Αρχαία Ελληνικά: Αδίδακτο κείμενο

[Dwrina]

Δεν είναι πιο αναλυτικό. Είναι εκφορά με γενική συγκριτική αντί για "ή και ομοιότροπα'.

 Αυτό όμως δεν εννοείς, όταν λες ότι ο β' όρος σύγκρισης είναι η αναφορική; Ή όχι; Θα μπορούσε να ήταν οὐδὲν πλέον ἔχοντες ἐφάνησαν ἢ ἃ εἶχον,  πρὶν τὴν μάχην γενέσθαι;

Οι χρονικές με το "πριν" εκφράζουν πάντα το υστερόχρονο σε σχέση με τις προτάσεις που προσδιορίζουν.

Εκφράζουν το υστερόχρονο, όταν η πρόταση που προσδιορίζουν είναι καταφατική, αλλά, αν είναι αρνητική (οπότε βέβαια η εκφορά με απαρέμφατο δεν είναι η συνήθης, αλλά δεν αποκλείεται κιόλας) εκφράζουν προτερόχρονο.
Εκείνο που ήθελα να πω είναι ότι, όταν έχουμε  ἢ πρὶν, λογικά η εννοούμενη πρόταση θα είναι καταφατική, οπότε η χρονική θα εκφράζει πάντοτε υστερόχρονο.

[PDE ads]

[Sali]

Εδώ εννοείται μόνο ρήμα (ήσαν) αλλά νομίζω πως η σύγκριση γίνεται ανάμεσα στο "νυν" και στο "πριν". Θέλω να το σκεφτώ περισσότερο.

Θα συμφωνήσω ότι η σύγκριση γίνεται ανάμεσα στο χρονικό επίρρημα και στη χρονική πρόταση. Δείτε κι αυτά τα παραδείγματα: Ξενοφ. ΚΠ, VII, 5, 77 ἃ χρὴ γιγνώσκοντας νῦν πολὺ μᾶλλον ἀσκεῖν τὴν ἀρετὴν ἢ πρὶν τάδε τἀγαθὰ κτήσασθαι· Θουκυδ. VI, 31, 1 Καὶ ἐν τῷ παρόντι καιρῷ ... μᾶλλον αὐτοὺς ἐσῄει τὰ δεινὰ ἢ ὅτε ἐψηφίζοντο πλεῖν (με άλλη χρονική εδώ, αλλά η ουσία παραμένει η ίδια). Δεν υπάρχει ανάγκη να εννοηθεί ο ίδιος ρηματικός τύπος μπροστά από τη χρονική πρόταση.

[apri]

Θα μπορούσε να ήταν οὐδὲν πλέον ἔχοντες ἐφάνησαν ἢ ἃ εἶχον,  πρὶν τὴν μάχην γενέσθαι;

Αυτή θεωρώ ότι είναι η πλήρης μορφή της πρότασης.

Εκφράζουν το υστερόχρονο, όταν η πρόταση που προσδιορίζουν είναι καταφατική, αλλά, αν είναι αρνητική (οπότε βέβαια η εκφορά με απαρέμφατο δεν είναι η συνήθης, αλλά δεν αποκλείεται κιόλας) εκφράζουν προτερόχρονο.
Εκείνο που ήθελα να πω είναι ότι, όταν έχουμε  ἢ πρὶν, λογικά η εννοούμενη πρόταση θα είναι καταφατική, οπότε η χρονική θα εκφράζει πάντοτε υστερόχρονο.

Τόση ώρα μιλάμε μόνο για τις χρονικές απαρεμφατικές. Αυτές εκφράζουν το υστερόχρονο.
Δεν ξέρω αν μπορούμε να βρούμε χρονική με το ''πριν'' και έγκλιση σε σύγκριση.

[Dwrina]

Σας ευχαριστώ πολύ!

Καλό βράδυ!

[PDE ads]

[apri]

Δεν υπάρχει ανάγκη να εννοηθεί ο ίδιος ρηματικός τύπος μπροστά από τη χρονική πρόταση.

Αν ο β' όρος είναι χρονικό επίρρημα (τῷ βουλομένῳ τότε μᾶλλον ἐξῆν ἀδικεῖν ἢ νυνί), δεν χρειάζεται να εννοήσεις.
Αν είναι όμως χρονική πρόταση, χρειάζεται για να δικαιολογήσεις τη χρονική σχέση που εκφράζει.

