Σεπτέμβριος 24, 2009, 09:47:12 μμ
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ- ΥΠ. ΥΓΕΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ- ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ ΣΗΜΕΡΑ Η ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΡΙΠΗΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Τηλ. 210.5205291-210.5200738
Αθήνα, 24 Σεπτεμβρίου 2009
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Συνεδρίασε σήμερα, Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2009, με τη συμμετοχή και του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου, η Εθνική Επιτροπή Επιχειρησιακής και Επιστημονικής Αντιμετώπισης της Πανδημίας της Νέας Γρίπης.
Νωρίτερα ο κ. Αβραμόπουλος επισκέφθηκε το call center για τη Νέα Γρίπη (1135), το οποίο έχει εγκατασταθεί στο ΚΕΕΛΠΝΟ και το έχει δεχθεί μέχρι σήμερα πάνω από 65.000 τηλεφωνήματα πολιτών, για πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με την Πανδημία.
Αμέσως μετά ο κ. Αβραμόπουλος παραχώρησε συνέντευξη τύπου.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Καλησπέρα σας. Όπως γνωρίζετε, στον προβλεπόμενο χρόνο που είχε οριστεί και όπως αρχικά είχε διακανονιστεί, έφτασαν οι πρώτες δόσεις των εμβολίων για τη νέα γρίπη. Αυτές, όπως είπαμε και την τελευταία φορά, βρίσκονται στις εγκαταστάσεις του Κεντρικού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας, σε ειδικά ψυγεία για τη φύλαξή τους.
Στο επόμενο χρονικό διάστημα θα φθάνουν σταδιακά και συνεχώς οι επόμενες δόσεις, όπως προβλέπεται από τα συμβόλαια που έχει υπογράψει η χώρα μας με τις εταιρίες που τα παρασκευάζουν, πάντοτε σημειώνοντας ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη σειρά, στη σειρά των πρώτων δέκα χωρών που τα εφοδιάζουν.
Ολοκληρώθηκε ο επιχειρησιακός σχεδιασμός εμβολιασμού και με τις 53 Νομαρχίες της χώρας, που αφορά στο συντονισμό και τις οδηγίες που έχουν ήδη αποσταλεί στα πλαίσια της οργάνωσης των Κέντρων Εμβολιασμού Γρίπης. Ολοκληρώνεται η διαδικασία παραγγελίας των υλικών, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν σε κάθε Εμβολιαστικό Κέντρο και βεβαίως και αυτές οι οδηγίες θα σταλούν και τα στοιχεία στις Νομαρχίες.
Ολοκληρώθηκε η συνεργασία με το Διαδημοτικό Δίκτυο Υγείας και τον Πρόεδρό του Δήμαρχο Αμαρουσίου κ. Πατούλη, που αφορά στην εκπόνηση επιχειρησιακού σχεδίου από το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας, για την ένταξη των δημοτικών ιατρείων του δικτύου ως Πρωτοβάθμια Ιατρεία Γρίπης. Αυτό, όπως θυμόσαστε, είχε ήδη ξεκινήσει με τον χαρακτηρισμό ως Ιατρείων Γρίπης των δημοτικών ιατρείων του Δήμου Αθηναίων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιχειρησιακή ένταξη των Διαδημοτικών Ιατρείων Γρίπης, αριθμός 144 συνολικά, στο Πρωτοβάθμιο Ιατρείο Γρίπης είναι εξαιρετικά σημαντική, στα πλαίσια του δόγματος προστασίας των νοσοκομείων από τα απλά περιστατικά της νέας γρίπης.
Ολοκληρώθηκε το επιχειρησιακό σχέδιο δράσης στην τριτοβάθμια παιδεία και πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας με τις Πρυτανικές Αρχές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και εκπροσώπων των ανωτάτων εκπαιδευτικών και τεχνολογικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Είναι σημαντική η συμμετοχή των πανεπιστημίων με Ιατρεία Γρίπης, δηλαδή η ένταξή τους στο πρωτοβάθμιο δίκτυο και ομάδας εθελοντών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όπου οι εθελοντές θα συμμετέχουν στη διοικητική υποστήριξη των Κέντρων Εμβολιασμού Γρίπης.
Ολοκληρώθηκε και κατατέθηκε στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας το επιχειρησιακό σχέδιο του ΙΚΑ, στο οποίο προβλέπεται η ένταξη 103 Ιατρείων Γρίπης όπου και εδώ έχουμε ένταξη στο Πρωτοβάθμιο Δίκτυο και 236 Κέντρων Εμβολιασμού Γρίπης σε ολόκληρη την επικράτεια.
Η συμβολή του ΙΚΑ στον εθνικό σχεδιασμό είναι επίσης εξαιρετικά σημαντική. Την εβδομάδα αυτή εντάχθηκε και ο Ιατρικός Σύλλογος της Αθήνας στο Πρωτοβάθμιο Δίκτυο Ιατρείων Γρίπης με τον αριθμό των 129 Ιατρείων Γρίπης.
Η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα, σε ότι αφορά την εξέλιξη της πανδημίας, έχει ως εξής: Περιστατικά με τον ιό της νέας γρίπης που νοσηλεύονται σε βαριά κατάσταση σε μονάδα εντατικής θεραπείας είναι τρία, περιστατικά που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία σε φάση αποθεραπείας έξι, περιστατικά που νόσησαν από πνευμονία με το νέο ιό γρίπης από την αρχή της επιδημίας ανέρχονται σε 56, εκ των οποίων έχουν ιαθεί πλήρως τα 47.
Τόσο το ΕΚΕΠΙ, όσο και το ΚΕΕΛΠΝΟ συνεχίζουν τον επιστημονικό και επιχειρησιακό συντονισμό, στα πλαίσια του εθνικού σχεδιασμού για τη γρίπη.
Στο σημείο αυτό θέλω να σημειωθεί ότι το Εθνικό Συμβούλιο Επιστημονικής και Επιχειρησιακής Αντιμετώπισης της πανδημίας με την Πρόεδρο κα Γιαμαρέλου που βρίσκεται σήμερα κοντά μας, κάνει εξαιρετική δουλειά, είναι σε συνεχή διαβούλευση και παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τις εξελίξεις, συμβουλεύοντας επιστημονικά την Πολιτεία για να παίρνει τις σωστές πολιτικές αποφάσεις.
Για το θέμα του εμβολιασμού, γεφυρώθηκαν οι επιστημονικές διαφορές που είχαν αρχικά προκύψει ανάμεσα στα δύο όργανα, δηλαδή την Επιτροπή Εμβολιασμών και την Εθνική Επιτροπή για την Πανδημία και λίγο πολύ οι Ομάδες Προτεραιότητας που αφορούν και ευπαθείς ομάδες και υγιείς ομάδες του πληθυσμού είναι δύο διαφορετικές κατηγορίες. Αυτό τελικά έχει συμφωνηθεί.
Κατά συνέπεια το Εθνικό Συμβούλιο στη σημερινή του συνεδρίαση αποφάσισε ποιες είναι οι προτεραιότητες για τους εμβολιασμούς, οι οποίες όμως θα πρέπει να σας πω ότι μπορεί να αλλάξουν οποιαδήποτε στιγμή, ανάλογα με την εξέλιξη που θα έχει η πανδημία σε άλλες χώρες, αλλά και στην Ελλάδα.
Διότι, όπως σας έχω πει επανειλημμένως και παρακαλώ να το σημειώνετε αυτό, κάθε φορά, ο ιός της νέας γρίπης είναι απρόβλεπτος ως κινούμενη άμμος. Η κα Γιαμαρέλου θα σας πει αμέσως μετά ποιες είναι και οι ομάδες προτεραιότητας για τον εμβολιασμό.
Αναφορικά τώρα με τα σχολεία, το Εθνικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα το προληπτικό κλείσιμο των σχολείων, ανάλογα με τη συρροή των κρουσμάτων, σε επίπεδο είτε τάξης, είτε του ιδίου του σχολείου, ή ακόμα και σε επίπεδο συγκροτήματος. Μιλάμε για τρία ξεχωριστά επίπεδα. Η διαδικασία για το κλείσιμο ενός σχολείου αποφασίζεται, σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα, από το Νομάρχη σε συνεννόηση πάντα με τον Υπουργό Υγείας.
Πέραν αυτών, θα ήθελα να σας πω ότι σήμερα είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ και να παρακολουθήσω από κοντά τη λειτουργία του τηλεφωνικού κέντρου για τη νέα γρίπη, το γνωστό πλέον στους Έλληνες 1135, και πρέπει να σας πω ότι με ικανοποίησε ιδιαίτερα η εξαιρετική δουλειά που κάνει.
