Αρχαία Ελληνικά: Αδίδακτο κείμενο

[apri]

Ο συγγραφέας του άρθρου γράφει για τα συνδετικά επιρρήματα αυτό που είπες και για την προεξαγγελτική παράθεση, ότι μπορεί να θεωρηθούν σχόλια του συγγραφέα για τη σημασιολογική σύνδεση με την οποία συνδέονται οι εκφράσεις και, αν κατάλαβα καλά, ως προς αυτό είναι που διαφέρουν από τους απλούς συνδέσμους, ότι δηλαδή, τα συνδετικά επιρρήματα δείχνουν πώς παρουσιάζεται από τον συγγραφέα ένα γεγονός ή μια κατάσταση. 

O ομιλητής έχει διάφορα μέσα, για να εκφράσει το σχόλιο του σε μια πρόταση.
Αν θέλει να σχολιάσει ένα συγκεκριμένο σημείο, επιλέγει τις παρενθετικές προτάσεις.
Αν θέλει να σχολιάσει ολόκληρη πρόταση, τότε έχει στη διάθεσή του τις προεξαγγελτικές παραθέσεις και τα προτασιακά επιρρήματα (sentence adverbs).
Κι αν θέλει να σχολιάσει τη σχέση της πρότασης με το κείμενο που έχει προηγηθεί, έχει τα συνδετικά επιρρήματα (conjunctive adverbs). Δηλ. τα συνδετικά επιρρήματα εξασφαλίζουν τη συνοχή του κειμένου, γιατί δηλώνουν διάφορες λογικές σχέσεις μεταξύ των τμημάτων του κειμένου: αρίθμηση (πρώτον, δεύτερον, τέλος, κλπ), παραχώρηση-αντίθεση-ομοιότητα (παρ' όλα αυτά, ομοίως, αντιθέτως κλπ), προσθήκη (επιπροσθέτως, επίσης κλπ), συνέπεια (συνεπώς), παράδειγμα (για παράδειγμα) κλπ.

Οι απλοί σύνδεσμοι συνδέουν προτάσεις εντός μιας περιόδου. 

Περίεργο όμως που δεν αναφέρεται καθόλου το  τοὐναντίον.

Πρέπει να είναι σπάνια η χρήση του ως συνδετικού επιρρήματος. Όπως έγραφε και ο Sali, το "τουναντίον" κυρίως χρησιμεύει ως υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο και δευτερευόντως ως προεξαγγελτική παράθεση.
Ως συνδετικό επίρρημα πρέπει να είναι σπάνιο. Έχεις μια τάση να πέφτεις πάνω σε εξαιρέσεις.

[PDE ads]

[apri]

Και τώρα που το σκέφτομαι, ίσως επειδή το "τουναντίον" εκφράζει λογική σχέση (αντίθεση), είναι μια ιδιαίτερη προεξαγγελτική παράθεση που λειτουργεί και ως συνδετικό επίρρημα. Δηλ. και σχολιάζει αυτό που έπεται και συνδέει με αυτό που προηγείται.

[Dwrina]

Αν θέλει να σχολιάσει ολόκληρη πρόταση, τότε έχει στη διάθεσή του τις προεξαγγελτικές παραθέσεις και τα προτασιακά επιρρήματα (sentence adverbs).

 Βρήκα κάποιους ορισμούς  (an adverb or adverbial phrase that expresses a writer's or speaker's attitude to the content of the sentence in which it occurs (such as frankly, obviously ), or places the sentence in a particular context (such as technically, politically )”, “Some adverbs refer to a whole statement and not just a part of it. They are called sentence adverbs and they act as a comment, showing the attitude or opinion of the speaker or writer to a particular situation”, “ Whereas an adverb typically modifies the verb of a sentence, a sentence adverb is an adverb that appears usually at the beginning of a sentence and modifies the sentence as a whole.”) και κατάλαβα περί τίνος πρόκειται, αλλά δεν μου έρχεται στο μυαλό αυτή τη στιγμή κάτι από την α.ε., δεν μπορώ να θυμηθώ αν έχω συναντήσει επιρρήματα με τέτοια λειτουργία. Δηλαδή, στην ουσία αυτά τα επιρρήματα λειτουργούν ως παράθεση στο περιεχόμενο μιας πρότασης. Σίγουρα δεν έχω συντάξει ποτέ έτσι κάποιο επίρρημα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αποκλείεται και να το έχω συναντήσει. Αν έχεις κάποιο παράδειγμα...

