Το σχολείο βλάπτει σοβαρά την παιδεία

[Νικήτας]

Αγαπητοί φίλοι επιτρέψτε μου να μοιραστώ μαζί σας ένα κειμενάκι που δημοσίευσα εχθές στην εφημερίδα "Χανιώτικα Νέα". Θα με ενδιέφερε πολύ να διαβάσω την άποψή σας.


Το σχολείο βλάπτει σοβαρά την παιδεία
Το ελληνικό σχολείο στοχεύει στην θεωρητική μάθηση και την επαγγελματική αποκατάσταση. Οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι η κορυφή του παγόβουνου.Το σχολείο δεν διαμορφώνει ισορροπημένες και δημιουργικές προσωπικότητες. Απλά εξαναγκάζει στην πρόσληψη εγκυκλοπαιδικών πληροφορίων. Δεν προωθεί την ελευθερία της σκέψης αλλά κατασκευάζει γρανάζια του καταναλωτικού συστήματος. Δεν πρόκειται για παιδεία αλλά για βάρβαρη μετάγγιση θεωρητικών πληροφοριών.

Το παράξενο είναι ότι ενώ όλοι είναι δυσαρεστημένοι από το ελληνικό σύστημα εκπαίδευσης κανείς δεν μπορεί να το αλλάξει. Διότι το σχολείο συνιστά έκφραση της κοινωνικής πραγματικότητας. Και ο μέσος νεοέλληνας είναι φτωχός, ακαλιέργητος, φοβισμένος και ανασφαλής. Αποκομμένος από το νήμα της πολιτισμικής του παράδοσης παρασύρεται από τις υποσχέσεις της κατανάλωσης και  εντέλει αποτυγχάνει κλεισμένος στον ατομοκεντρισμό και την ανέχεια.
Το ελληνικό σχολείο εκφράζει τον μικρόπνοο εαυτό μας, τις κοντόφθαλμες προσδοκίες και τις φίλαυτες ανάγκες μας. Θέλουμε τα παιδιά μας να αποκτήσουν κοινωνικό κύρος και υψηλό μισθό. Το σχολείο δεν είναι χώρος παιδείας αλλά εφαλτήριο προώθησης στην επαγγελματική αποκατάσταση. Ο μαθητής δεν παιδαγωγείται για να γίνει ολοκληρωμένη και ηθική προσωπικότητα αλλά εκπαιδεύεται ώστε να γίνει ανταγωνιστικός και να υπερισχύσει στην αγορά εργασίας.
Πρωτεύουσα σημασία προσλαμβάνουν μαθήματα όπως τα μαθηματικά, η φυσική, η χημεία ή η γλώσσα. Όχι διότι το εκπαιδευτικό σύστημα θεωρεί ότι τα  μαθήματα αυτά προάγουν την προσωπική ανάπτυξη του μαθητή αλλά διότι τα μαθήματα αυτά θα αποβούν χρήσιμα στις μετα-λυκειακές σπουδές ή στην προετοιμασία άσκησης κάποιου επαγγέλματος.
Η μέριμνα δεν είναι η υπαρξιακή ωφέλεια που θα μπορούσε να αποκομίσει ο μαθητής από τη μελέτη αλλά η αποφυγή των κενών στη μάθηση από τη μια σχολική χρονιά στην άλλη.
(...)
Ολόκληρο το κείμενο βρίσκεται στη σελίδα:
http://www.psyche.gr/paideia.htm

[PDE ads]

[dimstella]

Το οξύμωρο της υπόθεσης είναι οτι ενώ οι "εγκέφαλοι" του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου γνωρίζουν πολύ καλά την κατάσταση που περιγράφεις (όπως φαίνεται και από τις κατά καιρούς μελέτες που κάνει), κάθε φορά που επειχειρεί να βελτιώσει το σύστημα αποτυγχάνει παταγωδώς (για διάφορους λόγους).

Η δε προσπάθεια του (υπό τον Μπαμπινιώτη) Συμβουλίου θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο χάος και "αναζωπύρωση" των φροντιστηρίων, στα οποία θα εμπλέκονται άμεσα και οι καθηγητές του δημοσίου (άμα μετρήσουν για την πρόσβαση στην Τριτοβάθμια εκπάιδευση ΚΑΙ οι βαθμολογίες των μαθητών σις 3 τάξεις του Λυκείου).

Και σαν δεν έφταναν όλα τα άλλα, ο χώρος της δημόσιας εκπάιδευσης αποτελεί πεδίο  κοινωνικής (τριτεκνοι, πολύτεκνοι, ΟΑΕΔ, ΑΜΕΑ κλπ) πολιτικής του κράτους (πράγμα ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ) και αναλέητης ρουσφετολογικής πρακτικής της Διοίκησης (ρυθμίσεις διορισμών, μεταθέσεις, αποσπάσεις, εκπαιδευτικές άδειες κλπ).

