PDE - Η κοινότητα των εκπαιδευτικών

Κυρίες και κύριοι,
Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη φιλοξενία σας, καθώς σήμερα είχα τη χαρά και την τιμή να βρίσκομαι σε μια ιδιαίτερη περιοχή, όπως αυτή της Θεσσαλίας. Και δεν είναι τυχαίο αυτό, καθώς η περιοχή σας, έχοντας το προνόμιο της γεωγραφικής της θέσης, είναι ένα ιδιαίτερα δυνατό αποκεντρωμένο «κέντρο» λήψης αποφάσεων. Εκτιμώ ότι η δουλειά που γίνεται στην περιφέρεια της Θεσσαλίας αγκαλιάζει όλους τους τομείς δράσης και ιδιαίτερα τον χώρο της παιδείας όπου έχω κληθεί να υπηρετήσω από τη θέση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Για μας σήμερα ολοκληρώθηκε η πρώτη μέρα της περιοδείας μας στους Νομούς της Μαγνησίας και της Λάρισας, ενώ έπεται ο νομός Τρικάλων. Θα ήθελα να σας τονίσω πως οι κατ’ ιδίαν επισκέψεις στις εκάστοτε περιφέρειες είναι μια τακτική που έχουμε καθιερώσει γιατί πιστεύουμε ακράδαντα πως τα προβλήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται όχι μόνο από το κέντρο αλλά από την ίδια την περιφέρεια. Οι περιοδείες αυτές συνδυάζονται με επισκέψεις σε εργοτάξια, με συναντήσεις με τους φορείς της εκπαιδευτικής και ακαδημαϊκής κοινότητας και με την υιοθέτηση και προώθηση πρακτικών λύσεων που ταλανίζουν την εκπαιδευτική καθημερινότητα. Για εμάς η επίλυση των προβλημάτων της εκπαιδευτικής καθημερινότητας, ο σχεδιασμός και η στρατηγική ανάπτυξης είναι αδιαμφισβήτητο στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί από όλους μας.

 Κυρίες και κύριοι,
Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι η παιδεία είναι η σοβαρότερη επένδυση που μπορεί να κάνει ένα κράτος, καθώς αυτή αφορά το μέλλον της νέας γενιάς. Η επένδυση στον ανθρώπινο παράγοντα, η διαρκής επιμόρφωση των στελεχών της εκπαίδευσης και η υιοθέτηση καινοτόμων δράσεων αποτελούν τη βάση πάνω στην οποία θα αναπτυχθεί η παιδεία του αύριο. Έχω αναφέρει και στο παρελθόν πως στόχος μας είναι η δημιουργία του «έξυπνου» σχολείου και η υιοθέτηση μιας εθνικής στρατηγικής για την εκπαίδευση που θα δώσει νέα πνοή και ποιότητα στη χώρα μας.

Προσωπικά υποστηρίζω πως ο Έλληνας μαθητής δεν θα πρέπει να εγκλωβίζεται σε χίμαιρες του παρελθόντος. Ο Έλληνας μαθητής είναι πολίτης της Ευρώπης, είναι πολίτης του κόσμου και αυτό θα πρέπει να γίνει συνείδηση σε όλους μας. Ο ρόλος της εκπαίδευσης είναι καταλυτικός και σαφώς θα πρέπει να υπάρξει συναίνεση όλων των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων προς όφελος της νέας γενιάς και όχι μόνο.

Οι καινοτόμες δράσεις που υιοθετεί το ΥΠΕΠΘ βασίζονται σε ένα ανθρωποκεντρικό μοντέλο εκπαίδευσης όπου η διεπιστημονικότητα, η διαρκής παρακολούθηση και ο υποχρεωτικός χαρακτήρας θα αποτελέσουν τους πυλώνες για την περαιτέρω εξέλιξη και ανάπτυξη του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Ήδη την Τετάρτη δόθηκε στη δημοσιότητα ο νέος νόμος-πλαίσιο για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση βάζοντας ένα τέλος σε ένα θέμα που ταλανίζει την εκπαιδευτική κοινότητα και κυρίως την ελληνική οικογένεια. Ο νέος νόμος δείχνοντας πάνω από όλα σεβασμό και ευαισθησία στα άτομα με ειδικές ανάγκες, καταγράφει, κωδικοποιεί και εμπλουτίζει το υπάρχον νομικό καθεστώς χαράσσοντας μια γενική εθνική στρατηγική βάσει των διεθνών αναγνωρισμένων προτύπων. Στόχος μας είναι η κοινωνική ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρία μέσα από υπαρκτούς διαγνωστικούς, αξιολογικούς και υποστηρικτικούς θεσμούς. Για εμάς ο συγκεκριμένος νόμος υπήρξε πρωταρχικό μας μέλημα, καθώς κωδικοποιούνται και καθορίζονται επακριβώς όλοι οι κλάδοι εκπαιδευτικού και βοηθητικού προσωπικού. Ήδη το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας υπήρξε πρωτοπόρο σε αυτή την κατεύθυνση έχοντας στους κόλπους του το Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής, που με τα Προεδρικά Διατάγματα που συμπληρώνουν το σχέδιο νόμου κατοχυρώνει τα επαγγελματικά του δικαιώματα. Η ανθρώπινη Ελλάδα του 21ου αιώνα μπορεί να επιτευχθεί μέσω μιας ανθρωποκεντρικής εκπαίδευσης που θα διασφαλίζει ίσες ευκαιρίες για μόρφωση και δουλειά για όλους.

