(!). Θα είχε ενδιαφέρον να γίνει  μία έρευνα σε μικρά σχολεία σε απομονωμένες περιοχές. Εκεί οι συμπεριφορές δεν είναι τόσο αθώες  όσο νομίζουμε, μιας και ο κάθε ένας έχει την αντίληψη ότι μπορεί να παρεμβαίνει όποτε και όπως του καπνίσει, σε  θέματα λειτουργίας του σχολείου.

[Θοδωρής Καζ.]

Θοδωρή η έρευνα σου είναι από τις πρώτες αναρτήσεις που έπεσαν στην αντίλησψη μου και μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρουσα. Το φαινόμενο σίγουρα υπάρχει. Εστίασε στον εκφοβισμό που ασκείται από τους μαθητές, είναι και αυτό συχνό φαινόμενο πια.

Σας ευχαριστώ πολύ! Η κατηγορία που αναφέρετε έχει πραγματικά αποτελέσει αντικείμενο μελέτης, ο εντοπισμός όμως ανθρώπων που θέλουν να μιλήσουν για τέτοιου είδους βιώματα είναι αρκετά δύσκολος..

[harac]

Γι αυτό γίνονται τα ερωτηματολόγια με ανώνυμες απαντήσεις.

[Θοδωρής Καζ.]

Γι αυτό γίνονται τα ερωτηματολόγια με ανώνυμες απαντήσεις.

Έχω την εντύπωση ότι η ανωνυμία είναι ένα κομματι σε αυτές τις περιπτώσεις. Άνθρωποι που έχουν τέτοιου είδους εμπειρίες βίωσαν και σε αρκετές περιπτώσεις βιώνουν ακόμη δυσάρεστες καταστάσεις και δυσκολεύονται να αναφερθούν στα γεγονότα γιατί και μόνο η επαναφορά τους στη μνήμη είναι επώδυνη. Επίσης ο εκφοβισμός για πολλούς ανθρώπους σε όλες τις μορφές του είναι συνδεδεμένος με αισθήματα ντροπής και ως εκ τούτου θέμα ταμπού. Θα ήταν όμως πολύ ενθαρυντικό αν άρχιζε να περιορίζεται αυτή η αντίληψη.

[harac]

Μερικές φορές η αναφορά  σε τέτοια περιστατικά έχει θετική επίδραση και βοηθά στο να ξεπεραστούν ευκολότερα δυσάρεστες καταστάσεις και τραύματα. Άλλες φορές όχι. Δεν υπάρχει κανόνας. Εκεί όμως που χρειάζεται συμπαράσταση, εμείς οι υπόλοιποι πρέπει να την προσφέρουμε χωρίς δεύτερη σκέψη. Θα μπορούσε να είχε συμβεί και σε εμάς.

Αυτός που θα πρέπει να ντρέπεται είναι ο θύτης και όχι το θύμα.