Αναστολή λειτουργίας σχολικών μονάδων

[neossos]

Αγαπητέ trust no one, καλά όλα αυτά στη θεωρία, αλλά στην πράξη... βρισκόμαστε στην Ελλάδα. Αν κάποιος κάνει το λάθος και δεχτεί να συμμαζευτεί η κατάσταση στα χωράφια του, τότε υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να κατασπαραχτεί από όλους τους υπόλοιπους, που θα κάνουν το παν για να σώσουν / βολέψουν τον εαυτό τους. Είμαστε στη χώρα που όλοι θέλουν να φάνε τη θέση του διπλανού τους. Οπότε νομίζω πως είναι σώφρον, όταν απειλούνται τα συμφέροντά μας, τουλάχιστον να τα υπερασπιζόμαστε.

Μπορεί να μην έχω τις γνώσεις και την εμπειρία που έχει ο Patreas σε κάποια πράγματα, ξέρω πολύ καλά όμως τι θα γινόταν αν συνέβαιναν πολλά από αυτά που προτείνει. Πολύ απλά τις καταργημένες θέσεις θα τις έπαιρναν κάποιοι άλλοι (γιατί δεν είναι τόσο χαζό το υπουργείο ώστε να μην εκμεταλλευτεί τις τζάμπα θεσεις που θα είχε στα χέρια του). Και όταν πάει το υπουργείο να μοιράσει τις θέσεις που έχει στα χέρια του, ξέρουμε όλοι πολύ καλά τι γίνεται (ζωντανό παράδειγμα, η διαδικασία κατανομής των διορισμών).

Εν πάσει περιπτώσει, επειδή το θέμα αλλιώς ξεκίνησε και αλλού κατέληξε, ας κρατήσουμε το γεγονός πως όλα αυτά δεν γίνονται μόνο στους δασκάλους, αλλά και στους νηπιαγωγούς και στις ειδικότητες (ναι και εκεί, βλ. ΠΕ08 και ΠΕ91) και φυσικά στη δευτεροβάθμια. Οπότε όλοι έχουν μερίδιο "ευθύνης". Αλλά και πάλι από το να έχουν τα παιδιά δασκάλους και καθηγητές καλύτερα να γίνονται όλα αυτά και χειρότερα, παρά να μένουν οι τάξεις άδειες και τα παιδιά χωρίς την υποστήριξη που δικαιούνται (γιατί στο τελευταίο οι "ευνοημένοι" δάσκαλοι είναι πρωταθλητές).

[PDE ads]

[trust no one]

Αγαπητέ trust no one, καλά όλα αυτά στη θεωρία, αλλά στην πράξη... βρισκόμαστε στην Ελλάδα. Αν κάποιος κάνει το λάθος και δεχτεί να συμμαζευτεί η κατάσταση στα χωράφια του, τότε υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να κατασπαραχτεί από όλους τους υπόλοιπους, που θα κάνουν το παν για να σώσουν / βολέψουν τον εαυτό τους. Είμαστε στη χώρα που όλοι θέλουν να φάνε τη θέση του διπλανού τους. Οπότε νομίζω πως είναι σώφρον, όταν απειλούνται τα συμφέροντά μας, τουλάχιστον να τα υπερασπιζόμαστε.

Μπορεί να μην έχω τις γνώσεις και την εμπειρία που έχει ο Patreas σε κάποια πράγματα, ξέρω πολύ καλά όμως τι θα γινόταν αν συνέβαιναν πολλά από αυτά που προτείνει. Πολύ απλά τις καταργημένες θέσεις θα τις έπαιρναν κάποιοι άλλοι (γιατί δεν είναι τόσο χαζό το υπουργείο ώστε να μην εκμεταλλευτεί τις τζάμπα θεσεις που θα είχε στα χέρια του). Και όταν πάει το υπουργείο να μοιράσει τις θέσεις που έχει στα χέρια του, ξέρουμε όλοι πολύ καλά τι γίνεται (ζωντανό παράδειγμα, η διαδικασία κατανομής των διορισμών).

Εν πάσει περιπτώσει, επειδή το θέμα αλλιώς ξεκίνησε και αλλού κατέληξε, ας κρατήσουμε το γεγονός πως όλα αυτά δεν γίνονται μόνο στους δασκάλους, αλλά και στους νηπιαγωγούς και στις ειδικότητες (ναι και εκεί, βλ. ΠΕ08 και ΠΕ91) και φυσικά στη δευτεροβάθμια. Οπότε όλοι έχουν μερίδιο "ευθύνης". Αλλά και πάλι από το να έχουν τα παιδιά δασκάλους και καθηγητές καλύτερα να γίνονται όλα αυτά και χειρότερα, παρά να μένουν οι τάξεις άδειες και τα παιδιά χωρίς την υποστήριξη που δικαιούνται (γιατί στο τελευταίο οι "ευνοημένοι" δάσκαλοι είναι πρωταθλητές).

