Μεταπτυχιακά ΕΑΠ

[surviving innovation]

Αντιλαμβάνομαι πως αρκετοί ενδεχομένως να θεωρούν ότι η κείμενη νομοθεσία δεν τους δεσμεύει, και το σέβομαι ως άποψη. Επιμένω όμως ότι πανεπιστημιακή έρευνα και αντιδεοντολογική συμπεριφορά είναι έννοιες ασύμβατες.

Το βασικό δεοντολογικό ζήτημα που τίθεται στην περίπτωση αυτή είναι, τι θα συμβεί αν έστω κι ένας μαθητής ή οι γονείς του δεν επιθυμούν την ηχογράφηση. Ο νόμος, αλλά και οι κοινώς αποδεκτοί κανόνες ερευνητικής δεοντολογίας, τους δίνουν το δικαίωμα να μη συμμετάσχουν στην έρευνα αν δεν το επιθυμούν και χωρίς να χρειάζεται να προβάλλουν σοβαρό λόγο. Γεννάται λοιπόν μια σειρά ερωτημάτων, όπως (α) δίνουμε το δικαίωμα στους μαθητές να μην ηχογραφηθούν; (β) προβλέπουμε για την εναλλακτική απασχόληση όσων επιλέξουν να μην συμμετάσχουν στην εργασία μας; (γ) ενημερώνουμε τους κηδεμόνες έγκαιρα ώστε να προβάλλουν τις ενδεχόμενες αντιρρήσεις τους; (δ) με ποιον τρόπο διασφαλίζουμε ότι η απόφαση των μαθητών δεν θα επηρεασθεί από την εξουσία που ασκούμε πάνω τους ή το φόβο ενδεχόμενης δυσμενούς βαθμολογικής αντιμετώπισης; (ε) πως προστατεύουμε την ανωνυμία των μαθητών κατά τη διεξαγωγή της έρευνας; καί άλλα.

Και επειδή τα παραπάνω είναι ίσως πολύ θεωρητικά, ας εξετάσουμε κι ένα πρακτικό παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι η διευθύντρια ενός σχολείου, ή ο προιστάμενος κάποιας διεύθυνσης, στα πλαίσια των δικών τους σπουδών στην εθνογραφία ή την κοινωνιολογία αποφασίσουν να εγκαταστήσουν μικρόφωνα σε ορισμένες τάξεις ή γραφεία καθηγητών. Ας υποθέσουμε και πως τα κίνητρά τους είναι καθαρά επιστημονικά, και ότι δεν υπάρχει πρόθεση διοικητικού ελέγχου. Μπορούν να το κάνουν αυτό αυθαίρετα με το σκεπτικό πως "δεν είναι ΝΑΣΑ το σχολείο" για να προστατεύεται από απόρρητο; Αν αιτηθούν την άδεια των υφισταμένων τους, τίθεται θέμα ασυμβίβαστου μεταξύ του διοικητικού τους ρόλου και της εξυπηρέτησης που ζητούν; Η επίκληση αναγκών της 'πανεπιστημιακης εργασίας' αρκεί από μόνη της για να δώσουμε το ελεύθερο;

Στα περισσότερα πανεπιστήμια υπάρχουν κώδικες δεοντολογικής συμπεριφοράς που ρυθμίζουν τα θέματα αυτά. 'Oπως δείχνει αυτό το σχεδιάγραμμα, οι φοιτητές του Καίμπριτζ, που είναι οι περισσότεροι τουλάχιστον εξ ίσου καλοί επιστήμονες με τους φοιτητές του ΕΑΠ, για να διεξάγουν έρευνα με τη συμμετοχή ανηλίκων πρέπει να λάβουν έγκριση από την πανεπιστημιακή επιτροπή δεοντολογίας (δεν αρκεί η άδεια από τον πρόεδρο του τμήματος). Στο ΕΑΠ τι προβλέπεται; Και αν δεν υπάρχουν επαρκείς μηχανισμοί εποπτείας, δεν έχει δικαίωμα (και υποχρέωση) η υπηρεσία να ελέγξει τη σοβαρότητα όσων αυτοχαρακτηρίζονται ερευνητές;

[PDE ads]

[solil]

Κατ' εμέ, ευσταθούν και οι δυο απόψεις (από τη μια ότι μπορεί να είναι αντιδεοντολογικό-παράνομο κι από την άλλη ότι το σχολείο "δεν είναι NASA"). Όσον αφορά στη δική μου περίπτωση, έχοντας υπόψη όσα αναφέρει ο/η surviving innovation, έπραξα τα ακόλουθα, με την σειρά που παραθέτονται:

1. Ενημέρωση υπεύθυνου της τάξης και διευθυντή σχολείου (και οι δύο δεν είχαν καμία αντίρρηση)
2. Ενημέρωση προϊσταμένου (καθ'όλα συνεργάσιμος)
3. Ενημέρωση των παιδιών (όχι "ΘΑ κάνουμε αυτό κι αυτό", αλλά "Έχω αυτή την ιδέα, θέλετε να το κάνουμε; Εγώ θέλω να το κάνω για αυτόν κι αυτόν το λόγο, ΌΠΟΙΟΣ θέλει κι ΑΝ θέλει συμμετέχει. ΔΕΝ είναι υποχρεωτικό και ΔΕΝ θα βαθμολογηθεί κανείς". Σημειωτέον, όλα ξετρελάθηκαν με την ιδέα.)
4. Ενημέρωση γονέων για το τι πρόκειται να γίνει και για ποιον ακριβώς λόγο. Οι γονείς που ήθελαν να συμμετέχουν τα παιδιά τους (όλοι δηλαδή) υπέγραψαν σχετική υπεύθυνη δήλωση.
5. Έπειτα από την έγκριση μαθητών, γονέων, συλλόγου διδασκόντων και προϊσταμένου, εστάλη στο αρμόδιο τμήμα του Υπουργείου αίτηση για χορήγηση άδειας ηχογράφησης, στην οποία αναφέρονταν όλες οι σχετικές πληροφορίες, με έμφαση μάλιστα στο ότι κανένα προσωπικό δεδομένο μαθητή δε θα χρησιμοποιηθεί ή δημοσιευθεί.

Αναφορικά με τα ερωτήματα που θέτει ο/η συνάδελφος, έχω να πω ότι στην περίπτωσή μου:
α) φυσικά και δόθηκε το δικαίωμα στους μαθητές να μην ηχογραφηθούν,
β) σε συνεργασία με συνάδελφο, είχε προβλεφθεί εναλλακτική απασχόληση όσων τυχόν επέλεγαν να μην συμμετάσχουν, αν και όλοι τελικά ήθελαν να πάρουν μέρος,
γ) όπως είπα παραπάνω, οι κηδεμόνες είχαν όλοι ενημερωθεί εγκαίρως,
δ) η διαχείριση του ψυχολογικού κλίματος της τάξης την ώρα που ηχογραφείται είναι ζήτημα υποκειμενικό - για τους δικούς μου μαθητές (γιατί για αυτούς επρόκειτο), σίγουρα δεν θα υπήρχαν προβλήματα όπως αυτά που αναφέρονται, και σε περίπτωση που αντιλαμβανόμουν κάτι εκείνη την ώρα, θα ήξερα πώς να το αντιμετωπίσω, δεδομένου ότι γνωρίζω τις προσωπικότητές τους, και
ε) προκειμένου να προστατευθεί η ανωνυμία τους, θα χρησιμοποιούσαμε "fake identities" (π.χ. τη Μαρία θα τη λέγαμε "Sarah"), κάτι που άρεσε ιδιαίτερα στα παιδιά γιατί το είδαν ως παιχνίδι.

Η αίτηση στο Υπουργείο απορρίφθηκε σε εντονότατο ύφος "για λόγους δεοντολογίας και κανόνων χρήσης προσωπικών δεδομένων ανηλίκων". Όλοι πέσαμε από τα σύννεφα, καθώς δεν περιμέναμε τέτοια απάντηση εφόσον είχαμε πράξει τα δέοντα, ιδίως ο προϊστάμενος που (μάταια) έκανε ό,τι μπορούσε για να αρθεί η απόφαση. Τώρα, αν ήταν ορθή ή όχι η απόφαση, το αφήνω στους γνωρίζοντες περί νομοθεσίας. Το ζήτημα είναι τι κάνει το ΕΑΠ για να είναι νόμιμες οι εργασίες που απαιτεί από τους φοιτητές του.

Όσον αφορά στους μηχανισμούς εποπτείας, ειλικρινά δεν έχω ιδέα τι προβλέπει το ΕΑΠ (ή εάν προβλέπει καν). Δεν είχαμε καμία ενημέρωση πάνω στο θέμα και σε σχετική δική μου ερώτηση προς την υπεύθυνη καθηγήτρια, η απάντηση ήταν "I don't think you'll have any problems". Κι όμως... Γενικά, κάτι δεν πάει καλά.

