PDE - Η κοινότητα των εκπαιδευτικών

Εγώ, για να πω την αλήθεια, όταν είδα τις οδηγίες του γνωστικού περισσότερο απογοήτευση ένιωσα, όπως και όταν είχα παέι να δω το γραπτό μου! Νομίζω ότι σε αρκετά ικανοποιητικό βαθμό οι απαντήσεις μου ήταν μέσα στο πλαίσιο των οδηγιών! Εννοείται ότι δεν τα έγραψα όλα, ούτε όπως διατυπώνονται στις οδηγίες, όμως ακόμα δεν καταλαβαίνω το 55 που πήρα!
Για τη διδακτική πάλι προβληματίστηκα πάρα πολύ. Οι οδηγίες ήταν σχετικά γενικές, σε κάποιες απαντήσεις δεν υπήρχε καν διδακτικό πλαίσιο, παρά μόνο απάντηση στο γνωστικό μέρος (όπως στο ερώτημα της έκθεσης), και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι διορθωτές της διδακτικής δεν έχουν απαραίτητα διδακτορικό ή έστω μεταπτυχιακό στη διδακτική φιλολογικών μαθημάτων (πόσοι διδάκτορες διδακτικής μπορούν να υπάρχουν για να διορθώσουν όλα τα γραπτά του ΑΣΕΠ;), αλλά πάνω στο γνωστικό τους αντικείμενο, αναρωτιέμαι κατά πόσο είναι αρμόδιοι και ικανοί να διορθώνουν τα γραπτά μας. Η κολλητή μου είναι διδάκτορας γλωσσολογίας, και είχε συναδέρφους που διόρθωναν διδακτική νέων ελληνικών! Και μάλιστα διόρθωναν και την ερώτηση της λογοτεχνίας, χωρίς να ξέρουν κατι παραπάνω για τη διδακτική λογοτεχνίας απ' ό,τι εμείς! Και αντίστοιχα διδάκτορες λογοτεχνίας διόρθωναν και την ερώτηση της έκθεσης, που σαν γνωστικό αντικείμενο σχετίζεται με τη γλωσσολογία, και όλοι αυτοί χωρίς ειδίκευση στη διδακτική!!! Αν λάβουμε υπόψη ότι ακόμα και μεταπτυχιακοί φοιτητές διορθώνουν τα γραπτά μας, (με "πολλή διδακτική εμπειρία", μου είχε πει η υπάλληλος του ΑΣΕΠ που μου έδειξε το γραπτό μου - και ξαναθέτω το ερώτημα, με διδακτική εμπειρία πού, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση; Γιατί αλλού δε μπορούν να διδάξουν!) μπορούμε ίσως να καταλάβουμε τη σφαγή της διδακτικής.
Τέλος πάντων, αυτό που μπορούμε να συναγάγουμε από όλα αυτά είναι ότι πρέπει να επιμένουμε πολύ στα σχολικά βιβλία και στα βιβλία του καθηγητή. Μπορεί να αποτελούν τα μοναδικά σημεία αναφοράς για την αξιολόγησή μας στη διδακτική!

Διδακτική Ιστορίας

Ερώτημα 1ο :
Να αποδεικνύεται από το γραπτό ότι ο ίδιος ο διδάσκων έχει γνώση και κρίση και να μην αρκείται μόνο στην παράθεση των ενοτήτων ενός μαθήματος, όπως έχει διδαχθεί από τη θεωρία των παιδαγωγικών.
Επίσης να μην θέτει όλα τα ζητήματα ως ερωτήματα προς τους μαθητές χωρίς να υποδεικνύει κάποια απάντηση.
Να αξιοποιηθούν οι πληροφορίες που προκύπτουν από τα παραθέματα σε συνάρτηση όμως με την ιστορική γνώση.
Να τεθεί το θέμα σε ιστορικό πλαίσιο και όχι να αρχίζει το μάθημα από έναν όρο του παραθέματος (π.χ. Συμμαχία)
Να προσδιορισθούν στις εργασίες τα θέματα των εργασιών (ομαδικώς ή άλλως)

