Νεοελληνική Γλώσσα: Λεξιλόγιο

[Iris_]

Βλέπω σε αρκετά κείμενα και γράφουν τυχόν προβλήματα, τυχόν συνέπειες κτλ.
Το σωστό δεν είναι τυχόντα προβλήματα, τυχούσες συνέπειες κ.ο.κ ;;;;;;

[PDE ads]

[fivo]

το τυχον λειτουργει επιρρηματικα = ισως . οι επιθετικες μτχς θα προσεδιδαν μονιμη ιδιοτητα στα ουσιαστικα. πιστευω οτι η γλωσσα, και δη η ελληνικη, απο μονη της βρισκει τον πιο συντομο και ευστοχο δρομο.

[Iris_]

Μπορεί κάποιος να μου εξηγήσει τη διαφορά ανάμεσα στην καταστολή και στην περιστολή της βίας ;
Στην καταστολή υπάρχει μέσα και η βία ενώ στην περιστολή η πρόληψη;

[MARKOS]

Απο το 2010 εχει να κινηθει το θεμα αυτό? !!! Τωρα βλεπω και την ερωτηση συναδελφισσας περι καταστολης-περιστολης!! 3 χρόνια κανεις μας δεν το ειδε?!!

Ας απαντησω ετσι, και για τους υπολοιπους που με την ευκαιρια αυτη θα το δουν.

περιστολή σημαινει περιορισμος,μειωση της εκτασης, της ποσότητας ή της εντασης
καταστολή = κατάπαυση, κατάπνιξη,

ας μας πουν και αλλοι συναδελφοι....

Να ρωτήσω τώρα: η λέξη "ξεθερμώ" τι σημαινει και απο του προέρχεται? 

[PDE ads]

[apri]

Να ρωτήσω τώρα: η λέξη "ξεθερμώ" τι σημαινει και απο του προέρχεται? 

Ξεπλένω με ζεστό νερό.
"Ξε-θερμώ ή ξε-θερμίζω" είναι το ρήμα. Υπάρχει σε κάποια ιδιώματα. Να υποθέσω ότι το λέτε στη Χίο;


Και μια και σε βλέπω σε σημασιολογικές αναζητήσεις, σου αφιερώνω το παρακάτω:
http://billpalamidas.blogspot.gr/2008_04_01_archive.html

[MARKOS]

Εύγε !!!! ... ευχαριστώ για το λινκ 
* ναι, το λεμε   

[MARKOS]

Οι λέξεις: "αυτοκίνητο", "ανόρθωση" πως ετυμολογούνται? και ειναι σωστες σημασιολογικά-εννοιλογικά με βαση την ετυμολογία τους? (ανόητη η ερωτηση, αλλα εχω μπερδευτεί λίγο)...

[apri]

Οι λέξεις: "αυτοκίνητο", "ανόρθωση" πως ετυμολογούνται? και ειναι σωστες σημασιολογικά-εννοιλογικά με βαση την ετυμολογία τους? (ανόητη η ερωτηση, αλλα εχω μπερδευτεί λίγο)...

Το "αυτοκίνητο" είναι σημασιολογικό δάνειο από τη γαλλική λέξη "automobile".
Προέρχεται από το "αυτός" (η αρχαιοελληνική οριστική αντωνυμία, που έχει την έννοια "ο ίδιος", "μόνος μου") και το "κινητός".
Το αυτοκίνητο είναι το όχημα που μπορεί να κινηθεί από μόνο του λόγω της μηχανής που διαθέτει.


Η "ανόρθωση" προέρχεται από την πρόθεση "ανά" και το ουσιαστικό "όρθωση".
Ανόρθωση είναι η επαναφορά σε όρθια θέση κάποιου πράγματος που έχει πέσει.

[MARKOS]

η ετυμολογια με την κυριολεκτικη σημασια δεν μου "εβγαιναν".....αφου ο ανθρωπος το κινει γιατι ειναι κατι που απο μόνο του κινειται?

στην ανόρθωση βλακωδως - οπως παντα εξαλλου- πηγε το μυαλο μου στο επιρρημα "ανω",  μα δε μου "κόλλαγε"

ΟΚ, σε ευχαριστώ 

[apri]

η ετυμολογια με την κυριολεκτικη σημασια δεν μου "εβγαιναν".....αφου ο ανθρωπος το κινει γιατι ειναι κατι που απο μόνο του κινειται?