Πολίτης του κόσμου είναι όμως αυτός που αφουγκράζεται τις αλλαγές που γίνονται γύρω του. Εμείς από την πλευρά μας πρέπει να δώσουμε στη νέα γενιά τα εργαλεία για να αντιμετωπίσει αυτές τις αλλαγές. Το έξυπνο βιοκλιματικό σχολείο, η ουσιαστική περιβαλλοντική εκπαίδευση, η ενασχόληση με τις νέες τεχνολογίες, η πολυγλωσσία, η γλωσσομάθεια, ο αθλητισμός και ο πολιτισμός είναι δράσεις που το ΥΠΕΠΘ σε συνεργασία με την εκπαιδευτική κοινότητα προσπαθεί να υλοποιήσει, ώστε οι νέοι μας να είναι έτοιμοι για μια κοινωνία που μεταβάλλεται και εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς. Αξίζει μόνο να σημειώσω πως για μας η έννοια της Ψηφιακής Σύγκλισης δεν είναι απλά η εκμάθηση της χρήσης του υπολογιστή αλλά κάτι πιο ουσιαστικό, ισότητα στην πρόσβαση, εξάλειψη του ψηφιακού αναλφαβητισμού, τηλεκπαίδευση, επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, επιμόρφωση των γονέων, ευρυζωνικότητα στο ελληνικό σχολείο και δικαίωμα στην ισότιμη κατανομή υπολογιστών – μαθητών. Ήδη πραγματώθηκε η δέσμευση του Πρωθυπουργού για τη δωρεάν διανομή ηλεκτρονικών υπολογιστών στους πρωτεύσαντες μαθητές των γυμνασίων της χώρας μας. Επόμενος στόχος μας είναι η δωρεάν διανομή του μαθητικού ηλεκτρονικού υπολογιστή σε όλους τους μαθητές, πρώτη φορά κατά τη διαδρομή τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια για την περαιτέρω προώθηση της μεθόδου της τηλεκπαίδευσης τόσο για τις απομονωμένες περιοχές όσο και για τα άτομα με αναπηρία & ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες.

Κυρίες και κύριοι,

Η Θεσσαλία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στα εκπαιδευτικά δρώμενα έχοντας στο δυναμικό της δύο Ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και το ΤΕΙ Λάρισας. Δύο φορείς που με τις δράσεις τους προάγουν το έργο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, δύο φορείς που δίνουν πνοή στην τοπική κοινωνία τόσο με το ακαδημαϊκό τους προσωπικό όσο και με τη σπουδάζουσα νεολαία. Για το ακαδημαϊκό έτος 2008 – 2009 στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας θα εισαχθούν συνολικά 1590 φοιτητές δηλαδή 315 περισσότεροι από πέρσι και στο ΤΕΙ Λάρισας 4410 σπουδαστές δηλαδή 350 επιπλέον σε σχέση με την περσινή χρονιά. Η αύξηση των εισακτέων στα περιφερειακά ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας έγινε στη λογική της εξισορρόπησης με τα κεντρικά πανεπιστήμια, τα οποία κάθε έτος «γεμίζουν» μετά τις μετεγγραφές των μαθητών προς Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ενώ η περιφέρεια συρρικνώνεται. Εμείς θέλουμε να ενδυναμώσουμε και να ενισχύσουμε την περιφερειακή εκπαίδευση γιατί πιστεύουμε σε αυτή. Ήδη για το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008 το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας πήρε συνολικά 27 πιστώσεις θέσεων μελών ΔΕΠ και στο ΤΕΙ Λάρισας βρίσκονται σε εξέλιξη 36 προκηρύξεις πλήρωσης Εκπαιδευτικού Προσωπικού. Παράλληλα, με απόφαση της περιφέρειας Θεσσαλίας παραχωρήθηκε στο Ε.Ι.Ν έκταση (13.420τμ) στην Καρδίτσα για ανέγερση, εντός πενταετίας, φοιτητικής-σπουδαστικής εστίας με δαπάνες του φορέα.