Η τηλεφωνική αυτή γραμμή ήταν όπως θυμόσαστε που τέθηκε σε λειτουργία από τις πρώτες κιόλας ημέρες στην Ελλάδα, όπως και σε ολόκληρη την Ευρώπη, και είναι χαρακτηριστικό ότι έχει δεχτεί μέχρι στιγμής 65 χιλιάδες κλήσεις. Από σήμερα επίσης λειτουργεί και βρίσκεται ήδη στον αέρα το ειδικό portal για τη νέα γρίπη, σημειώστε το, το 1135.gr.
Όλοι οι πολίτες της χώρας μπορούν μέσω του portal να πάρουν οποιαδήποτε πληροφορία χρειάζονται σχετικά με τη νέα γρίπη, να ζητήσουν εξειδικευμένες ιατρικές συμβουλές, καθώς επίσης και ειδικές ομάδες όπως γιατροί νοσηλευτές και εκπαιδευτικοί στα σχολεία να κατεβάσουν όλο το αναγκαίο επιστημονικό και εκπαιδευτικό υλικό.
Με τη λειτουργία και του portal σε συνδυασμό με την τηλεφωνική γραμμή, η χώρα μας διαθέτει έναν από τους πιο άμεσους σύγχρονους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς ανταπόκρισης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης στον κόσμο ολόκληρο αν θέλετε για το κρίσιμο ζήτημα της νέας γρίπης.
Να σημειωθεί τέλος ότι σε έρευνα η οποία έγινε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με το ΚΕΕΛΠΝΟ από δημοσκοπική εταιρεία πανελλαδικά σε δείγμα 3 χιλιάδων νοικοκυριών που ρωτήθηκε αν «ασθένησε κάποιο μέλος του νοικοκυριού τους από τη νέα γρίπη» οι απαντήσεις έχουν ενδιαφέρον.
Το 0,28% απάντησε ναι και το 99,72% απάντησε όχι. Περίπου το 70% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι είναι πολύ ή αρκετά ενημερωμένοι για τη νέα γρίπη, το 52% των ερωτηθέντων δηλώνει λίγο ως καθόλου πιθανό να αρρωστήσει από τη νέα γρίπη. Υπάρχουν και άλλα στοιχεία στην έρευνα που μπορεί να σας δώσει το ΕΚΕΠΙ και το ΚΕΕΛΠΝΟ, εφόσον τις χρειαστείτε αυτές τις πληροφορίες.
Αυτά είναι τα καινούρια δεδομένα, προχωρούμε πάντοτε κρατώντας υπό απόλυτο έλεγχο την πανδημία οι Έλληνες πολίτες μπορούν να αισθάνονται ασφαλείς. Έχει εμπεδωθεί αίσθημα ασφάλειας και σημαντικός όπως προανέφερα ήταν ο ρόλος της καλής ενημέρωσης της κοινής γνώμης.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να σας πω ότι είναι στη διάθεσή σας, έχει ήδη αναρτηθεί από σήμερα στο διαδίκτυο το σχέδιο, μάλλον οι βασικές αρχές του σχεδίου εμβολιασμού για το νέο ιό της γρίπης σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι ένα πολύ χρήσιμο εγχειρίδιο, στη διάθεση βεβαίως των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και τη δική σας εφόσον το χρειαστείτε. Σας ευχαριστώ.
Και πριν απαντήσουμε στις ερωτήσεις, θα ήθελα να παρακαλέσω την κα Γιαμαρέλου να προσθέσει τις πληροφορίες και την ενημέρωση που χρειάζεστε για το θέμα των εμβολιασμών.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ: Όπως σας είπε ο Υπουργός, φαίνεται ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια γεφύρωση μεταξύ του Εθνικού Συμβουλίου και της Εθνικής Επιτροπής για τους εμβολιασμούς, με ποια μορφή: Ότι και οι δύο ομάδες, σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο που διαβίβασε σε μας η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, συμφωνούμε για τον πληθυσμό εκείνον που αποτελεί αυτό που το λέμε «priority», δηλαδή στο οποίο θα δοθεί πρωταρχική ιεράρχηση, οι πρώτοι που θα πάρουν εμβόλια.
Από κει και πέρα προχωράμε σε αυτά που τα λέμε «target groups», δηλαδή ομάδες στόχους, που θα ακολουθήσουν. Αλλά δεδομένου ότι το εμβόλιο δεν θα έρθει όλο μαζί, δεν πρόκειται αύριο το πρωί να έχουμε 5 εκατομμύρια δόσεις, είμαστε υποχρεωμένοι να αξιολογήσουμε την ιεράρχηση, για την οποία -όπως σας είπα- συμφωνούμε πλήρως στην πρώτη φάση.
Όταν λέμε λοιπόν ιεράρχηση γι’ αυτή τη στιγμή, εννοούμε ομάδες υψηλού κινδύνου, δηλαδή άτομα τα οποία είναι άνω των 6 μηνών, οποιεσδήποτε ηλικίες από κει και πέρα, τα οποία διαθέτουν νοσήματα που τα καθιστούν υψηλού κινδύνου για να νοσήσουν σοβαρά ή να παρουσιάσουν επιπλοκές από τη νέα γρίπη.
Και σε αυτούς, όπως τα έχουμε πει πολλές φορές, εντάσσονται: Εκείνοι που έχουν ζαχαρώδη διαβήτη (στην Ελλάδα έχουμε κάπου 700 με 800 χιλιάδες διαβητικά άτομα), εντάσσονται εκείνοι που έχουν καρδιακές ανεπάρκειες, αναπνευστική ανεπάρκεια, εκείνοι που έχουν βρογχικό άσθμα, άσχετα να υπάρχει αναπνευστική ή όχι ανεπάρκεια, εκείνοι οι οποίοι έχουν παθήσεις του μυικού συστήματος, του νευρομυικού συστήματος.
Άτομα τα οποία το αμυντικό τους σύστημα δεν λειτουργεί, είτε γιατί έτσι έχουν γεννηθεί είτε γιατί παίρνουν φάρμακα είτε γιατί έχουν μεταμοσχευθεί, με αποτέλεσμα τα άτομα αυτά να παρουσιάζουν μειωμένη άμυνα, αυτά τα άτομα οπωσδήποτε εντάσσονται κι αυτά στον εμβολιασμό, παρόλο ότι ξέρουμε ότι σε ένα ποσοστό δεν κάνουν πολύ καλή αντισωματική αντίδραση λόγω της πάθησής τους. Αλλά αυτό μπορεί να οδηγήσει παρακάτω στο να εμβολιαστεί το περιβάλλον τους, ώστε τα άτομα αυτά να έχουν κατά κάποιο τρόπο διπλή προστασία.
Οι έγκυες εντάσσονται και αυτές στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Και όταν λέμε εγκύους εννοούμε 2ο και 3ο τρίμηνο υποχρεωτικά. (Τίποτα δεν είναι υποχρεωτικό. Με την έννοια ότι είναι ισοτιμία ομάδων υψηλού κινδύνου με αυτές που ήδη σας είπα).
Από κει και πέρα μπαίνουν εκείνοι οι οποίοι προσέχουν παιδιά κάτω των 6 μηνών, μια και δεν υπάρχει καν εμβόλιο διαθέσιμο για τα παιδάκια κάτω των 6 μηνών. Και οπωσδήποτε το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, το οποίο εντάσσεται σε ομάδες που πρέπει να εμβολιαστούν, γιατί αν κάτι συμβεί σε αυτούς και απότομα έχουμε πολλά κρούσματα, ποιος θα φροντίσει στο νοσοκομείο αυτούς οι οποίοι νοσηλεύονται.
Αυτοί λοιπόν είναι ειδικές ευπαθείς ομάδες. Βέβαια θα μου πείτε, τα παιδάκια των κάτω των 6 μηνών δεν είναι ευπαθή; Είναι ευπαθή με την έννοια ότι δεν έχουμε εμβόλιο να τους δώσουμε. Και που οπωσδήποτε αρχίζει και πέφτει η ανοσία, που πιθανόν τα αντισώματα που πήραν από τη μητέρα τους, εάν η μητέρα έχει νοσήσει.