Mα, δεν το κινεί ο άνθρωπος. Η ίδια η μηχανή του το κινεί. Γι' αυτό είναι αυτο-κίνητο.
Ας πούμε ότι ο άνθρωπος είναι ο ιθύνων νους στην κίνηση, όχι όμως το αίτιο της.

Μου είχαν διηγηθεί κάποτε πως σε μάθημα που εξεταζόταν προφορικά στο Φυσικό, υπήρχε καθηγητής που κουνούσε με το χέρι του ένα αυτοκινητάκι και ρωτούσε τους φοιτητές τι ήταν αυτό.
Όσοι έλεγαν "αυτοκίνητο", κόβονταν, γιατί το "αυτοκινητάκι" στη δεδομένη περίπτωση ήταν ετεροκίνητο.

στην ανόρθωση βλακωδως - οπως παντα εξαλλου- πηγε το μυαλο μου στο επιρρημα "ανω",  μα δε μου "κόλλαγε"

Α, μη λες "βλακωδώς", γιατί υπάρχουν περιπτώσεις όπου μια λέξη δεν δηλώνει πλέον τόσο εμφανώς κάποια σημασία (είναι σημασιολογικά αδιαφανής, όπως λένε) και έτσι προστίθεται και άλλη μια με το ίδιο νόημα, δημιουργώντας έτσι δομές φαινομενικά πλεοναστικές.
π.χ σπιτο-νοικο-κύρης
      το  αρχαίο "ίζω" (=καθίζω) έγινε "καθ-ίζω" (κατά+ίζω) και επειδή ούτε και η πρόθεση ήταν αρκετή, φτάσαμε να λέμε "κάτσε κάτω"!
      Λέμε "χρόνια και ζαμάνια" (<τουρκ. =χρόνια), στάχτη και πούλμπερη" (<λατ. pulvis-pulveris=σκόνη, στάχτη)
      Τελευταία δε, ακούω όλο και πιο συχνά τη φράση "αρνητικές επιπτώσεις", προφανώς γιατί λίγοι θυμούνται πλέον ότι η επίπτωση μόνο αρνητική μπορεί να είναι.


Το "ανορθώνω" ωστόσο δεν ανήκει σ' αυτήν την κατηγορία, όπως είπαμε.
Έχει βέβαια ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο. Δεν ξέρω αν το πρόσεξες. Εμένα μου έκανε εντύπωση).
Παρότι είναι αρχαίο σύνθετο, δεν έχει εκτείνει το αρχικό φωνήεν του δεύτερου συνθετικού σε "ω".
Ίσως, έχει παίξει κάποιο ρόλο το γεγονός ότι το "ορθός" είχε παλιά δίγαμμα στην αρχή (Fορθός). 

[Dwrina]

Είναι το "εκ βάθρων" αντώνυμο του "ραγδαίος" ή "ραγδαία" (δεν ξέρω πώς δόθηκε ακριβώς);  Αυτή, το "εκ βάθρων",  μου είπε μια φίλη μου ότι ήταν η απάντηση σε ερώτηση πολλαπλής επιλογής για αντώνυμο του "ραγδαίος", η οποία δόθηκε στον γιο της, που πάει Δημοτικό.

[apri]

Όχι δεν είναι. Το ένα σημαίνει "ριζικός", το άλλο "απότομος". Το αντίθετο του "ραγδαιος" είναι βαθμιαίος, σταδιακός κλπ

[Dwrina]

Μα, και εμένα μου φάνηκε περίεργο.  Ξαναρώτησα τη φίλη μου και μου είπε ότι είναι απολύτως σίγουρη ότι το "εκ βάθρων" δόθηκε ως απάντηση.  Τι να πω. Ίσως δεν θυμάται καλά.

Το αντίθετο του "εκ βάθρων" ξέρεις ποιο είναι; Μπορεί "επιφανειακά";   

[apri]

Το αντίθετο του "εκ βάθρων" ξέρεις ποιο είναι; Μπορεί "επιφανειακά";

Κι εγώ αυτό σκέφτηκα. Δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι άλλο.