Νεοελληνική Γλώσσα: Σύνταξη

[apri]

Δηλαδή, μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης πρότασης η διαφορά δεν βρίσκεται στο είδος της σύνταξης, αλλά μόνο στη σημασία του ρήματος.

H διαφορά μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης πρότασης είναι κυρίως συντακτική (φαίνεται και στη βαθεία δομή
που είναι σε ενεργητική φωνή) και δευτερευόντως σημασιολογική (περίπου το ίδιο νόημα έχουν).

Οπότε, στη λατινική φράση accusatores Murenae obiecerunt aliquod flagitium ac dedecus  aut in Asia susceptum aut ex Asia deportatum, όπου τα υποκείμενο της μετοχής susceptum είναι το flagitium και το dedecus [κατά λέξη μετάφραση:  "οι κατήγοροι προσήψαν στον Μουρήνα κάποιο όνειδος ή ντροπή που ή φορτώθηκε ( υποκ. "όνειδος" και "ντροπή" -το ποιητικό αίτιο εννοείται)  στην Ασία ή μεταφέρθηκε από την Ασία], εκείνο που κάνουν οι συγγραφείς των βοηθημάτων, όταν μεταφράζουν "που ή φορτώθηκε ή μετέφερε από την Ασία" (υποκ. και στα δύο ρήματα ο Μουρήνας) είναι ότι στη δεύτερη μετοχή (deportatum) τρέπουν τη σύνταξη από παθητική σε ενεργητική, αλλά στην πρώτη (susceptum = που φορτώθηκε) απλώς χρησιμοποιούν το ρήμα με διαφορετική σημασία, η οποία οδηγεί σε υποκείμενο "ο Μουρήνας". Σωστά;  (Προσπαθώ να βρω τρόπο να εξηγήσω στους μαθητές ποια είναι η μετάφραση που συνάδει με τη σύνταξη και ποια αλλαγή έχει γίνει ως προς αυτήν στη μετάφραση που βλέπουν στο βοήθημά τους -το οποίο ακολουθεί το βιβλίο του καθηγητή, όπως και άλλα βοηθήματα- γιατί, αν δεν το καταλάβουν, θα μπερδευτούν με την ανάλυση των μετοχών.)

Κάτσε τώρα, γιατί το πας μέσω Λαμίας και κάνεις άλματα. 

Κατ' αρχάς, το "φορτώνω" στα νέα ελληνικά έχει δυο συντάξεις με παρεμφερή σημασία.

Το "suscipio" στα λατινικά δεν ταυτίζεται με το νεοελληνικό "φορτώνω" ούτε συντακτικά αλλά φοβάμαι ούτε και σημασιολογικά.
Σε επίπεδο σημασίας, το "suscipio" σημαίνει "αναλαμβάνω/παραλαμβάνω" και μάλιστα εθελοντικά.
Το "φορτώνομαι" αντιθέτως σημαίνει "επιβαρύνομαι από κάποιον άλλον με κάτι". Τέτοια σημασία έχει το "recipio" που δείχνει υποχρεωτική ανάληψη.
Μπορείς να το κοιτάξεις στο Lewis Short (στο Λογείον).
https://logeion.uchicago.edu/suscipio
Κακώς στο βιβλίο υπάρχει τέτοια μετάφραση.

Αλλά ακόμα και το "recipio" να είχαμε εδώ, αυτό δεν σημαίνει ότι θα είχε την ίδια σύνταξη με ένα ελληνικό ρήμα που έχει παρεμφερή σημασία. Μπορεί κάποιες φορές να υπάρχουν αντιστοιχίες στις γλώσσες, αλλά όχι σε όλα.


Κατά δεύτερον, η μετάφραση που δίνουν σε βοηθήματα "μετέφερε από την Ασία" προϋποθέτει ότι το ποιητικό αίτιο στο deportatum είναι το ίδιο με αυτό στο susceptum. Εμ, δεν φαίνεται να είναι το ίδιο.
Με βάση τη λογική, αν πεις ότι ο Μουρήνας απέκτησε μια κακιά συνήθεια στην Ασία, δεν είναι διαμετρικά αντίθετο από το να πεις ότι τη μετέφερε από την Ασία, ώστε να τα παραθέσεις διαζευκτικά. Πιο πολύ θα ταίριαζε η συμπλοκή, δηλ ότι απέκτησε εκεί τη συνήθεια και τη μετέφερε.

Το susceptum έχει σίγουρα ως δράστη τον Μουρήνα. Η επονείδιστη συνήθεια παραλήφθηκε από αυτόν στην Ασία.
Το deportatum έχει ως δράστη άλλον ή άλλους που μετέφεραν από την Ασία τη χορευτική συνήθεια στη Ρώμη (κι εκεί την απέκτησε ο Μουρήνας). Γι' αυτό και τα δυο ενδεχόμενα παρατίθενται διαζευτικά.