[Sali]

Αν ο β' όρος είναι χρονικό επίρρημα (τῷ βουλομένῳ τότε μᾶλλον ἐξῆν ἀδικεῖν ἢ νυνί), δεν χρειάζεται να εννοήσεις.
Αν είναι όμως χρονική πρόταση, χρειάζεται για να δικαιολογήσεις τη χρονική σχέση που εκφράζει.

Η χρονική πρόταση χρονικός προσδιορισμός είναι, δεν έχει σημασία που δεν είναι επίρρημα. Όσο για τη χρονική σχέση, τη δικαιολογώ με βάση τον υπάρχοντα ήδη ρηματικό τύπο. Άλλωστε, η σύγκριση μεταξύ των χρονικών προσδιορισμών έχει νόημα, αφού συγκρίνονται διαφορετικά χρονικά σημεία· η άλλη όμως σύγκριση, με εννοούμενο ρηματικό τύπο πριν από τη χρονική πρόταση, δεν έχει κανένα νόημα, αφού δεν προσθέτει τίποτε απολύτως: πολὺ μᾶλλον χρὴ ἀσκεῖν ἀρετὴν ἢ χρὴ ἀσκεῖν ἀρετήν· μᾶλλον αὐτοὺς ἐσῄει τὰ δεινὰ ἢ αὐτοὺς ἐσῄει τὰ δεινά.

[apri]

Όσο για τη χρονική σχέση, τη δικαιολογώ με βάση τον υπάρχοντα ήδη ρηματικό τύπο.

Δεν εννοείται πάντα ο ίδιος τύπος του ρήματος. Γι' αυτό το λέω.

Ας πούμε, στο παράδειγμα που έγραψε η Dwrina "οἱ μὲν γὰρ πολέμιοι πολὺ μὲν ἐλάττονές εἰσι νῦν ἢ πρὶν ἡττηθῆναι ὑφ᾽ ἡμῶν", η χρονική δεν προσδιορίζει το "εισί", αλλά το εννοούμενο "ήσαν".
Δεν αλλάζει η χρονική σχέση, αν αναφερθούμε στο "εισί", αλλά δεν είναι και ακριβές να λέμε ότι προσδιορίζει ρήμα άλλου χρόνου.

Αντιθέτως, στο "τῷ βουλομένῳ τότε μᾶλλον ἐξῆν ἀδικεῖν ἢ νυνί", εννοείται κανονικά το "έξεστι" πριν από το "νυν", αλλά δεν χρειάζεται να το αναφέρουμε, γιατί δεν έχουμε να δικαιολογήσουμε κάτι σε σχέση με το "νυνί".

[Sali]

Δεν εννοείται πάντα ο ίδιος τύπος του ρήματος. Γι' αυτό το λέω.

Ας πούμε, στο παράδειγμα που έγραψε η Dwrina "οἱ μὲν γὰρ πολέμιοι πολὺ μὲν ἐλάττονές εἰσι νῦν ἢ πρὶν ἡττηθῆναι ὑφ᾽ ἡμῶν", η χρονική δεν προσδιορίζει το "εισί", αλλά το εννοούμενο "ήσαν".
Δεν αλλάζει η χρονική σχέση, αν αναφερθούμε στο "εισί", αλλά δεν είναι και ακριβές να λέμε ότι προσδιορίζει ρήμα άλλου χρόνου.

Μα ναι, όταν εννοείται άλλος ρηματικός τύπος, και βέβαια πρέπει να δηλωθεί. Αυτό που έλεγα εγώ είναι ότι το να εννοηθεί κάποιο ρήμα πριν από τη χρονική πρόταση δεν μπορεί να αναχθεί σε κανόνα.

Αντιθέτως, στο "τῷ βουλομένῳ τότε μᾶλλον ἐξῆν ἀδικεῖν ἢ νυνί", εννοείται κανονικά το "έξεστι" πριν από το "νυν", αλλά δεν χρειάζεται να το αναφέρουμε, γιατί δεν έχουμε να δικαιολογήσουμε κάτι σε σχέση με το "νυνί".