Βέβαια, το ουσιαστικό δυναμικό της περιφέρειας φαίνεται από τα στοιχεία που παρουσιάζουν οι σχολικές μονάδες με τους 98.364 μαθητές και τους 13.182 εκπαιδευτικούς. Μέριμνα μας είναι η ολοκλήρωση των 136 προγραμμάτων που υλοποιούνται από τον Ο.Σ.Κ με συνολικό προϋπολογισμό τα 161.579.758€. Σήμερα επισκεφθήκαμε το νέο 4ο Νηπιαγωγείο Αλμυρού, ενώ έως το τέλος του Απρίλη θα παραδοθεί το Κέντρο Εκπαίδευσης Ενηλίκων και το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας Βόλου στο συγκρότημα Μουρτζούκου.

Και επειδή έχω τονίσει πως δικαίωμα στη μάθηση και την εκπαίδευση έχουμε όλοι, στη Θεσσαλία είναι ιδιαίτερα επιτυχημένος ο θεσμός της Δια Βίου Μάθησης όπου φοίτησαν και φοιτούν γύρω στους 30.000 συμπολίτες μας (2004-2008) έναντι των 3.350 κατά την περίοδο 2000-2004. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον προσεχή Σεπτέμβριο θα τεθεί σε λειτουργία το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας των Φυλακών στα Τρίκαλα δίνοντας με αυτό τον τρόπο τη δυνατότητα και σε αυτούς τους ανθρώπους να συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Στον τομέα της Γενικής Γραμματείας της Νέας Γενιάς θα λειτουργήσει «Θυρίδα Νεανικής Επιχειρηματικότητας» με έδρα τη Λάρισα και κόμβους τις υπόλοιπες πόλεις της Θεσσαλίας. Στόχος αυτής της θυρίδας είναι η ενημέρωση των νέων ανθρώπων για τις δυνατότητες που τους προσφέρει η ελληνική πολιτεία σε θέματα επιχειρηματικής δραστηριότητας και όχι μόνο. Επίσης, θα λειτουργήσει το Παρατηρητήριο Νεανικής Επιχειρηματικότητας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας όπου θα καταγράφονται, θα αναλύονται και θα ενθαρρύνονται οι τάσεις και οι δράσεις για την ανάπτυξη του «επιχειρείν» από τους νέους.

Ο Ο.Ε.Ε.Κ με τη σειρά του λειτουργεί 6 ΙΕΚ με 63 τμήματα και 1.381 σπουδαστές. Έχει υλοποιήσει σε πανελλαδική εμβέλεια δράσεις που σχετίζονται με την προβολή του θεσμού της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης, την αναμόρφωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων σπουδών και βιβλίων και τη λειτουργία και ανάπτυξη βιβλιοθηκών, ενώ μέσω του Δ΄ ΚΠΣ στοχεύει στη διεύρυνση των Γραφείων Διασύνδεσης όλων των ΙΕΚ, καθώς και στη βελτίωση παροχής υποτροφιών για τους καταρτιζόμενους.