Με βάση αυτό αλλά κι άλλα χειρότερα περιστατικά που μου έχουν τύχει στη θητεία μου στα τρία πανεπιστήμια της χώρας (ΑΠΘ ως φοιτήτρια, Καποδιστριακό ως επιστ. συνεργάτις και ΕΑΠ ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια), έχω να πω ότι αρχίζω να δίνω όλο και περισσότερο δίκιο σ' αυτούς που λένε ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της ελληνικής εκπαίδευσης...   

[AnnaH]

Εγώ το τελείωσα την προηγούμενη χρονιά. Συμφωνώ με τη Μαργαρίτα - θέλει χρόνο και είναι αρκετά δύσκολο, πιστεύω όμως ότι αξίζει τον κόπο!

[KATERINAF]

Καλησπέρα σε όλους!πρωτοετής κ εγώ στο εαπ και ακομη τα έχω χαμένα.Ο καιρός περνά κ δεν έχω καταθέσει τα χαρτιά μου.μπορεί κάποιος να με βοηθήσει για το ποια ενότητα να επιλέξω αρχικά από ΕΛΠ και να με κατατοπίσει για το που θα βρω τισ αιτήσεις εγγραφής στη σχολή?ευχαριστώ

[PDE ads]

[vasp]

Καλησπέρα σε όλους!πρωτοετής κ εγώ στο εαπ και ακομη τα έχω χαμένα.Ο καιρός περνά κ δεν έχω καταθέσει τα χαρτιά μου.μπορεί κάποιος να με βοηθήσει για το ποια ενότητα να επιλέξω αρχικά από ΕΛΠ και να με κατατοπίσει για το που θα βρω τισ αιτήσεις εγγραφής στη σχολή?ευχαριστώ

Για τη διαδικασία εγγραφής έχουν βγάλει ανακοίνωση...Για περισσότερες πληροφορίες να τους τηλεφωνήσεις! Όσο για το ποια ενότητα να διαλέξεις, γνώμη μου την πιο εύκολη(με τα δικά σου δεδομένα) για να δεις τι παίζει.

[surviving innovation]

Πολλά σάπια υπάρχουν στην Ελληνική εκπαίδευση - σκοπός είναι να διατηρείς εσύ την ηθική σου ακεραιότητα.

Επί της ουσίας, εντυπωσιάσθηκα από την επιμέλεια με την οποία χειρίσθηκες το θέμα αυτό. Η χρήση ψευδωνύμων, ιδιαίτερα, ήταν μια έξυπνη ιδέα. Ωστόσο, παραμένουν ασαφή ορισμένα ζητήματα:

Πρώτον, δεν είναι ξεκάθαρο γιατί κρίνεται απαραίτητη η μαγνητοφώνηση του μαθήματος. Υποθέτω πως αυτό ξεκινά από έλλειψη εμπιστοσύνης του ΕΑΠ προς τους φοιτητές του, επειδή δηλαδή θέλουν εγγυήσεις ότι πραγματοποιήθηκε η διδασκαλία που περιγράφεται στις εργασίες. Επειδή όμως έχει συμβεί στο παρελθόν πανεπιστημιακοί να συλλέγουν δεδομένα δι’ αντιπροσώπου για δικούς τους άδηλους σκοπούς, είναι νομίζω λογικό να τηρούνται κάποιες επιφυλάξεις, ειδικά όταν υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ του αιτήματος και του εκπεφρασμένου σκοπού. Και αυτό μας φέρνει  στο δεύτερο ζήτημα.

Εφόσον η εργασία και η μαγνητοφώνηση αποσκοπούν στην αξιολόγηση μιας δειγματικής διδασκαλίας, προξενεί εντύπωση γιατί δεν επιλέγονται κάποιος άλλος, λιγότερο παρεμβατικός, τρόπος αξιολόγησης όπως λ.χ. ένα ανώνυμο ερωτηματολόγιο. Από αυτά που έγραψες, δεν είναι σαφές με ποιον τρόπο θα χρησιμοποιήσεις τα δεδομένα και αν σου είναι απαραίτητο να έχεις από-μαγνητοφωνημένο κείμενο για να αξιολογήσεις το μάθημα. Φαίνεται δηλαδή πως το αίτημα για μαγνητοφώνηση είναι δυσανάλογο προς τον επιδιωκόμενο σκοπό.