Ερώτημα 2ο
Να αποδεικνύεται από το γραπτό ότι ο ίδιος ο διδάσκων έχει γνώση και κρίση και να μην αρκείται μόνο στην παράθεση των ενοτήτων ενός μαθήματος, όπως έχει διδαχθεί από τη θεωρία των παιδαγωγικών.
Επίσης να μην θέτει όλα τα ζητήματα ως ερωτήματα προς τους μαθητές χωρίς να υποδεικνύει κάποια απάντηση.
Να αξιοποιηθούν οι πληροφορίες που προκύπτουν από τα παραθέματα σε συνάρτηση όμως με την ιστορική γνώση.
Να τεθεί το θέμα σε ιστορικό πλαίσιο και όχι να αρχίζει το μάθημα από την 4η Σταυροφορία. (Να αναφέρονται οι προηγούμενες Σταυροφορίες)
Να υπάρχει επισήμανση στον όρο «Σταυροφορία» ως οξύμωρο σχήμα.
Να προσδιορισθούν στις εργασίες τα θέματα των εργασιών (ομαδικώς ή άλλως)

Διδακτική Ιστορίας
Ερώτημα 2ο :  Κείμενο Κ. Πλωρίτη
1.   Το ερώτημα προϋποθέτει γνώση των τρόπων και των μέσων πειθούς και με το συγκεκριμένο κείμενο γίνεται υπόμνηση και εφαρμογή: να δείξετε. (Για η θεωρία βλ. Έκφραση – Έκθεση Γ’, σελ. 12 κ.ε. σελ. 41)
2.   Έχουμε επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη (βλ. Τις συναισθηματικά φορτισμένες λέξεις : απαίσιο χτύπημα, τρομακτικές επιπτώσεις, αποτροπιασμός, φρίκη, οργή κ.α.). Επίσης ο γενικός τόνος του κειμένου.
3.   Έχουμε επίκληση στη λογικά. Επιχειρήματα : Λογικές προτάσεις μέσα στις οποίες λανθάνουν συλλογισμοί. Π.χ. όσα αδικήματα … μόχθου. Βέβαια … Ευθυνών. Ο μαζικός αφανισμός … ιδιότητας.
- Αξιολογείται η ανταπόκριση στο ζητούμενο και όχι η ιδεολογική (ή άλλη ανάλυση)

