Αρχαία Ελληνικά: Αδίδακτο κείμενο

[apri]

Αλλά τελικά το να χαρακτηριστεί μια μετοχή κατηγορηματική - συμπληρωματική ως επεξήγηση δεν στέκει μόνο με βάση τα παλιά ελληνικά Συντακτικά ή είναι ούτως ή άλλως λάθος, για τον λόγο που μου εξήγησες πριν, ότι δηλαδή ο όρος κατηγορηματική - συμπληρωματική μετοχή δείχνει συντακτικό ρόλο και δεν είναι σημασιολογικός όρος;

Nαι, είναι ούτως ή άλλως λάθος, κατά τη γνώμη μου.
Απλώς στη συγκεκριμένη πρόταση φαίνεται και γιατί είναι λάθος ο τρόπος που ορίζεται η κατηγορηματική μετοχή γενικά. Όταν είναι δίπλα ακριβώς στο ρήμα, δεν φαίνεται τόσο έντονα.

Πάντα έχεις ένα ταλέντο να ανακαλύπτεις ενδιαφέροντα αποσπάσματα. 🙂

[PDE ads]

[Dwrina]

Σε ευχαριστώ πολύ για τη βοήθεια, apri!

[Dwrina]

ὁρῶντες δὲ οὗτοι οἱ ἄνδρες ὀνόματι μὲν εἰρήνην λεγομένην, τῷ δ’ ἔργῳ τὴν δημοκρατίαν καταλυομένην, οὐκ ἔφασαν ἐπιτρέψειν ταῦτα
γενέσθαι, οὐκ ἐλεοῦντες, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὰ τείχη, εἰ πεσεῖται, οὐδὲ κηδόμενοι τῶν νεῶν, εἰ Λακεδαιμονίοις παραδοθήσονται :

στο ὁρῶντες εννοείται αντικείμενο ταύτην;

Οι δευτ. με εἰ είναι από αυτές που χαρακτηρίζονται αιτιολογικές υποθετικής αιτιολογίας, έτσι; Η θέση των τὰ τείχη και τῶν νεῶν  μου θυμίζουν την πρόληψη του υποκειμένου, αλλά οι δευτ. εδώ δεν είναι ονοματικές.

[apri]

Θα έλεγα σε όλες τις ερωτήσεις "ναι".

Το ότι δεν είναι ονοματικές οι προτάσεις είναι σχετικό. Δεν μιλάμε για οποιεσδήποτε επιρρηματικές, αλλά γι' αυτές που συνοδεύουν ρήματα ψυχικού πάθους.

Ε, γι' αυτές που τα συνοδεύουν και εισάγονται με το "ότι", τα συντακτικά (βλ. Πύλη της Ελληνικής Γλώσσας, Smyth) λένε ότι στην πραγματικότητα είναι ονοματικές, παρότι τις εξετάζουν στο κεφάλαιο των αιτιολογικών.
Μάλιστα, ο Smyth λέει χαρακτηριστικά ότι το "φοβούμαι ότι" στην πραγματικότητα σημαίνει "I am afraid that" και όχι "I am afraid because". Δηλαδή, στα νέα ελληνικά μπορείς να πεις ότι σημαίνει "φοβάμαι το γεγονός ότι...".
Εξ ου και τις λέμε μεν αιτιολογικές, γιατί έχουν αυτήν τη χροιά, αλλά αντικειμενικής αιτιολογίας.

Για τις προτάσεις με το "ει" δίπλα σε αυτά τα ρήματα δεν λένε κάτι, αλλά είναι πιθανό να συμβαίνει κάτι ανάλογο.
Άλλωστε, είναι δεδομένο ότι οι προτάσεις με το "ει' δεν λειτουργούν στο λόγο μόνο επιρρηματικά ως υποθετικές, αλλά και ονοματικά ως αντικείμενο σε ρήματα απορίας (ως πλάγιες ερωτήσεις ολικής αγνοίας), ως υποκείμενο σε απρόσωπες εκφράσεις ψυχικού πάθους όπως το δεινόν εστί, αισχρον εστί (εδώ άλλοι λένε ότι είναι πλάγιες ερωτήσεις, άλλοι αιτιολογικές), ως αντικείμενο στο "θαυμάζω" (πάλι άλλοι τη θεωρούν πλάγια ερωτηματική, άλλοι αιτιολογική).
Είναι πιθανό λοιπόν, όπως το "φοβουμαι ότι" σήμαινε "φοβάμαι το γεγονός ότι", έτσι και το "φοβούμαι ει ταύτα γενήσονται" να σήμαινε στην πραγματικότητα "φοβάμαι το ενδεχόμενο να συμβούν αυτά" και έτσι να εξηγείται και η θέση τέτοιων προτάσεων και ως υποκειμένων στις απρόσωπες εκφράσεις ψυχικού πάθους (δηλ. η πρόταση "δεινόν εστί ει τούτο συνέβη" μπορεί να σήμαινε "είναι δεινό το ενδεχόμενο να συνέβη αυτό", όπου βεβαίως υπάρχει η αιτιολογική και υποθετική χροιά).

Επίσης, το γεγονός ότι έχουμε εδώ και ένα χωρίο, όπου φαίνεται να έχει γίνει πρόληψη του υποκειμένου της δευτερεύουσας, συνηγορεί κι αυτό στην ονοματική φύση τέτοιων προτάσεων.

Αλλά τώρα επισήμως, αφού δεν έχει γραφτεί κάτι τέτοιο ρητά από όσο ξέρω (ο Goodwin το λέει μέσες άκρες βλ παρ. 494 και 496//πχ λέει ότι εκφράζουν "the object of the emotion"), δεν μπορείς να το πεις στο σχολείο.