ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΠΡΟ

[MATH]

Δίνω στα μέλη του φόρουμ το σχετικό άρθρο που μας γνωστοποίησε στο

  http://clubs.pathfinder.gr/MATHEMATICA/17063?forum=2552&read=2527

 ο συνάδελφος Bil1961

 Αυτό το κείμενο αντανακλά με σαφήνεια τον προβληματισμό που υπάρχει σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες για τη βαθύτερη ανάγκη της σύγχρονης κοινωνίας να δώσει αξία και νέο όραμα στην εκπαίδευση.Σπεύδω να τονίσω όμως ότι  το θέμα δεν αντιμετωπίζεται τόσο ως θέμα Παιδείας , όπως το θεωρητικοποιούμε εμείς στην Ελλάδα , αλλά  στα πλαίσια του ανταγωνισμού και της παραπάνω εξέλιξης της τεχνολογίας .Αυτό όμως είναι άλλο ζήτημα. Απολαύστε το άρθρο αυτό:

 Ημερμομηνία καταχώρησης: Jul 8 2007 at 04:40:48 PM

'' Αιώνας των επιστημών ΧΩΡΙΣ... ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ

Οσο οι επιστήμες κατακλύζουν τη ζωή μας, άλλο τόσο οι νέοι της Δύσης στρέφονται μακριά τους. Ευρώπη και Αμερική συντάσσουν εναγωνίως τις προτάσεις τους για να βγει η εκπαίδευση από το τέλμα και όλοι οι δρόμοι οδηγούν στο Διαδίκτυο και στον... Σωκράτη!

ΤΑΣΟΣ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗΣ


«Αν μάθαινε κανείς μόνο με την παρακολούθηση, ο κάθε σκύλος θα είχε γίνει... χασάπης» λέει μια παροιμία της Ανατολής. Ισως γι' αυτό στη Δύση οι μαθητές τώρα μαθαίνουν με «ό,τι περνάει απ' το χέρι τους»

«Το περιστέρι είχε μόλις περάσει - έστω και με μαδημένη την ουρά - όταν ο Οδυσσέας φώναξε στο πλήρωμα "τώρα!". Χτυπώντας με όλη τους τη δύναμη τα κουπιά, "πέταξαν" την Αργώ πάνω από τα κύματα και την έστειλαν να περάσει ανάμεσα στη Σκύλλα και στη Χάρυβδη. Οι δύο κινούμενοι βράχοι έκλεισαν με πάταγο, κατορθώνοντας να αρπάξουν μόνο μερικές σκλήθρες από την πρύμνη του σκάφους των ηρώων». Κάπως έτσι μας διηγήθηκε ο Ομηρος το τότε... Αλλά τι θα είχε συμβεί αν η Αργώ είχε λειψούς Αργοναύτες; Πώς θα περνούσε τις Συμπληγάδες αν είχε περισσότερους επιβάτες «τουρίστες» από ό,τι κωπηλάτες;

Κάτι τέτοιο συμβαίνει στον κόσμο μας σήμερα. Ο επιστημονικός οργασμός του πρώτου μισού του προηγούμενου αιώνα έφερε μεταπολεμικά την «εκλαΐκευση της τεχνολογίας». Συσκευές οι οποίες φάνταζαν απρόσιτες μπήκαν στο σαλόνι του σπιτιού μας, στην κουζίνα, στην κρεβατοκάμαρα και τελικά στην τσέπη μας. Επειτα ήλθε η τεχνολογική επανάσταση του δεύτερου μισού του - η ψηφιακή - για να καταλύσει και το τελευταίο τεχνόφοβο οχυρό. Τώρα, όλα έχουν αποκτήσει «ψηφιακές φλέβες», ενώ την έννοια του «ηλεκτρικού ρεύματος» έχει αντικαταστήσει εκείνη της «δικτυωμένης πληροφορίας». Ολοι, ακόμη και ο παππούς ο οποίος γεννήθηκε σε σπίτι χωρίς «ρεύμα», έχουν από ένα κινητό γκάτζετ στην τσέπη τους και σπεύδουν να πλοηγηθούν στο ευρυζωνικό Διαδίκτυο. Λογικά, αυτό που πριν από 30 χρόνια λεγόταν «επάγγελμα του μέλλοντος», το να γίνεις δηλαδή προγραμματιστής υπολογιστών ή μηχανικός πληροφορικής, θα έπρεπε τώρα να δρέπει δάφνες. Οποία πλάνη!

