Αρχαία Ελληνικά: Αδίδακτο κείμενο

[Sali]

Kαλησπέρα σας... Θα ήθελα να μου πείτε τη γνώμη σας για τη θεματογραφία του Σαχπεκίδη ''Ελληνοεκδοτική''...Βασικά ήθελα να δω την θεματογραφία του Τζουγανάτου που λέτε ότι έχει πιο δύσκολα θέματα στο άγνωστο αλλά δεν υπάρχει στα βιβλιοπωλεία της περιοχής μου οπότε κατέληξα να πάρω του Σαχπεκίδη γιατί θεώρησα ότι είχε πιο δύσκολα κείμενα σε σχέση με τις υπόλοιπες που είδα... Ωστόσο, επειδή και πάλι εύκολα μου φαίνονται για τα παιδιά θα ήθελα να μου προτείνετε κάποια με δύσκολα θέματα και απαιτητικά...

Τη θεματογραφία του Σαχπεκίδη δεν την ξέρω. Εκτός όμως από τη θεματογραφία του Τζουγανάτου, που είναι όντως πολύ καλή (λυπηρό που δεν μπορείς να τη βρεις), υπάρχει η εξαιρετική τετράτομη θεματογραφία του Ανδρ. Καρατσώλη με θέματα από τον Θουκυδίδη, τον Πλάτωνα και τον Δημοσθένη (2 τόμοι), καθώς και από τον Λυσία, τον Ισοκράτη και τον Αισχίνη (2 τόμοι). Η επιλογή των κειμένων είναι πολύ καλή, με θέματα όντως απαιτητικά, αλλά τονίζω ότι η θεματογραφία απευθύνεται μόνο σε φιλολόγους και όχι σε μαθητές· δεν περιέχει δηλαδή πλήρη συντακτική ανάλυση και καθόλου γραμματικές επισημάνσεις (όπως και του Τζουγανάτου άλλωστε) ούτε καλύπτει το διδακτικό-παιδαγωγικό πεδίο με λεξιλόγια, ασκήσεις κ.λπ. Αλλά οι συντακτικές παρατηρήσεις - ενίοτε πρωτότυπες - είναι πολύ καλές, ενώ υπάρχει πραγματικά εξαιρετική μετάφραση σε όλα τα θέματα.

[PDE ads]

[MARKOS]

θεματογραφία Τζουγανάτου all time classic  Συμφωνώ πως είναι παρα πολύ καλή!
Κι όμως, υπάρχει. Μου κάνει εντύπωση που δεν μπορει να την βρει 

[kathrin_]

Σας ευχαριστώ πολύ... Τότε ίσως την παραγγείλω ηλεκτρονικά του Τζουγανάτου... Το μόνο που διαπίστωσα στη θεματογραφία του Σαχπεκίδη είναι ότι στη βιβλιογραφία γράφει ''Τζουγανάτος, Θεματογραφία της Αρχαίας ελληνικής γλώσσης, Αθήνα 1956''.. Θα μπορούσατε ενδεικτικά να μου πείτε κάποιο θέμα που υπάρχει στη θεματογραφία του Τζουγανάτου...;

[Sali]

Να την παραγγείλεις οπωσδήποτε. Έχω κι εγώ τη 14η έκδοση του 1956. Ο Τζουγανάτος περιλαμβάνει 210 θέματα, τα οποία σχολιάζει συντακτικώς, χωρίς όμως να έχει την πλήρη συντακτική ανάλυση που της μορφής που έχουμε συνηθίσει σε σύγχρονες θεματογραφίες. Το "κακό" είναι ότι μεταφράζει μόνο τα 65 από τα θέματα αυτά προσθέτοντας κάποιες γραμματικοσυντακτικές παρατηρήσεις χωρίς να τις απαντάει. Υπάρχει και ένα ακόμη μέρος με 40 "θέματα προς άσκησιν", τα οποία δεν σχολιάζει καθόλου (τα περισσότερα όμως τα έχει συμπεριλάβει σχολιασμένα στην παλαιότερη έκδοση της θεματογραφίας του). Παραμένει πάντα ένα εκ των ων ουκ άνευ βοήθημα.
Πάντως, δες πιο ζεστά και  τη θεματογραφία του Καρατσώλη.