Διδακτική αρχαίων
Ερώτημα 2ο
α) Ο Αριστοτέλης, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις που διατυπώθηκαν για το πώς τελικά γίνονται αγαθοί/ενάρετοι οι άνθρωποι, κατέληξε να αποκλείσει τη φύση, η οποία δεν εξαρτάται από μάς, και τη διδαχή που δε φέρνει αποτελέσματα σ’ όλους και να τονίσει τη σημασία που έχει το να καλλιεργηθεί «τοῖς ἔθεσι», άρα με σύστημα και υπομονή η ψυχή του νέου.
Η άποψη του Αριστοτέλη για την ηθική αρετή είναι ότι η ηθική αρετή προϋποθέτει σε απόλυτο βαθμό τη θέληση του ατόμου να «εθισθεί» σιγά σιγά, σταδιακά, να ασκηθεί στην αρετή, σ’ ένα συγκεκριμένο τρόπο συμπεριφοράς, με την ομοιότροπη επανάληψη των ίδιων ενεργειών· δεν προϋποθέτει τη φύση και τη διδαχή, που αποτελούν  προϋπόθεση της διανοητικής αρετής. «Αγαθός», φορέας της αρετής γίνεται ο νέος α) με τη θέλησή του, με προσωρινή επιλογή (αρετή: «ἕξις προαιρετική») και β) με την επιμονή στη διαδικασία της άσκησης.
Αντίθετα ο Όμηρος σε μια εποχή που  λέξη αρετή σήμαινε την κάθε ικανότητα του ατόμου μια φράση σαν αυτή του αοιδού Φήμιου δηλώνει καθαρά την παλιά ελληνική αντίληψη πως, αν ο τεχνίτης, όπως εδώ ο αοιδός, έχει μια συγκεκριμένη δεξιότητα, αυτή τη χρωστά και στη μάθηση («αὐτοδίδακτός δ’ εἰμί»), τη χρωστά όμως και στη χάρη, τη δωρεά κάποιας θεότητας, της μούσας όπως εδώ!
Ο Πίνδαρος είναι περισσότερο απόλυτος, αριστοκρατικός. Δέχεται την παλιά αριστοκρατική αντίληψη σύμφωνα με την οποία αξιόλογος είναι μόνον ο άνθρωπος που έχει «φυάν» που είναι δηλαδή φορέας, δώρον της φύσης, του Θεού, ελάχιστη σημασία έχει τελικά όσα ο ίδιος ο άνθρωπος καταφέρνει να μάθει μόνος του.
β) Με βάση την άποψη του Αριστοτέλη για την ηθική αρετή, σε παιδαγωγικό επίπεδο την ευθύνη για την απόκτηση της αρετής την έχει ο μαθητής, το ασκούμενο και εθιζόμενο άτομο. Γιατί με τη θέλησή του, με προσωπική του επιλογή ο μαθητής πράττει πράξεις δίκαιες, σώφρονες κ.τ.λ. και με επιμονή στην άσκηση. Όμως σε μια τέτοια προσπάθεια του μαθητή θα τον βοηθούσε βέβαια και η δημιουργία του κατάλληλου δημοκρατικού και παιδαγωγικού κλίματος στο οικογενειακό και σχολικό του περιβάλλον.
Σε επίπεδο πολιτικό την ευθύνη για τη διαμόρφωση ενάρετων πολιτών την έχουν οι νομοθέτες και οι ασκούντες την πολιτική εξουσία. Γιατί οι πολίτες γίνονται αγαθοί με τη μικρότερη ή μεγαλύτερη βοήθεια που προσφέρουν στους πολίτες οι νομοθέτες, για να κατακτήσουν με τη δική τους καθοδήγηση την αρετή· και αυτό είναι το διακριτικό γνώρισμα μιας «ἀγαθῆς» και «φαύλης» πολιτείας. Οι πολίτες γίνονται αγαθοί ασκούμενοι σε συγκεκριμένο τρόπο συμπεριφοράς με τη βοήθεια των νόμων και των ασκούντων την πολιτική εξουσία.
(Με βάση τις διδακτικές οδηγίες του βιβλίου του καθηγητή)

Kittoulini, έχεις δίκιο για το ζήτημα της ψυχολογίας των Ελλήνων, δυστυχώς όμως το φροντιστήριο είναι απαραίτητο, και αυτό γιατί υπάρχουν καθηγητές στα σχολεία που απλά αρνούνται να κάνουν τη δουλειά τους. Δυστυχώς έχω ακούσει άπειρες φορές από παιδιά στο φροντιστήριο ή σερ ιδιαίτερο για περιπτώσεις καθηγητών που έχουν το "έλα μωρέ, γιατί να σας τα κάνω εγώ, αφού τα κάνετε στο φροντιστήριο", και κάθε φορά που το ακούω το αντιλαμβάνομαι σαν να με χτυπάει σφυρί στο κεφάλι! Και δυστυχώς τα φροντιστήρια είναι αυτά που κάνουν τη στείρα και άχαρη δουλειά του να μεταδίδουν τις απαραίτητες γνώσεις για να επιτύχει κάποιος στις πανελλήνιες. Γιατί, ενώ το σχολείο θα έπρεπε να κάνει πολύ περισσότερα και πολύ πιο ουσιαστικά, μερικοί καθηγητές δεν κάνουν ούτε αυτό το αυτονόητο! Και το καταπληκτικό είναι ότι κάνουν και πρόσθετη με τους ίδιους καθηγητές!  Έχω περίπτωση μαθητών σε φροντιστήριο που στο σχολείο έχουν φιλόλογο ο οποίος δεν κάνει τίποτα, και ταυτόχρονα κάνει και ιδιαίτερα, για τα οποία παίρνει και πολλά χρήματα. Όταν τους είπα ότι αυτός δε μπορεί να κάνει ούτε τη δουλειά του στο σχολείο, μου απάντησαν ότι στα ιδιαίτερα την κάνει μια χαρά!!! Τι υποτίθεται ότι πρέπει να κάνουν τα παιδιά που δεν έχουν χρήματα για φροντιστήριο, ή τουλάχιστον για να πάνε φροντιστήριο σε όλα τα μαθήμτα; Οπότε το θέμα δεν είναι αν θα γίνει ολοήμερο το σχολείο ή πόσες ώρες θα απασχολούνται τα παιδιά στο σχολείο, αφού ούτως ή άλλως περνούν 6-7 ώρες στο σχολείο και 2-4 στο φροντιστήριο. Το θέμα είναι να υπάρξουν καθηγητές που κάνουν τη δουλειά τους, και φυσικά αυτή δε συνίσταται μόνο στη μετάδοση γνώσεων, αλλά τουλάχιστον να εξασφαλίζεται αυτό!