Δε με ενδιαφέρει κανείς συμψηφισμός. Είναι "τυχεροί" οι δάσκαλοι, γιατί έχουν βρέξει-χιονίσει 1100+ διορισμούς. Ας μην είχαν και θα σου έλεγα πώς θα τσίριζες για αυτό που έγινε πέρσι στη Δευτεροβάθμια. Αλλά εκείνοι το δικαιολογούν με τα ίδια ακριβώς επιχειρήματα με σένα:

1. "Μόνο σε μας γίνεται;"
2. "Από το να μην έχουν τα παιδιά, καλύτερα έτσι"

Ας είχαν λοιπόν πέρσι οι δάσκαλοι 223 διορισμούς, όσους είχαν οι νηπιαγωγοί και θα σου έλεγα εγώ αν θα ήσουν υπέρ, "για το καλό των μαθητών" (της Δευτεροβάθμιας). Επίσης να ξαναπώ, ότι αυτό που γίνεται "για το καλό των μαθητών", οδηγεί σε μη κάλυψη υπαρκτών οργανικών κενών, όπως των μουσικών. Αλλά μετά ξέρω πού θα πάει η συζήτηση: "Ε τί χρειάζεται περισσότερο ένας μαθητής; Δάσκαλο/νηπιαγωγό ή μουσικό;"

[insomniac]

Συνάδελφοι, αν διάβασατε όλο το νήμα από την αρχή, θα έπρεπε να έχετε καταλάβει κάποια πράγματα.

Αρχικά, το νήμα δημιουργήθηκε για να στηλιτευτεί το φαινόμενο του να υπάρχουν σχολεία που δεν κατασκευάστηκαν ποτέ και αποδίδουν οργανικές θέσεις εκπαιδευτικών. Οκ μέχρι εδώ. Διαβάζοντας όμως κάποιος την πρώτη ανάρτηση του Patreas θα καταλάβαινε (βλέποντας και τις αποφάσεις των ΠΔΕ για την αναστολή λειτουργίας σχολείων που κάθε χρόνο αυτές τις μέρες βγαίνουν στη δημοσιότητα) πως σε όλη την Ελλάδα συμβαίνουν αυτά που συμβαίνουν στη Κεντρική Μακεδονία. Που δεν συμβαίνουν καν σε όλες τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας της Περιφέρειας αυτής αλλά σε μόνο μία (Ανατολική Θεσσαλονίκη). Και που ακόμα και εκεί, μόνο τα μισά από τα σχολεία της απόφασης Κόπτση έχουν οργανικά τοποθετημένους εκπαιδευτικούς (και άντε να υπάρχουν μερικές ακόμα μετρημένες περιπτώσεις στην υπόλοιπη χώρα). Για να γίνουν όλα αυτά φανερά χρειάστηκε η δική μου παρέμβαση. Αν δεν έμπαινα στον κόπο να αντιπαρατεθώ, η εντύπωση που σχημάτιζε όποιος διάβαζε απλά την ανάρτηση του Patreas θα ήταν ότι "Αχ αυτοί οι δάσκαλοι έχουν παντού οργανικές - φαντάσματα, ενώ εμάς τους δευτεροβάθμιους για λίγους παραπάνω διορισμούς μας λοιδορούν".

Προσπάθησα οπότε να αποκαταστήσω την αλήθεια και πιστεύω πως όποιος έχει μάτια, βλέπει. Μπορώ να το συνεχίσω και άλλο, δίνοντας στην φόρα πολλά στοιχεία για την αναλογία "πλασματικών" θέσεων και πραγματικών αναγκών στη δευτεροβάθμια μετά τους περσινούς διορισμους (γιατί πολύ αμφιβάλλω πως οι ΠΕ70 έχουν περισσότερες πλασματικές θέσεις από τους ΠΕ03 π.χ., μετά τους περσινούς διορισμούς), αλλά δεν θα το κάνω γιατί δεν με ενδιαφέρει απλά το να εκθέσω τους συναδέλφους μου για να έχω να λέω πως εγώ είπα την τελική κουβέντα (όπως προσπαθεί να κάνει ο Patreas). Επειδή είμαι δάσκαλος της πράξης και όχι κλεισμένος σε ένα γραφείο παίζοντας με το myschool, ξέρω πολύ καλά τι συμβαίνει μέσα στις τάξεις και δεν βλέπω τους μαθητές σαν στεγνούς αριθμούς όπως κάνει το υπουργείο (και δυστυχώς μαζί του ακολουθεί και ο αγαπητός μας Patreas).

