0 μέλη και 1 επισκέπτης διαβάζουν αυτό το θέμα.
Για το "πάντας όσοι" - "όλους όσους"Δεν συμφωνώ όμως με το ότι η αναφορική είναι η κεφαλή (δηλ. ο όρος που έχει την πρωτεύουσα θέση στη φράση και τη χαρακτηρίζει ως ονοματική, ρηματική, απαρεμφατική κλπ). Οι αναφορικές προτάσεις αποτελούν πάντα τμήμα ΟΦ που περιλαμβάνει τον εκπεφρασμένο ή μη όρο αναφοράς της δευτερεύουσας ως κεφαλή και τη δευτερεύουσα (ενώ η μετοχική φράση περιλαμβάνει τη μετοχή ως κεφαλή και το υποκείμενό της).Η κεφαλή, λοιπόν, της αναφορικής πρέπει να ήταν κάποια αντωνυμία (πιθανώς το "ούτοι" στα α.ε/ "αυτοί" στα ν.ε) η οποία παραλείφθηκε ως ευκόλως εννοούμενη. Δηλ. "πάντας (τούτους) όσοι...". Άλλωστε, υπάρχει το ζεύγος "όσοι...ούτοι".
Για τη θεματοποίησηΚατ' αρχάς, να σου πω ότι τόσο η θεματοποίηση (και η ακραία εκδοχή της, η εκτόπιση) όσο και η εστίαση είναι μορφές έμφασης με διαφορετική λειτουργία. Η μεν θεματοποίηση δίνει έμφαση στο θέμα της πρότασης, ενώ η εστίαση τονίζει έναν όρο για να τον αντιδιαστείλει με κάποιον άλλον εκπεφρασμένο ή εννοούμενο.Για τους όρους και παραδείγματα μπορείς να δεις κάποια πράγματα εδώ:Θεματοποίηση (thematization): http://www2.media.uoa.gr/language/grammar/details.php?id=100 Εκτόπιση (dislocation): http://www2.media.uoa.gr/language/grammar/details.php?id=117Εστίαση (focusing): http://www2.media.uoa.gr/language/grammar/details.php?id=101 Να απαντήσω τώρα στα ερωτήματά σου με βάση ό,τι γνωρίζω και έχω καταλάβει:1. Ναι, θέμα μπορεί να είναι οποιοσδήποτε όρος.2. Θέμα είναι η πρώτη λέξη της κύριας (ή της περιόδου), αλλά και όποια άλλη λέξη μετακινηθεί εκεί:α) είτε από άλλο σημείο της κύριας (π.χ Της Μαρίας, ο Γιάννης της αγόρασε δαχτυλίδι/Ο Γιάννης, της Μαρίας της αγόρασε δαχτυλίδι)β) είτε από τη δευτερεύουσα (π.χ Τα παιδιά φαίνεται ότι περάσανε καλά)
Επίσης, η Φιλιππάκη θεωρεί ότι στο "Θέλω το Γιάννη να έρθει", το υποκείμενο της δευτερεύουσας έχει μετακινηθεί ως θέμα όχι στην κύρια, αλλά σε περιφερειακή θέση της δευτερεύουσας (πριν από το "να").Γι' αυτό και το ονομάζει "περιφερειακό θέμα" (peripheral topic). Έτσι, μπορεί να παίρνει αιτιατική πτώση λόγω γειτνίασης με το ρήμα, αλλά δεν αποτελεί το αντικείμενό του. Παραμένει το υποκείμενο της δευτερεύουσας.
3. Στο "Ἐς δὲ τὰς Ἀθήνας ἐπειδὴ ἠγγέλθη, ἐπὶ πολὺ μὲν ἠπίστουν" έχει μετακινηθεί ο εμπρόθετος είτε από τη δευτερεύουσα είτε από άλλο μέρος της κύριας στην αρχή σε θέση θέματος. Όλες δηλ. οι πληροφορίες, τα σχόλια που κάνει ο ομιλητής, κινούνται γύρω από αυτό το θέμα.
Κατ' αρχάς, αν το ρήμα ήταν προσωπικό, τότε "τα μυστήρια" θα ήταν υποκείμενό του, δηλ. οργανικό κομμάτι του ρήματος, και δεν θα είχαμε πρόληψή του από αλλού.
Δεύτερον, από την αρχή της περιόδου το "μηνύεται" λειτουργεί ως απρόσωπο. Δεν θα ήταν λίγο παράδοξο ο ομιλητής να το εννοεί προς το τέλος ως προσωπικό;
Δεν διαφωνώ ότι και σ' αυτές τις αναφ. προτάσεις η κεφαλή πρέπει να ήταν κάποια δεικτική αντωνυμία· από τη στιγμή, όμως, που αυτή παραλείφθηκε ως ευκόλως εννοούμενη, η ελεύθερη αναφ. πρόταση την αντικατέστησε συντακτικώς, έτσι δεν είναι; Νομίζω ότι επ' αυτού πρέπει να συμφωνήσουμε.
Αφού λοιπόν κατά τη θεματοποίηση μια λέξη ή φράση μετακινείται από την "κανονική" της θέση στην αρχή της πρότασης ή της (ημι)περιόδου, δεν θεωρώ λάθος να μιλάμε για "πρόταξη για λόγους έμφασης". Έχω την αίσθηση ότι αυτοί οι δύο όροι (θεματοποίηση, πρόταξη) είναι εναλλακτικοί και ισοδύναμοι, ασχέτως αν στη σύγχρονη γλωσσολογία επικράτησε ο όρος "θεματοποίηση". Ή μήπως κατάλαβα λάθος;
Από τους συνδέσμους που μου έδωσες έχω κάποιες απορίες σχετικά με τα παραδείγματα για τη θεματοποίηση. Αυτό που είναι σαφές είναι ότι οι λέξεις με τα έντονα στοιχεία είναι οι θεματοποιημένες. Η ερώτηση όμως που ο συγγραφέας θέτει σε παρένθεση για να εξηγήσει τη θεματοποίηση δεν μου φαίνεται σωστή. Λέει π.χ. (- Ποιον αγαπάει η Μαρία;)Η Μαρία αγαπάει το Γιάννη.Δεν έπρεπε η ερώτηση να είναι: (Ποιος αγαπάει τον Γιάννη;)
Κάνω μια σκέψη: γιατί το "θέλω" να μη χρειάζεται δύο συμπληρώματα; "Θέλω [ποιον θέλω;] τον Γιάννη [τι τον θέλω;] να έρθει". Μην το παίρνεις στα σοβαρά, αυθόρμητα μου ήρθε.
Aν δεν κάνω λάθος, στην περσινή συζήτηση για το κείμενο αυτό ο Σωτήρης με είχε παραπέμψει βιβλιογραφικά για περιπτώσεις όπου έχουμε και τέτοιου είδους πρόληψη, αλλά δεν θυμάμαι τις παραπομπές.
Όχι, δεν είναι παράδοξη η εναλλαγή προσωπικού - απρόσωπου ρήματος και το αντίστροφο. Ήδη μου ήρθε στο μυαλό ένα παράδειγμα από τον Αρριανό (Αλεξ. Ανάβ. 1.1) Λέγεται δὴ Φίλιππος τελευτῆσαι ἐπ' ἄρχοντος Πυθοδήλου Ἀθήνησι· παραλαβόντα δὲ τὴν βασιλείαν Ἀλέξανδρον...ἐς Πελοπόννησον παρελθεῖν.