Δεν δικαιολογούμε κάτι, αλλά το νυνὶ δεν μπορεί να προσδιορίζει το ἐξῆν (το οποίο προσδιορίζεται από το τότε), αλλά ούτε και "ξεκρέμαστο" μπορεί να μείνει.

[Dwrina]

Ας πούμε, στο παράδειγμα που έγραψε η Dwrina "οἱ μὲν γὰρ πολέμιοι πολὺ μὲν ἐλάττονές εἰσι νῦν ἢ πρὶν ἡττηθῆναι ὑφ᾽ ἡμῶν", η χρονική δεν προσδιορίζει το "εισί", αλλά το εννοούμενο "ήσαν".
Δεν αλλάζει η χρονική σχέση, αν αναφερθούμε στο "εισί", αλλά δεν είναι και ακριβές να λέμε ότι προσδιορίζει ρήμα άλλου χρόνου.

.                                                                                                                                                                      Πως δεν αλλάζει η χρονική σχέση; Αν συντάξουμε τη χρονική ως προσδιοριζουσα το «εισι», εκφράζει προτεροχρονο, γιατί οι εχθροί πρώτα ηττήθηκαν και μετά ήταν λιγότεροι, ενώ, για να εκφράζει υστεροχρονο, πρέπει να προσδιορίζει το «ήσαν». Ετσι το καταλαβαίνω εγώ. Για να λέτε όμως εσυ ότι η χρονική σχέση δεν αλλάζει και ο Sali ότι τη δικαιολογει με βάση τον υπάρχοντα ρηματικο τύπο, κάπου κάνω λάθος. Που; (Γράφω από κινητό, για αυτό αυτή η εμφάνιση)

[apri]

Όχι δεν εννοούμε αυτό.

Ο Sali έχει παραθέσει δύο παραδείγματα, όπου τυχαίνει το εννοούμενο ρήμα που προσδιορίζει η χρονική να είναι ίδιος τύπος με αυτόν που υπάρχει στον α' όρο σύγκρισης και γι'  αυτό λέει ότι δεν χρειάζεται να εννοήσουμε ρήμα για να δικαιολογήσουμε τη χρονική σχέση.

Αυτό όμως δεν συμβαίνει πάντα. Στην πρότασή σου το ρήμα εννοείται σε διαφορετικό χρόνο. Κι αυτό που λέω είναι ότι, αν θεωρητικά εννοούσαμε το ίδιο (εισί)  και στο β' μέρος της σύγκρισης, δεν θα άλλαζε μεν η χρονική σχέση, αλλά θα προέκυπτε νοηματικό πρόβλημα, αφού ο β' όρος αναμένεις να αναφέρεται στο παρελθόν.

Γι' αυτό και είπα ότι είναι πιο σωστό να εννοείς σε κάθε περίπτωση το ρήμα που προσδιορίζει η χρονική απαρεμφατική στον β' όρο σύγκρισης.

[Dwrina]

Τοῦ δ᾽ ἐπιγιγνομένου χειμῶνος πρὸς τὴν ἐκ τῆς Σικελίας τῶν Ἀθηναίων μεγάλην κακοπραγίαν εὐθὺς οἱ Ἕλληνες πάντες ἐπηρμένοι ἦσαν, οἱ μὲν μηδετέρων ὄντες ξύμμαχοι, ὡς, ἤν τις καὶ μὴ παρακαλῇ σφᾶς, οὐκ ἀποστατέον ἔτι τοῦ πολέμου εἴη, ἀλλ᾽ ἐθελοντὶ ἰτέον ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους, νομίσαντες κἂν ἐπὶ σφᾶς ἕκαστοι ἐλθεῖν αὐτούς, εἰ τὰ ἐν τῇ Σικελίᾳ κατώρθωσαν: η πρόταση ὡς οὐκ ἀποστατέον ἔτι τοῦ πολέμου εἴη, ἀλλ᾽ ἐθελοντὶ ἰτέον ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους από πού εξαρτάται, ποιον ρηματικό τύπο πρέπει να εννοήσουμε; Μεταφράζεται "θεωρούσαν ότι / felt that".