Και μην μου πείτε πως δεν ήθελε να πει αυτά που είπε. Όταν βγαίνεις και λες α να, δείτε μερικά φουσκωμένα σχολεία, τότε δεν προσβάλλεις τους μαθητές τους που μπόρεσαν (ναι, έστω κατόπιν πολιτικών πιέσεων) να έχουν δασκάλους ακόμα και με την αναλογία του 5 προς 1; Αν δηλαδή καθόμουν εγώ (που δεν είμαι ο Patreas) και άνοιγα ένα θέμα για τις φετινές αποφάσεις ολιγομελών τμημάτων στη δευτεροβάθμια με 1 και 2 μαθητές και κάρφωνα ένα ένα τα σχολεία, υπονοώντας πράγματα για τη δευτεροβάθμια, δεν θα έτρωγα το κράξιμο της αρκούδας; Αν ναι ξέχασα όμως, ο Patreas είναι ο Patreas και έχει το αλάθητο σε ότι και αν πει...

Προφανώς και αυτό δεν γίνεται μόνο στην Ανατολική Θεσσαλονίκη. Βλέπε πχ με πόσα λειτουργικά πλεονάσματα ξεκινούν κάθε χρονιά οι Σέρρες σε δασκάλους. Αλλά καλύτερα ας μη παραθέσουμε κι άλλα στοιχεία. Οι πλέον ευνοημένοι είναι οι δάσκαλοι στην α/θμια και οι φιλόλογοι στη β/θμια και αυτοί σε μεγάλο βαθμό καθορίζουν τις εξελίξεις στην εκπαίδευση και καλώς σε ένα βαθμό.

[neossos]

Επίσης να ξαναπώ, ότι αυτό που γίνεται "για το καλό των μαθητών", οδηγεί σε μη κάλυψη υπαρκτών οργανικών κενών, όπως των μουσικών. Αλλά μετά ξέρω πού θα πάει η συζήτηση: "Ε τί χρειάζεται περισσότερο ένας μαθητής; Δάσκαλο/νηπιαγωγό ή μουσικό;"

Όχι, σε αυτό δεν θα συμφωνήσω. Ίσα, ίσα είμαι από τους λίγους εδώ μέσα που, παρότι δάσκαλος, έχω καταδικάσει πολλές φορές αυτό που συμβαίνει στους μουσικούς. Είναι πραγματικά απίστευτη αδικία να σου εξαφανίζουν με το έτσι θέλω κάθε χρόνο 500 ολόκληρα οργανικά κενά.

Πραγματικά αναρωτιέμαι όμως. Ένας άνθρωπος που ξέρει τόσα για το τι συμβαίνει μέσα στο Υπουργείο Παιδείας (και ισχυρίζεται πως ξέρει τι συμβαίνει μέχρι και σε συναρμόδια υπουργεία), δεν ξέρει ποιος ευθύνεται για την περικοπή όλων αυτών των κενών; Μήπως αντί να ασχολείται με τις οργανικές - φαντάσματα των ΠΕ70 (που στην τελική οι άνθρωποι αυτοί δεν κάθονται τρώγοντας τα λεφτά του Έλληνα φορολογούμενου, αλλά μορφώνουν νέους), να βοηθήσει λίγο να βρεθεί εκείνο το φάντασμα που εξαφανίζει τα κενά των ΠΕ79;

[PDE ads]

[kapoioskapoukapote]

neossos νομίζω έχεις αρχίσει να παραφέρεσαι.
Η μέχρι τώρα παρουσία σου στο forum ήταν απόλυτα θετική θα τολμήσω να πω.
Δεν σε λογοκρίνω, ποιος είμαι άλλωστε εγώ, απλά θα σε συμβούλευα να ξανασκεφτείς όσα πλέον υπονοείς για ανθρώπους που χωρίς αυτούς θα είχαμε μαύρα μεσάνυχτα σε κάποια ζητήματα.

[math02063]

Neossos βγάζεις κακία. Δεν κάνει κακό να παραδεχόμαστε την αλήθεια.

