Πίστη Αγνωστικισμός Αθεΐα. Εθνισμός Διεθνισμός Αεθνισμός. Απόψεις.

[leon.]

Υπάρχουν κι αξιόλογοι εισαγγελείς και δικαστές που τιμούν τη θέση τους, όπως ο Πολυζωίδης κι ο Τερτσέτης κάποτε. Ή ο Δελλαπόρτας κι ο Σαρτζετάκης. Αν κι ο τελευταίος δεν υπήρξε άμεμπτος. Δεν είναι όλοι Κόκκινος του '89 ή Κλάπα κι Αδειλίνη του σήμερα.

[PDE ads]

[Έσπερος]

Έτσι όπως αντιλαμβάνομαι τα παραπάνω λόγια σου, νομίζω πως βεβήλωση θεωρείς μόνο τη φυσική βλάβη, τον βανδαλισμό. Υπάρχει όμως και η ηθική ή συμβολική προσβολή. Η παρουσίαση αγίων με τον τρόπο που έγινε ήταν ευθεία προσβολή του συλλογικού αυτοσεβασμού της χριστιανικής κοινότητας. Και όχι από τον "καλλιτέχνη" τόσο, από την Εθνική Πινακοθήκη ήταν εντονότερη η προσβολή. Η οποία σε περίπτωση προσβολής των συμβόλων άλλης θρησκείας, πιο μαχητικής, θα είχε σοβαρό πρόβλημα και τα μέλη της θα έπρεπε να λογοδοτήσουν.
Το έργο αυτό ήταν φοβερά κακή τέχνη άσημου δημιουργού, αλλά ακόμη και αν δεχτώ πως ήταν αναγνωρισμένο αριστούργημα διάσημου καλλιτέχνη, πάλι η τελευταία που έπρεπε να το εκθέσει θα ήταν Εθνική Πινακοθήκη. Η τέχνη δεν υπάρχει σε κενό, εκτίθεται σε κοινωνίες με συγκεκριμένες αξίες, πεποιθήσεις και ιερά. Και αμόρφωτοι ή όχι, οι πολίτες έχουν δικαίωμα να κατακρίνουν επειδή πληρώνουν αυτό που παρουσιάζεται ως αξία απέναντι στις αξίες τους.

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν δέχομαι εύκολα ότι η παρώδησή μιας τεχνοτροπίας, εν προκειμενω της αγιογραφίας, συνιστά προσβολή θρησκευτικού συμβόλου. Καταλαβαίνω ότι κάποιοι ενοχλούνται ή νιώθουν άβολα ή αμφισβητούν τη σκοπιμότητα ενός τέτοιου έργου τέχνης, αλλά δεν δέχομαι την ιδέα της προληπτικής λογοκρισίας. Επειδή η τέχνη δεν παράγεται εν κενω και δεν παράγεται μόνο για την αυτοϊκανοποιηση του δημιουργού, έχω πει και η ίδια ότι δεν θα δεχόμουν ένα τέτοιο έργο να διακοσμεί δημόσιο χώρο ή θα ήμουν επιφυλακτική στην επίσκεψη ενός σχολείου σε αυτό. Σ αυτό το πλαίσιο μπορώ να κατανοήσω και την
ενόχληση ειδικά για την Εθνική Πινακοθήκη. Μέχρι εκεί όμως. Δεν δέχομαι ότι κάποιος δεν έχει δικαίωμα μέσω της τέχνης να ασκήσει κριτική στις κρατούσες αντιληψεις για τη θρησκεία ή ένα ιστορικό πρόσωπο κοκ. Και με ανησυχεί πολύ το να έχουμε τετοια δυσανεξία στην άσκηση κριτικής και την αμφισβήτηση. Γιατί δεν συζητάμε για το αν κάποιος πείθεται από το αφήγημα του καλλιτέχνη. Εγω προσωπικά δεν το κατανοώ το αφήγημα του καλλιτέχνη, όχι απλα δεν πείθομαι, αλλά αυτό το λέω γενικα για τη σύγχρονη τέχνη.

Θα κλείσω όμως παραθέτοντας αυτό, πέρι παρωδίας.