Ο εμπρόθετος ἐκ τῆς Σικελίας τι ακριβώς λέτε να δηλώνει, προέλευση, χρονική ακολουθία, αιτία; Η αιτία μου ταιριάζει αρκετά καλά, αλλά δύο εμπρόθετοι της αιτίας (αφού και το πρὸς τὴν κακοπραγίαν αιτία δηλώνει);

Το κακοπραγία πιστεύω ότι  είναι ρηματικό ουσιαστικό και άρα μπορεί η γενική  τῶν Ἀθηναίων να είναι υποκειμενική. Αν όμως αντί για κακοπραγία είχαμε συμφορά, θα την έλεγα κτητική. Συμφωνείτε;


οἱ δ᾽ αὖ τῶν Λακεδαιμονίων ξύμμαχοι ξυμπροθυμηθέντες ἐπὶ πλέον ἢ πρὶν ἀπαλλάξεσθαι διὰ τάχους πολλῆς ταλαιπωρίας: η μετοχή ξυμπροθυμηθέντες πιστεύω ότι είναι αιτιολογική  (δεν έχω καμία συντακτική ανάλυση για αυτό το κείμενο). Το ρήμα της κύριας πρότασης είναι ἐπηρμένοι ἦσαν και έχουμε σύνδεση οἱ μὲν μηδετέρων ὄντες ξύμμαχοι...οἱ δ᾽ αὖ τῶν Λακεδαιμονίων ξύμμαχοι, οπότε λογικά θα πρέπει να υπάρχει και κάποια αντιστοιχία στους επιρρηματικούς προσδιορισμούς που ακολουθούν, θέλουμε, δηλαδή, τον λόγο του ξεσηκωμού αυτών που έμεναν ουδέτεροι και των συμμάχων των Λακεδαιμονίων. Για αυτό μου πέρασε από το μυαλό μήπως η πρόταση με ὡς είναι αιτιολογική, αλλά έτσι δεν εξηγείται η ε.π.λ., γιατί ως αιτιολογική θα έπρεπε να ανήκει στην αφήγηση του Θουκυδίδη (άρα δεν μπορεί να υπάρχει υπονοούμενος πλάγιος λόγος, που να αιτιολογεί την ευκτική). Πιθανότατα να εννοείται μια αιτιολογική μετοχή (ποιου ακριβώς ρήματος δεν ξέρω) από την οποία εξαρτάται ειδική πρόταση, σύμφωνα και με τις μεταφράσεις.

Τι είναι το ἀπαλλάξεσθαι; Αν δεν ήταν σε χρόνο μέλλοντα, θα έλεγα ότι είναι απαρέμφατο σκοπού / αποτελέσματος. Αφού όμως είναι σε μέλλοντα, δεν γίνεται, γίνεται; Κανονικά πρέπει να είναι ειδικό. Οπότε, πάλι θα εννοήσουμε μετοχή; 

[Sali]

Τοῦ δ᾽ ἐπιγιγνομένου χειμῶνος πρὸς τὴν ἐκ τῆς Σικελίας τῶν Ἀθηναίων μεγάλην κακοπραγίαν εὐθὺς οἱ Ἕλληνες πάντες ἐπηρμένοι ἦσαν, οἱ μὲν μηδετέρων ὄντες ξύμμαχοι, ὡς, ἤν τις καὶ μὴ παρακαλῇ σφᾶς, οὐκ ἀποστατέον ἔτι τοῦ πολέμου εἴη, ἀλλ᾽ ἐθελοντὶ ἰτέον ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους, νομίσαντες κἂν ἐπὶ σφᾶς ἕκαστοι ἐλθεῖν αὐτούς, εἰ τὰ ἐν τῇ Σικελίᾳ κατώρθωσαν: η πρόταση ὡς οὐκ ἀποστατέον ἔτι τοῦ πολέμου εἴη, ἀλλ᾽ ἐθελοντὶ ἰτέον ἐπὶ τοὺς Ἀθηναίους από πού εξαρτάται, ποιον ρηματικό τύπο πρέπει να εννοήσουμε; Μεταφράζεται "θεωρούσαν ότι / felt that".