Με λίγα λόγια δεν είμαι αισιόδοξος για οτιδήποτε έχει σχέση με το μέλλον της Ελληνικής Δημόσιας Εκπάιδευσης

[Νικήτας]

Ρίξτε μια ματιά σε ένα κείμενο από το πανεπιστήμιο Αιγαίου ...
Παραθέτω ένα απόσπασμα
Η μαθητοκεντρική παιδαγωγική

(...) Οι παιδαγωγικές σταθερές του Σελεστάν Φρενέ

To παιδί κι εμείς έχουμε την ίδια φύση
Το να είσαι μεγαλύτερος δε σημαίνει αναγκαστικά πως είσαι καλύτερος.
Η σχολική συμπεριφορά ενός παιδιού είναι συνάρτηση της φυσιολογικής, οργανικής και θεσμικής του κατάστασης.
Κανείς -ούτε οι ενήλικες, ούτε τα παιδιά- δεν επιθυμεί να διατάσσεται.
Σε κανένα δεν αρέσει η υποταγή, διότι το να υποτάσσεσαι σημαίνει πως υποκύπτεις σε μία εξωτερική διαταγή.
Κανείς δεν επιθυμεί να υποχρεώνεται να εκτελεί μία εργασία, ακόμα και αν αυτή δεν του είναι ιδιαιτέρως δυσάρεστη. Αυτό που ενοχλεί είναι η υποχρέωση.
Ο καθένας επιθυμεί να επιλέγει την εργασία του, ακόμα και αν δεν πρόκειται για μία συμφέρουσα επιλογή.
Σε κανένα δεν αρέσει να δρα ως ρομπότ, να δρα δηλαδή μηχανικά και να δέχεται σκέψεις εγγεγραμμένες σε μηχανισμούς στους οποίους δε συμμετέχει.
Θα πρέπει να δίνουμε κίνητρα για την εργασία.
Αρκετά με το σχολαστικισμό. (10β). Κάθε άτομο θέλει να επιτύχει. Η αποτυχία είναι ανασταλτική, καταστροφέας της ορμής και του ενθουσιασμού. (10γ). Το φυσικό για το παιδί δεν είναι το παιχνίδι, αλλά η εργασία.
Η φυσιολογική οδός για τη μάθηση δεν είναι καθόλου η παρατήρηση, η ερμηνεία και η επίδειξη, που είναι σημαντικά στο Σχολείο, αλλά η πειραματική εφαρμογή, αφετηρία που είναι φυσική και παγκόσμια.
Η απομνημόνευση, που τόσο χρησιμοποιεί το Σχολείο, δεν αξίζει ούτε είναι πολύτιμη, παρά μόνο όταν υπηρετεί πραγματικά τις ανάγκες της ζωής.
Η μάθηση δεν επιτυγχάνεται όπως γενικά θεωρούμε, με κανόνες και νόμους, αλλά από την εμπειρία. Το να ξεκινάμε με τη μάθηση των κανόνων και των νόμων στα Γαλλικά, στη Τέχνη, στα Μαθηματικά, στις Επιστήμες, είναι σα να βάζουμε το κάρο μπροστά από τα βόδια.
Η νοημοσύνη δεν είναι, όπως κηρύσσει ο σχολαστικισμός, κάποια ειδική δεξιότητα που λειτουργεί σε κλειστό κύκλωμα, ανεξάρτητη από τα άλλα ζωτικά στοιχεία του ατόμου.
Το Σχολείο δεν καλλιεργεί παρά μία αφηρημένη έννοια νοημοσύνης που δρα έξω από τη ζώσα πραγματικότητα, με το χειρισμό λέξεων και απομνημονευμένων ιδεών.
Στο παιδί δεν αρέσει το από καθ’ έδρας μάθημα.
Το παιδί δεν κουράζεται να ασκεί μία εργασία που συμβαδίζει με τη ζωής του, που είναι, για να το πούμε έτσι, λειτουργική.
Κανείς, ούτε ενήλικας, ούτε παιδί, δεν αγαπά τον έλεγχο και την τιμωρία, που θεωρούνται πάντα ως πλήγμα στην αξιοπρέπεια, ιδίως όταν εκτελούνται δημοσίως.
Οι βαθμοί και οι κατατάξεις είναι πάντα λάθος.
Να μιλάτε όσο γίνεται λιγότερο.
Το παιδί δεν αγαπά την εργασία “σε κοπάδι”, όπου το άτομο πρέπει να υποκύψει σαν ρομπότ. Αγαπά την ατομική εργασία ή την ομαδική εργασία εντός μίας ομάδας που συνεργάζεται.
Η τάξη και η πειθαρχία στην τάξη είναι απαραίτητες.
Οι τιμωρίες είναι πάντα λάθος. Είναι όνειδος για όλους, και ποτέ δεν επιτυγχάνουν τον επιθυμητό στόχο.
Η αναβίωση του Σχολείου προϋποθέτει τη σχολική συνεργασία, πάει να πει τη διαχείριση της σχολικής ζωής από τους χρήστες, συμπεριλαμβανομένου του εκπαιδευτή.
Η υπερφόρτωση των τάξεων είναι πάντα λάθος.
Η σημερινή αντίληψη των μεγάλων σχολικών συγκροτημάτων καταλήγει στην ανωνυμία δασκάλων και παιδιών. Ως εκ τούτου είναι λάθος και εμπόδιο.
Προετοιμάζουμε τη Δημοκρατία του αύριο με τη Δημοκρατία στο Σχολείο. Ένα αυταρχικό Σχολείο δεν είναι δυνατό να διαμορφώσει δημοκράτες πολίτες.
Δεν είναι δυνατό παρά να εκπαιδεύουμε μέσα σε κλίμα αξιοπρέπειας. Το να σεβόμαστε τα παιδιά, όπως αυτά οφείλουν να σέβονται τους δασκάλους τους είναι ένας από τους πρώτους όρους για ανανέωση του Σχολείου.
Η αντιπαλότητα της παιδαγωγικής Αντίδρασης, τμήματος της πολιτικής και κοινωνικής Αντίδρασης, είναι ένα δεδομένο που θα πρέπει –αλίμονο!- να λάβουμε υπόψη, χωρίς να είμαστε σε θέση να το αποφύγουμε ή να το διορθώσουμε.
Υπάρχει μία τελευταία σταθερά, που δικαιώνει όλους τους πειραματισμούς και δίνει αυθεντικότητα στη δράση μας: η αισιόδοξη εμπιστοσύνη στη Ζωή.

