Από πού πρέπει να αντλούμε έμπνευση για την παιδεία;

[PanayotisYannakas]

Οι ιδανικές σχέσεις μεταξύ Παιδείας και Οικονομίας, έχουν αποτελέσει εστία μεγάλων διαφωνιών και εντάσεων παγκοσμίως. Ωστόσο, θέλοντας και μη, δεν μπορούμε να παραβλέπουμε την προβολή της Οικονομίας στην εκπαίδευση ή διαφορετικά ότι η Οικονομία, η αγορά εργασίας και οι εταιρίες προοικονομούν το περιβάλλον της εκπαίδευσης.

Για την αφομοίωση της παραπάνω αλήθειας, αρκεί να αντιπαραθέσουμε την εργασία με την εκπαίδευση. Τον προηγούμενο αιώνα, οι νέοι ακολουθούσαν το επάγγελμα των γονιών τους, οι οποίοι είχαν ακολουθήσει το επάγγελμα των παππούδων. Συχνά δούλευαν όλοι μαζί, μιλούσαν κατά την διάρκεια της εργασίας και χρησιμοποιούσαν απλά εργαλεία. Το ίδιο ακριβώς και τα σχολεία, οι νέοι πήγαν στο σχολείο που κατά πάσα πιθανότητα είχαν μαθητεύσει οι γονείς και οι παππούδες τους. Τα βασικότερα αντικείμενά τους ήταν το τετράδιο και το μολύβι, ενώ η διδασκαλία γινόταν σε μικρά τμήματα αλλά διαφόρων ηλικιών μαθητών, που συχνά έπρεπε οι μεγαλύτεροι να βοηθούν τους μικρότερους μαθητές.

Στη συνέχεια έχουμε αλλαγή στην εργασία, οι άνθρωποι πήγαιναν να εργαστούν σε εργοστάσια ή πολυπληθή γραφεία. Δούλευαν σε μεγάλους χώρους, αλλά μόνοι τους. Ο καθένας στο αντικείμενό του, στο γραφείο του, στο μηχάνημά του. Δεν πολυμιλούσαν μεταξύ τους και είχαν αυστηρή εποπτεία και αυστηρά ωράρια. Το ίδιο και τα σχολεία, μεγάλωσαν και αυτά. Οι μαθητές χωρίστηκαν βάσει ηλικίας και μαθημάτων, απέκτησαν ωριαίο πρόγραμμα μαθημάτων και διαλειμμάτων. Εμφανίστηκαν και τα πρώτα μηχανήματα στα σχολεία, πχ εργαστήρια πληροφορικής και χημείας. Οι βαθμοί και η απόδοσή τους ήταν ατομική υπόθεση, και καθηγητής επόπτευε την μελέτη τους, τις εργασίες τους και την πρόοδό τους.

Σήμερα πια η εργασία έχει αλλάξει ξανά. Οι εταιρίες μίκρυναν ξανά και συχνά τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας μικρά σχήματα, τα startups. Την μηχανική και επαναλαμβανόμενη δουλειά την εκτελούν robots και υπολογιστές, οι ίδιοι υπάλληλοι πολλές φορές απλά εποπτεύουν τα μηχανήματα, και αν κάτι πάει στραβά, απλά πρέπει να προγραμματίσουν ξανά την εκάστοτε διαδικασία. Πολλές φορές αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα, που κανείς στο κόσμο δεν έχει αντιμετωπίσει ξανά το ίδιο, και οπότε πρέπει να ανταλλάζουν ιδέες και πληροφορίες μεταξύ τους. Οφείλουν να είναι multitaskers και να χρησιμοποιούν πολλαπλά ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας για τις απαραίτητες σχέσεις τους εντός και εκτός της εταιρίας.

Παρατηρώντας όμως το Ελληνικό σχολείο, όλοι την ίδια στιγμή κάνουν τα ίδια πράγματα, και υπάρχει αυστηρή εποπτεία. Δεν είναι καθόλου απαραίτητη η συνεργασία μεταξύ τους, και οι επαφές τους με τον έξω κόσμο μηδαμινές.