Το νόημα της τελευταίας σου ερώτησης δεν το πολυκαταλαβαίνω. Ενδεικτικά, πάντως, θα σου αναφέρω το θέμα 151 (Πλάτωνος Μενέξενος, 240 c-e).

[PDE ads]

[kathrin_]

Σ' ευχαριστώ πολύ Sali!  Απλά ήθελα να δω από περιέργεια αν τυχόν υπάρχει στη θεματογραφία του Σαχπεκίδη, επειδή αναφέρει στη βιβλιογραφία του τη θεματογραφία του Τζουγανάτου... Αλλά απ'ότι είδα δεν υπάρχει... Όπως και να έχει σ'ευχαριστώ πολύ!!!

[moagniko]

Καλημέρα!
Γνωρίζουμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες, συνήθως, έλεγαν στην καθημερινότητά τους "χαίρε", "υγίαινε". Έλεγαν, επίσης, "Τα ωφέλιμα εργάζου!", "Εργάζου και ευτύχει!"...
Γνωρίζουμε κάποιες άλλες λέξεις ή φράσεις που έλεγαν στην καθημερινότητά τους αντίστοιχες με τις δικές μας "γεια σου", "τι κάνεις", "καλημέρα", "καληνύχτα" ή κάποιες ευχές ή κατάρες;
Ενδεικτικά, βρήκα αυτή την αρχαία ελληνική ευχή γενεθλίων: http://mythiki-anazitisi.blogspot.gr/2013/06/blog-post_29.html και αυτή την ευχή: http://irakleitos.blogspot.gr/2012/04/blog-post_17.html.
Ευχαριστώ πολύ εκ των προτέρων!

[kathrin_]

Καλησπέρα...
Στη μετατροπή Πλαγιου Λόγου σε ευθύ οι δευτερεύουσες προτάσεις διατηρούν την έγκλισή τους και το μόνο που μπορεί να αλλάξει είναι τo πρόσωπo;

[Sali]

Οι δευ/σες προτάσεις, όταν εκφέρονται με ευκτική του πλάγιου λόγου, οπωσδήποτε την μετατρέπουν στον ευθύ λόγο είτε σε απλή οριστική είτε σε υποτακτική (με ή χωρίς το αοριστολογικό ἂν) του αντίστοιχου χρόνου, ανάλογα με το είδος της πρότασης. Οι προτάσεις που στον ε.λ. έχουν αοριστολογικό ἂν + υποτακτ. (π.χ. οι χρονικοϋποθετικές ή οι αναφορικοϋποθετικές) ή οι υποθετ. προτάσεις που εισάγονται με το ἐάν, ἄν ἢν + υποτακτ, στον π.λ., όταν εξαρτηθούν από ρ. ιστορικού χρόνου και μεταβάλουν την έγκλιση σε ευκτική του πλαγίου λόγου, μεταβάλλουν αναγκαστικά και τον υποτακτικό εισαγωγικό σύνδεσμο. Μπορεί δηλ. στον π.λ. να έχεις εἰ + ευκτική του π.λ. και στον ε.λ. να αντιστοιχεί όχι μόνο σε εἰ + απλή οριστ. αλλά και σε ἐάν, ἄν, ἢν + υποτακτ. Ομοίως αν στον π.λ. έχεις ὅτε + ευκτ. του π.λ., στον ε.λ. μπορεί να αντιστοιχεί όχι μόνο σε ὅτε + απλή οριστ. αλλά και σε ὅταν + υποτακτ.
Φυσικά οι δευ/σες προτάσεις του π.λ. διατηρούν την έγκλισή τους στον ε.λ., όταν εξαρτώνται από αρκτικό χρόνο, αλλά ακόμη και όταν εξαρτώνται από ιστορικό χρόνο, αλλά διατηρούν την απλή οριστική ή την υποτακτ. (με ή χωρίς το αοριστολογικό ἂν) του ευθέος λόγου.
Και βέβαια είναι πιθανή μεταβολή στα πρόσωπα και σε επιρρήματα, κυρίως τοπικά ή χρονικά.