Κυρίες και κύριοι,
Όπως προανέφερα οι νέες τεχνολογίες είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσει το ΥΠΕΠΘ. Ο ρόλος της επιμόρφωσης δεν είναι απλά θεσμικός αλλά ουσιαστικός σε όλο το φάσμα της δράσης του. Θεωρώ πως η υπάρχουσα μορφή επιμόρφωσης θα πρέπει να αναδομηθεί, ώστε να επιφέρει τα μέγιστα δυνατά αποτελέσματα σε επιμορφωτές και επιμορφούμενους. Οφείλουμε να δούμε το όλο ζήτημα με μια πιο νεωτερική και επικαιροποιημένη ματιά για το πώς και το πού θα πρέπει να γίνεται επιμόρφωση, καθώς και για το τι θα περιέχει. Ο διάλογος με την εκπαιδευτική κοινότητα είναι επιβεβλημένος και προσωπικά είχα πει σε προηγούμενη περιοδεία μου στη Θεσσαλονίκη ότι επιδιώκω τον διάλογο αυτό. Με αυτό τον τρόπο θα δοθεί η δυνατότητα στον κάθε εκπαιδευτικό σε επίπεδο σχολείου, σε επίπεδο νομού ή περιφέρειας να εκφέρει την άποψη του και από τις προτάσεις που θα προκύψουν θα δομηθεί μια μεταρρύθμιση στον τομέα της επιμόρφωσης, η οποία θα θεσμοθετηθεί και θα μπει σε λειτουργία από το ερχόμενο φθινόπωρο.
Σε επίπεδο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην περιφέρεια Θεσσαλίας -μέσω του ΕΠΕΑΕΚ- το Πανεπιστήμιο Πατρών και το ΑΠΘ υλοποίησαν πρόγραμμα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών για μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες και για μαθητές της προσχολικής αγωγής συνολικού προϋπολογισμού 1.340.000€. Αντίστοιχο πρόγραμμα υλοποιήθηκε και σε επίπεδο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης  προϋπολογισμού 670.000€.
Οι περισσότεροι από εσάς γνωρίζετε ότι επιμορφώθηκαν μέσω του προγράμματος «Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε Βασικές Δεξιότητες των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην Εκπαίδευση-Α επίπεδο» περί τους 90.000 εκπαιδευτικούς. Στα πλαίσια του ΕΠΕΑΕΚ διεξάγεται η Γ΄ εκπαιδευτική περίοδος επιμόρφωσης (Απρίλιος-Μάιος 2008) όπου προβλέπεται να επιμορφωθούν 7.800 εκπαιδευτικοί.
Επιπλέον, μέσω του προγράμματος «Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην εκπαιδευτική διδακτική διαδικασία –Β  επίπεδο» επιμορφώνονται για πρώτη φορά 400 εκπαιδευτικοί με στόχο να εκπαιδεύσουν στη συνέχεια 8.000 συναδέλφους τους, ώστε να προσφέρουν ουσιαστικές υπηρεσίες για τη χρήση των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Στα πλαίσια του Επιχειρησιακού προγράμματος της Κοινωνίας της Πληροφορίας, υλοποιείται δράση («Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών Πληροφορικής») με στόχο την επιμόρφωση και την πρακτική εκπαίδευση 3.200 εκπαιδευτικών πληροφορικής σε τεχνολογίες αιχμής με έμφαση στη διδακτική της πληροφορικής. Παράλληλα, αυξάνονται οι οργανικές θέσεις για ειδικούς στις νέες τεχνολογίες την περίοδο 2009-2010 και 2010-2011. Επιπλέον, στα πλαίσια προγράμματος του ΕΠΕΑΕΚ («Επαγγελματικό λογισμικό στην ΤΕΕ: επιμόρφωση και εφαρμογή») υλοποιείται εξειδικευμένη επιμόρφωση των εκπαιδευτικών των ΤΕΕ στην παιδαγωγική αξιοποίηση λογισμικών για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος σπουδών τους.

Κυρίες και κύριοι,
Στο ΥΠΕΠΘ πιστεύουμε στον ενημερωμένο και επιμορφωμένο εκπαιδευτικό γιατί αποτελεί για εμάς τη βάση πάνω στην οποία θα θεμελιωθεί το «έξυπνο» σχολείο. Εμπιστευόμαστε τους εκπαιδευτικούς μας και θέλουμε να επενδύουμε σε αυτούς, γι’αυτό και αποζητάμε τον διάλογο μαζί τους. Μαζί θεμελιώνουμε ένα σύστημα δημόσιας εκπαίδευσης, που οδηγεί στην άμιλλα, στην ποιότητα, στην αξιοκρατία. Ένα σύστημα που θα συνδέεται με την παραγωγική διαδικασία και την αγορά εργασίας. Ένα σύστημα που θα δίνει στα δικά μας παιδιά όλα εκείνα τα εφόδια που χρειάζονται για να κατακτήσουν το μέλλον. Όπως ανέφερε και ο Πρωθυπουργός το 14% των κοινοτικών πόρων της νέας προγραμματικής περιόδου, με άλλα λόγια πάνω από 3,3 δις ευρώ, κατευθύνονται στο Πρόγραμμα για την Εκπαίδευση και τη Δια Βίου Μάθηση. Θέλουμε ένα σχολείο που η διαχείριση της γνώσης θα διασφαλίσει στο μαθητή την πρόσβαση σε ένα καλύτερο αύριο. Για εμάς η συνέχιση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης είναι πρώτο μας μέλημα γιατί πιστεύουμε ότι η σωστά παρεχόμενη γνώση είναι δύναμη και αυτή η δύναμη θα κάνει τον Έλληνα μαθητή πολίτη της Ευρώπης, πολίτη του κόσμου.