Ο Σπανός ή Ακολουθία του Σπανού είναι έργο με έντονα χλευαστικό και επικριτικό χαρακτήρα, που στόχο έχει κάποιον «σπανό», δηλαδή άτριχο άνθρωπο χωρίς γένια. Το ανώνυμο αυτό κείμενο του 14ου-15ου αιώνα παρωδεί, κυρίως, κάποια εκκλησιαστικά κείμενα και αποτελείται από διάφορα μέρη με λειτουργική μορφή· Σύμφωνα με τους μελετητές, το κείμενο πρέπει να γράφτηκε στα μέσα του 14ου ή στις αρχές του 15ου αιώνα και φαίνεται πως τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1542 ή 1543 στη Βενετία –έκδοση που λανθάνει– ενώ ακολούθησαν πολλές επανεκδόσεις (1562, 1579, 1627, 1643 κ.ά.) ώς το 1832, οι οποίες δείχνουν πως, σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για πολύ δημοφιλές ανάγνωσμα.
 Υποθέσεις για την ταυτότητα του συγγραφέα δεν είναι εύκολο να γίνουν, αλλά εικασίες για την ιδιότητά του, βασισμένες σε στοιχεία και ενδείξεις μέσα στο κείμενο, φαίνεται πως δικαιολογημένα απασχόλησαν τους μελετητές. Έτσι, η σύνθεση, η δομή και, πολύ περισσότερο, το περιεχόμενο δείχνουν πως ο συγγραφέας, εκτός από ιατροσόφια και εξορκισμούς, θα πρέπει να γνώριζε πολύ καλά και το εκκλησιαστικό τυπικό και αυτός ήταν ο λόγος που ώθησε ορισμένους να υποθέσουν ότι ο δημιουργός ήταν κληρικός. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εκκλησιαστικό τυπικό λειτούργησε πρωτίστως ως μέσο και όχι ως σκοπός της διακωμώδησης, ωστόσο η παρωδία του τυπικού φαίνεται να βρίσκει τη δική της θέση και να ενισχύει τη σάτιρα εναντίον του σπανού/των σπανών. Εκείνο που φαίνεται βέβαιο είναι ότι το έργο απευθύνεται σε ένα μορφωμένο κοινό, κατά πάσα πιθανότητα κληρικών, που ήταν εξοικειωμένο με το εκκλησιαστικό τυπικό, καθώς μόνο ο καλός γνώστης των θρησκευτικών κειμένων θα ήταν σε θέση να κατανοήσει πλήρως και να απολαύσει τη σάτιρα που στόχο της έχει τον σπανό ή τους σπανούς και όχι το τυπικό αυτό καθαυτό. Με κάποια ασφάλεια θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι το έργο προοριζόταν να ψάλλεται, καθώς ένα παρόμοιο κείμενο, γραμμένο από τον Μιχαήλ Ψελλό εναντίον του μοναχού Ιακώβου, ψαλλόταν. Είναι εύλογο να υποθέσει κανείς πως και ο Σπανός είχε τον ίδιο προορισμό, ίσως μέσα σε ένα μοναστηριακό περιβάλλον, όπου πιθανότατα θα είχε κυκλοφορήσει κρυφά. Αλλά, τόσο οι υποθέσεις για την ταυτότητα του συγγραφέα όσο και οι υποθέσεις για το είδος του αναγνωστικού κοινού/ακροατηρίου παραμένουν στη σφαίρα της εικασίας.

περισσότερα, https://dimodis.greeklanguage.gr/index.php?option=com_chronoforms&chronoform=showErgo&ergoID=80&Itemid=277#eisagogi

[trust no one]