[topsy]

Αλήθεια, υπάρχει τόσο ενδελεχής αποτύπωση στο myschool των ολοήμερων τμημάτων στα δημοτικά, ούτως ώστε να μπορεί να ισχυριστεί κάποιος πως "οι 6.500 οργανικές θέσεις ΠΕ70 - Ολοημέρου υπερκαλύπτουν τις ανάγκες του Ολοήμερου Προγράμματος"; Και το λέω επειδή στο ολοήμερο δεν εργάζονται μόνο δάσκαλοι αλλά και ειδικότητες, οπότε δεν γίνεται με βάση τον αριθμό των τμημάτων να καταλάβει κάποιος πόσοι ΠΕ70 χρειάζονται. Πόσο μάλλον όταν οι διευθύνσεις εφαρμόζουν πολύ διαφορετικές πρακτικές μεταξύ τους στις αναθέσεις ωρών στο ολοήμερο, με αποτέλεσμα αλλού οι οργανικές ολοημέρου να είναι πολύ περισσότερες από τις ανάγκες, ενώ αλλού πολύ λιγότερες. Γι' αυτό, κατά τη γνώμη μου, κοιτάζοντας απλώς τη σχέση οργανικότητας - λειτουργικότητας (που αφορά μόνο το πρωινό πρόγραμμα), δεν μπορεί να βγει κάποιο ασφαλές συμπέρασμα. Και το λέω αυτό γνωρίζοντας πως τα νούμερα άλλαξαν πολύ τα 2 τελευταία χρόνια με την εφαρμογή του λεγόμενου "εξορθολογισμού" και πως μέχρι το σχολικό έτος 2022-23 η σχέση αυτή ήταν πολύ καλύτερη (και αν φτάσουμε κοντά στο 2020 στοιχηματίζω πως θα δούμε και μεγαλύτερη λειτουργικότητα σε σχέση με την οργανικότητα).

Μήπως αν γινει ενδελεχης έλεγχος συμβει ακριβως το αντίθετο; Ορισμενοι Διευθυντες "στρώχνουν" τους γονεις να γραφουν τα παιδια καλου κακου στο ολοήμερο. Επισης κρυβονται και δεν καταχωρούνται οι μόνιμες απουσίες οι οποιες μόλις αρχισει να κρυώνει ο καιρός γίνονται ολοένα και περισσότερες. Αν λοιπον γινοταν μια καθημερινή πραγματικη καταγραφή απουσιών, στα σχολεια που ξερω, σιγουρα θα έκλειναν 1 ή και 2 απο 4/5 τμήματα ολοημερου που έχουμε. Δεν μπορείς να διατηρείς πολλά τμήματα των 10-15 παιδιών με την λογική του "μα θέλω να έχω έναν εξτρα εκπαιδευτικό στο σχολείο για ώρα ανάγκης", ειδικά οταν για αυτό τον λόγο θα έρθει αναπληρωτής.

[neossos]

Δεν σε λογοκρίνω, ποιος είμαι άλλωστε εγώ, απλά θα σε συμβούλευα να ξανασκεφτείς όσα πλέον υπονοείς για ανθρώπους που χωρίς αυτούς θα είχαμε μαύρα μεσάνυχτα σε κάποια ζητήματα.

Για να τα υπονοώ, κάποιον λόγο θα έχω. Επειδή όμως δεν θέλω να το παρατραβήξω, θα το λήξω εδώ. Γιατί όπως ο Patreas έχει το δικαίωμα να μας διαφωτίζει σε τέτοια ζητήματα επιλεκτικά, έτσι και εγώ μπορώ να σας διαφωτίσω (με στοιχεία) για το τι έχει συμβεί την τελευταία 25ετία στη δευτεροβάθμια. Για το πανηγύρι με τους αθρόους διορισμούς μέχρι το 2010, για τους 20.000 υπεράριθμους καθηγητές (που με νύχια και με δόντια γλύτωσαν τη διαθεσιμότητα) το 2013, για την κατάσταση που διαμορφώθηκε από το 2013 έως το 2020 όπου όλοι αυτοί πλεόναζαν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τους δασκάλους και κάλυπταν λειτουργικά κενά και για την παλινόρθωση του στρεβλού αυτού συστήματος επί Πιερρακάκη το 2024. Το ότι ένα μέρος των δασκάλων πλεονάζει μετά τους διορισμούς του 2022 λόγω της μείωσης των μαθητών είναι πταίσμα μπροστά σε αυτά που έχουν γίνει στη δευτεροβάθμια, αλλά μην περιμένετε να σας διαφωτίσει ο Patreas γι' αυτό γιατί δεν έχει στοιχεία όπως λέει (εν τω μεταξύ μόνο στην ΕΛΣΤΑΤ μπορεί ο καθένας να βρει τα πάντα).

