0 μέλη και 1 επισκέπτης διαβάζουν αυτό το θέμα.
Αν σας λέω ότι θα αφήνατε κάποιοι τον Ελύτη μετεξεταστέο κάτι ξέρω... Δεν γνώριζε μάλλον ο έρμος τη συγχρονία του Ferdinand de Saussure ( που μας έπρηξαν στο Πανεπιστήμιο ).... <<Αν το να μιλάς για ποίηση, χωρίς να μιλάς για τη γλώσσα, είναι παράλειψη· αν το μιλάς για την ελληνική ποίηση, χωρίς να μιλάς για τη γλώσσα, είναι λάθος· τότε, το να μιλάς για την ποίηση του Ελύτη, χωρίς να μιλάς για τη σχέση του Ελύτη με τη γλώσσα, είναι παρανόηση. Ο ποιητής που χάσαμε πριν από δύο χρόνια (18 Μαρτίου του 1996) ξεχώριζε για το πάθος του για τη γλώσσα γενικά και την ελληνική γλώσσα ειδικότερα, όπως ξεχώρισε και για μια ιδιαίτερη στάση του απέναντι στη γλώσσα της ποίησης, μια στάση που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως μεταγλωσσική. Εβλεπε τη γλώσσα ως «σημαίνον» της ποίησης αλλά συγχρόνως και ως «σημαινόμενο», καθ' υπέρβασιν της λειτουργίας της ως απλού εκφραστικού οργάνου. Χρησιμοποιεί τη γλώσσα για να εκφραστεί ποιητικά, δηλαδή ως ποιητική μεταγλώσσα, αλλά τη χρησιμοποιεί, όσο κανείς άλλος, και ως αντικείμενο της ποίησής του, δημιουργώντας ένα είδος «μεταγλωσσικής ποίησης». Μ' αυτή την έννοια ο Ελύτης είναι ο κατεξοχήν «μεταγλωσσικός ποιητής» στην ποίησή μας, χωρίς να είναι και ο μόνος. Ενα πλήθος αναφορών, που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ποίηση του Ελύτη, γίνονται σε γλωσσικές έννοιες, όπως η λέξη, η φράση, το αλφάβητο, ο ήχος (δηλαδή ο φθόγγος), τα φωνήεντα, η προφορά, τα γράμματα, τα λόγια, η γραφή και, πάνω απ' όλα, η ελληνική γλώσσα. Η αντίληψη του Ελύτη, όπως και του Σεφέρη και άλλων δημιουργών και έξοχων χειριστών της δημοτικής, για τον ενιαίο χαρακτήρα της ελληνικής γλώσσας ως εκφραστικής συνέχειας των Ελλήνων, και ειδικότερα η πίστη του Ελύτη στην υφή της γλώσσας ως ήθους και ως αξίας πέρα από τη χρήση της ως οργάνου επικοινωνίας φαίνονται καθαρά σε ένα από τα καλύτερα κείμενα του ποιητή, στον «Λόγο στην Ακαδημία της Στοκχόλμης». Γράφει ο Ελύτης: «Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. [...] Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μια Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος. [...] Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει». Κι αν αυτά τα λέει το 1979, είκοσι χρόνια νωρίτερα, το 1959, δημοσιεύοντας το «Αξιον εστί», διαγράφει ποιητικά τη διαχρονικότητα της ελληνικής γλώσσας από τον Ομηρο έως το Βυζάντιο κι από κει έως τον Σολωμό (για τον οποίον ο Ελύτης πίστευε ότι μπόρεσε «να εξευγενίσει την έκφραση και να δραστηριοποιήσει όλες τις δυνατότητες του γλωσσικού οργάνου προς την κατεύθυνση του θαύματος»). Γράφει στο «Αξιον εστί»: «Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική [...] Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου [...] ψαλμωδίες γλυκές με τα πρώτα-πρώτα Δόξα Σοι. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα-πρώτα Δοξα Σοι [...] με τα πρώτα σμπάρα των Ελλήνων. Αγάπες μυστικές με τα πρώτα λόγια του Υμνου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα λόγια του Υμνου». Ο Ελύτης βλέπει την ποίηση ως μια πράξη επικοινωνίας σε επίπεδο ανθρωπιάς, «μια συναλλαγή εκτός εμπορίου», που περνάει μέσα από τη λέξη. Σχολιάζοντας την ποιητική φράση του Εμπειρίκου «πάρε τη λέξη μου, δώσε μου το χέρι σου», λέει: «Μέσα σ' αυτή τη διπλή κίνηση βρίσκεται διατυπωμένη, με τη μεγαλύτερη δυνατή συντομία, η αντίληψη που βγάζει από τον άνθρωπο, τον ποιητή». Η λέξη για τον Ελύτη, με τη βαρύτητα που έχει στον μικρόκοσμο του ποιήματος, είναι η βάση της γλωσσικής έκφρασης και συχνά μιλάει γι' αυτήν στα κείμενά του, ποιητικά και πεζά. Ετσι λ.χ. σ' ένα ξέσπασμα πικρίας για τη μικρή απήχηση που έχει η ποίηση στα χρόνια μας γράφει: «Τριάντα αιώνες και πλέον ο άνθρωπος πασχίζει να βάλει τη μία λέξη κοντά στην άλλη με τέτοιον τρόπο που η σκέψη να εξαναγκάζεται να παίρνει καινούργιες, αδοκίμαστες στροφές. Ιδού που για πρώτη φορά η λειτουργία αυτή σταμάτησε. Είμαστε πανέτοιμοι για τη βλακεία» (Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο, σ. 13).>>https://babiniotis.gr/e7169-globulet14082-4501-8c0db-9cedunite-/59sl45068it6/Το τελευταίο το αφιερώνω στους μεταρρυθμιστές της τρίτης χιλιετίας...