Αυτό που θέλω να πω είναι ότι δεν δέχομαι εύκολα ότι η παρώδησή μιας τεχνοτροπίας, εν προκειμενω της αγιογραφίας, συνιστά προσβολή θρησκευτικού συμβόλου. Καταλαβαίνω ότι κάποιοι ενοχλούνται ή νιώθουν άβολα ή αμφισβητούν τη σκοπιμότητα ενός τέτοιου έργου τέχνης, αλλά δεν δέχομαι την ιδέα της προληπτικής λογοκρισίας. Επειδή η τέχνη δεν παράγεται εν κενω και δεν παράγεται μόνο για την αυτοϊκανοποιηση του δημιουργού, έχω πει και η ίδια ότι δεν θα δεχόμουν ένα τέτοιο έργο να διακοσμεί δημόσιο χώρο ή θα ήμουν επιφυλακτική στην επίσκεψη ενός σχολείου σε αυτό. Σ αυτό το πλαίσιο μπορώ να κατανοήσω και την
ενόχληση ειδικά για την Εθνική Πινακοθήκη. Μέχρι εκεί όμως. Δεν δέχομαι ότι κάποιος δεν έχει δικαίωμα μέσω της τέχνης να ασκήσει κριτική στις κρατούσες αντιληψεις για τη θρησκεία ή ένα ιστορικό πρόσωπο κοκ. Και με ανησυχεί πολύ το να έχουμε τετοια δυσανεξία στην άσκηση κριτικής και την αμφισβήτηση. Γιατί δεν συζητάμε για το αν κάποιος πείθεται από το αφήγημα του καλλιτέχνη. Εγω προσωπικά δεν το κατανοώ το αφήγημα του καλλιτέχνη, όχι απλα δεν πείθομαι, αλλά αυτό το λέω γενικα για τη σύγχρονη τέχνη.

Θα κλείσω όμως παραθέτοντας αυτό, πέρι παρωδίας.

Ο Σπανός ή Ακολουθία του Σπανού είναι έργο με έντονα χλευαστικό και επικριτικό χαρακτήρα, που στόχο έχει κάποιον «σπανό», δηλαδή άτριχο άνθρωπο χωρίς γένια. Το ανώνυμο αυτό κείμενο του 14ου-15ου αιώνα παρωδεί, κυρίως, κάποια εκκλησιαστικά κείμενα και αποτελείται από διάφορα μέρη με λειτουργική μορφή· Σύμφωνα με τους μελετητές, το κείμενο πρέπει να γράφτηκε στα μέσα του 14ου ή στις αρχές του 15ου αιώνα και φαίνεται πως τυπώθηκε για πρώτη φορά το 1542 ή 1543 στη Βενετία –έκδοση που λανθάνει– ενώ ακολούθησαν πολλές επανεκδόσεις (1562, 1579, 1627, 1643 κ.ά.) ώς το 1832, οι οποίες δείχνουν πως, σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για πολύ δημοφιλές ανάγνωσμα.
 Υποθέσεις για την ταυτότητα του συγγραφέα δεν είναι εύκολο να γίνουν, αλλά εικασίες για την ιδιότητά του, βασισμένες σε στοιχεία και ενδείξεις μέσα στο κείμενο, φαίνεται πως δικαιολογημένα απασχόλησαν τους μελετητές. Έτσι, η σύνθεση, η δομή και, πολύ περισσότερο, το περιεχόμενο δείχνουν πως ο συγγραφέας, εκτός από ιατροσόφια και εξορκισμούς, θα πρέπει να γνώριζε πολύ καλά και το εκκλησιαστικό τυπικό και αυτός ήταν ο λόγος που ώθησε ορισμένους να υποθέσουν ότι ο δημιουργός ήταν κληρικός. Αξίζει να σημειωθεί ότι το εκκλησιαστικό τυπικό λειτούργησε πρωτίστως ως μέσο και όχι ως σκοπός της διακωμώδησης, ωστόσο η παρωδία του τυπικού φαίνεται να βρίσκει τη δική της θέση και να ενισχύει τη σάτιρα εναντίον του σπανού/των σπανών. Εκείνο που φαίνεται βέβαιο είναι ότι το έργο απευθύνεται σε ένα μορφωμένο κοινό, κατά πάσα πιθανότητα κληρικών, που ήταν εξοικειωμένο με το εκκλησιαστικό τυπικό, καθώς μόνο ο καλός γνώστης των θρησκευτικών κειμένων θα ήταν σε θέση να κατανοήσει πλήρως και να απολαύσει τη σάτιρα που στόχο της έχει τον σπανό ή τους σπανούς και όχι το τυπικό αυτό καθαυτό. Με κάποια ασφάλεια θα μπορούσε να υποθέσει κανείς ότι το έργο προοριζόταν να ψάλλεται, καθώς ένα παρόμοιο κείμενο, γραμμένο από τον Μιχαήλ Ψελλό εναντίον του μοναχού Ιακώβου, ψαλλόταν. Είναι εύλογο να υποθέσει κανείς πως και ο Σπανός είχε τον ίδιο προορισμό, ίσως μέσα σε ένα μοναστηριακό περιβάλλον, όπου πιθανότατα θα είχε κυκλοφορήσει κρυφά. Αλλά, τόσο οι υποθέσεις για την ταυτότητα του συγγραφέα όσο και οι υποθέσεις για το είδος του αναγνωστικού κοινού/ακροατηρίου παραμένουν στη σφαίρα της εικασίας.