Μήπως κάπου υπάρχει ένα λάθος;

[PDE ads]

[sapore]

Οι ιδανικές σχέσεις μεταξύ Παιδείας και Οικονομίας, έχουν αποτελέσει εστία μεγάλων διαφωνιών και εντάσεων παγκοσμίως. Ωστόσο, θέλοντας και μη, δεν μπορούμε να παραβλέπουμε την προβολή της Οικονομίας στην εκπαίδευση ή διαφορετικά ότι η Οικονομία, η αγορά εργασίας και οι εταιρίες προοικονομούν το περιβάλλον της εκπαίδευσης.

Για την αφομοίωση της παραπάνω αλήθειας, αρκεί να αντιπαραθέσουμε την εργασία με την εκπαίδευση. Τον προηγούμενο αιώνα, οι νέοι ακολουθούσαν το επάγγελμα των γονιών τους, οι οποίοι είχαν ακολουθήσει το επάγγελμα των παππούδων. Συχνά δούλευαν όλοι μαζί, μιλούσαν κατά την διάρκεια της εργασίας και χρησιμοποιούσαν απλά εργαλεία. Το ίδιο ακριβώς και τα σχολεία, οι νέοι πήγαν στο σχολείο που κατά πάσα πιθανότητα είχαν μαθητεύσει οι γονείς και οι παππούδες τους. Τα βασικότερα αντικείμενά τους ήταν το τετράδιο και το μολύβι, ενώ η διδασκαλία γινόταν σε μικρά τμήματα αλλά διαφόρων ηλικιών μαθητών, που συχνά έπρεπε οι μεγαλύτεροι να βοηθούν τους μικρότερους μαθητές.

Στη συνέχεια έχουμε αλλαγή στην εργασία, οι άνθρωποι πήγαιναν να εργαστούν σε εργοστάσια ή πολυπληθή γραφεία. Δούλευαν σε μεγάλους χώρους, αλλά μόνοι τους. Ο καθένας στο αντικείμενό του, στο γραφείο του, στο μηχάνημά του. Δεν πολυμιλούσαν μεταξύ τους και είχαν αυστηρή εποπτεία και αυστηρά ωράρια. Το ίδιο και τα σχολεία, μεγάλωσαν και αυτά. Οι μαθητές χωρίστηκαν βάσει ηλικίας και μαθημάτων, απέκτησαν ωριαίο πρόγραμμα μαθημάτων και διαλειμμάτων. Εμφανίστηκαν και τα πρώτα μηχανήματα στα σχολεία, πχ εργαστήρια πληροφορικής και χημείας. Οι βαθμοί και η απόδοσή τους ήταν ατομική υπόθεση, και καθηγητής επόπτευε την μελέτη τους, τις εργασίες τους και την πρόοδό τους.

Σήμερα πια η εργασία έχει αλλάξει ξανά. Οι εταιρίες μίκρυναν ξανά και συχνά τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας μικρά σχήματα, τα startups. Την μηχανική και επαναλαμβανόμενη δουλειά την εκτελούν robots και υπολογιστές, οι ίδιοι υπάλληλοι πολλές φορές απλά εποπτεύουν τα μηχανήματα, και αν κάτι πάει στραβά, απλά πρέπει να προγραμματίσουν ξανά την εκάστοτε διαδικασία. Πολλές φορές αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα, που κανείς στο κόσμο δεν έχει αντιμετωπίσει ξανά το ίδιο, και οπότε πρέπει να ανταλλάζουν ιδέες και πληροφορίες μεταξύ τους. Οφείλουν να είναι multitaskers και να χρησιμοποιούν πολλαπλά ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας για τις απαραίτητες σχέσεις τους εντός και εκτός της εταιρίας.

Παρατηρώντας όμως το Ελληνικό σχολείο, όλοι την ίδια στιγμή κάνουν τα ίδια πράγματα, και υπάρχει αυστηρή εποπτεία. Δεν είναι καθόλου απαραίτητη η συνεργασία μεταξύ τους, και οι επαφές τους με τον έξω κόσμο μηδαμινές.