Το σημαντικότερο πάντως ζήτημα αφορά στο τι θα απογίνουν τα δεδομένα μετά το πέρας της εργασίας σου. Χωρίς να θέλω να γίνω άδικος απέναντί σου, υποθέτω πως είναι κάτι που δεν το έχεις σκεφθεί πέρα από το προφανές, ότι δηλαδή θα τα στείλεις στον διδάσκοντα / τη διδάσκουσα. Πως όμως θα διασφαλισθεί ότι το άτομο αυτό δεν θα χρησιμοποιήσει τα δεδομένα κατά τρόπους που δεν έχουν εγκριθεί, όπως λ.χ. να ανεβάσει το κείμενο σε μια ιστοσελίδα με «υποδειγματικά μαθήματα που υλοποιήθηκαν υπό την επίβλεψή μου», «λάθη που πρέπει να αποφεύγετε στη διδασκαλία» ή ακόμη και «γιατί το δημόσιο σχολείο δε μπορεί να διδάξει Αγγλικά»; Η κατάσταση αυτή περιπλέκεται από το ότι οι ΣΕΠ εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και μπορεί σε μερικά χρόνια να βρεθούν σε χώρους που δεν ελέγχονται από το υπουργείο, με αποτέλεσμα τα ενδεχόμενα αυτά να μη μπορούν να ελεγχθούν διοικητικά.

Στο μικροεπίπεδο της εργασίας σου, οι καλές σου προθέσεις –για τις οποίες δεν έχω λόγο να αμφιβάλλω- αποτελούν επαρκή διασφάλιση για τη δεοντολογική θωράκιση της εργασίας. Αν όμως δεις το ζήτημα ευρύτερα, θα συμφωνήσεις πιστεύω ότι είναι εγγενώς προβληματική η αξίωση του ΕΑΠ να έχει πρόσβαση στα σχολεία μας όταν δεν έχει σαφή δεοντολογική πολιτική, όταν στερείται μηχανισμών εποπτείας της έρευνας και όταν δε διδάσκει καν μεθοδολογία έρευνας, ώστε να ευαισθητοποιηθούν τουλάχιστον οι φοιτητές του στα ζητήματα αυτά. Όταν όπως είπαμε υπάρχουν πολλά σάπια στο χώρο μας, καλό είναι να είμαστε επιφυλακτικοί.

[giannispolo]

Ξέρεις κανείς αν δέχονται το πτυχίο ΦΠΨ για μεταπτυχιακό στις Σπουδές στην Εκπαίδευση γιατί από τις προυποθέσεις δε φαίνεται καθαρά;
Αναγνωρίζεται από ΑΣΕΠ;

Σιγά μη δέχονται το πτυχίο του ΦΠΨ, εδώ δε δέχονται την παιδαγωγική επάρκεια της ΑΣΠΑΙΤΕ.

[solil]

Αγαπητέ/ή surviving innovation,

όχι μόνο θα συμφωνήσω σε όλα όσα λες, αλλά, αν η συνομιλία μας αυτή ήταν ιδιωτική, θα έλεγα και άλλα χειρότερα για τα σάπια της ελληνικής εκπαίδευσης.

Σε θεωρητικό επίπεδο, η μαγνητοφώνηση του μαθήματος είναι επιβεβλημένη, όχι μόνο για την τελική αξιολόγηση της εργασίας σου, αλλά και για άλλους λόγους (για παράδειγμα, για να αυτοαξιολογηθείς ή για να "αποδείξεις" στο διδάσκοντά σου ότι μπορείς όντως να εφαρμόσεις τη θεωρία). Θα ξέρεις, ασφαλώς, ότι στα αντίστοιχα μεταπτυχιακά (και προπτυχιακά) προγράμματα πανεπιστημίων του εξωτερικού, η μαγνητοφώνηση (και η βιντεοσκόπηση) μαθημάτων είναι κοινή πρακτική. Φυσικά και τίθεται θέμα εμπιστοσύνης στους φοιτητές και, εν μέρει, είναι λογικό κι αναμενόμενο.

Φυσικά, στα πανεπιστήμια του εξωτερικού (φαντάζομαι ότι) υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας του απορρήτου και των πνευματικών δικαιωμάτων.   

Στα ελληνικά πανεπιστήμια, όμως, γνωρίζουμε όλοι τι γίνεται. Και ναι, κανείς δε ξέρει ποια θα είναι η μοίρα της εργασίας του (και, εν προκειμένω, του CD με τη μαγνητοφώνηση). Θα καταλήξει στο ντουλάπι; Θα καταστραφεί; Θα ενσωματωθεί (χωρίς εννοείται την έγκρισή του συγγραφέα της και όσων μετέχουν στη μαγνητοφώνηση) στην εισήγηση κάποιου σε ένα συνέδριο ή, άραγε, θα δημοσιευθεί οπουδήποτε με την υπογραφή κάποιου άλλου; Δεν είναι και λίγα τα περιστατικά που έχουμε όλοι κατά καιρούς ακούσει για "οικειοποίηση" από "τρίτους" πνευματικού έργου φοιτητή στα διάφορα πανεπιστήμια της χώρας μας.
 