περισσότερα, https://dimodis.greeklanguage.gr/index.php?option=com_chronoforms&chronoform=showErgo&ergoID=80&Itemid=277#eisagogi

Ιστορικά πρόσωπα είμαστε όλοι μας. Ο Leon είπε την άποψη του. Ισχυρίζεται ότι δεν τον πειράζει κανενός είδους διακωμώδηση/κριτική είτε στον ίδιο, είτε στους οικείους του. Εσένα ας πούμε θα σε πείραζε μια "τέχνη" βασισμένη στα παιδιά σου;

[ppil]

@leon.
Η απαγόρευση της φυσικής βλάβης είναι αδιαπραγμάτευτη, αλλά δεν μπορούμε να περιορίσουμε την προστασία της ανθρώπινης υπόστασης μόνο στο σωματικό επίπεδο. Αλλιώς ο ψυχολογικός και λεκτικός εκφοβισμός δεν υφίσταται, ο καθένας μπορεί να εκφοβίζει τον άλλο, να τον ταπεινώνει με λόγια, αλλά να ισχυρίζεται πως δεν τον έβλαψε. Η απόλυτη ελευθερία υπάρχει μόνο στην αναρχία. Αν μιλάμε για κοινόβια αρμονία πρέπει να δεχτούμε κανόνες, γιατί η ελευθερία χωρίς σεβασμό είναι ελευθεριότητα. Δεν είναι θέμα προσωπικής προσβολής ή ευαισθησίας, αλλά ανάγκη για κοινωνική συνοχή και σεβασμό στις συλλογικές αξίες.
 
Αν η Εκκλησία κατέφευγε εναντίον της Εθνικής Πινακοθήκης τι θα έλεγες; Γιατί για τον βουλευτή δεν έχω καμία έγνοια, έφταιξε.

[PDE ads]

[leon.]

Ιστορικά πρόσωπα είμαστε όλοι μας. Ο Leon είπε την άποψη του. Ισχυρίζεται ότι δεν τον πειράζει κανενός είδους διακωμώδηση/κριτική είτε στον ίδιο, είτε στους οικείους του. Εσένα ας πούμε θα σε πείραζε μια "τέχνη" βασισμένη στα παιδιά σου;

trust no one αυτό που λες έχει να κάνει με κάτι που στρέφεται εναντίον συγκεκριμένου προσώπου. Εμένα δε θα μ' ενοχλούσε, αλλά κάποιον άλλον τον ενοχλεί και καλά κάνει. Όμως ο καλλιτέχνης δε στρέφεται εναντίον κάποιου προσώπου. Αυτό προσπαθούμε να σου πούμε. Επομένως εδώ το αδίκημα είναι να στραφεί κάποιος εναντίον του καλλιτέχνη. Είναι άλλο πράγμα το φυσικό πρόσωπο (εκεί αναφέρεται ο περιορισμός που λέγαμε περί βλάβης κατά το Σύνταγμα) κι άλλο μια ιδέα (κάτι άυλο). Δεν υπάρχει στρέφομαι κατά ιδέας κατά πίστης κατά σκέψης προκαλώντας βλάβη, αλλά κατά φυσικού προσώπου προκαλώντας τη.

[Έσπερος]

Ιστορικά πρόσωπα είμαστε όλοι μας. Ο Leon είπε την άποψη του. Ισχυρίζεται ότι δεν τον πειράζει κανενός είδους διακωμώδηση/κριτική είτε στον ίδιο, είτε στους οικείους του. Εσένα ας πούμε θα σε πείραζε μια "τέχνη" βασισμένη στα παιδιά σου;

Νομίζω ότι κολλάμε στο αν κάποιοι θεωρούμε ότι ο καλλιτέχνης είχε πρόθεση να προσβάλει, ή όχι. Εγώ και ο leon θεωρούμε ότι είχε την πρόθεση να εκφράσει κάτι, όχι να προσβάλει.
Αν εμένα ένας μαθητής μου με παρουσιάσει με ΑΙ ή με ένα δικό του σκίτσο να τσιρίζω σαν τρελή (όπως συχνά κάνω), το πιο πιθανό είναι ότι θα θεωρήσω ότι με διακωμωδεί. Αν με παρουσιάσει ημίγυμνη σε σέξι πόζα, προφανώς θέλει να με προσβάλει. Μη συγκρίνουμε ανόμοια πράγματα.