Ειδική διδακτική
Αρχαίων

Ερώτημα 1ο
α) Κύριες ιδέες :
1) Αλλαγή της συμπεριφοράς του Τηλέμαχου (προς τους μνηστήρες και την Πηνελόπη) ως στοιχείο ανθρωπογνωσίας (εφηβεία-ενηλικίωση) και εξέλιξης της πλοκής του μύθου (αναζήτηση του Οδυσσέα)
2) Πρώτη εμφάνιση-παρουσίαση της Πηνελόπης, συμπεριφορά της προς τον αοιδό Φήμιο και τους μνηστήρες.
3) Η κατάσταση που επικρατεί/διαμορφώνεται στην Ιθάκη μετά την αλλαγή της συμπεριφοράς του Τηλέμαχου προς τους μνηστήρες και την Πηνελόπη και την εμφάνιση-παρουσίαση και συμπεριφορά της Πηνελόπης.
4) Ο αοιδός: το θεμάτων τραγουδιών (ορισμός του έπους), ο χρόνος, ο τόπος, ο τρόπος εκτέλεσής τους, ο αντίχτυπος και η απήχηση που είχαν στο ακροατήριο, το έργο του αοιδού και η κοινωνική του θέση.
β)
-Τίτλος : «Στο παλάτι του Οδυσσέα μετά το διάλογο Τηλεμάχου – Αθηνάς – πρώτη εμφάνιση της Πηνελόπης» ή «Η αλλαγή της συμπεριφοράς του Τηλέμαχου μετά το διάλογό του με την Αθηνά - πρώτη εμφάνιση της Πηνελόπης»
-Μικρότερες ενότητες – πλαγιότιτλοι
1) στιχ 319-323   Αναχώρηση-Επιφάνεια Αθηνάς – Μέντη
2) στιχ 324-328   Το τραγούδι του Φήμιου
3) στιχ 329-335   Πρώτη εμφάνιση-παρουσίαση Πηνελόπης
4) στιχ 336-344   Λόγος/παράκληση της Πηνελόπης προς το Φήμιο
               Ή
3) στιχ 329-344   Πρώτη εμφάνιση παρουσίαση της Πηνελόπης, συμπεριφορά της προς το Φήμιο
5) στιχ 345-360   Η αλλαγή της συμπεριφοράς του Τηλέμαχου

γ) Για τη σύνταξη της περίληψης : Να συντάξετε περίληψη 10-12 στίχων στηριζόμενοι στους κύριους νοηματικούς άξονες του κειμένου. Να αξιοποιήσετε τις κύριες ιδέες του κειμένου που προσδιορίσατε. Μπορείτε επίσης να αξιοποιήσετε τον τίτλο και τους πλαγιότιτλους που συντάξατε. Να αποφύγετε επαναλήψεις αυτούσιων λέξεων φράσεων του κειμένου.