Όσοι υποβάλλουμε τους εαυτούς μας σε αυτή τη διαδικασία, τα γνωρίζουμε όλα αυτά. Και συνειδητά μπαίνουμε στο χορό. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι δικό μας - δε θα φταίμε εμείς αν δημοσιοποιηθούν τα προσωπικά δεδομένα των ανηλίκων που αναφέρουμε στην εργασία μας. Αυτό αποτελεί ευθύνη του κρατικού πανεπιστημίου στο οποίο φοιτούμε και στο οποίο de facto και de jure ανήκει οποιαδήποτε εργασία μας. Και η σωστή και νόμιμη λειτουργία του πανεπιστημίου αυτού αποτελεί ευθύνη του κράτους.

Αντί, λοιπόν, να αρνηθεί το ΥΠΕΠΘ σε μένα τη μαγνητοφώνηση της τάξης μου, ας πράξει τα δέοντα ώστε να διασφαλίσει τη νομιμότητά της. Ή, έστω, μέχρι να το κάνει αυτό, ας απογορεύσει στα πανεπιστήμια να απαιτούν τέτοιου είδους εργασίες από τους φοιτητές τους, όταν και όπου τίθεται θέμα "φόβου" ή "υποψίας" δημοσιοποίησής προσωπικών δεδομένων ανηλίκων.

Επιτέλους, είναι καιρός να αναλάβουν την ευθύνη τους για την απαξίωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας μας (και όλων των υπόλοιπων βαθμίδων, εννοείται).

[edipmet]

το MEd το κατεθεσε κανεις στον ασεπ για την προσαυξηση στους διαγωνισμους σαν μεταπτυχιακο στα παιδαγωγικα;

[surviving innovation]

Αντί, λοιπόν, να αρνηθεί το ΥΠΕΠΘ σε μένα τη μαγνητοφώνηση της τάξης μου, ας πράξει τα δέοντα ώστε να διασφαλίσει τη νομιμότητά της. Ή, έστω, μέχρι να το κάνει αυτό, ας απογορεύσει στα πανεπιστήμια να απαιτούν τέτοιου είδους εργασίες [...]  Επιτέλους, είναι καιρός να αναλάβουν την ευθύνη τους.

Δε μπορώ παρά να συμφωνήσω.

Μια πολύ καλή σύνοψη του συμπεράσματος στο οποίο μάλλον καταλήγουμε δίνεται στο Research Methods in Applied Linguistics (Dornyei, 2007, σελ. 71) όπου αναφέρεται: "My personal conclusion about research ethics is that it should be taken more seriously than many researchers do, and at the same time it should be taken less seriously than most legislators do."

[anglo]

can somebody tell me if the projects and hand-ins at the open uni could be written in English... i prefer English because it's my native language... i think i would have difficulty if i had to do it in greek

[solil]

can somebody tell me if the projects and hand-ins at the open uni could be written in English... i prefer English because it's my native language... i think i would have difficulty if i had to do it in greek

Dear anglo,

At the post-graduate course for English teachers (MA in TESOL), everything (tuition, corpora, assignments etc.) is in English. I have no idea what's the case in courses in other areas, but I guess they're in Greek. You could call them yourself and ask them for more information about the course you are interested in. You may have a look at their site, which is www.eap.gr.

[dana73]

αν κάποιος απο σας γνωρίζει αν γίνονται μεταγραφές πχ από τμήμα της αθήνας σε τμήμα της πατρας στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα παρακαλώ πολύ να με ενημερώσει για την διαδικασια. ευχαριστώ πολύ

[mpdi]

΄Μάλλον  θα  μιλάς  για  τις  ΟΣΣ  δηλ  για  τις  συναντίσεις  που  γίνονται  μέσα  στην  χρονιά  απο  ότι  ξέρω  γιατί  τελειώνω  φέτος  το  μεταπτυχιακό  γίνεται  αρκεί  να  απευθυνθείς  πρώτα  στην  γραμματεία  του  προγράμματος  που  παρακολουθείς  και  να  γίνονται  συνάντησεις  στην  πόλη  που  θέλεις  να  πας .