PDE - Η κοινότητα των εκπαιδευτικών

Α. Θεματολογία Σεμιναρίου

Στην εποχή μας, για πολλούς/ές από εμάς, η σεξουαλικότητα δεν αποτελεί πλέον ταμπού. Σύμφωνα με τον ορισμό της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (1975) για τη σεξουαλική υγεία, η ανθρώπινη σεξουαλικότητα συνδέεται με την ανάπτυξη της προσωπικότητας και την ποιότητα ζωής. Επομένως, το δικαίωμα στη συναισθηματική και σεξουαλική ζωή αποτελεί μια από τις θεμελιώδεις ελευθερίες στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες του δυτικού κόσμου. Η προάσπιση αυτού του δικαιώματος απαιτεί την εκπαίδευση και την πληροφόρηση σε θέματα σεξουαλικότητας όλων των ατόμων, ανεξαρτήτως φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού. Τι γίνεται, όμως, στην περίπτωση των ατόμων με αναπηρία (ΑμεΑ);
Μολονότι το 2007 το δικαίωμα στη σεξουαλική και συναισθηματική ζωή εντάχθηκε στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ΑμεΑ, το θέμα αυτό εξακολουθεί να θεωρείται –αν μη τι άλλο– ενοχλητικό, για να τεθεί σε δημόσια συζήτηση. Η ποικιλία των αναπηριών, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις που τις ενδύουν, ο τρόπος με τον οποίο ένα ΑμεΑ βιώνει τη σεξουαλικότητά του, οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τη σεξουαλική συμπεριφορά (ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και έκτρωση, ΣΜΝ και AIDS, σεξουαλική εκμετάλλευση ή/και κακοποίηση κτλ.) αποτελούν στοιχεία που φανερώνουν την πολυπλοκότητα του διωνύμου «Σεξουαλικότητα & Αναπηρία». Ωστόσο, οι υπάρχουσες δυσκολίες δεν πρέπει να στέκονται εμπόδιο στη διεξαγωγή ερευνών, τη λήψη πολιτικών αποφάσεων και την υλοποίηση παρεμβάσεων, οι οποίες θα επιτρέψουν στα ΑμεΑ να ασκήσουν αποτελεσματικά το δικαίωμά τους στο σεξ, τον έρωτα και την αγάπη… στην ουσία το δικαίωμά τους στην ίδια τη ζωή.
Με αυτό το σεμινάριο επιθυμούμε να εντάξουμε στην εκπαιδευτική ατζέντα το –τόσο σημαντικό, αλλά ταυτόχρονα αγνοημένο από τους ειδικούς– θέμα της σεξουαλικής και συναισθηματικής ζωής των ΑμεΑ. Στόχος μας είναι η κατάρριψη των μύθων που σχετίζονται με τη σεξουαλικότητα των ατόμων που ζουν με αναπηρία, μέσω της ευαισθητοποίησης, της πληροφόρησης και της εκπαίδευσης όσων ζουν ή/και εργάζονται με ΑμεΑ (οικογένεια, φίλοι, ψυχοπαιδαγωγοί, ειδικοί παιδαγωγοί, εκπαιδευτικοί ειδικής και γενικής αγωγής, στελέχη της εκπαίδευσης, ψυχολόγοι, παιδοψυχολόγοι, ψυχίατροι, παιδοψυχίατροι, κοινωνιολόγοι, κοινωνικοί/ές λειτουργοί, νοσηλευτές/τριες, επισκέπτες/τριες υγείας, φοιτητές/τριες των παραπάνω γνωστικών πεδίων κ.ά.).

Περιγραφή του σεμιναρίου
Πρόκειται για επιμόρφωση βασισμένη στη θεωρία και στις ενδείξεις (theory-based and evidence-based), η οποία θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο εκπαιδευτικής ομάδας (training group).
Χρησιμοποιώντας ως αφόρμηση μελέτες περιπτώσεων (case studies), μία για κάθε κατηγορία αναπηρίας (σωματική-κινητική, αισθητηριακή, νοητική και γνωστική-συναισθηματική), θα επιχειρήσουμε να απαντήσουμε στα ακόλουθα τρία κύρια ερωτήματα, τα οποία σχετίζονται με τις βιολογικές, κοινωνικοπολιτισμικές, ψυχολογικές και παιδαγωγικές πτυχές της σεξουαλικότητας των ΑμεΑ.:
•   Ποια είναι τα στερεότυπα που επικρατούν για τη σεξουαλικότητα των ΑμεΑ;
•   Ποιες είναι οι βιολογικές και οι κοινωνικοσυναισθηματικές ανάγκες των ΑμεΑ, οι οποίες σχετίζονται με τη σεξουαλικότητα;
•   Ποιος είναι ο σκοπός της ειδικής σεξουαλικής αγωγής και ποια παιδαγωγικά εργαλεία μπορούν να χρησιμοποιηθούν;
Για το συντονισμό της ομάδας θα ακολουθηθεί το προσωποκεντρικό μοντέλο του αμερικανού ανθρωπιστικού ψυχοθεραπευτή Carl Rogers. Ο μη κατευθυντικός συντονισμός της ομάδας επιτρέπει στον/στην καθένα/καθεμία από τους/τις συμμετέχοντες/ουσες να αισθανθεί ασφάλεια και να εμπλακεί στην όλη διαδικασία σύμφωνα με τον προσωπικό του/της ρυθμό. Θα χρησιμοποιηθούν διάφορες ενεργητικές τεχνικές εκπαίδευσης, όπως role-play, photolangage, στοιχεία art-therapy κ.ά. Στους/στις συμμετέχοντες/ουσες θα δοθεί ηλεκτρονικό υλικό (ppt και pdf) με τις θεωρητικές παρουσιάσεις του σεμιναρίου.
Λόγω του βιωματικού χαρακτήρα του σεμιναρίου, θα συμμετάσχουν έως 25 άτομα και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.