Αυτή τη στιγμή το θέμα είναι τι κάνουμε με τη δεύτερη μεγάλη ομάδα των υγιών. Κάναμε έναν υπολογισμό σήμερα αδρό και είδαμε ότι η πρώτη ομάδα που σας είπα ξεπερνάει τα 2 εκατομμύρια πληθυσμού, μπορεί να είναι και 2,5 εκατομμύρια πληθυσμού. Εμείς δεν πρόκειται μέχρι τις 15 Οκτωβρίου να έχουμε 5 εκατομμύρια δόσεις, μια και πρόκειται να εμβολιάσουμε με διπλή δόση.
Και το λέω και το τονίζω αυτό διότι, όπως θα είδατε στον διεθνή ιατρικό τύπο, υπάρχουν ήδη μελέτες οι οποίες αποδεικνύουν ότι και με μία δόση γίνεται πολύ καλή αντισωματική αντίδραση και εφόσον αυτή η αντισωματική αντίδραση είναι ικανοποιητική, είναι πολύ πιθανόν ότι δεν θα χρειαστούμε δεύτερη δόση εμβολίου. Αλλά για να το πει κανείς αυτό, πρέπει να μελετήσει πόσο καιρό μένουν ψηλά τα αντισώματα σε ικανοποιητικό τίτλο ώστε να είναι προστατευτικά. Γιατί μπορεί στις 3 βδομάδες να είναι πολύ υψηλά, αλλά στις 6 βδομάδες ή στις 8 να μην υπάρχουν καθόλου αυτά τα αντισώματα. Που σημαίνει ότι υποχρεωτικά χρειαζόμαστε και τη δεύτερη δόση.
Αυτές λοιπόν οι μελέτες είναι εν αναμονή των αποτελεσμάτων τους και γι’ αυτό ο κανόνας αυτή τη στιγμή λέει ότι όλοι, είτε παιδιά είτε ενήλικες, παίρνουν 2 δόσεις εμβολίου.
Το ερώτημα που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι πώς θα ιεραρχήσουμε τους υγιείς πληθυσμούς. Και πρέπει να σας πω ότι χθες γύρισα από τη Στοκχόλμη, που είχαμε ένα τριήμερο για τη γρίπη με το Ευρωπαϊκό CDC. Κανένας από τα ευρωπαϊκά κράτη δεν έχει αποφασίσει ποιους θα βάλει πρώτους από τους υγιείς πληθυσμούς. Άλλοι προτείνουν 6 μηνών με 6 ετών και μετά προχωρούμε, άλλοι βάζουν μεγαλύτερες ηλικίες.
Σήμερα στην Επιτροπή, με την πρόθεση και με τη διαίσθηση αν το θέλετε ότι είναι προτιμότερο να περιμένουμε τα αποτελέσματα σε αυτούς που θα εμβολιαστούν τώρα και με το δεδομένο ότι κατά ένα παράξενο τρόπο, ενώ λέγαμε ότι η νέα γρίπη όντως πάει στις νεότερες ηλικίες, όμως φαίνεται ότι σαν να έχει πάει λιγάκι προς τα δεξιά. Δηλαδή εκεί που λέγαμε ότι οι περισσότεροι θάνατοι είναι γύρω στα 20, τώρα βλέπουμε ότι πάνε 20 με 35, πάει λιγάκι προς τα δεξιά.
Η τοποθέτηση της Επιτροπής σήμερα ήταν ότι όταν ξεκινήσουμε τους εμβολιασμούς των υγιών θα δώσουμε εμβόλιο σε άτομα από 15 μέχρι 40 ετών, αυτή θα είναι η πρώτη ομάδα που θα πάρει. Αλλά όπως είπε ο Υπουργός, τίποτα απρόβλεπτο εκτός από τη γρίπη, μπορεί οι νέες μελέτες, τα καινούρια που θα έρθουν, η νέα εξέλιξη της πανδημίας να μας πει: όχι, ξεκινήστε με μικρότερες ηλικίες. Αλλά αν αυτή τη στιγμή τα είχαμε αυτά τα εμβόλια, η τάση που θα είχαμε ήταν: οι υγιείς να ξεκινήσουν από 15 μέχρι 40 ετών.
Αυτά νομίζω μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή σχετικά με τα νεότερα, εκτός αν θέλετε κάποια διευκρίνιση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου) Τα παιδιά ...;
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ: Τα παιδιά, εάν είναι από 6 μηνών, τα υγιή παιδιά, είπαμε ότι η τάση η δική μας είναι να τα βάλουμε δεύτερα. Να βάλουμε πρώτα τα 15 ετών, που είναι ακόμα παιδιά στα 15, μέχρι 40 ετών. Και μετά να πάμε στις μικρότερες ηλικίες. Θα δούμε πώς θα ιεραρχηθεί αυτό.
Αλλά με την προϋπόθεση ότι τα πράγματα μένουν ίδια όπως είναι σήμερα. Εάν αλλάξει κάτι, αλλάξει η πληροφόρηση, έρθουν μελέτες οι οποίες μας αποδεικνύουν ότι το εμβόλιο είναι ασφαλέστατο, τότε σε αυτή την περίπτωση μπορεί κανείς να πει: ξεκινάω από τις νεότερες ηλικίες.
Αυτή τη στιγμή που είμαστε εν αναμονή των αποτελεσμάτων της ασφάλειας του εμβολίου, παρόλο ότι οι πρώιμες πληροφορίες, ακόμα και από τον EMEA, μας λένε ότι το εμβόλιο πρέπει να είναι πολύ ασφαλές, μέχρι να το δούμε με τα μάτια μας η τοποθέτησή μας αυτή τη στιγμή είναι: για τις υγιείς ομάδες 15 με 40. Αλλά περιμένετε, δεν το έχουμε ακόμα αυτό το εμβόλιο γι’ αυτές τις υγιείς ομάδες, ξεκινάμε πρώτα με τους υψηλού κινδύνου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Αρχικά μιλάει εκτός μικροφώνου) ... διότι μια τελευταία ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναφέρει ότι ούτως ή άλλως με το κλασικό εμβόλιο της γρίπης σημειώνονται χιλιάδες θάνατοι γυναικών που είναι σε κατάσταση εγκυμοσύνης. Είναι προχθεσινή η ανακοίνωση, προφανώς για να προτρέψει τον κόσμο να κάνει το εμβόλιο.
Και το ρωτώ αυτό, αν έχετε εκτιμήσει πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος αποβολών. Διότι ακούσαμε και το προηγούμενο διάστημα τους Καθηγητές Γυναικολογίας να μην συμφωνούν με τον εμβολιασμό των γυναικών που είναι στο 2ο και το 3ο τρίμηνο.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ: Κοιτάξτε, να ξεκινήσω με τους Καθηγητές της Γυναικολογίας. Πάντα ο γυναικολόγος και ο μαιευτήρας έχει ένα φόβο, να βγάλει ένα γερό παιδάκι, να μην υπάρχουν προβλήματα. Και επειδή υπολογίζεται ότι ο φόβος ένα παιδάκι να γεννηθεί με πρόβλημα είναι στο 2% των γεννήσεων, πάντα σκέφτεται ότι: αν βρεθώ σε ένα τέτοιο παιδί πώς θα ξεκαθαρίσω αν φταίει η γρίπη ή φταίει το εμβόλιο ή τι έγινε;
Όμως πρέπει να είμαστε και σε αυτό πάρα πολύ ψύχραιμοι και ορθολογιστές. Διότι με την εποχική γρίπη ξέρουμε πραγματικά ότι μπορεί να είναι επικίνδυνη για την έγκυο γυναίκα, όμως για την τωρινή γρίπη, που υπάρχουν μετρήσεις για τη νέα γρίπη, μας δείχνουν 4πλάσια πιθανότητα να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο. Και στην Αμερική το 15% των θανάτων, τουλάχιστον μέχρι τον Ιούλιο, ήταν σε γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης.