[kathrin_]

Σ'ευχαριστώ πολύ Sali...Τα γνωρίζω αυτά... Εξακολουθώ όμως να είμαι μπερδεμένη με μία παρατήρηση που βρίσκω στα συντακτικά... π.χ Στο study4exams :Οι δευτερεύουσες προτάσεις (εκτός από τις ειδικές και τις πλάγιες ερωτηματικές) του πλαγίου λόγου παραμένουν δευτερεύουσες προτάσεις στον ευθύ λόγο.
Διατηρούνται και στον ευθύ λόγο:
Παραδείγματα:
Οι δευτερεύουσες προτάσεις του πλαγίου λόγου (εκτός από τις ειδικές και τις πλάγιες ερωτηματικές).
Θηραμένης ἀντέκοπτε, λέγων ὅτι οὐκ εἰκὸς εἴη θανατοῦν, εἴ τις ἐτιμᾶτο ὑπὸ τοῦ δήμου. →
Οὐκ εἰκός ἐστι θανατοῦν, εἴ τις τιμᾶται ὑπὸ τοῦ δήμου.
Έχω κολλήσει... Όλες οι δευτερεύουσες...Ποιες δευτερεύουσες;

[Sali]

Kathrin_, στο προηγούμενο μήνυμά σου μιλούσες για τις εγκλίσεις στις δευ/σες προτάσεις, και γι' αυτό η απάντησή μου περιορίστηκε σ' αυτές.

Τώρα ρωτάς άλλο πράγμα, αν οι δευ/σες προτάσεις του π.λ. παραμένουν δευ/σες και στον ε.λ.

Η απάντηση είναι: Ναι, οι δευ/σες προτάσεις του πλαγίου λόγου παραμένουν δευ/σες και στον ευθύ λόγο.

Εξαιρούνται:

(α) Οι ειδικές προτάσεις του π.λ., οι οποίες στον ε.λ. γίνονται κύριες προτάσεις κρίσεως.

(β) Οι πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις του π.λ., οι οποίες στον ε.λ. γίνονται ευθείες ερωτηματικές προτάσεις.

Το παράδειγμα που παρέθεσες επιβεβαιώνει τα παραπάνω: η ειδική πρόταση έγινε κύρια πρόταση κρίσεως, ενώ η υποθετική παρέμεινε υποθετική στον ε.λ.

[kathrin_]

Ναι το ξέρω... Δεν είχα θέσει σωστά την ερώτηση μου... Επομένως και ευκτική να έχουμε, παραμένει...έτσι δεν είναι...; Σ'ευχαριστώ πάρα πολύ...

[Sali]

Ναι το ξέρω... Δεν είχα θέσει σωστά την ερώτηση μου... Επομένως και ευκτική να έχουμε, παραμένει...έτσι δεν είναι...; Σ'ευχαριστώ πάρα πολύ...

Το ερώτημά σου, όπως το έθεσες, δεν το καταλαβαίνω. Μπορείς να το διατυπώσεις πιο αναλυτικά;

[kathrin_]

Πρώτα απ'όλα να σου πω ότι δεν έχω κάποιο παράδειγμα να σου δώσω... και δεν ξέρω καν αν ισχύει... Έστω λοιπόν ότι έχουμε να μετατρέψουμε μια ειδική πρόταση στον ευθύ λόγο, η οποία συνοδεύεται από μία δευτερεύουσα τελική πρόταση που εκφέρεται με Ευκτική... η δευτερεύουσα τελική θα διατηρήσει την έγκλισή της ή θα πρέπει να τη μετατρέψουμε σε Υποτακτική;

[Dwrina]

Έστω λοιπόν ότι έχουμε να μετατρέψουμε μια ειδική πρόταση στον ευθύ λόγο, η οποία συνοδεύεται από μία δευτερεύουσα τελική πρόταση που εκφέρεται με Ευκτική... η δευτερεύουσα τελική θα διατηρήσει την έγκλισή της ή θα πρέπει να τη μετατρέψουμε σε Υποτακτική;
[/quote

Αν το ρήμα από το οποίο εξαρτάται η τελική στον ευθύ λόγο είναι αρκτικού χρόνου (δηλαδή το ρήμα της ειδικής, την οποία έχουμε μετατρέψει στον ευθύ λόγο σε κύρια πρόταση κρίσεως), τότε θα μετατρέψουμε την ευκτική σε υποτακτική, αν είναι ιστορικού χρόνου,  μπορεί να παραμείνει η ευκτική.