Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη

[Sali]

Εδώ έχουμε δύο πλάγιες ερωτήσεις εξαρτώμενες από το ἐνθυμήθητε και συνδεόμενες με το καί. Απ' αυτές η πρώτη εμφανίζεται ελλιπής (οἷοί τινες ὄντες πολῖται καὶ αὐτοὶ) και η δεύτερη ακέραιη. Η πρώτη συμπληρώνεται από τους τύπους της δεύτερης (ἀξιοῦμεν ἐλεεῖσθαι ὑφ' ὑμῶν καὶ τῶν δικαίων τυγχάνειν).

Η δυσκολία σε τέτοιες περιπτώσεις - κυρίως μεταφραστικά - έγκειται στο ότι τα εισαγωγικά οἷοι και ὧν δεν εξαρτώνται απευθείας από το κύριο ρήμα αλλά το μεν πρώτο προσδιορίζει το πολῖται, το οποίο εξαρτάται από το ὄντες, και το δεύτερο από το προσήκοντες ως γεν. κτητική. Τα ὄντες και προσήκοντες νομίζω πως έχουν αιτιολογική σημασία, και γι' αυτό θα μπορούσαμε να μεταφράσουμε κάπως έτσι: "τι είδους πολίτες επειδή είμαστε (έχουμε την αξίωση...)" και "τίνων συγγενείς επειδή είμαστε έχουμε την αξίωση...". Προτιμότερο βέβαια θα ήταν να μεταφράζαμε έτσι: "τι είδους πολίτες είμαστε (και έχουμε την αξίωση...)" και "τίνων συγγενείς είμαστε και έχουμε την αξίωση...". Ο ομιλητής αιτιολογεί με δύο τρόπους την απαίτησή του να τύχει του οίκτου των δικαστών: προβάλλει αφενός μεν το ήθος του, αφετέρου δε τη συγγένειά του με τον Νικία και τους αδελφούς του. Βέβαια, υπάρχει και η μτχ. ἀδικούμενοι, που είναι σίγουρα αιτιολογική, αλλά αυτό δεν ακυρώνει καθόλου τις προηγούμενες αιτιολογίες.

Η πρόταση εἰ χρὴ ... μετεῖναι είναι πλάγια ερωτηματική ολικής αγνοίας ως επεξήγηση στο περὶ τῆς πολιτείας ή, καλύτερα ίσως, ως αντικείμενο σε μια εννοούμενη τροπική μτχ. ὁρῶντες ή σκοπούμενοι κ.τ.ό.

Η μτχ. δημοκρατουμένης νομίζω πως πρέπει να ληφθεί ως επιθετική σε θέση κατηγορηματικού προσδιορισμού στο τῆς πόλεως. Στις περιπτώσεις αυτές λανθάνει, πάντοτε σχεδόν, μια χρονική σχέση ανάμεσα στη μτχ. και το προσδιοριζόμενο ρήμα.