[apri]

Στα νέα ελληνικά, προτασιακά επιρρήματα είναι: ευτυχώς, δυστυχώς, περιέργως, ειλικρινά, αλήθεια, βεβαίως, ασφαλώς, ίσως, φυσικά κλπ. Στα αρχαία ελληνικά πρέπει να ψάξουμε λέξεις με παρόμοια σημασία.

Βρήκα ένα παράδειγμα στα αρχαία:
 πάντες γὰρ μισοῦσιν οὐχ οὕτω τοὺς ἐξαμαρτάνοντας ὡς τοὺς ἐπιεικεῖς μὲν φήσαντας εἶναι μηδὲν δὲ τῶν τυχόντων διαφέροντας, εἰκότως (ΙΣΟΚΡ 1.48)
=φυσικά, όλοι μισούν όχι τόσο αυτούς που διαπράττουν αδικήματα όσο αυτούς που ισχυρίζονται ότι είναι δίκαιοι, ενώ δεν διαφέρουν καθόλου από τους τυχαίους.

[PDE ads]

[stam]

Πρόχειρα μου έρχεται στον νου το εἰκότως, στο τέλος της πρότασης συνήθως, με κόμμα πριν από αυτό

[apri]

Την ίδια σκέψη κάναμε.  Μόλις πρόσθετα σχετικό παράδειγμα πιο πάνω. 

[stam]

 ἡ δὲ ἡμετέρα ἀρχὴ χαλεπὴ δοκεῖ εἶναι, εἰκότως· (Θουκ. 1.77)

[stam]

πλήρης σύμπτωση!

[Sali]

Λυκούργ. κατὰ Λεωκρ., 3 ...ὥστε τὸν ἰδίᾳ κινδυνεύοντα καὶ ὑπὲρ τῶν κοινῶν ἀπεχθανόμενον οὐ φιλόπολιν, ἀλλὰ φιλοπράγμονα δοκεῖν εἶναι, οὐ δικαίως οὐδὲ συμφερόντως τῇ πόλει (= ὅπερ οὐ δίκαιόν ἐστι οὐδὲ συμφέρον τῇ πόλει). Με τα λόγια αυτά ο ρήτορας ασκεί κριτική στη στάση του κόσμου απέναντι στους καταγγέλλοντες.

[Dwrina]

Σας ευχαριστώ και πάλι!

[Dwrina]

Υπάρχει ένα ἀποδῶς, για το οποίο ο Λαμπαδάς γράφει «=δυσάρεστα». Ούτε το ἀποδῶς βρίσκω σε λεξικό (μόνο ἀποδὼς αντί ἀποδους) ούτε το χωρίο στο οποίο ανήκει,  καὶ αὐτὸς  Θεαίτητον προὔπεμψας, ὥστ’ οὐκ ἂν ἀποδῶς ἀναπαυοίμην. Βρήκα επίθετο ἄποδος = ἄπους, αλλά το επίρρημά του δεν θα έπρεπε να τονίζεται στην παραλήγουσα;

[Sali]

Πλάτ. Θεαίτ. 143 b Ἀλλὰ μὲν δὴ καὶ αὐτὸς μέχρι Ἐρινοῦ Θεαίτητον προύπεμψα, ὥστε οὐκ ἂν ἀηδῶς ἀναπαυοίμην.

Πού το βρήκανε το ἀποδῶς;

[Dwrina]

Μάλλον τυπογραφικό θα είναι, όπως και το προὔπεμψας. Εμ, έτσι πώς να βρεθεί στη google (όπως μου το έδωσες το έβγαλε); Άσε που δεν έβγαζε νόημα.

Σε ευχαριστώ πολύ!

[moagniko]

Καλησπέρα, μήπως μπορεί κάποιος να με διαφωτίσει σε σχέση με τους 3 βαθμούς του "πρώτος";
Η γραμματική Οικονόμου γράφει: Θ (πρό) - Σ πρότερος - Υ πρώτος.
Στο lexigram αναφέρεται: Θ πρώτος - Σ πρότερος - Υ πρώτιστος.