Ολόκληρο το κείμενο από το πανεπιστήμιο Αιγαίου
http://www.aegean.gr/ee/studies_enved_2_text.htm

[Νικήτας]

Για να μην ξεχνάμε τα αυτονόητα, αυτά που όλοι γνωρίζουμε και αποδεχόμαστε. Αυτά από τα οποία όμως μας απομακρύνει ο θεσμός και το σύστημα που αναγκαστικά υπηρετούμε :


"Σκοπός του σχολείου δεν είναι – δεν πρέπει να είναι –
το σοφό παιδί, αλλά το ευτυχισμένο παιδί.
Κι αυτό το παιδί μόνο μέσα σε ένα δραστικό
κι όχι σκυθρωπό σχολείο μπορεί να ολοκληρωθεί.
Η αξία του ανθρώπου δε βρίσκεται στις γνώσεις,
αλλά στην ισχυρή βούληση,
στην ολοκληρωμένη προσωπικότητα,
στην πνευματική καλλιέργεια,
στη δημιουργία πλούσιας συναισθηματικής ζωής,
στη μέθεξή τους στην κοινωνική ζωή… "
Θεόδωρος Κάστανος
Παιδαγωγός
1888-1932

[PDE ads]

[Νικήτας]

Λεό Μπουσκάλια,
Η αγάπη (σελ. 23-24)