Η εξάρτηση γίνεται από κάποια υποδήλωση του ρ. ἐπηρμένοι ἦσαν. Στην πράξη αυτό μεταφράζεται σε εννοούμενη μετοχή κάποιου ρήματος, θα πρότεινα όμως να αποκλειστεί το νομίσαντες (το οποίο άλλωστε υπάρχει πιο κάτω) ή το ἡγούμενοι, δεδομένου ότι τα δοξαστικά ρήματα σπανίως συντάσσονται με ειδική πρόταση· θα προτιμούσα λοιπόν μια (αιτιολογική μάλλον) μετοχή όπως αἰσθανόμενοι ή πεπεισμένοι ή κάτι ανάλογο, αλλά και η σκέψη που έκανες για implied indirect discourse δεν είναι καθόλου κακή.

Ο εμπρόθετος ἐκ τῆς Σικελίας τι ακριβώς λέτε να δηλώνει, προέλευση, χρονική ακολουθία, αιτία; Η αιτία μου ταιριάζει αρκετά καλά, αλλά δύο εμπρόθετοι της αιτίας (αφού και το πρὸς τὴν κακοπραγίαν αιτία δηλώνει);

Πρέπει πρώτα να διευκρινιστεί ότι το εμπρόθετο προσδιορίζει το ρηματικό ουσιαστικό κακοπραγίαν, όχι το ρήμα. Επομένως, ένα δεύτερο αίτιο δεν θα ήταν περίεργο, αφού τα δύο αίτια θα προσδιόριζαν άλλους τύπους· ωστόσο, θεωρώ πιο σωστό να το χαρακτηρίσουμε ως εμπρόθετο της προέλευσης. Στην "Πύλη" μεταφράζεται σαν να δηλώνει στάση ("στη Σικελία"), πράγμα που "βολεύει" μεταφραστικά, αλλά δεν είναι σωστό.

Το κακοπραγία πιστεύω ότι  είναι ρηματικό ουσιαστικό και άρα μπορεί η γενική  τῶν Ἀθηναίων να είναι υποκειμενική. Αν όμως αντί για κακοπραγία είχαμε συμφορά, θα την έλεγα κτητική. Συμφωνείτε;

Συμφωνώ απολύτως.

Τι είναι το ἀπαλλάξεσθαι; Αν δεν ήταν σε χρόνο μέλλοντα, θα έλεγα ότι είναι απαρέμφατο σκοπού / αποτελέσματος. Αφού όμως είναι σε μέλλοντα, δεν γίνεται, γίνεται; Κανονικά πρέπει να είναι ειδικό. Οπότε, πάλι θα εννοήσουμε μετοχή;

Εδώ μπορείς πιο εύκολα να εννοήσεις τη μτχ. νομίσαντες από τα προηγούμενα, οπότε το ἀπαλλάξεσθαι εξαρτάται απ' αυτήν. Συμφωνώ επίσης ότι η μτχ. ξυμπροθυμηθέντες είναι υποθετική με απόδοση το ἀπαλλάξεσθαι. Σε ευθύ λόγο: ἢν ξυμπροθυμηθῶμεν, ἀπαλλαξόμεθα.

Κατά άλλη εκδοχή, η μτχ. ξυμπροθυμηθέντες είναι αιτιολογική, οπότε το ἀπαλλάξεσθαι εξαρτάται απ' αυτήν σε μέλλοντα αντί του αναμενόμενου αορίστου, διότι στο ρ. εξάρτησης υπάρχει η ιδέα της προσδοκίας. Το θέμα όμως είναι ότι η μτχ. ως αιτιολογική θα αναφερόταν σε κάτι πραγματικό στο παρελθόν (ἐπειδὴ  ξυμπρουθυμήθησαν) και δεν θα ανήκε σε πλάγιο λόγο, ενώ ως υποθετική θα αναφερόταν σε κάτι που δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμη και ανήκει στο μέλλον, ανήκει δε σε πλάγιο λόγο, αφού εννοούμε τη μτχ. νομίσαντες. Αλλά προς το παρόν δεν μπορώ να πω τι από τα δύο ισχύει.

[Dwrina]

αλλά και η σκέψη που έκανες για implied indirect discourse δεν είναι καθόλου κακή.

Δηλαδή, θεωρείς ότι ευσταθεί νοηματικά η αιτιολογία να ανήκει στους Έλληνες που ήταν ουδέτεροι και όχι στον Θουκυδίδη;

Κατά άλλη εκδοχή, η μτχ. ξυμπροθυμηθέντες είναι αιτιολογική, οπότε το ἀπαλλάξεσθαι εξαρτάται απ' αυτήν σε μέλλοντα αντί του αναμενόμενου αορίστου, διότι στο ρ. εξάρτησης υπάρχει η ιδέα της προσδοκίας.

