Λάθη στη χρήση της γλώσσας μας

[apri]

Καρχαρία, δεν είμαι καθόλου υπερβολική. Το θέμα που συζητάμε είναι ο ορισμός του γλωσσικού ρατσισμού.

Πηγή του εκάστοτε ρατσισμού είναι ακριβώς αυτό που λες, ότι κάποιοι άνθρωποι δεν είναι εξοικειωμένοι με τη διαφορετική ταυτότητα κάποιων άλλων (φυλετική, εθνική, θρησκευτική, γλωσσική κλπ) και είτε τους φοβούνται είτε τους φέρονται σαν να είναι λιγότεροι σημαντικοί ή ακόμα και κατώτεροι από αυτούς. Και ρατσιστική συμπεριφορά δεν είναι μόνο το να ασκείς βία σε κάποιους, αλλά και το να αναπαράγεις τα στερεότυπα του ρατσισμού.

[PDE ads]

[Landau]

Η ιστορία με τα ανέκδοτα είναι εντελώς διαφορετική και είναι υπερβολή να την συνδέουμε με ρατσισμό. Δηλαδή όταν π.χ. πόντιοι λένε ανέκδοτα για τους εαυτούς τους και αυτοσαρκάζονται, είναι.. αυτο-ρατσιστές; Παίζει ρόλο και ο τρόπος που λες ένα ανέκδοτο.

[apri]

Μην ξεχνάς ότι, όταν αυτοσαρκάζεσαι, το κάνεις για να προλάβεις τα μειωτικά σχόλια των άλλων. Επίσης, σε όλο τον κόσμο χαρακτηριστικό στους ανθρώπους που πέφτουν θύματα ρατσισμού είναι ότι τις περισσότερες φορές και αυτοί υιοθετούν αρνητική στάση για την ταυτότητά τους, αφού ακούνε όλους τους άλλους γύρω τους να τους συμπεριφέρονται αρνητικά.

Αυτό που προσπαθώ να κάνω δεν είναι να κατηγορήσω τον ένα ή τον άλλο εδώ μέσα υπονοώντας ότι είναι ρατσιστής. Προσπαθώ να σας πω ότι υπάρχουν και μορφές ρατσισμού μη στιγματισμένες και μη συνειδητές στους πολλούς που κάνουν όμως την ίδια και χειρότερη δουλειά από τον άμεσο ρατσισμό. Μια από τις λιγότερο εμφανείς στους περισσότερους μορφές ρατσισμού είναι ο γλωσσικός ρατσισμός, τον οποίο τουλάχιστον οι φιλόλογοι θα έπρεπε να τον καταπολεμούν και όχι να τον αποδέχονται ως  κάτι ασήμαντο.

[Landau]

Ίσως να έχεις ένα δίκιο σε αυτά.. αλλά μην ξεχνάς ότι είμαστε άνθρωποι και στη φύση μας είναι πολλά από αυτά. Το να πειράξουμε κάποιον επειδή μιλάει διαφορετικά, είναι φυσιολογικό (σε κάποια πλαίσια βέβαια). Το θέμα είναι κατά πόσο γίνεται καλοπροαίρετα ή όχι. Μην ακρωτηριάζουμε τη φύση μας στο όνομα του "μη-ρατσισμού", γιατί θα φτάσουμε σε ακραίες περιπτώσεις λογοκρισίας (για να μην πω κάτι άλλο). Τώρα θυμήθηκα (λίγο άσχετο) την περίπτωση με το λεξικό του Μπαμπινιώτη και το θόρυβο που έγινε με τα λήματα "βούλγαρος" και "πόντιος". Δυστυχώς σε εκείνη την περίπτωση ο φανατισμός και η άγνοια νίκησαν τη λογική και ανάγκασαν να γίνουν αλλαγές σε λεξικό..!

[PDE ads]

[apri]

Το θέμα δεν είναι ότι πειράζουμε απλώς κάποιον που μιλάει διαφορετικά, αλλά ότι με τη στάση μας του περνάμε το μήνυμα ότι η γλώσσα που μιλάει είναι άξια πειράγματος, χλευασμού, περιφρόνησης κλπ. Στην πραγματικότητα εμείς είμαστε που προσπαθούμε να τον λογοκρίνουμε. Ακόμα κι αν τη βαφτίσουμε "φυσική" την αντίδρασή μας, δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να τη βελτιώσουμε, γιατί δήθεν περιορίζουμε τη φύση μας. Αν ήταν έτσι, δεν θα έπρεπε να υπάρχουν και νόμοι, για να μη θίγεται η ελευθερία κανενός.

Η ιστορία με το λεξικό του Μπαμπινιώτη είναι διαφορετική. Εκεί μιλάμε για καταγραφή ενός ρατσιστικού χαρακτηρισμού, όπως θα γινόταν σε οποιαδήποτε κοινωνιολογική μελέτη (αν και μεταξύ μας θεωρώ ότι η μειωτική χρήση του "βούλγαρος" δεν είναι τόσο ευρεία, για να μπει στο κύριο λήμμα της λέξης). Παράλογος είναι ο ρατσισμός, όχι η καταγραφή του, οπότε διαφωνώ με τον ντόρο που έγινε τότε.

