PDE - Η κοινότητα των εκπαιδευτικών

ὅτι μὲν δὴ καλλίστη καὶ μεγίστη τῶν ἐν τῇ Ἀσίᾳ ἡ Κύρου βασιλεία ἐγένετο αὐτὴ ἑαυτῇ μαρτυρεῖ.  ὡρίσθη γὰρ πρὸς ἕω μὲν τῇ Ἐρυθρᾷ θαλάττῃ, πρὸς ἄρκτον δὲ τῷ Εὐξείνῳ πόντῳ, πρὸς ἑσπέραν δὲ Κύπρῳ καὶ Αἰγύπτῳ, πρὸς μεσημβρίαν δὲ Αἰθιοπίᾳ:
 
Ποια ακριβώς σημασία έχει εδώ το ὁρίζομαι και τι είναι οι δοτικές  τῇ Ἐρυθρᾷ θαλάττῃ, τῷ Εὐξείνῳ πόντῳ κ.λπ.;  Αν σημαίνει «οριοθετούμαι» δεν θα μπορούσαν οι δοτικές να είναι του μέσου; Αν όμως σημαίνει «εκτείνομαι μέχρι / συνορεύω», οι δοτικές πρέπει να είναι αντικείμενα.

To ἑαυτῇ είναι δοτική προσωπική χαριστική;

Γνωρίζει κάποιος να μου απαντήσει;

Ηροδ. Ι, 59 οὔτε τιμὰς τὰς ἐούσας·

Να και η έναρθρη μετοχή του ειμί, για την οποία είχα αμφιβολία!

Σε ευχαριστώ πολύ για όλες τις απαντήσεις και τα παραδείγματα!

Για το ἐχθροὺς συμφωνώ απόλυτα· αυτή είναι η ορθή σύνταξη, και το οὐδὲ πρέπει να συναφθεί με τη μετοχή.

Αυτό ακριβώς είπα στο μάθημα για το οὐδὲ (μάλλον εμπειρικά και έχοντας στο μυαλό μου τις παραχωρητικές προτάσεις), αλλά μετά άρχισα να ανησυχώ, γιατί είδα ότι δεν μπορώ να εξηγήσω πρώτον, ως τι συνάπτεται το οὐδὲ  με την μετοχή (δεν είναι ακριβώς άρνηση, η μετοχή δεν είναι αρνητική, αφού το νόημα είναι "ακόμη και αν ήταν εχθροί" και όχι "ακόμη και αν δεν ήταν") και δεύτερον, την απουσία άρνησης στο ρήμα. Ψάχνω εδώ και ώρα τώρα τα συντακτικά και κατέληξα στα εξής: ο επιδοτικός  καί   και τα επιδοτικά ουδέ / μηδέ  συνοδεύουν παραχωρητική μετοχή, για να εξάρουν την  παραχώρηση (όπως τα καίπερ, καίτοι όταν συνοδεύουν εναντιωματική μετοχή) .  Όταν η πρόταση στην οποία ανήκει η μετοχή είναι καταφατική χρησιμοποιείται το  καί,  ενώ όταν είναι αρνητική τα ουδέ / μηδέ. Επομένως, η άρνηση αυτή στην ουσία ανήκει στο ρήμα και όχι στην μετοχή. Λογικά λοιπόν και χρήση του ουδέ ή του μηδέ  θα εξαρτάται από το αν η μετοχή ανήκει σε πρόταση κρίσεως ή επιθυμίας.
Ισχύουν αυτά;

Για το τὰ ἐν τοῖς πολεμίοις θα ήταν αρκετό να εννοηθεί μια μετοχή ὄντα (τους ναούς, ακόμη κι αυτούς που βρίσκονταν/ανήκαν στους εχθρούς).

Εννοείς επιθετική μετοχή (τὰ ὄντα) ως αντικείμενο, όπως δείχνει η μετάφρασή σου, ή παραχωρητική, οπότε το τὰ ἐν τοῖς πολεμίοις κατηγορούμενο;

Ευχαριστώ πολύ, apri!

Όχι, αυτό δεν ισχύει. Υπάρχουν άφθονα παραδείγματα τέτοιας χρήσης της μτχ. ὤν.