Άρα, εννοείς ότι, στην περίπτωση αυτή, το απαρέμφατο εξαρτάται από το ξυμπροθυμηθέντες ως αντικείμενο και όχι ως απαρέμφατο σκοπού / αποτελέσματος;

Συμφωνώ επίσης ότι η μτχ. ξυμπροθυμηθέντες είναι υποθετική με απόδοση το ἀπαλλάξεσθαι. Σε ευθύ λόγο: ἢν ξυμπροθυμηθῶμεν, ἀπαλλαξόμεθα.

Αυτή την εκδοχή δεν την είχα σκεφτεί, αλλά θεώρησα τη μετοχή οπωσδήποτε αιτιολογική και, επειδή δεν μπορούσα να εξαρτήσω από αυτήν το απαρέμφατο μέλλοντα, σκέφτηκα να εννοήσω μια δεύτερη αιτιολογική μετοχή, που προσδιορίζει την πρώτη, δηλαδή, "οι σύμμαχοι των Λακεδαιμονίων (είχαν ξεσηκωθεί), καθώς /αφού ήταν περισσότερο πρόθυμοι από πριν (δεν με ενοχλεί η μετοχή να αναφέρεται στο παρελθόν), γιατί νόμιζαν ότι..." Αν συντάσσαμε και την πρόταση με ὡς ως αιτιολογική, σίγουρα θα έπρεπε να συντάξουμε ως αιτιολογική στο ἐπηρμένοι ἦσαν και  τη μετοχή ξυμπροθυμηθέντες, είτε εξαρτούσαμε το απαρέμφατο από αυτήν, είτε εννοούσαμε άλλη μετοχή από την οποία να εξαρτάται το απαρέμφατο. Εφόσον όμως εννοούμε μετοχή από την οποία εξαρτάται η πρόταση με  ὡς ως ειδική, ναι, ταιριάζει περισσότερο να εννοήσουμε και μια ανάλογη νοηματικά μετοχή από την οποία να εξαρτάται το ἀπαλλάξεσθαι και να συντάξουμε τη μετοχή   ξυμπροθυμηθέντες ως υποθετική. Έτσι υπάρχει αναλογία στους δύο αιτιολογικούς προσδιορισμούς του ἐπηρμένοι ἦσαν, αφού και οι δύο δείχνουν τι πίστευαν / τι νόμιζαν οι δύο πλευρές και για αυτό επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στον πόλεμο.

Δύσκολο κείμενο.

Σε ευχαριστώ πολύ!

[Sali]

Δηλαδή, θεωρείς ότι ευσταθεί νοηματικά η αιτιολογία να ανήκει στους Έλληνες που ήταν ουδέτεροι και όχι στον Θουκυδίδη;

Και βέβαια ευσταθεί· διότι και ως ειδικές να τις εκλάβουμε τις προτάσεις, εξαρτώμενες από κάποια μετοχή, πάλι ως άποψη των ουδέτερων Ελλήνων παρουσιάζεται το περιεχόμενό τους.

Άρα, εννοείς ότι, στην περίπτωση αυτή, το απαρέμφατο εξαρτάται από το ξυμπροθυμηθέντες ως αντικείμενο και όχι ως απαρέμφατο σκοπού / αποτελέσματος;

Ναι, ως αντικείμενο. Αυτή τη σύνταξη δίνει και το LSJ, s.v. συμπροθυμέομαι, 4 (c. inf. fut. or aor.), αλλά σε όλες τις παραπομπές που δίνει, μεταξύ των οποίων και το εν λόγω χωρίο, το απαρέμφατο είναι μόνο αορίστου. Οι Stahl και Poppo στη δική τους έκδοση δεν δέχονται αυτή τη σύνταξη με απαρ. μέλλοντα: non potest ἀπαλλάξεσθαι a verbo ξυμπροθυμηθέντες pendere, quoniam inf. futuri non sequitur verba volendi, sed dicendi aut putandi. Και, όσο μπορώ να ξέρω, δεν δέχεται τη σύνταξη αυτή κανείς σχεδόν από τους μελετητές (εκτός από τον Morris - σ' αυτόν αναφερόμουν προηγουμένως λέγοντας "κατά άλλη εκδοχή").