Υπάρχει μια όμορφη ιστορία σχετικά με την εκπαίδευση, που πάντα με διασκεδάζει.Τη λένε, Το Σχολείο των ζώων.Πάντα μου άρεσε να τη διηγούμαι γιατί είναι τόσο άγρια,κι όμως τόσο αληθινή.Οι εκπαιδευτικοί έχουν γελάσει μ'αυτήν επι χρόνια, αλλά κανένας δεν έμαθε τίποτα απο αυτήν.Λέει οτι τα ζώα μαζεύτηκαν στο δάσος μια μέρα κι αποφάσισαν ,ν'ανοίξουν ένα σχολείο. 'Ηταν ένα αγριοκούνελο, ένα πουλί, ένας σκίουρος, ένα ψάρι κι ένα χέλι κ έτσι ίδρυσαν τη σχολική επιτροπή. Το αγριοκούνελο επέμενε να μπει στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα το τρέξιμο, το πουλί επέμενε για το πέταγμα.Το ψάρι ζητούσε οπωσδήποτε να είναι μέσα στα μαθήματα το κολύμπι κι ο σκίουρος ήθελε να υπάρχει το σκαρφάλωμα στα ψηλά δέντρα. Τα' βαλαν λοιπόν όλα μαζί και σύνταξαν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Ύστερα επέμεναν όλα τα ζώα να παρακολουθήσουν όλα αυτά τα μαθήματα. Παρόλο που το κουνέλι πήρε Α στο τρέξιμο, το σκαρφάλωμα στο δέντρο ήταν ένα πρόβλημα γι'αυτό, κάθε φορά που πήγαινε να το κάνει έπεφτε προς τα πίσω. Γρήγορα χαρακτηρίστηκε σαν διανοητικά καθυστερημένο, και..δεν μπορούσε να τρέξει πια.Ανακάλυψε οτι αντί νά'χει βαθμό Α στο τρέξιμο έπαιρνε τώρα Γ και φυσικά απορριπτόταν στο σκαρφάλωμα στα δέντρα. Το πουλί ήταν πραγματικά πρώτο στο πέταγμα, αλλά,όταν προσπάθησε να τρέξει στη γη, δεν τα πήγε και τόσο καλά.'Εσπαζε συνέχεια το ράμφος του κ τα φτερά του. Πολύ γρήγορα είδε να παίρνει Γ στο πέταγμα και να απορρίπτεται στο τρέξιμο ενώ στο σκαρφάλωμα των δέντρων ήταν σκέτη αποτυχία.
Το ηθικό δίδαγμα απο αυτή την ιστορία είναι οτι το ζώο που βραβεύτηκε τελειώνοντας τα μαθήματα ήταν ένα διανοητικά καθυστερημένο χέλι, που μπορούσε να τα κάνει όλα, μα ως τα μισά τους. Όμως οι δάσκαλοι ήταν πολύ ευχαριστημένοι επειδή όλα τα ζ'ωα παρακολουθούσαν όλα τα μαθήματα, αυτού που αποκαλούνταν εκπαιδευτικο σύστημα ευρείας βάσης.
Μπορεί να γελάμε μ'αυτή την ιστορία αλλά έτσι έχουν τα πράγματα!Αυτά κάνετε κ εσείς. Αυτό που πραγματικά προσπαθούμε είναι να κάνουμε τον καθένα ίδιο με τους άλλους κ γρήγορα μαθαίνουμε οτι η ικανότητα προσαρμογής κρίνει την επιτυχία μέσα στο εκπαιδευτικό σύστημα.

[Νικήτας]

Μου κάνει εντύπωση ότι στο forum της κοινότητας των εκπαιδευτικών δεν γίνεται σχεδόν καμία αναφορά στην παιδεία. Όπως και στα forum των ψυχολόγων δεν αναπτύσσεται κανένας προβληματισμός για την ψυχοθεραπεία.

Μόνο για τα συμφέροντα του επαγγέλματος ενδιαφερόμαστε.

Έχει τη σημασία της αυτή η στάση μας!

[Maro]

Συναδελφε ολα οσα παραθετεις ειναι εξαιρετικα ερεθισματα για ανταλλαγη αποψεων και προβληματισμων σχετικα με το ρολο σχολειου-εκπαιδευτικων στον 21ο αιωνα.Παρολαυτα η ανταποκριση ειναι οντως μικρη σε σχεση με την σπουδαιοτητα του θεματος.
Προσωπικα θα ειχα γραψει κατι νωριτερα,αν δεν ειχε μεσολαβησει καποιο γεγονος στο forym που με απογοητευσε ιδιαιτερως.Συγκεκριμενα ανοιξα το θεμα(στο Διαφορα θεματα για την εκπαιδευση) της ποινικης διωξης της Στελλας Πρωτονοταριου για να ενημερωσω αλλα και για να ανταλλαξουμε αποψεις.Η καταληξη ηταν να κλειδωθει το θεμα και να σταματησει καθε διαλογος.Δεν με απογοητευσε  κατι αλλο παρα μονο οτι σταματησε ησυζητηση,και δεν θα με πειραζε διολου αν γινοταν να κλειδωνοταν ηδικη μου προσβαση στο θεμα(αν δημιουργησα προβλημα με τον τροπο εκφρασης των αποψεων μου) και να συνεχιζοταν η συζητηση.
Δεν συμφωνω με την αποψη σου οτι ενδιαφερομαστε αποκλειστικως για τα συμφεροντα του κλαδου γιατι εχω παρακολουθησει καμποσες συζητησεις που αντανακλουν τις ευαισθησιες και τους προβληματισμους πολλων για τα κακως κειμενα στο χωρο που μας αφορα.
Παντως προσπαθησε να μην απογοητευεσαι ,να μην σταματας να σκεφτεσαι επ αυτων και πολυ περισσοτερο να συνεχισεις να μοιραζεσαι τις σκεψεις σου με αλλους.
Αληθινα δεν εχω την διαθεση που ειχα πριν μερικες μερες να συμμετεχω στο forum,μακαρι καποια στιγμη να αλλαξει αυτο.
Ως τοτε συναδελφικους χαιρετισμους σε σενα καθως και σε καθε συναδελφισσα-ο.