Εγώ αν η Εκκλησία έκανε κίνηση για την
Πινακοθήκη, απλα δεν θα εκπλησσόμουν. Δεν θα το αξιολογούσα ως συμβάν. Είναι σύμφωνο με αυτά που πρεσβεύει ο συγκεκριμένος θεσμός και έτσι συντηρεί τον κυκλο των
οπαδών της. Θα με ενοχλούσε αν το κράτος υπέκυπτε στην Εκκλησία, όπως συμβαίνει συχνά. Μην ξεχνάμε την τύχη του Νίκου Φίλη. Μην ξεχνάμε κιόλας ότι ο Ιερωνυμος (υποτίθεται ότι) είναι μετριοπαθής ιεράρχης, χωρίς μεγαλοστομίες και φανατισμούς. Κι όμως…

[leon.]

@leon.
Η απαγόρευση της φυσικής βλάβης είναι αδιαπραγμάτευτη, αλλά δεν μπορούμε να περιορίσουμε την προστασία της ανθρώπινης υπόστασης μόνο στο σωματικό επίπεδο. Αλλιώς ο ψυχολογικός και λεκτικός εκφοβισμός δεν υφίσταται, ο καθένας μπορεί να εκφοβίζει τον άλλο, να τον ταπεινώνει με λόγια, αλλά να ισχυρίζεται πως δεν τον έβλαψε. Η απόλυτη ελευθερία υπάρχει μόνο στην αναρχία. Αν μιλάμε για κοινόβια αρμονία πρέπει να δεχτούμε κανόνες, γιατί η ελευθερία χωρίς σεβασμό είναι ελευθεριότητα. Δεν είναι θέμα προσωπικής προσβολής ή ευαισθησίας, αλλά ανάγκη για κοινωνική συνοχή και σεβασμό στις συλλογικές αξίες.
 
Αν η Εκκλησία κατέφευγε εναντίον της Εθνικής Πινακοθήκης τι θα έλεγες; Γιατί για τον βουλευτή δεν έχω καμία έγνοια, έφταιξε.

Μα δεν είπα ότι ο εκβιασμός δε μπορεί να 'ναι ψυχολογικός παρά μόνο σωματικός. Και τα δυο μπορεί να 'ναι. Αλλά πρόσεξε τι είπα. Εις αμφοτέρας τας περιπτώσεις ο εκβιασμός στρέφεται εναντίον φυσικού προσώπου. Αυτό συνιστά η βλάβη κατά το Σύνταγμα. Όποιος, λοιπόν, προσβάλλει θρησκεία ή ό,τι άλλο ιδεαλιστικής φύσεως δε στρέφεται εναντίον φυσικού προσώπου. Κι άρα ελεύθερα μπορεί να λέει αυτό που θεωρεί σωστό και να σατιρίζει.

[ppil]

Το όλο ζήτημα Έσπερος για μένα είναι η Εθνική Πινακοθήκη. Προσβολή θρησκευτικού συμβόλου από μεμονωμένο άτομο που ενεργεί για λογαριασμό του, με αφήνει αδιάφορη.

[trust no one]

trust no one αυτό που λες έχει να κάνει με κάτι που στρέφεται εναντίον συγκεκριμένου προσώπου. Εμένα δε θα μ' ενοχλούσε, αλλά κάποιον άλλον τον ενοχλεί και καλά κάνει. Όμως ο καλλιτέχνης δε στρέφεται εναντίον κάποιου προσώπου. Αυτό προσπαθούμε να σου πούμε. Επομένως εδώ το αδίκημα είναι να στραφεί κάποιος εναντίον του καλλιτέχνη. Είναι άλλο πράγμα το φυσικό πρόσωπο (εκεί αναφέρεται ο περιορισμός που λέγαμε περί βλάβης κατά το Σύνταγμα) κι άλλο μια ιδέα (κάτι άυλο). Δεν υπάρχει στρέφομαι κατά ιδέας κατά πίστης κατά σκέψης προκαλώντας βλάβη, αλλά κατά φυσικού προσώπου προκαλώντας τη.