Μήπως κάπου υπάρχει ένα λάθος;

Στο ότι αυτά είναι γενικεύσεις που δεν ισχύουν σε όλα τα κράτη.
Ειδικά εδώ στη χώρα μας, τα "πράματα" (Οικονομία- Εκπαίδευση κλπ) είναι ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 50 χρονια "πίσω"...

[PanayotisYannakas]

@sapore, αυτό όμως ενισχύει την θέση μου...
Παραδέχεσαι ότι αυτή είναι τροπή που πήρε η οικονομία στα οικονομικά ώριμα κράτη και ισχυρίζεσαι ότι αυτό δεν έχει έρθει ακόμη εδώ.

Παρόλα αυτά το λογικό σου σφάλμα είναι ότι επειδή για τους λόγους σου δεν δέχεσαι το τρίτο στάδιο που περιγράφω, θεωρείς ότι καταρρίπτεις έτσι και τα άλλα δυο και πρωτίστως τον σύνδεσμο που, οφείλει, υπάρχει μεταξύ παιδείας και οικονομίας.

[elranna]

Οι ιστορικοί της εκπαίδευσης έπαθαν ένα μίνι εγκεφαλικό.

Είναι υπερβολικά απλουστευτική αυτή η ανάλυση. Δε λαμβάνει υπόψη της παράγοντες όπως το αν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός της παιδείας από το κράτος ή όχι, τη σύνδεση της κρατικής εκπαίδευσης με την συγκρότηση εθνικών ταυτοτήτων, την κοινωνική κινητικότητα που μπορεί να σχετίζεται ή όχι με την παιδεία και άπειρα άλλα, τα οποία θα μπορούσα να αναφέρω, αλλά θα κουράσω απίστευτα. Για να μη συζητήσω τη γραμμική αντίληψη της προόδου (οικονομική "ωριμότητα"), που θεωρείται πλέον παρωχημένη ως αναλυτική κατηγορία.

Στο δια ταύτα τώρα, το νόημα του κειμένου είναι, σύμφωνα με το γράφοντα, ότι πρέπει να υπάρχει μια σύνδεση της εργασιακής ηθικής και πρακτικής με τις μαθησιακές πρακτικές μέσα στο σχολείο. Αυτό μπορεί να στηριχτεί ή να καταρριφθεί με πολλών τύπων επιχειρήματα. Με απλουστευτικές ιστορικές γενικεύσεις, όχι.

[PDE ads]

[PanayotisYannakas]

Αγαπητή elranna,
Αν και φιλελεύθερος και συμπεριλαμβανομένου της οπτικής ότι ο κυβερνητικός βίος οφείλει έχει κατάλληλη διασπορά και άρα είναι πολυεπίπεδος, ωστόσο για την παιδεία και ειδικότερα για την βασική (core) παιδεία πιστεύω σε ένα κεντρικό σχεδιασμό.

Με καλύπτει η τοποθέτηση του Αριστοτέλη, που λίγο-πολύ λέει και αφού τονίζει ότι η παιδεία διαμορφώνει το εθνικό ήθος, το όποιο αποτελεί και την απαρχή της πολιτειακής εξελίξεως, και το τέλος μιας πολιτειακής εξέλιξης δεν είναι άλλος από την αρετή, καταλήγει ότι η παιδεία οφείλει να είναι κοινή. Το επιχείρημα του ο πολιτειακός σκοπός οφείλει να είναι κοινός, πόσο μάλλον η απαρχή του.

Βέβαια η διάκριση περί βασικής παιδείας αναγκαία, αλλά η σχετική εμβάθυνση περνάει μέσα από τα μονοπάτια των σπουδαίων Ανδρών (ο καημένος δεν έχει γνωρίσει την Θάτσερ), το μύθο των σπηλαίων κτλ κτλ. Θεωρείς σκόπιμο να πιάσουμε αυτά;

Αναγνωρίζω ότι η πρώτη μου τοποθέτηση ήταν λιγάκι απτή, αλλά μην διστάσεις ούτε στιγμή να με δυσκολέψεις!
Σε προκαλώ μάλιστα, αρκεί να μην πετάς την μπάλα στην εξέδρα (με καταλήξεις ότι μπορεί να είναι έτσι αλλά μπορεί και όχι... )