Για το 3ο ερώτημα (Θουκ. Επιτ):
Βλέπε φωτοτυπία με σχόλια Κακριδή
Η απάντηση εντοπίζεται στο 37.1, και ειδικά στη φράση μέτεστι δε… προτιμάται. (κεκώλυται)
Η αρχή της ισονομίας ισχύει στις ιδιωτικές διαφορές. Στο δημόσιο βίο η προτίμηση γίνεται ἀπ’ ἀρετῆς (ἄριστοι) και όχι ἀπό μέρους (= όλοι με τη σειρά/ή από το κόμμα). Να προσεχτεί η κλιμάκωση των απαντήσεων.
1. Η πλήρης απάντηση είναι να συνθέσει κανείς τα διεστώτα: Έχοντας κατά νου τις θουκυδίδειες αντιθέσεις (λόγῳ μεν / ἔργῳ δε, κ.τ.τ.), αναγνωρίζει ο αναγνώστης και εδώ τη διάκριση : και ὄνομα μεν… μέτεστι δε… [δηλ.: κατ’ όνομα «δημοκρατία».κ.λ…..,  (στην πραγματικότητα) όμως οι λίγοι κυβερνούν]. Αναγνωρίζει δηλ. ως διακρινόμενα απ’ αλλήλων αλλά και ως συνδεόμενα τα δύο μέρη που συνδέονται με τους μεν/δε: η δημοκρατική αρχή και η ολιγαρχική αρχή: (Το σχήμα θυμίζει τον θουκυδίδειο χαρακτηρισμό της περίκλειας εξουσίας: λόγῳ μεν δημοκρατία ἔργῳ ἡ πρώτου ἄνδρός ἀρχή). Τα δύο στη σύνδεσή τους, όπου η «αρετή» έχει μεταξιωθεί: δεν πρόκειται για την αριστοκρατική κατά το γένος και την περιουσία αριστοκρατία, αλλά για την αξιοκρατία ενός εκάστου μέλους της πόλης χωρίς αποκλεισμούς λόγω πενίας λ.χ.
2. Αν παραθέσει κανείς σε δύο λίστες τα δημοκρατικά και τα ολιγαρχικά/αριστοκρατικά χαρακτηριστικά, έχει μεν απαντήσει κατά βάση, αλλά όχι πλήρως
3. Αν δώσει κανείς απλή παράφραση του περιεχομένου του χωρίου, δεν έχει απαντήσει.
ΣΗΜ. Αν κάποιος σημειώσει ότι η ελευθερία του 37,2 αποτελεί το αποτέλεσμα της προηγούμενης παραγράφου, δεκτό. Οποιαδήποτε άλλη σύνδεση των 37,2 ή 37,3 με το περιεχόμενο της 37,1 : άστοχη

Σας παραθέτω το τμήμα από τον Κακριδή που είναι υπογραμμισμένο : «Τώρα μονο μπορούμε να καταλάβουμε τη σκέψη του Θ. : στην Αθήνα παράλληλα με την αρχή της ισονομίας, που ξεπερνάει την πρωταρχική δημοκρατική αντίληψη, ισχύει το αξίωμα των ολίγων, ότι όχι όποιος όποιος από τη σειρά, παρά μόνο όσοι πραγματώνουν την αρετή, αυτοί ξεχωρίζονται και κυβερνούν την πολιτεία. Με το αρνηθεί έτσι η Αθηναϊκή δημοκρατία το όνομά της άλλη μια φορά και να παραδεχτεί την έννοια της προτίμησης από ἀρετῆς κατορθώνει να ενώσει αριστοκρατικές και δημοκρατικές αρχές μαζί σε μια καινούρια γόνιμη σύνθεση, κατορθώνει να γεφυρώσει –σαν μύθος- το βαθύ χάσμα, που χωρίζει τις δύο πολιτικές μερίδες στη πραγματική Ελλάδα του πελοποννησιακού πολέμου»