Αυτή την εκδοχή δεν την είχα σκεφτεί, αλλά θεώρησα τη μετοχή οπωσδήποτε αιτιολογική και, επειδή δεν μπορούσα να εξαρτήσω από αυτήν το απαρέμφατο μέλλοντα, σκέφτηκα να εννοήσω μια δεύτερη αιτιολογική μετοχή, που προσδιορίζει την πρώτη, δηλαδή, "οι σύμμαχοι των Λακεδαιμονίων (είχαν ξεσηκωθεί), καθώς /αφού ήταν περισσότερο πρόθυμοι από πριν (δεν με ενοχλεί η μετοχή να αναφέρεται στο παρελθόν), γιατί νόμιζαν ότι..." Αν συντάσσαμε και την πρόταση με ὡς ως αιτιολογική, σίγουρα θα έπρεπε να συντάξουμε ως αιτιολογική στο ἐπηρμένοι ἦσαν και  τη μετοχή ξυμπροθυμηθέντες, είτε εξαρτούσαμε το απαρέμφατο από αυτήν, είτε εννοούσαμε άλλη μετοχή από την οποία να εξαρτάται το απαρέμφατο. Εφόσον όμως εννοούμε μετοχή από την οποία εξαρτάται η πρόταση με  ὡς ως ειδική, ναι, ταιριάζει περισσότερο να εννοήσουμε και μια ανάλογη νοηματικά μετοχή από την οποία να εξαρτάται το ἀπαλλάξεσθαι και να συντάξουμε τη μετοχή   ξυμπροθυμηθέντες ως υποθετική. Έτσι υπάρχει αναλογία στους δύο αιτιολογικούς προσδιορισμούς του ἐπηρμένοι ἦσαν, αφού και οι δύο δείχνουν τι πίστευαν / τι νόμιζαν οι δύο πλευρές και για αυτό επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στον πόλεμο.

Ναι, έτσι όντως υπάρχει αναλογία στους αιτιολογικούς προσδιορισμούς του κύριου ρήματος. Αλλά και αιτιολογική να εκλάβει κανείς τη μτχ. ξυμπροθυμηθέντες, θα μπορούσαμε να πούμε πως υπάρχει μαι αντίστιξη, δηλαδή η μία αιτιολογία παρουσιάζεται ως άποψη των ουδέτερων, ενώ η άλλη ως σχόλιο του Θουκυδίδη για τους συμμάχους των Λακεδαιμονίων. Πάντως, πολύ πιθανότερη φαίνεται η εκδοχή της μετοχής ως υποθετικής.

Για το εμπρόθετο ἐκ Σικελίας σκέφτηκα εκ των υστέρων κάτι που το είχα παρατηρήσει αλλού, ότι δηλαδή συγχωνεύει τις χρήσεις της στάσης και της προέλευσης: Θουκυδ. Ι, 8, 2 οἱ γὰρ  ἐκ τῶν νήσων κακοῦργοι ἀνέστησαν ὑπ' αὐτοῦ = οἱ ἐν ταῖς νήσοις ὄντες κακοῦργοι ἀνέστησαν ἐξ αὐτῶν (= ἐκ τῶν νήσων) ὑπ' αὐτοῦ· Δημοσθ. περὶ τοῦ στεφ., 169 οἱ μὲν ... τοὺς ἐκ τῶν σκηνῶν ἐξεῖργον = τοὺς ἐν ταῖς σκηναῖς ὄντας ἐξεῖργον ἐξ αὐτῶν. Μου φάνηκε λοιπόν σχετικό και το εν λόγω παράδειγμα, αλλά δεν ήξερα πώς να το αποκαταστήσω· όταν όμως αργότερα είδα τα λατινικά σχόλια των Stahl-Poppo, διαπίστωσα πως έτσι το είχαν δει κι αυτοί, οι οποίοι αναλύουν ως εξής: πρὸς τὴν ἐν τῇ Σικ. γενομένην καὶ ἐκ τῆς Σικ. ἀγγελθεῖσαν κακοπρ. Έτσι εξηγείται πολύ πιο εύκολα το εμπρόθετο ως δηλωτικό προέλευσης.