Λοιπόν, είμαστε όλοι πιο ευαισθητοποιημένοι για το 1ο τρίμηνο, που είναι η οργανογένεση (φτιάχνει τα όργανά του το παιδάκι), γι’ αυτό λέμε: 2ο και 3ο τρίμηνο υποχρεωτικά, για να αποφύγουμε αποβολές, να αποφύγουμε βαριά νόσηση στην ίδια τη γυναίκα. Διότι η βιβλιογραφία έχει δείξει ότι οι έγκυες οι οποίες κάνουν γρίπη, μέσα στο πρώτο 24ωρο κάνουν και την πνευμονία της γρίπης. Δηλαδή έχει μια πολύ ταχύτερη εξέλιξη, με αποτέλεσμα 4πλάσιος κίνδυνος να μπει στο νοσοκομείο αυτή η γυναίκα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κάτι πολύ ουσιαστικό κυρία Γιαμαρέλου. Στην περίπτωση αυτή θα χρειαστεί δήλωση συναίνεσης; Διότι εδώ θα μιλάμε για μια μεγάλη ευθύνη αν υπάρξει μια αποβολή.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ: Λέτε για την εγκυμοσύνη; Νομίζω θα ακολουθηθεί ό,τι θα ακολουθήσουμε σε όλες τις ομάδες. Σήμερα το κουβεντιάσαμε στο Εθνικό Συμβούλιο τι είδους συναίνεση θα υπάρχει και νομίζω ότι την άλλη βδομάδα θα μπορούμε να σας δώσουμε δεδομένα. Όπως και στην Αμερική, παντού. Παντού υπογράφεται μια συναίνεση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι περισσότεροι λένε ότι παρέχεται μια νομική ασυλία στις φαρμακευτικές εταιρείες με αυτό τον τρόπο.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Αυτό που μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή είναι ότι η δική μας η συναίνεση δεν θα είναι αυτού του είδους. Θα είναι τελείως διαφορετικό. Το κείμενο που σκεφτήκαμε να γράψουμε, αφήστε το, την άλλη Πέμπτη που θα το έχουμε έτοιμο και θα μπορούμε και να σας το δώσουμε, είναι καλύτερα παρά να προσχεδιάσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μια διευκρίνιση επ’ αυτού με συγχωρείτε. Γιατί να υπάρχει η δήλωση συναίνεσης; Αφού υποτίθεται ότι θα έχει δοθεί η έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, συνεπώς κάποιος πρέπει να πάρει την ευθύνη.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Είναι ο κανόνας για κάθε καινούργιο φάρμακο που μπαίνει στο εμπόριο τέτοιου είδους.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Υπάρχει άλλη ερώτηση; Παρακαλώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε σχέση με τα φαρμακεία και τα χρέη που είναι πάλι συσσωρευμένα και οι φαρμακοποιοί λένε ότι σε λίγο θα αρχίσουν τα λουκέτα στα φαρμακεία και είναι ένα χρόνιο πρόβλημα, παίρνουν υποσχέσεις και τελικά επί της ουσίας δεν γίνεται τίποτε.
Α. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ - ΣΤΡΑΤΗΣ: Ουδέποτε και σας διαβεβαιώ ρωτήστε τον Πρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, τον κ. Βαγιωνά, ουδέποτε είχαν εξοφληθεί τα φαρμακεία τόσο γρήγορα, σχετικά με τις πρωτύτερες διαδικασίες και αυτή τη στιγμή έχουν τελειώσει και το Γενάρη του 2009 και τα χρήματα έρχονται και όπως μας διαβεβαίωσε το πρωί -προσωπικά το λέω διότι εγώ μίλησα μαζί του- ο Πρόεδρος του ΟΠΑΔ, θα έχουν τελειώσει όλα μέσα στο τρίμηνο όπως είχαμε πει. Στο τρίμηνο που έρχεται. Για να πληρωθούν όλα και να μπουν σε τάξη όλες οι δαπάνες. Αλλά θα ήθελα να πάρετε τον κ. Βαγιωνά να σας το πει, διότι με πήρε επί τούτου σήμερα να μου το πει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα. Κύριε Υπουργέ, μια ακόμη ερώτηση. Για τις προσλήψεις στο ΚΕΕΛΠΝΟ έχουμε κάποια εξέλιξη; Αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας να γίνουν κάποιες κατ’ εξαίρεση προσλήψεις;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Η Επιτροπή εξαιρέσεων πράγματι αποφάσισε την εξαίρεση των προσλήψεων που είχαν προγραμματιστεί και είχαν ανακοινωθεί από το ΚΕΕΛΠΝΟ.
Θα ήθελα να σας πω ότι θα γίνουν μονάχα εκείνες που είναι απαραίτητες κυρίως για τις ανάγκες του προγράμματος εμβολιασμού. Δηλαδή επιστήμονες, που θα συνδράμουν στο εμβολιαστικό πρόγραμμα. Εκεί μένουμε τώρα. Είναι θέμα αρχής. Γι' αυτό λοιπόν να μην έχετε αμφιβολία οι αποφάσεις λαμβάνονται από το Υπουργείο και από το ΚΕΕΛΠΝΟ μέσα σε αυτό το πνεύμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε κάποια εικόνα για τα σχολεία τι γίνεται κ. Υπουργέ; Έχετε κάποια εικόνα αυτή τη στιγμή πόσα παιδιά απουσιάζουν, αν εμφανίζουν ύποπτα συμπτώματα. Μια εικόνα αν είναι εύκολο να μας δώσετε.
Κ. ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν έχουμε στατιστικά σημαντικές διαφορές με την περσινή περίοδο. Και από τα στοιχεία του απουσιασμού χειρογραφικά επί του παρόντος που υπάρχουν, δεν προκύπτει ότι έχουμε κάποια εξεζητημένη άνοδο της καμπύλης του απουσιασμού, ώστε πίσω από αυτό, να υποψιαζόμαστε ότι υπάρχει κάτι ενδιαφέρον προς έρευνα.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σας είπα στην αρχή ότι καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου αφ’ ότου άνοιξαν οι βρεφονηπιακοί σταθμοί αλλά και τα σχολεία δεν είχαμε και δεν έχουμε κανένα πρόβλημα. Η παρακολούθηση συνεχίζεται, θέλω να πιστεύω ότι έτσι θα συνεχίσουμε και οι επιλογές όπως και οι εισηγήσεις του Εθνικού Συμβουλίου που μεταφράστηκαν σε πολιτικές αποφάσεις, αποδεικνύονται ορθές.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τα επίπεδα τα οποία είπατε ότι θα κλείνουν τα σχολεία, δεν μας τα είπατε. Ποια είναι;
Κ. ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Χρησιμοποιούμε την αμερικανική αλλά και τη γαλλική εμπειρία γι' αυτό το πράγμα και αποφασίσαμε η Επιτροπή ότι το σενάριο το οποίο θα δουλέψουμε την επόμενη περίοδο, είναι αν εμφανιστεί συρροή κρουσμάτων στην τάξη, από ένα έως πέντε κρούσματα, τα οποία θα διαπιστώνονται με συγκεκριμένα κριτήρια, θα κλείνει η τάξη δυο τριήμερα, προφανές είναι ότι δεν θα κλείνει Παρασκευή.
Εάν έχουμε συρροή κρουσμάτων σε περισσότερα από μια τάξη, δηλαδή σε δυο ή τρεις τάξεις, τότε θα τίθεται θέμα κλεισίματος του σχολείου και αν υπάρχει συγκρότημα -δεν υπάρχουν παντού συγκροτήματα, κυρίως στα μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα- τότε κατ’ αναλογία θα συζητείται και το κλείσιμο του σχολείου. Αυτό είναι προληπτικό στην καμπύλη του πανδημικού κύματος που είναι οξυκόρυφη και θα ταρακουνήσει και την οικονομία, τις Υπηρεσίες υγείας, τις οικογένειες να την κάνουμε πιο πεπλατυσμένη και πιο μακριά.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σας ευχαριστούμε πολύ, θα τα πούμε την επόμενη εβδομάδα, πάλι την Πέμπτη εδώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ μια ερώτηση ακόμη. Μιλάμε για ένα κρούσμα ή δυο κρούσματα ανά τάξη;
Κ. ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Σας είπα από ένα μέχρι πέντε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ανά τάξη πάλι.
Κ. ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Θα υπάρξουν λεπτομερείς οδηγίες προς τα σχολεία και στις Νομαρχίες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ να ρωτήσουμε κάτι ακόμη; Αν σπάσει ο διάολος το ποδάρι του και δεν εγκριθεί το εμβόλιο, δεν φανεί καλό τότε αυτά που πήραμε τι θα τα κάνουμε;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι τόσο προωθημένη σε φαντασία η ερώτηση, που δεν μπορώ να την ακολουθήσω.
Α. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ: Θα μας επιστραφούν τα χρήματα. Προβλέπεται.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Τηλ. 210.5205291-210.5200738
Αθήνα, 24 Σεπτεμβρίου 2009
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Συνεδρίασε σήμερα, Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2009, με τη συμμετοχή και του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου, η Εθνική Επιτροπή Επιχειρησιακής και Επιστημονικής Αντιμετώπισης της Πανδημίας της Νέας Γρίπης.