Τα "έργα" διακωμωδούσαν την Παναγία με τον Χριστό και τον Άγιο Χριστόφορο. Ιστορικά πρόσωπα υπήρξαν. Όχι κάτι άυλο.

[trust no one]

Νομίζω ότι κολλάμε στο αν κάποιοι θεωρούμε ότι ο καλλιτέχνης είχε πρόθεση να προσβάλει, ή όχι. Εγώ και ο leon θεωρούμε ότι είχε την πρόθεση να εκφράσει κάτι, όχι να προσβάλει.
Αν εμένα ένας μαθητής μου με παρουσιάσει με ΑΙ ή με ένα δικό του σκίτσο να τσιρίζω σαν τρελή (όπως συχνά κάνω), το πιο πιθανό είναι ότι θα θεωρήσω ότι με διακωμωδεί. Αν με παρουσιάσει ημίγυμνη σε σέξι πόζα, προφανώς θέλει να με προσβάλει. Μη συγκρίνουμε ανόμοια πράγματα.

Τώρα τα αλλάζεις. Πήγαμε από την "τέχνη" που δε γνωρίζει "όρια", στο αν εσύ θεωρείς ότι προσβάλλει ή όχι. Αν εσύ δε θεωρείς ότι προσβάλλει, τότε είναι τέχνη. Αν θεωρείς ότι προσβάλλει, τότε δεν είναι τέχνη. Ε οκ, εσείς δεν πιστεύετε, άρα λογικό είναι να θεωρείτε ότι δεν προσβάλλει. Υπάρχει κόσμος που θεωρεί ότι η σύναψη σχέσεων με ανήλικα παιδιά δεν είναι κάτι το κακό. Νομίζω καταλαβαίνεις τι εννοώ...

[harac]

Νομίζω ότι κολλάμε στο αν κάποιοι θεωρούμε ότι ο καλλιτέχνης είχε πρόθεση να προσβάλει, ή όχι. Εγώ και ο leon θεωρούμε ότι είχε την πρόθεση να εκφράσει κάτι, όχι να προσβάλει.
[...]

Άσχετα από την πρόθεση του καλλιτέχνη και με το αν συμφωνούμε μαζί του ή όχι (και εγώ δεν συμφωνώ με τα συγκεκριμένα έργα του), ο βανδαλισμός είναι ανεπίτρεπτη ενέργεια. Αν θέλει κάποιος να διαμαρτυρηθεί ας κάνει μήνυση, ας γράψει κάτι. Υπάρχουν νόμιμοι και ηθικοί τρόποι για να εκφράσει κάποιος τη διαμαρτυρία του.

[Έσπερος]

Τώρα τα αλλάζεις. Πήγαμε από την "τέχνη" που δε γνωρίζει "όρια", στο αν εσύ θεωρείς ότι προσβάλλει ή όχι. Αν εσύ δε θεωρείς ότι προσβάλλει, τότε είναι τέχνη. Αν θεωρείς ότι προσβάλλει, τότε δεν είναι τέχνη. Ε οκ, εσείς δεν πιστεύετε, άρα λογικό είναι να θεωρείτε ότι δεν προσβάλλει. Υπάρχει κόσμος που θεωρεί ότι η σύναψη σχέσεων με ανήλικα παιδιά δεν είναι κάτι το κακό. Νομίζω καταλαβαίνεις τι εννοώ...

Εγω προσωπικά δεν έγραψα ποτέ ότι η τέχνη δεν γνωρίζει όρια, ούτε ότι δεν προσβάλλομαι από το οτιδήποτε.

[leon.]

Τα "έργα" διακωμωδούσαν την Παναγία με τον Χριστό και τον Άγιο Χριστόφορο. Ιστορικά πρόσωπα υπήρξαν. Όχι κάτι άυλο.

Δεν είναι φυσικά πρόσωπα.

[Έσπερος]

Το όλο ζήτημα Έσπερος για μένα είναι η Εθνική Πινακοθήκη. Προσβολή θρησκευτικού συμβόλου από μεμονωμένο άτομο που ενεργεί για λογαριασμό του, με αφήνει αδιάφορη.

Αυτό, το δέχομαι. Δεν είμαι σίγουρη ότι συμφωνώ, αλλά το δέχομαι.