[kapoioskapoukapote]

Για να τα υπονοώ, κάποιον λόγο θα έχω. Επειδή όμως δεν θέλω να το παρατραβήξω, θα το λήξω εδώ. Γιατί όπως ο Patreas έχει το δικαίωμα να μας διαφωτίζει σε τέτοια ζητήματα επιλεκτικά, έτσι και εγώ μπορώ να σας διαφωτίσω (με στοιχεία) για το τι έχει συμβεί την τελευταία 25ετία στη δευτεροβάθμια. Για το πανηγύρι με τους αθρόους διορισμούς μέχρι το 2010, για τους 20.000 υπεράριθμους καθηγητές (που με νύχια και με δόντια γλύτωσαν τη διαθεσιμότητα) το 2013, για την κατάσταση που διαμορφώθηκε από το 2013 έως το 2020 όπου όλοι αυτοί πλεόναζαν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τους δασκάλους και κάλυπταν λειτουργικά κενά και για την παλινόρθωση του στρεβλού αυτού συστήματος επί Πιερρακάκη το 2024. Το ότι ένα μέρος των δασκάλων πλεονάζει μετά τους διορισμούς του 2022 λόγω της μείωσης των μαθητών είναι πταίσμα μπροστά σε αυτά που έχουν γίνει στη δευτεροβάθμια, αλλά μην περιμένετε να σας διαφωτίσει ο Patreas γι' αυτό γιατί δεν έχει στοιχεία όπως λέει (εν τω μεταξύ μόνο στην ΕΛΣΤΑΤ μπορεί ο καθένας να βρει τα πάντα).

Μα δεν διαφώνησε ποτέ κανείς για το πανηγύρι που έχει συμβεί στη βθμια!
Αλλά όχι και να λέμε ότι η αθμια είναι λάδι!
Σταματώ και εγώ. Άλλωστε είναι όλα απότοκα πολιτικών επιλογών. Με τις ευχές βεβαίως βεβαίως όσων εξυπηρετήθηκαν και εξυπηρετούνται από τέτοιες επιλογές.
Καλή συνέχεια.

[diav]

νομίζω έχεις αρχίσει να παραφέρεσαι.

Απαντήσεις υπάρχουν για όλα (δίνονται ήδη και θα δοθούν) , ad hominem «επιθέσεις» είναι συνήθεις (όχι απαραιτήτως αρνητικές πάντα, δίνεται ευκαιρία για απάντηση) , όταν δεν βγαίνουν τα επιχειρήματα ή ο συλλογισμός, όμως κάπου έχεις δίκιο  και όντως κάποια πράγματα ξεφεύγουν και  τελικά όχι από το βάρος της ανάπτυξης των συλλογισμών και του συναισθηματισμού αν θες , αλλά είναι κάπως πέραν πάσης λογικής να καταφεύγει κανείς σε  «επιχειρήματα» δίκην challenge για τι πράγμα ακριβώς; Εκεί κάπου γίνεται όχι πλέον επιθετικό, αλλά φαιδρό ταυτόχρονα … δυστυχώς. Κι εκεί σταματά η κουβέντα για τους υπόλοιπους που διαβάζουν από την «πολλή αρχή» (και άνευ υποδείξεως)  το νήμα , το forum κλπ., αν και το θέμα θα μπορούσε να εξελιχθεί με τεράστιες προεκτάσεις (αναφέρθηκαν κάποιες ακροθιγώς)  για συζήτηση (ειδικά περί εξορθολογισμού) – και πάλι ατελέσφορα , γιατί όντως στο μπαχαλιστάν τι γίνεται γνωστό...αλλά τουλάχιστον θα υπήρχαν δημόσια απόψεις (απλό εκπαιδευτικό forum είναι , όχι think tank, αν και διαβάζεται).