Πρώτον, είναι "ποια" Δεύτερον, από το παραπάνω παράδειγμα νομίζω κανένα δεν θα καταλάβει... (αν το δείγμα των 5 είναι τυχαίο, χωρίς να λάβουμε υπόψη τις εξαιρέσεις, και φυσικά λαμβάνοντας υπόψη ότι το 5 είναι πολύ μικρό δείγμα με μεγάλη στατιστική αβεβαιότητα).
Κριτικός γραμματισμός... Όλοι θέλουμε δουλίτσα.Επιστημονες άνθρωποι, δεν ξεχωρίζουμε το επιστημονικό κείμενο από ένα δοκίμιο με καθαρά ποιητική λειτουργία της γλώσσας.Ο Ελύτης δεν κάνει γλωσσολογία. Ποιητής είναι, αναφέρεται στην πολιτιστική διάσταση της ελληνικής γλώσσας.Οι γλωσσολόγοι περιγράφουν απλά, αντικειμενικά και κυριολεκτικά, την γλωσσική πραγματικότητα. Πραγματικότητα: τον 20ο-21ο αι., μιλάμε Κοινή Νεοελληνική. Τον 5ο αι. στην Αθήνα, μιλούσαν αττική διάλεκτο στην Αθήνα του Περικλή. Τον 1ο μ.Χ., σε όλη σχεδόν τη Μεσόγειο μιλούσαν ελληνιστική κοινή, ως μητρική ή ως δεύτερη γλώσσα. Τον 12ο αι μιλούσαν δημώδη αλλά οι λόγιοι έγραφαν σε διάφορες αποχρώσεις της αρχαίας , από αυστηρή μίμηση της αττικής διαλέκτου μέχρι ανάμειξη με τη δημώδη. Τον 16ο αι στη Βενετοκρατουμενη Κρήτη, μιλούν κρητική διάλεκτο με πολλές ιταλικές λέξεις και γράφουν στο ελληνικό και το λατινικό αλφάβητο. Όλα αυτά είναι διαφορετικές συγχρονίες. Τις μελετάμε χωριστά γιατί σε κάθε περίοδο ομιλείται ένα αυτόνομο σύστημα, που μπορεί να είναι μίξη στοιχείων από πολλές φάσεις της διαχρονίας, ακριβώς επειδή έχουμε επαφή με την γραπτή κληρονομιά της ελληνικής γλώσσας από την αρχαιότητα. Αυτό είναι μια καθαρά αντικειμενική περιγραφή. Δεν αξιολογεί, δεν ηθικολογεί, δεν έχει σκοπό να συγκινήσει κάποιον. Είναι ΕΠΙΣΤΗΜΗ.
Δηλαδή όλοι οι κοινοί θνητοί πριν τον Ferdinand de Saussure και τους 'εφευρέτες' του κριτικού γραμματισμού δεν ήξεραν όλα αυτά τα απλοϊκά που μας παραθέτεις, απλά ηθικολογούσαν λέγοντας ότι η Νέα Ελληνική είναι η εξέλιξη της αρχαίας Ελληνικής και δεν την έφεραν οι εξωγήινοι κάποια στιγμή...
Ποτέ είπα ότι δεν ειναι εξελιξη; Ποιος λεει οτι δεν ειναι εξελιξη;
Πολλοί...
Προς elrannaΕπιχείρημα για ποιο πράγμα ζητάς; Εγώ δεν μίλησα για αυθεντία γλωσσολόγου ή συντάκτη ΠΣ της Νέας Ελληνικής. Μήπως είναι ο Ferdinand de Saussure ή ο κ.Βεκρής; Μίλησα για έναν ποιητή και γνώστη της Νέας Ελληνικής τον οποίο σέβονται , αναγνωρίζουν και μελετούν όλοι οι έλληνες γλωσσολόγοι και συντάκτες ΠΣ της Νέας Ελληνικής.