Νωρίτερα ο κ. Αβραμόπουλος επισκέφθηκε το call center για τη Νέα Γρίπη (1135), το οποίο έχει εγκατασταθεί στο ΚΕΕΛΠΝΟ και το έχει δεχθεί μέχρι σήμερα πάνω από 65.000 τηλεφωνήματα πολιτών, για πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με την Πανδημία.
Αμέσως μετά ο κ. Αβραμόπουλος παραχώρησε συνέντευξη τύπου.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Καλησπέρα σας. Όπως γνωρίζετε, στον προβλεπόμενο χρόνο που είχε οριστεί και όπως αρχικά είχε διακανονιστεί, έφτασαν οι πρώτες δόσεις των εμβολίων για τη νέα γρίπη. Αυτές, όπως είπαμε και την τελευταία φορά, βρίσκονται στις εγκαταστάσεις του Κεντρικού Εργαστηρίου Δημόσιας Υγείας, σε ειδικά ψυγεία για τη φύλαξή τους.
Στο επόμενο χρονικό διάστημα θα φθάνουν σταδιακά και συνεχώς οι επόμενες δόσεις, όπως προβλέπεται από τα συμβόλαια που έχει υπογράψει η χώρα μας με τις εταιρίες που τα παρασκευάζουν, πάντοτε σημειώνοντας ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη σειρά, στη σειρά των πρώτων δέκα χωρών που τα εφοδιάζουν.
Ολοκληρώθηκε ο επιχειρησιακός σχεδιασμός εμβολιασμού και με τις 53 Νομαρχίες της χώρας, που αφορά στο συντονισμό και τις οδηγίες που έχουν ήδη αποσταλεί στα πλαίσια της οργάνωσης των Κέντρων Εμβολιασμού Γρίπης. Ολοκληρώνεται η διαδικασία παραγγελίας των υλικών, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν σε κάθε Εμβολιαστικό Κέντρο και βεβαίως και αυτές οι οδηγίες θα σταλούν και τα στοιχεία στις Νομαρχίες.
Ολοκληρώθηκε η συνεργασία με το Διαδημοτικό Δίκτυο Υγείας και τον Πρόεδρό του Δήμαρχο Αμαρουσίου κ. Πατούλη, που αφορά στην εκπόνηση επιχειρησιακού σχεδίου από το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας, για την ένταξη των δημοτικών ιατρείων του δικτύου ως Πρωτοβάθμια Ιατρεία Γρίπης. Αυτό, όπως θυμόσαστε, είχε ήδη ξεκινήσει με τον χαρακτηρισμό ως Ιατρείων Γρίπης των δημοτικών ιατρείων του Δήμου Αθηναίων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η επιχειρησιακή ένταξη των Διαδημοτικών Ιατρείων Γρίπης, αριθμός 144 συνολικά, στο Πρωτοβάθμιο Ιατρείο Γρίπης είναι εξαιρετικά σημαντική, στα πλαίσια του δόγματος προστασίας των νοσοκομείων από τα απλά περιστατικά της νέας γρίπης.
Ολοκληρώθηκε το επιχειρησιακό σχέδιο δράσης στην τριτοβάθμια παιδεία και πραγματοποιήθηκε σύσκεψη στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας με τις Πρυτανικές Αρχές του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου και εκπροσώπων των ανωτάτων εκπαιδευτικών και τεχνολογικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Είναι σημαντική η συμμετοχή των πανεπιστημίων με Ιατρεία Γρίπης, δηλαδή η ένταξή τους στο πρωτοβάθμιο δίκτυο και ομάδας εθελοντών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όπου οι εθελοντές θα συμμετέχουν στη διοικητική υποστήριξη των Κέντρων Εμβολιασμού Γρίπης.
Ολοκληρώθηκε και κατατέθηκε στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας το επιχειρησιακό σχέδιο του ΙΚΑ, στο οποίο προβλέπεται η ένταξη 103 Ιατρείων Γρίπης όπου και εδώ έχουμε ένταξη στο Πρωτοβάθμιο Δίκτυο και 236 Κέντρων Εμβολιασμού Γρίπης σε ολόκληρη την επικράτεια.
Η συμβολή του ΙΚΑ στον εθνικό σχεδιασμό είναι επίσης εξαιρετικά σημαντική. Την εβδομάδα αυτή εντάχθηκε και ο Ιατρικός Σύλλογος της Αθήνας στο Πρωτοβάθμιο Δίκτυο Ιατρείων Γρίπης με τον αριθμό των 129 Ιατρείων Γρίπης.
Η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα, σε ότι αφορά την εξέλιξη της πανδημίας, έχει ως εξής: Περιστατικά με τον ιό της νέας γρίπης που νοσηλεύονται σε βαριά κατάσταση σε μονάδα εντατικής θεραπείας είναι τρία, περιστατικά που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία σε φάση αποθεραπείας έξι, περιστατικά που νόσησαν από πνευμονία με το νέο ιό γρίπης από την αρχή της επιδημίας ανέρχονται σε 56, εκ των οποίων έχουν ιαθεί πλήρως τα 47.
Τόσο το ΕΚΕΠΙ, όσο και το ΚΕΕΛΠΝΟ συνεχίζουν τον επιστημονικό και επιχειρησιακό συντονισμό, στα πλαίσια του εθνικού σχεδιασμού για τη γρίπη.
Στο σημείο αυτό θέλω να σημειωθεί ότι το Εθνικό Συμβούλιο Επιστημονικής και Επιχειρησιακής Αντιμετώπισης της πανδημίας με την Πρόεδρο κα Γιαμαρέλου που βρίσκεται σήμερα κοντά μας, κάνει εξαιρετική δουλειά, είναι σε συνεχή διαβούλευση και παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο τις εξελίξεις, συμβουλεύοντας επιστημονικά την Πολιτεία για να παίρνει τις σωστές πολιτικές αποφάσεις.
Για το θέμα του εμβολιασμού, γεφυρώθηκαν οι επιστημονικές διαφορές που είχαν αρχικά προκύψει ανάμεσα στα δύο όργανα, δηλαδή την Επιτροπή Εμβολιασμών και την Εθνική Επιτροπή για την Πανδημία και λίγο πολύ οι Ομάδες Προτεραιότητας που αφορούν και ευπαθείς ομάδες και υγιείς ομάδες του πληθυσμού είναι δύο διαφορετικές κατηγορίες. Αυτό τελικά έχει συμφωνηθεί.
Κατά συνέπεια το Εθνικό Συμβούλιο στη σημερινή του συνεδρίαση αποφάσισε ποιες είναι οι προτεραιότητες για τους εμβολιασμούς, οι οποίες όμως θα πρέπει να σας πω ότι μπορεί να αλλάξουν οποιαδήποτε στιγμή, ανάλογα με την εξέλιξη που θα έχει η πανδημία σε άλλες χώρες, αλλά και στην Ελλάδα.
Διότι, όπως σας έχω πει επανειλημμένως και παρακαλώ να το σημειώνετε αυτό, κάθε φορά, ο ιός της νέας γρίπης είναι απρόβλεπτος ως κινούμενη άμμος. Η κα Γιαμαρέλου θα σας πει αμέσως μετά ποιες είναι και οι ομάδες προτεραιότητας για τον εμβολιασμό.
Αναφορικά τώρα με τα σχολεία, το Εθνικό Συμβούλιο αποφάσισε σήμερα το προληπτικό κλείσιμο των σχολείων, ανάλογα με τη συρροή των κρουσμάτων, σε επίπεδο είτε τάξης, είτε του ιδίου του σχολείου, ή ακόμα και σε επίπεδο συγκροτήματος. Μιλάμε για τρία ξεχωριστά επίπεδα. Η διαδικασία για το κλείσιμο ενός σχολείου αποφασίζεται, σύμφωνα με το Προεδρικό Διάταγμα, από το Νομάρχη σε συνεννόηση πάντα με τον Υπουργό Υγείας.
Πέραν αυτών, θα ήθελα να σας πω ότι σήμερα είχα την ευκαιρία να επισκεφθώ και να παρακολουθήσω από κοντά τη λειτουργία του τηλεφωνικού κέντρου για τη νέα γρίπη, το γνωστό πλέον στους Έλληνες 1135, και πρέπει να σας πω ότι με ικανοποίησε ιδιαίτερα η εξαιρετική δουλειά που κάνει.