Η αλήθεια είναι ότι δεν θυμάμαι αν έχω συναντήσει ή όχι τέτοια παραδείγματα. Απλώς δεν μου ταιριάζει  να υπάρχει μια εντελώς περιττή μετοχή, (οι όντες αριστείς = οι αριστείς, οι όντες εν τέλει = οι εν τέλει, τι εξυπηρετεί εδώ η μετοχή;).

Κατά δεύτερον, το "αριστεύς" είναι ουσιαστικό και απ' ό,τι είδα στο λεξικό, είχε την έννοια "ο επίλεκτος, ο ηγεμών". Μπορεί λοιπόν το "εξ απάσης της Ελλάδος" να λειτουργεί ως εμπρόθετος της προέλευσης στο "αριστείς" (=ηγεμόνες/επίλεκτοι από όλη την Ελλάδα), όπως στη νεοελληνική φράση "αθλητές από όλη την Ελλάδα" (π.χ ολοκληρώθηκε ο αγώνας με αθλητές από όλη την Ελλάδα/θα ακούσετε κάλαντα από όλη την Ελλάδα).

Αν δεν κάνω λαθος, σε είχα ξαναρωτήσει για αυτό το θέμα και είχες συμφωνήσει ότι η σύνταξη του εμπροθέτου με ουσιαστικό προέρχεται από παράλειψη της μετοχής του ειμί. Αν ισχύει αυτό, το ίδιο δεν λέμε;

ὅσον οἱ μὲν ἐξ ἁπάσης τῆς Ἑλλάδος ὄντες ἀριστεῖς δέκ’ ἔτη τῆς Ἀσίας ἓν χωρίον πολιορκοῦντες μόλις εἷλον,  οὗτοι δὲ... Ποια σύνταξη θεωρείτε σωστή

α) ο ἱ   μ έ ν: υποκείμενο,  ὄ ν τ ε ς: εναντιωματική μετοχή,
 ἀ ρ ι σ τ ε ῖ ς: κατηγορούμενο,  ἐ ξ   ἁ π ά σ η ς    τ ῆ ς   Ἑ λ λ ά δ ο ς: εμπρ. προσδιορισμός σε μια εννοούμενη μετοχή ὄντες  (αυτοί μεν αν και ήταν οι άριστοι από όλη την Ελλάδα)  ή 

 β) ο ἱ   ἀ ρ ι σ τ ε ῖ ς: υποκείμενο, ὄ ν τ ε ς: επιθετική μετοχή,  ἐ ξ   ἁ π ά σ η ς    τ ῆ ς Ἑ λ λ ά δ ο ς: εμπρ. προσδιορισμός στο ὄντες (οι άριστοι που υπήρχαν / προέρχονταν από όλη την Ελλάδα);

Αρχικά  θεώρησα υποκείμενο το  ο ἱ   μ έ ν, αλλά, επειδή ακολουθεί το  οὗτοι δέ  (και οι όχι  οἱ δέ), δεν είμαι σίγουρη.

τῆς Ἀσίας: γενική διαιρετική ή κτητική; Τα περισσότερα συντακτικά παρόμοιες περιπτώσεις τις κατατάσσουν στην διαιρετική.

 Έχεις δει να γράφουν ποια είναι ακριβώς η διαφορά στην τροπικότητα λ.χ της δυνητικής οριστικής από την ευκτική του πλαγίου λόγου, της ευχετικής ευκτικής από την ευχετική οριστική κλπ.;

Δεν έχω ιδέα!
Και ειδικα με την ευκτική του πλαγίου λόγου, που την βρίσκουμε συχνά, προβληματίζομαι πολύ. Τελικά αναπαράγω το γνωστό "δηλώνει το αβέβαιο και υποκειμενικό στο παρελθόν". Έχει κάποια βάση αυτό ή το άλλο, ότι η δυνητική οριστική δηλώνει το δυνατό στο παρελθόν ή το αντίθετο του πραγματικού; Η ευχετική οριστική δεν χρησιμοποιείται για ευχή ανεκπλήρωτη; Έχεις την καλοσύνη κάποια στιγμή να μας γράψεις λίγα λόγια, συνοπτικά, για την πραγματική σημασία των εγκλίσεων; Έχεις ξαναγράψει βέβαια σε διάφορα σημεία και με διάφορες αφορμές για αυτό το θέμα, το ξέρω, οπότε, αν σου είναι δύσκολο να τα συγκεντρώσεις, μπορείς να μου πεις που βρίσκονται, για να προσπαθήσω να τα βάλω σε μια τάξη;