Κοντολογίς, το κείμενο λέει πως είτε ο Μουρήνας έγινε χορευτής στην Ασία είτε απέκτησε τη συνήθεια στη Ρώμη από άλλους που τη μετέφεραν εκεί. Αυτό που ενοχλεί τους Ρωμαίους δεν είναι το πώς αποκτήθηκε η συνήθεια, αλλά ότι και στις δυο περιπτώσεις πρόκειται για συνήθεια ασιατική, που δεν ταιριάζει με τα ρωμαϊκά ήθη.

Μπορείς, αν θες, να κοιτάξεις το ερμηνευτικό σχόλιο εδώ στη σ. 297
https://books.google.gr/books?id=rM8IAAAAQAAJ&pg=PA297&lpg=PA297&dq=aliquod+flagitium+ac+dedecus+aut+susceptum+in+Asia+aut+deportatum+ex+Asia++dancer&source=bl&ots=Z1kfK6xeUc&sig=ACfU3U02_VZpwvUielMT3zePGdjBX07mwg&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwjAj_zZka2CAxWOg_0HHeyeB1UQ6AF6BAgKEAM#v=onepage&q=aliquod%20flagitium%20ac%20dedecus%20aut%20susceptum%20in%20Asia%20aut%20deportatum%20ex%20Asia%20%20dancer&f=false


Μια κατά λέξη μετάφραση:
Οι κατήγοροι προσήψαν στον Μουρήνα κάποιο όνειδος και ντροπή είτε αποκτημένο στην Ασία είτε μεταφερμένο από την Ασία.

Μπορείς και να αναλύσεις τις μετοχές, αλλά επειδή έχουν διαφορετικό ποιητικό αίτιο που δεν αναφέρεται, δεν βγαίνει και πολύ καλή μετάφραση.
Οι κατήγοροι προσήψαν στον Μουρήνα κάποιο όνειδος και ντροπή που είτε παρέλαβε/απέκτησε στην Ασία είτε μεταφέρθηκε από την Ασία.

[PDE ads]

[Dwrina]

Σε ευχαριστώ πολύ, apri!

Ότι πρόκειται για χορευτική συνήθεια πού το βρήκες;

[apri]

Το γράφει στην επόμενη παράγραφο του κειμένου. Δες στο link που σου έστειλα με τα ερμηνευτικά σχόλια.
Λέει: Saltatorem appellat L. Murænam Cato
Και υπάρχει και ερμηνευτικό σχόλιο από κάτω.


Νομίζω όμως ότι αναφέρεται και στο σχολικό βιβλίο ως σχόλιο.

Ο χορός στην αρχαία Ρώμη συνηθιζόταν σε θρησκευτικές τελετές και σε συμπόσια, τα οποία όμως θεωρούνταν εστίες ανηθικότητας, ακριβώς επειδή οι μετέχοντες μεθούσαν κι έκαναν έκτροπα. Συνήθως δε ο χορός στα συμπόσια ήταν υπόθεση σκλάβων.
Οπότε το να αποκαλέσει ο Κάτων κάποιον πολιτικό άνδρα "χορευτή" ήταν βαριά κουβέντα.... Γιατί δεν ήταν μόνο ο χορός αλλά και ό,τι άλλο τον συνόδευε ηθικά μεμπτό (γι' αυτό πιο πάνω μιλάει γενικά για ντροπή και όνειδος).
Γι' αυτό και ο Κικέρωνας προσπαθεί να το καταρρίψει ως κουτσομπολιό που δεν επιβεβαιώνεται, αφού δεν υπάρχουν ενδείξεις συμμετοχής του Μουρήνα σε συμπόσια.

ΥΓ1 Μπορείς να διαβάσεις σε μετάφραση την επόμενη παράγραφο εδώ:
https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0019%3Atext%3DMur.%3Achapter%3D6

ΥΓ2 Κι εδώ αναφέρεται στο συγκεκριμένο απόσπασμα
https://latinitium.com/nemo-saltat-sobrius/

Κι εδώ σελ.30-31
https://books.google.gr/books?id=NWuxEAAAQBAJ&pg=PA30&lpg=PA30&dq=saltatorem+apellat+cato+dancing&source=bl&ots=dJQfjK6NkG&sig=ACfU3U0XT4cGqjk9jOemdu71afZ3Tppm-g&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwjNxaiOpa-CAxXa3wIHHQ1wDHsQ6AF6BAgbEAI#v=onepage&q=saltatorem%20apellat%20cato%20dancing&f=false