Η τηλεφωνική αυτή γραμμή ήταν όπως θυμόσαστε που τέθηκε σε λειτουργία από τις πρώτες κιόλας ημέρες στην Ελλάδα, όπως και σε ολόκληρη την Ευρώπη, και είναι χαρακτηριστικό ότι έχει δεχτεί μέχρι στιγμής 65 χιλιάδες κλήσεις. Από σήμερα επίσης λειτουργεί και βρίσκεται ήδη στον αέρα το ειδικό portal για τη νέα γρίπη, σημειώστε το, το 1135.gr.
Όλοι οι πολίτες της χώρας μπορούν μέσω του portal να πάρουν οποιαδήποτε πληροφορία χρειάζονται σχετικά με τη νέα γρίπη, να ζητήσουν εξειδικευμένες ιατρικές συμβουλές, καθώς επίσης και ειδικές ομάδες όπως γιατροί νοσηλευτές και εκπαιδευτικοί στα σχολεία να κατεβάσουν όλο το αναγκαίο επιστημονικό και εκπαιδευτικό υλικό.
Με τη λειτουργία και του portal σε συνδυασμό με την τηλεφωνική γραμμή, η χώρα μας διαθέτει έναν από τους πιο άμεσους σύγχρονους και αποτελεσματικούς μηχανισμούς ανταπόκρισης, ενημέρωσης και εκπαίδευσης στον κόσμο ολόκληρο αν θέλετε για το κρίσιμο ζήτημα της νέας γρίπης.
Να σημειωθεί τέλος ότι σε έρευνα η οποία έγινε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με το ΚΕΕΛΠΝΟ από δημοσκοπική εταιρεία πανελλαδικά σε δείγμα 3 χιλιάδων νοικοκυριών που ρωτήθηκε αν «ασθένησε κάποιο μέλος του νοικοκυριού τους από τη νέα γρίπη» οι απαντήσεις έχουν ενδιαφέρον.
Το 0,28% απάντησε ναι και το 99,72% απάντησε όχι. Περίπου το 70% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι είναι πολύ ή αρκετά ενημερωμένοι για τη νέα γρίπη, το 52% των ερωτηθέντων δηλώνει λίγο ως καθόλου πιθανό να αρρωστήσει από τη νέα γρίπη. Υπάρχουν και άλλα στοιχεία στην έρευνα που μπορεί να σας δώσει το ΕΚΕΠΙ και το ΚΕΕΛΠΝΟ, εφόσον τις χρειαστείτε αυτές τις πληροφορίες.
Αυτά είναι τα καινούρια δεδομένα, προχωρούμε πάντοτε κρατώντας υπό απόλυτο έλεγχο την πανδημία οι Έλληνες πολίτες μπορούν να αισθάνονται ασφαλείς. Έχει εμπεδωθεί αίσθημα ασφάλειας και σημαντικός όπως προανέφερα ήταν ο ρόλος της καλής ενημέρωσης της κοινής γνώμης.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να σας πω ότι είναι στη διάθεσή σας, έχει ήδη αναρτηθεί από σήμερα στο διαδίκτυο το σχέδιο, μάλλον οι βασικές αρχές του σχεδίου εμβολιασμού για το νέο ιό της γρίπης σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι ένα πολύ χρήσιμο εγχειρίδιο, στη διάθεση βεβαίως των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά και τη δική σας εφόσον το χρειαστείτε. Σας ευχαριστώ.
Και πριν απαντήσουμε στις ερωτήσεις, θα ήθελα να παρακαλέσω την κα Γιαμαρέλου να προσθέσει τις πληροφορίες και την ενημέρωση που χρειάζεστε για το θέμα των εμβολιασμών.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ: Όπως σας είπε ο Υπουργός, φαίνεται ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μια γεφύρωση μεταξύ του Εθνικού Συμβουλίου και της Εθνικής Επιτροπής για τους εμβολιασμούς, με ποια μορφή: Ότι και οι δύο ομάδες, σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο που διαβίβασε σε μας η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών, συμφωνούμε για τον πληθυσμό εκείνον που αποτελεί αυτό που το λέμε «priority», δηλαδή στο οποίο θα δοθεί πρωταρχική ιεράρχηση, οι πρώτοι που θα πάρουν εμβόλια.
Από κει και πέρα προχωράμε σε αυτά που τα λέμε «target groups», δηλαδή ομάδες στόχους, που θα ακολουθήσουν. Αλλά δεδομένου ότι το εμβόλιο δεν θα έρθει όλο μαζί, δεν πρόκειται αύριο το πρωί να έχουμε 5 εκατομμύρια δόσεις, είμαστε υποχρεωμένοι να αξιολογήσουμε την ιεράρχηση, για την οποία -όπως σας είπα- συμφωνούμε πλήρως στην πρώτη φάση.
Όταν λέμε λοιπόν ιεράρχηση γι’ αυτή τη στιγμή, εννοούμε ομάδες υψηλού κινδύνου, δηλαδή άτομα τα οποία είναι άνω των 6 μηνών, οποιεσδήποτε ηλικίες από κει και πέρα, τα οποία διαθέτουν νοσήματα που τα καθιστούν υψηλού κινδύνου για να νοσήσουν σοβαρά ή να παρουσιάσουν επιπλοκές από τη νέα γρίπη.
Και σε αυτούς, όπως τα έχουμε πει πολλές φορές, εντάσσονται: Εκείνοι που έχουν ζαχαρώδη διαβήτη (στην Ελλάδα έχουμε κάπου 700 με 800 χιλιάδες διαβητικά άτομα), εντάσσονται εκείνοι που έχουν καρδιακές ανεπάρκειες, αναπνευστική ανεπάρκεια, εκείνοι που έχουν βρογχικό άσθμα, άσχετα να υπάρχει αναπνευστική ή όχι ανεπάρκεια, εκείνοι οι οποίοι έχουν παθήσεις του μυικού συστήματος, του νευρομυικού συστήματος.
Άτομα τα οποία το αμυντικό τους σύστημα δεν λειτουργεί, είτε γιατί έτσι έχουν γεννηθεί είτε γιατί παίρνουν φάρμακα είτε γιατί έχουν μεταμοσχευθεί, με αποτέλεσμα τα άτομα αυτά να παρουσιάζουν μειωμένη άμυνα, αυτά τα άτομα οπωσδήποτε εντάσσονται κι αυτά στον εμβολιασμό, παρόλο ότι ξέρουμε ότι σε ένα ποσοστό δεν κάνουν πολύ καλή αντισωματική αντίδραση λόγω της πάθησής τους. Αλλά αυτό μπορεί να οδηγήσει παρακάτω στο να εμβολιαστεί το περιβάλλον τους, ώστε τα άτομα αυτά να έχουν κατά κάποιο τρόπο διπλή προστασία.
Οι έγκυες εντάσσονται και αυτές στις ομάδες υψηλού κινδύνου. Και όταν λέμε εγκύους εννοούμε 2ο και 3ο τρίμηνο υποχρεωτικά. (Τίποτα δεν είναι υποχρεωτικό. Με την έννοια ότι είναι ισοτιμία ομάδων υψηλού κινδύνου με αυτές που ήδη σας είπα).
Από κει και πέρα μπαίνουν εκείνοι οι οποίοι προσέχουν παιδιά κάτω των 6 μηνών, μια και δεν υπάρχει καν εμβόλιο διαθέσιμο για τα παιδάκια κάτω των 6 μηνών. Και οπωσδήποτε το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, το οποίο εντάσσεται σε ομάδες που πρέπει να εμβολιαστούν, γιατί αν κάτι συμβεί σε αυτούς και απότομα έχουμε πολλά κρούσματα, ποιος θα φροντίσει στο νοσοκομείο αυτούς οι οποίοι νοσηλεύονται.
Αυτοί λοιπόν είναι ειδικές ευπαθείς ομάδες. Βέβαια θα μου πείτε, τα παιδάκια των κάτω των 6 μηνών δεν είναι ευπαθή; Είναι ευπαθή με την έννοια ότι δεν έχουμε εμβόλιο να τους δώσουμε. Και που οπωσδήποτε αρχίζει και πέφτει η ανοσία, που πιθανόν τα αντισώματα που πήραν από τη μητέρα τους, εάν η μητέρα έχει νοσήσει.
Αυτή τη στιγμή το θέμα είναι τι κάνουμε με τη δεύτερη μεγάλη ομάδα των υγιών. Κάναμε έναν υπολογισμό σήμερα αδρό και είδαμε ότι η πρώτη ομάδα που σας είπα ξεπερνάει τα 2 εκατομμύρια πληθυσμού, μπορεί να είναι και 2,5 εκατομμύρια πληθυσμού. Εμείς δεν πρόκειται μέχρι τις 15 Οκτωβρίου να έχουμε 5 εκατομμύρια δόσεις, μια και πρόκειται να εμβολιάσουμε με διπλή δόση.