Η φτήνια τρώει τον επιστήμονα

Τα κακά μαντάτα άρχισαν να συσσωρεύονται από την προηγούμενη δεκαετία. Από το 1995, πολλά ευρωπαϊκά πανεπιστήμια άρχισαν να αναφέρουν ότι οι αιτήσεις υποψηφίων φοιτητών για τα τμήματα Φυσικομαθηματικών έπεσαν στο μισό σε σχέση με τα προηγούμενα έτη. Επειτα, ήλθε η «φούσκα του χρηματιστηρίου» - αμέσως μετά το μιλένιουμ - με κύριο θύμα τις επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου και τους χιλιάδες απολυμένους προγραμματιστές τους. Ακολούθησε το ρεύμα «υπεργολαβίας υπηρεσιών» (outsourcing), το οποίο μετέφερε μύριες τηλεματικά διεκπεραιούμενες υπηρεσίες - όπως ο έλεγχος φορολογικών δηλώσεων των Αμερικανών - σε χώρες όπως η Ινδία. Ολα αυτά έφεραν τους κάποτε «αριστούχους με λαμπρό μέλλον» στο ταμείο ανεργίας. Η κατάσταση απεικονίστηκε με τον πιο δραματικό και επίσημο τρόπο την άνοιξη του 2006, στην έκθεση του ΟΟΣΑ για την «Εξέλιξη του Ενδιαφέροντος των Φοιτητών στις Σπουδές Επιστήμης και Τεχνολογίας» (Evolution of Student Interest in Science and Technology Studies - Policy Report; Global Science Forum, OECD, May 2006).

Τότε, ο πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας και μέλος της σοσιαλιστικής ομάδας ευρωβουλευτών Μισέλ Ροκάρ (Michel Rocard) χτύπησε ανήσυχος την πόρτα του επιτρόπου Ερευνας και Τεχνολογίας της ΕΕ Γιάνες Ποτότσνικ (Janez Pototchnick). Του ανέπτυξε τις σκέψεις του για το θέμα και έφυγε αναλαμβάνοντας μία αποστολή: να ηγηθεί «επιτροπής σοφών» οι οποίοι θα ανέλυαν την κατάσταση και θα χάραζαν μια νέα εκπαιδευτική πολιτική για την Ευρώπη, εν όψει του νέου Προγράμματος-Πλαισίου για την Ερευνα (7ο Π-Π).

Επιστροφή στον Σωκράτη

Ο Ροκάρ ανταποκρίθηκε με ζήλο στην αποστολή και ήδη το πόρισμα της επιτροπής του βρίσκεται αναρτημένο στην ιστοσελίδα του τομέα έρευνας της ΕΕ (http://tinyurl.com/2mjrd7 ). Με τίτλο «Επιστημονική Εκπαίδευση Τώρα: Μια ανανεωμένη παιδαγωγική για το μέλλον της Ευρώπης» προτείνει την εγκατάλειψη της δασκαλο-βιβλιο-κεντρικής διδασκαλίας και την... επιστροφή στον Σωκράτη: Η «ρίζα του κακού», λέει, βρίσκεται στον τρόπο με τον οποίο διδάσκονται οι επιστήμες στα σχολεία μας. Η λύση υπάρχει και είναι η διερευνητική διδασκαλία των επιστημών (inquiry-based science education - IBSE), η οποία μέσω των ερωταποκρίσεων αυξάνει το ενδιαφέρον των παιδιών και το κίνητρο των δασκάλων. Η παιδαγωγική αυτή μέθοδος έχει αποδειχθεί αποτελεσματική για όλα τα επίπεδα μαθητών, από τον πιο αδύναμο ως τον ικανότερο και είναι συμβατή με τη φιλοδοξία της αριστείας. Ιδιαίτερης σημασίας είναι και η αποτελεσματικότητά της στη διεύρυνση της συμμετοχής των κοριτσιών στα επιστημονικά μαθήματα. Ακόμη, «ανοίγει την πόρτα της εκπαίδευσης» στη συνεργασία με φορείς γνώσης της τοπικής κοινωνίας, όπως η βιομηχανία, τα επαγγέλματα, αλλά και οι γονείς. Επιπλέον, μπορεί να συνυπάρξει με την κλασική παιδαγωγική προσέγγιση ώστε ο συνδυασμός τους να αποφέρει τα βέλτιστα στις κατά περίπτωση νοοτροπίες και ηλικίες των εκπαιδευομένων.

Ωστόσο, ενώ έχει ήδη προταθεί και υιοθετηθεί θεωρητικά σε πολλά σχολεία της Ευρώπης, η πρακτική ενσωμάτωση της διερευνητικής μάθησης στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα των τάξεων σκοντάφτει, ελλείψει δικτύου υποστήριξης. Οι δάσκαλοι δεν ενισχύονται με την απαραίτητη σχετική επιμόρφωση, οι φορείς δεν βρίσκουν ένα θεσμοθετημένο πλαίσιο συνεργασίας, οι γονείς δεν έχουν βοήθεια στο να συμβάλλουν αντίστοιχα... Τώρα, η Επιτροπή Ροκάρ προτείνει την ενδυνάμωση μιας τέτοιας στρατηγικής μέσω των χρηματοδοτικών κονδυλίων του 7ου Π-Π και τη διάνοιξη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών.

Υπάρχουν ήδη εν δράσει δύο τέτοιες πρωτοβουλίες, η «Pollen» και η «Sinus-Transfer», οι οποίες έχουν χρηματοδοτηθεί από το 6ο Π-Π. Η «Pollen» εστίασε τη δράση της στη δημιουργία 12 ευρωπαϊκών πόλεων-«θερμοκοιτίδων επιστήμης» (Αμστερνταμ Ολλανδίας,