ΥΓ. Υπάρχουν πολλοί/κάποιοι σίγουρα που πιθανά ήδη να αντιλαμβάνονται πραγματάκια λόγω εμπειρίας (πεδίου, ακαδημαϊκής κλπ) και στις δύο βαθμίδες… Δεν χρειάζεται κάποιοι να επικαλούνται την αναγνωστική ικανότητα (κατανόησης και πρόσληψης- διαβάζονται όλα, από την αρχή , εδώ και χρόνια). Για δε θέματα διάφορα (παλαιά διαθεσιμότητα, κενά, διάφορες στρεβλώσεις ) ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν σε ήδη υπάρχοντα νήματα ή για άνοιγμα νέων προς (επιπλέον) διαφώτιση ! Τα κίνητρα σχολιασμού του καθενός "αγνώστου" ουσιαστικά (και πόσω μάλλον ο γενικόλογος χαρακτηρισμός τους , υποκειμενική γνώμη όλοι έχουμε)  μικρή σημασία έχουν , εφόσον υπάρχει η δυνατότητα απάντησης και παράθεσης στοιχείων (αν θέλει κανείς φυσικά)  και ανασκευής.

(Προς Αρχι-αντμινιστράτορα, νόμιζα ότι σκοπίμως αποκόπτονταν κάποια σχόλια εδώ και μήνες έντονα για άγνωστους λόγους,  είπα μήπως για κάλυψη σε  ιδιωτικές εδώ συζητήσεις, αν και σε κάποια δεν είχε νόημα καν, αλλά και η δημόσια αναφορά του P. δείχνει ότι κάποια αστάθεια στο σύστημα ίσως υπάρχει; Κι εγώ νομίζω ότι λείπουν και ολόκληρα, ειδικά του P. , για δες και ενημέρωσε …)

[leon.]

Συνάδελφε neossos, αρχίζει και σου βγαίνει κακία. Κακώς. Δεν είναι ούτε ο Patreas αντίπαλος, ούτε οι καθηγητές ή οι νηπιαγωγοί. Ο αγώνας είναι κοινός για όλους μας. Μόνιμοι διορισμοί κάθε χρόνο με σύστημα σταθερό, μισθοί αξιοπρέπειας κι όχι πείνας, τάξεις με μέγιστο αριθμό δεκαπέντε (ή, έστω, είκοσι) μαθητών.

[ppil]

Διάβασα τα δεδομένα και τις θέσεις, για δυο λόγους: αφενός διότι διαθέτω μια, έστω εμπειρική, εξοικείωση με το αντικείμενο της συζήτησης και αφετέρου διότι είναι η πρώτη φορά που έρχομαι σε επαφή με κείμενο του χρήστη Patreas, ικανό να φωτίσει –έστω αποσπασματικά– το γιατί περιβάλλεται με τέτοια εκτίμηση (τουλάχιστον τρεις τουλάχιστον άνθρωποι, των οποίων την κρίση σέβομαι, μου ανέφεραν πως γράφουν στο φόρουμ εξαιτίας του). Τα υπόλοιπα σχόλιά του είναι πετσοκομμένα και δεν διαβάζονται ή είναι θέματα που δεν ανήκουν στις άμεσες προτεραιότητές μου να γνωρίζω. Τα συμπεράσματα που αξίζει να γράψω είναι τα εξής:

Υπάρχουν πάντα εκείνοι που όταν βλέπουν μια αδικία, πρώτα μετρούν αν είναι μεγαλύτερη ή μικρότερη από κάποια άλλη. Δεν αγανακτούν, αλλά υπολογίζουν και δεν μιλούν για να ξεκαθαρίσουν, αλλά για να εξισώσουν.
Όχι όμως από κακία, κακή προαίρεση ή παραφορά. Θα ήταν σχεδόν ανακουφιστικό αν ήταν έτσι και μάλλον, αν συνέβαινε αυτό, δεν θα έπαιρναν σαν αντίδωρο απαντήσεις από τους πρώτους. Είναι απλώς άλλου ήθους: ψηλής συμμόρφωσης και με μια ψυχρή ευφυΐα που δεν αμφισβητεί την πραγματικότητα αλλά τη διαχειρίζεται. Τεχνοκράτες και συμβιβασμένοι με το στραβό, αρκεί να είναι θεσμικά καταχωρημένο. Η ουσία γι’ αυτούς δεν είναι το δίκαιο ή το λάθος, αλλά το πώς φαίνονται τα πράγματα στο χαρτί και αν η ηθική ισοφαρίστηκε, γι΄αυτούς είναι όλα καλά. Αλλά υπάρχει πάντα μια διαφορά που δεν γεφυρώνεται: κάποιοι μιλούν επειδή δεν αντέχουν να σωπαίνουν κι άλλοι μιλούν για να κάνουν τους πρώτους να σωπάσουν.