Λατινικά: Γραμματική

[Dwrina]

Επομένως, apri,  με αυτά τα κριτήρια που μου αναφέρεις, δύσκολο να πεις (και να λες το πραγματικά σωστό) για μια λατινική λέξη που συνδέεται με μια αγγλική ότι η Αγγλική την πήρε από τη Λατινική.

Εγώ είχα σκεφτεί ένα άλλο κριτήριο: όταν μια λέξη π.χ. της Λατινικής είναι σχεδόν αυτούσια με την αντίστοιχη της Ελληνικής (προσαρμοσμένη βέβαια στο φθογγολογικό και κλιτικό σύστημα της Λατινικής), τότε οφείλεται σε δανεισμό, ενώ, αν δεν είναι ακριβώς ίδια, ανάγεται σε κοινή ρίζα. Με αυτό το σκεπτικό θα έλεγα ότι τα dolus, pontus είναι ελληνικές λέξεις που πήρε η Λατινική. Με αυτό το  σκεπτικό όμως θα μπορούσα να πω ότι ισχύει το ίδιο και για τα mater, pater, ενώ γνωρίζουμε ότι με αυτά υπάρχει κοινή ρίζα.

Επίσης με το ίδιο κριτήριο, δεν θα μιλούσα για δανεισμό, αλλά για κοινή ρίζα στα νέος, novum και αγγλικό new, αντίθετα με τις άλλες αγγλικές λέξεις που παρέθεσα στο προηγούμενο μήνυμά μου, τις οποίες θα τις απέδιδα σε δανεισμό από τη Λατινική.

 Δεν ξέρω όμως κατά πόσο ασφαλές μπορεί να είναι αυτό το κριτήριο (το οποίο άλλωστε είναι απλώς μια δική μου σκέψη).

[PDE ads]

[apri]

Εγώ είχα σκεφτεί ένα άλλο κριτήριο: όταν μια λέξη π.χ. της Λατινικής είναι σχεδόν αυτούσια με την αντίστοιχη της Ελληνικής (προσαρμοσμένη βέβαια στο φθογγολογικό και κλιτικό σύστημα της Λατινικής), τότε οφείλεται σε δανεισμό, ενώ, αν δεν είναι ακριβώς ίδια, ανάγεται σε κοινή ρίζα. Δεν ξέρω όμως κατά πόσο ασφαλές μπορεί να είναι αυτό το κριτήριο (το οποίο άλλωστε είναι απλώς μια δική μου σκέψη).

Όχι, αυτό δεν είναι κριτήριο, γιατί οι ξένες λέξεις αφομοιώνονται όχι μόνο φωνητικά, αλλά συνήθως και μορφολογικά προς τα δεδομένα της γλώσσας που τις δανείζεται, σε σημείο που καμιά φορά δεν γίνεται καν αντιληπτό από τους ομιλητές ότι είναι ξένες.
Ας πούμε, όλοι αναγνωρίζουν ότι το "ασανσέρ" είναι ξένη λέξη, αλλά πόσοι αντιλαμβάνονται ως ξένη το "λουλούδι";
Θα σου έλεγα μάλιστα ότι ο μεγάλος βαθμός προσαρμογής μιας ξένης λέξης στην εγχώρια γλώσσα είναι και δείκτης της μεγάλης συχνότητας της χρήσης της και της απήχησής της σε λαϊκά στρώματα. Αντίθετα, λέξεις που δανείζονται λόγιοι ή επιστήμονες και έχουν τον χαρακτήρα ορολογίας, έχουν την τάση να αφομοιώνονται λιγότερο μορφολογικά.

Επομένως, apri,  με αυτά τα κριτήρια που μου αναφέρεις, δύσκολο να πεις (και να λες το πραγματικά σωστό) για μια λατινική λέξη που συνδέεται με μια αγγλική ότι η Αγγλική την πήρε από τη Λατινική.

Αυτό θα ήταν καλύτερα να σου το πει κάποιος που έχει σπουδάσει αγγλική φιλολογία.
Από τη μεριά μου, ναι, θα έλεγα πως είναι δύσκολο, γιατί για να είσαι σίγουρος ότι δεν έχει λατινική προέλευση, θα πρέπει να είσαι σε θέση να αποδείξεις ότι υπήρχε μια ομόρριζη λέξη στα αγγλικά, πριν έρθουν οι Βρετανοί σε επαφή με τους Ρωμαίους και άρα, ανάγεται σε κοινή ινδοευρωπαϊκή ρίζα.
Πώς να το κάνεις αυτό, όμως, όταν δεν υπάρχει ιδιαίτερη γραπτή παράδοση για τα αγγλικά, πριν πατήσουν το πόδι τους οι Άγγλοι και οι Σάξονες στο νησί;

Σε κάποιες περιπτώσεις βέβαια μπορείς να πεις με σχετική ασφάλεια ότι μια λέξη είναι λατινικό δάνειο. Ας πούμε, η λέξη "filial" που ανέφερες. Στα αγγλικά δεν υπάρχει κάποια ομόρριζη λέξη για τον γιο/κόρη, όπως στα λατινικά (filius-filia). Άρα, το λογικό είναι να είναι δάνεια λέξη στα αγγλικά.