Και το λέω και το τονίζω αυτό διότι, όπως θα είδατε στον διεθνή ιατρικό τύπο, υπάρχουν ήδη μελέτες οι οποίες αποδεικνύουν ότι και με μία δόση γίνεται πολύ καλή αντισωματική αντίδραση και εφόσον αυτή η αντισωματική αντίδραση είναι ικανοποιητική, είναι πολύ πιθανόν ότι δεν θα χρειαστούμε δεύτερη δόση εμβολίου. Αλλά για να το πει κανείς αυτό, πρέπει να μελετήσει πόσο καιρό μένουν ψηλά τα αντισώματα σε ικανοποιητικό τίτλο ώστε να είναι προστατευτικά. Γιατί μπορεί στις 3 βδομάδες να είναι πολύ υψηλά, αλλά στις 6 βδομάδες ή στις 8 να μην υπάρχουν καθόλου αυτά τα αντισώματα. Που σημαίνει ότι υποχρεωτικά χρειαζόμαστε και τη δεύτερη δόση.
Αυτές λοιπόν οι μελέτες είναι εν αναμονή των αποτελεσμάτων τους και γι’ αυτό ο κανόνας αυτή τη στιγμή λέει ότι όλοι, είτε παιδιά είτε ενήλικες, παίρνουν 2 δόσεις εμβολίου.
Το ερώτημα που έχουμε αυτή τη στιγμή είναι πώς θα ιεραρχήσουμε τους υγιείς πληθυσμούς. Και πρέπει να σας πω ότι χθες γύρισα από τη Στοκχόλμη, που είχαμε ένα τριήμερο για τη γρίπη με το Ευρωπαϊκό CDC. Κανένας από τα ευρωπαϊκά κράτη δεν έχει αποφασίσει ποιους θα βάλει πρώτους από τους υγιείς πληθυσμούς. Άλλοι προτείνουν 6 μηνών με 6 ετών και μετά προχωρούμε, άλλοι βάζουν μεγαλύτερες ηλικίες.
Σήμερα στην Επιτροπή, με την πρόθεση και με τη διαίσθηση αν το θέλετε ότι είναι προτιμότερο να περιμένουμε τα αποτελέσματα σε αυτούς που θα εμβολιαστούν τώρα και με το δεδομένο ότι κατά ένα παράξενο τρόπο, ενώ λέγαμε ότι η νέα γρίπη όντως πάει στις νεότερες ηλικίες, όμως φαίνεται ότι σαν να έχει πάει λιγάκι προς τα δεξιά. Δηλαδή εκεί που λέγαμε ότι οι περισσότεροι θάνατοι είναι γύρω στα 20, τώρα βλέπουμε ότι πάνε 20 με 35, πάει λιγάκι προς τα δεξιά.
Η τοποθέτηση της Επιτροπής σήμερα ήταν ότι όταν ξεκινήσουμε τους εμβολιασμούς των υγιών θα δώσουμε εμβόλιο σε άτομα από 15 μέχρι 40 ετών, αυτή θα είναι η πρώτη ομάδα που θα πάρει. Αλλά όπως είπε ο Υπουργός, τίποτα απρόβλεπτο εκτός από τη γρίπη, μπορεί οι νέες μελέτες, τα καινούρια που θα έρθουν, η νέα εξέλιξη της πανδημίας να μας πει: όχι, ξεκινήστε με μικρότερες ηλικίες. Αλλά αν αυτή τη στιγμή τα είχαμε αυτά τα εμβόλια, η τάση που θα είχαμε ήταν: οι υγιείς να ξεκινήσουν από 15 μέχρι 40 ετών.
Αυτά νομίζω μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή σχετικά με τα νεότερα, εκτός αν θέλετε κάποια διευκρίνιση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου) Τα παιδιά ...;
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ: Τα παιδιά, εάν είναι από 6 μηνών, τα υγιή παιδιά, είπαμε ότι η τάση η δική μας είναι να τα βάλουμε δεύτερα. Να βάλουμε πρώτα τα 15 ετών, που είναι ακόμα παιδιά στα 15, μέχρι 40 ετών. Και μετά να πάμε στις μικρότερες ηλικίες. Θα δούμε πώς θα ιεραρχηθεί αυτό.
Αλλά με την προϋπόθεση ότι τα πράγματα μένουν ίδια όπως είναι σήμερα. Εάν αλλάξει κάτι, αλλάξει η πληροφόρηση, έρθουν μελέτες οι οποίες μας αποδεικνύουν ότι το εμβόλιο είναι ασφαλέστατο, τότε σε αυτή την περίπτωση μπορεί κανείς να πει: ξεκινάω από τις νεότερες ηλικίες.
Αυτή τη στιγμή που είμαστε εν αναμονή των αποτελεσμάτων της ασφάλειας του εμβολίου, παρόλο ότι οι πρώιμες πληροφορίες, ακόμα και από τον EMEA, μας λένε ότι το εμβόλιο πρέπει να είναι πολύ ασφαλές, μέχρι να το δούμε με τα μάτια μας η τοποθέτησή μας αυτή τη στιγμή είναι: για τις υγιείς ομάδες 15 με 40. Αλλά περιμένετε, δεν το έχουμε ακόμα αυτό το εμβόλιο γι’ αυτές τις υγιείς ομάδες, ξεκινάμε πρώτα με τους υψηλού κινδύνου.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Αρχικά μιλάει εκτός μικροφώνου) ... διότι μια τελευταία ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αναφέρει ότι ούτως ή άλλως με το κλασικό εμβόλιο της γρίπης σημειώνονται χιλιάδες θάνατοι γυναικών που είναι σε κατάσταση εγκυμοσύνης. Είναι προχθεσινή η ανακοίνωση, προφανώς για να προτρέψει τον κόσμο να κάνει το εμβόλιο.
Και το ρωτώ αυτό, αν έχετε εκτιμήσει πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος αποβολών. Διότι ακούσαμε και το προηγούμενο διάστημα τους Καθηγητές Γυναικολογίας να μην συμφωνούν με τον εμβολιασμό των γυναικών που είναι στο 2ο και το 3ο τρίμηνο.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ: Κοιτάξτε, να ξεκινήσω με τους Καθηγητές της Γυναικολογίας. Πάντα ο γυναικολόγος και ο μαιευτήρας έχει ένα φόβο, να βγάλει ένα γερό παιδάκι, να μην υπάρχουν προβλήματα. Και επειδή υπολογίζεται ότι ο φόβος ένα παιδάκι να γεννηθεί με πρόβλημα είναι στο 2% των γεννήσεων, πάντα σκέφτεται ότι: αν βρεθώ σε ένα τέτοιο παιδί πώς θα ξεκαθαρίσω αν φταίει η γρίπη ή φταίει το εμβόλιο ή τι έγινε;
Όμως πρέπει να είμαστε και σε αυτό πάρα πολύ ψύχραιμοι και ορθολογιστές. Διότι με την εποχική γρίπη ξέρουμε πραγματικά ότι μπορεί να είναι επικίνδυνη για την έγκυο γυναίκα, όμως για την τωρινή γρίπη, που υπάρχουν μετρήσεις για τη νέα γρίπη, μας δείχνουν 4πλάσια πιθανότητα να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο. Και στην Αμερική το 15% των θανάτων, τουλάχιστον μέχρι τον Ιούλιο, ήταν σε γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης.