[MARKOS]

λιγα λογια για τις ξανθες. Ειναι η .... "αδυναμια" μου !!!!

[Landau]

λιγα λογια για τις ξανθες. Ειναι η .... "αδυναμια" μου !!!!

Περί ορέξεως.. αλλά βρες μου εσύ μία, έστω μία.. που να συγκρίνεται με τη μελαχρινή Bellucci. Σε προκαλώ δημόσια!

[karxarias29]

Xμμμμμ, κύριε, κύριε, να πω εγώ μία;... Claudia Schiffer!!! Λες να νοιαζόταν ιδιαίτερα και η μια και η άλλη για το αν υπήρχαν ανέκδοτα σε βάρος τους; 

[MARKOS]

η δικη μου και ξανθια ειναι και καλυτερη απο Claudia Schiffer & Bellucci !!

αλλα τα ανεκδοτα περι ξανθων, ποντιων κλπ κλπ θεωρω οτι ειναι εν μερη και ρατσιστικα.

[Maro]

Νομιζω οτι αυτο που χρειαζεται ειναι η μεγαλυτερη επαφη και τριβη των παιδιων στο μαθημα της γλωσσας με κειμενα που αναδεικνυουν τις διαφορετικες χρησεις της γλωσσας σε διαφορετικες περιστασεις επικοινωνιας(επισημη εκδοχη ,καθομιλουμενη-της οικειοτητας,τοπικες διαλεκτοι κτλ).
Αλλιως μιλαμε σε μια επισημη-τυπικη περισταση (αν πεις,ας πουμε, απευθυνομενη /ος στο διευθυντη σου "κυριε διευθυντη" ακουγεται καπως ) και αλλιως στην καθημερινη επαφη με τους οικειους.
Πρεπει να ειμαστε προσεκτικοι στις περιπτωσεις που κρινουμε απαραιτητο να διορθωσουμε κατι,με ενσυναισθηση και τακτ πετυχαινουμε περισσοτερα κατα τη γνωμη μου.
Εμενα παντως με ενοχλει στο θεμα της γλωσσας το οτι πολλα ουσιαστικα δεν εχουν αμιγως θηλυκη καταληξη και "δανειζονται" απο το αρσενικο.

[bikini]

Εμενα παντως με ενοχλει στο θεμα της γλωσσας το οτι πολλα ουσιαστικα δεν εχουν αμιγως θηλυκη καταληξη και "δανειζονται" απο το αρσενικο.

Σε ενοχλεί, π.χ., το ουσιαστικό η ψήφος (θηλυκό με κατάληξη αρσενικού) ή η ψήφος (που πάρα πολλοί το λένε ο ψήφος;  );

[maryvas]

Είμαι από την Πελ/νησο και έμεινα 7 χρονια στη Θεσσαλονικη.
που να με ακουσετε να το λέω!!!
Πάντως στη σχολή ειχαμε μια εξαίρετη γλωσσολόγο που είχε την μανία να καταγράφει οποιοδήποτε ιδίωμα ειχαν ή γνωριζαν οι φοιτητες της και να κραταει αρχειο. Μας ζητουσε ακομη και να την ενημερωνουμε για οποιαδήποτε νέα αργκο κυκλοφορούσε. Μας εμαθε να αγαπάμε και να εκτιμαμε τους ιδιωματισμούς και τις τοπικές διαλέκτους και επέμενε οτι τα "καθαροτερα" ελληνικά βρισκονται κρυμμένα μεσα σε αυτές. Οι διάλεκτοι λένε ολόκληρη την ιστορία ενός τόπου΄όπως και οι ιδιόλεκτοι λένε την ιστορία ενός ατόμου.

Ο αδελφός μου αφού σπούδασε και αυτός Θεσσαλονικη, δούλεψε για δύο χρόνια στην Κρητη. Εκει να δειτε μπέρδεμα. 

εγω ειμαι απο κρητη κ σπουδαζα θεσσαλονικη. ενας φιλος μου αθηναιος μου ελεγε οτι ειχα μπασταρδεμενη προφορα.
"σπουδαζεις αθηνα?
η απαντηση μου "οϊ (αντι για οχι) θεσσαλονικη" με λ βαρυ 

[yotar]

Πριν λίγο "ανακάλυψα" αυτό το θέμα και το διάβασα μονοκοπανιά! Είναι πολλά αυτά που ήθελα να σχολιάσω καθώς διάβαζα, αλλά τα περισσότερα τα ξέχασα...
Ξεκινάω λοιπόν απ΄τα πιο πρόσφατα:

Xμμμμμ, κύριε, κύριε, να πω εγώ μία;... Claudia Schiffer!!! Λες να νοιαζόταν ιδιαίτερα και η μια και η άλλη για το αν υπήρχαν ανέκδοτα σε βάρος τους; 

Ε, όχι και να συγκρίνω την Claudia Schiffer με τη Monica Bellucci!!!! (ξεκίνησα, όπως βλέπετε, από τα σημαντικότερα και τα αμιγώς επιστημονικά  ) Προσωπικά η πρώτη δε μου λέει απολύτως τίποτε! Και κακά τα ψέμματα (αν και δεν είμαι άντρας...) θεωρώ ότι η Monica είναι απλά θεα - δύσκολο να συγκριθεί οποιαδηποτε μαζί της! Από τις ξανθές πάντως θα ξεχώριζα τη Sharon Stone, τη Michelle Pfeiffer και την Kate Blanchet 

Σχετικά με τους ιδιωματικούς τύπους τώρα, πιστεύω ότι είναι θέμα χρόνου να εκλείψουν - και  εξηγούμαι:
Ήδη στις περισσότερες περιοχές οι νεότεροι χρησιμοποιούν όλο και λιγότερο το ιδίωμα της περιοχής που μεγάλωσαν. Δίνω ένα προσωπικό παράδειγμα: χωρίς να έχω καταγωγή από την περιοχή, έζησα αρκετά από τα παιδικά μου χρόνια στην Κοζάνη. Θυμάμαι λοιπόν ότι τότε (αρχές - μέσα δεκαετίας ΄80) τα περισσότερα παιδάκια είχαν πολύ έντονη προφορά καθώς και την...τάση να καταπίνουν τα φωνήεντα
Αντίθετα, τα τελευταία 5 χρόνια που ζω και πάλι στην περιοχή, μετά από απουσία αρκετών ετών, δεν έχω ακούσει ούτε ένα παιδάκι να μιλάει με προφορά!
Γιατί συμβαίνει αυτό; Προσωπικά το αποδίδω(κυρίως) στο γεγονός ότι, καλώς ή κακώς, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, στην εποχή μας όλα τα πιτσιρίκια, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους, έχουν την ίδια πρόσβαση στην τηλεόραση και τα προγράμματά της - και (δυστυχώς) περνούν αρκετές ώρες καθημερινά μπροστά από το "χαζοκούτι", κάτι που έχει άμεση επίδραση στη γλώσσα που χρησιμοποιούν ( είναι κοινό μυστικό  ότι η τηλεόραση δημιουργεί πρότυπα μίμησης...)
Εννοείται βέβαια ότι και η γενιά μου, δηλ. η γενιά των γονιών τους, στην πλειοψηφία της έχει σπουδάσει σε κάποια μεγάλη πολή, που σημαίνει ότι, έστω και από κόμπλεξ, έχει αποβάλει την τοπική προφορά και μάλλον συνειδητά αποφεύγει να τη μεταδώσει στα παιδιά της, οπότε κι αυτό έχει παίξει το ρόλο του...

Να ξεκαθαρίσω εδώ πως όταν λέω ότι είναι θέμα χρόνου να εκλείψουν τα ιδιώματα, δε σημαίνει ότι χαίρομαι γι΄αυτό! Ίσα - ίσα θεωρώ μάλλον κομπλεξική την αντιμετώπιση του θέματος από τους περισσότερους από μας. Γιατί δηλ. ο Σκοτσέζος να μιλάει υπερήφανος τα...ακατάληπτα αγγλικά του και ο

[yotar]

Εμενα παντως με ενοχλει στο θεμα της γλωσσας το οτι πολλα ουσιαστικα δεν εχουν αμιγως θηλυκη καταληξη και "δανειζονται" απο το αρσενικο.

Σε ενοχλεί, π.χ., το ουσιαστικό η ψήφος (θηλυκό με κατάληξη αρσενικού) ή η ψήφος (που πάρα πολλοί το λένε ο ψήφος;  );

Νομίζω ότι εννοεί πως κάποια ουσιαστικά που εκφράζουν ιδιότητα, επάγγελμα, αξίωμα κτλ. έχουν μεν κοινή κατάληξη για τα δύο γένη (π.χ. ο/η γιατρός, ο/η δήμαρχος) αλλά, ακριβώς επειδή στη συνείδηση των περισσότέρων (ειδικά των πιο ηλικιωμένων) οι ιδιότητες αυτές είναι άμεσα συνδεδεμένες με το αρσενικό, πολλές φορές ακούμε " η γιατρίνα", "η δημαρχίνα" κτλ.

Ένα πράγμα σαν τη γυναίκα του Κώστα που δεν τη λέγανε π.χ. Μαρία, αλλά...Κώσταινα, λες και η γυναίκα αυτή δεν έχει δική της υπόσταση και προσωπικότητα, αλλά ορίζεται μόνο μέσω της σχέσης της με τον άντρα της