Λοιπόν, είμαστε όλοι πιο ευαισθητοποιημένοι για το 1ο τρίμηνο, που είναι η οργανογένεση (φτιάχνει τα όργανά του το παιδάκι), γι’ αυτό λέμε: 2ο και 3ο τρίμηνο υποχρεωτικά, για να αποφύγουμε αποβολές, να αποφύγουμε βαριά νόσηση στην ίδια τη γυναίκα. Διότι η βιβλιογραφία έχει δείξει ότι οι έγκυες οι οποίες κάνουν γρίπη, μέσα στο πρώτο 24ωρο κάνουν και την πνευμονία της γρίπης. Δηλαδή έχει μια πολύ ταχύτερη εξέλιξη, με αποτέλεσμα 4πλάσιος κίνδυνος να μπει στο νοσοκομείο αυτή η γυναίκα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κάτι πολύ ουσιαστικό κυρία Γιαμαρέλου. Στην περίπτωση αυτή θα χρειαστεί δήλωση συναίνεσης; Διότι εδώ θα μιλάμε για μια μεγάλη ευθύνη αν υπάρξει μια αποβολή.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΟΥ: Λέτε για την εγκυμοσύνη; Νομίζω θα ακολουθηθεί ό,τι θα ακολουθήσουμε σε όλες τις ομάδες. Σήμερα το κουβεντιάσαμε στο Εθνικό Συμβούλιο τι είδους συναίνεση θα υπάρχει και νομίζω ότι την άλλη βδομάδα θα μπορούμε να σας δώσουμε δεδομένα. Όπως και στην Αμερική, παντού. Παντού υπογράφεται μια συναίνεση.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Οι περισσότεροι λένε ότι παρέχεται μια νομική ασυλία στις φαρμακευτικές εταιρείες με αυτό τον τρόπο.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Αυτό που μπορώ να σας πω αυτή τη στιγμή είναι ότι η δική μας η συναίνεση δεν θα είναι αυτού του είδους. Θα είναι τελείως διαφορετικό. Το κείμενο που σκεφτήκαμε να γράψουμε, αφήστε το, την άλλη Πέμπτη που θα το έχουμε έτοιμο και θα μπορούμε και να σας το δώσουμε, είναι καλύτερα παρά να προσχεδιάσουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μια διευκρίνιση επ’ αυτού με συγχωρείτε. Γιατί να υπάρχει η δήλωση συναίνεσης; Αφού υποτίθεται ότι θα έχει δοθεί η έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, συνεπώς κάποιος πρέπει να πάρει την ευθύνη.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Είναι ο κανόνας για κάθε καινούργιο φάρμακο που μπαίνει στο εμπόριο τέτοιου είδους.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Υπάρχει άλλη ερώτηση; Παρακαλώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε σχέση με τα φαρμακεία και τα χρέη που είναι πάλι συσσωρευμένα και οι φαρμακοποιοί λένε ότι σε λίγο θα αρχίσουν τα λουκέτα στα φαρμακεία και είναι ένα χρόνιο πρόβλημα, παίρνουν υποσχέσεις και τελικά επί της ουσίας δεν γίνεται τίποτε.
Α. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ - ΣΤΡΑΤΗΣ: Ουδέποτε και σας διαβεβαιώ ρωτήστε τον Πρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, τον κ. Βαγιωνά, ουδέποτε είχαν εξοφληθεί τα φαρμακεία τόσο γρήγορα, σχετικά με τις πρωτύτερες διαδικασίες και αυτή τη στιγμή έχουν τελειώσει και το Γενάρη του 2009 και τα χρήματα έρχονται και όπως μας διαβεβαίωσε το πρωί -προσωπικά το λέω διότι εγώ μίλησα μαζί του- ο Πρόεδρος του ΟΠΑΔ, θα έχουν τελειώσει όλα μέσα στο τρίμηνο όπως είχαμε πει. Στο τρίμηνο που έρχεται. Για να πληρωθούν όλα και να μπουν σε τάξη όλες οι δαπάνες. Αλλά θα ήθελα να πάρετε τον κ. Βαγιωνά να σας το πει, διότι με πήρε επί τούτου σήμερα να μου το πει.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα. Κύριε Υπουργέ, μια ακόμη ερώτηση. Για τις προσλήψεις στο ΚΕΕΛΠΝΟ έχουμε κάποια εξέλιξη; Αποφάσισε το Συμβούλιο της Επικρατείας να γίνουν κάποιες κατ’ εξαίρεση προσλήψεις;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Η Επιτροπή εξαιρέσεων πράγματι αποφάσισε την εξαίρεση των προσλήψεων που είχαν προγραμματιστεί και είχαν ανακοινωθεί από το ΚΕΕΛΠΝΟ.
Θα ήθελα να σας πω ότι θα γίνουν μονάχα εκείνες που είναι απαραίτητες κυρίως για τις ανάγκες του προγράμματος εμβολιασμού. Δηλαδή επιστήμονες, που θα συνδράμουν στο εμβολιαστικό πρόγραμμα. Εκεί μένουμε τώρα. Είναι θέμα αρχής. Γι' αυτό λοιπόν να μην έχετε αμφιβολία οι αποφάσεις λαμβάνονται από το Υπουργείο και από το ΚΕΕΛΠΝΟ μέσα σε αυτό το πνεύμα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε κάποια εικόνα για τα σχολεία τι γίνεται κ. Υπουργέ; Έχετε κάποια εικόνα αυτή τη στιγμή πόσα παιδιά απουσιάζουν, αν εμφανίζουν ύποπτα συμπτώματα. Μια εικόνα αν είναι εύκολο να μας δώσετε.
Κ. ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Δεν έχουμε στατιστικά σημαντικές διαφορές με την περσινή περίοδο. Και από τα στοιχεία του απουσιασμού χειρογραφικά επί του παρόντος που υπάρχουν, δεν προκύπτει ότι έχουμε κάποια εξεζητημένη άνοδο της καμπύλης του απουσιασμού, ώστε πίσω από αυτό, να υποψιαζόμαστε ότι υπάρχει κάτι ενδιαφέρον προς έρευνα.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σας είπα στην αρχή ότι καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου αφ’ ότου άνοιξαν οι βρεφονηπιακοί σταθμοί αλλά και τα σχολεία δεν είχαμε και δεν έχουμε κανένα πρόβλημα. Η παρακολούθηση συνεχίζεται, θέλω να πιστεύω ότι έτσι θα συνεχίσουμε και οι επιλογές όπως και οι εισηγήσεις του Εθνικού Συμβουλίου που μεταφράστηκαν σε πολιτικές αποφάσεις, αποδεικνύονται ορθές.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τα επίπεδα τα οποία είπατε ότι θα κλείνουν τα σχολεία, δεν μας τα είπατε. Ποια είναι;
Κ. ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Χρησιμοποιούμε την αμερικανική αλλά και τη γαλλική εμπειρία γι' αυτό το πράγμα και αποφασίσαμε η Επιτροπή ότι το σενάριο το οποίο θα δουλέψουμε την επόμενη περίοδο, είναι αν εμφανιστεί συρροή κρουσμάτων στην τάξη, από ένα έως πέντε κρούσματα, τα οποία θα διαπιστώνονται με συγκεκριμένα κριτήρια, θα κλείνει η τάξη δυο τριήμερα, προφανές είναι ότι δεν θα κλείνει Παρασκευή.
Εάν έχουμε συρροή κρουσμάτων σε περισσότερα από μια τάξη, δηλαδή σε δυο ή τρεις τάξεις, τότε θα τίθεται θέμα κλεισίματος του σχολείου και αν υπάρχει συγκρότημα -δεν υπάρχουν παντού συγκροτήματα, κυρίως στα μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα- τότε κατ’ αναλογία θα συζητείται και το κλείσιμο του σχολείου. Αυτό είναι προληπτικό στην καμπύλη του πανδημικού κύματος που είναι οξυκόρυφη και θα ταρακουνήσει και την οικονομία, τις Υπηρεσίες υγείας, τις οικογένειες να την κάνουμε πιο πεπλατυσμένη και πιο μακριά.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σας ευχαριστούμε πολύ, θα τα πούμε την επόμενη εβδομάδα, πάλι την Πέμπτη εδώ.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ μια ερώτηση ακόμη. Μιλάμε για ένα κρούσμα ή δυο κρούσματα ανά τάξη;
Κ. ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Σας είπα από ένα μέχρι πέντε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ανά τάξη πάλι.
Κ. ΚΥΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Θα υπάρξουν λεπτομερείς οδηγίες προς τα σχολεία και στις Νομαρχίες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ να ρωτήσουμε κάτι ακόμη; Αν σπάσει ο διάολος το ποδάρι του και δεν εγκριθεί το εμβόλιο, δεν φανεί καλό τότε αυτά που πήραμε τι θα τα κάνουμε;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι τόσο προωθημένη σε φαντασία η ερώτηση, που δεν μπορώ να την ακολουθήσω.
Α. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ: Θα μας επιστραφούν τα χρήματα. Προβλέπεται.
1568 Εμφανίσεις
Βαθμολογία: 
(1 Βαθμολογίες)
Εχετε βαθμολογήσει αυτό το αρχείο.
(1 Βαθμολογίες)
Εχετε βαθμολογήσει αυτό το αρχείο.
Σύνολο μελών: 32293