Νεοελληνική Γλώσσα: Γραμματική

[Faidra_]

Συγχωρείστε με για την απορία μου ή και την ασχετοσύνη μου......τόσα χρόνια με πάθος υποστηριζω το ''όσον αφορα" θυμάμαι την καθήγητρια στην έκθεση στο σχολείο να μας φωνάζει γι' αυτό.....
σήμερα διάβασα στη δουλειά ένα άρθρο και είχε συνέχεια "όσο αναφορά,όσο αναφορά όσο αναφορα''...τὀσες φόρες που με έβαλε σε σκέψεις.........είμαι λάθος??

[PDE ads]

[para5]

Δεν κάνεις λάθος. "Όσον αφορά" είναι το σωστό. Το "όσο αναφορά" δεν σημαίνει τίποτα. Όμως είναι ενδεικτικό της ασχετοσύνης (στα ελληνικά - ίσως και αλλού) όσων το χρησιμοποιούν.

[grooog]

Εμένα άλλο με προβληματίζει πολλές φορές
Οσον αφορα το.... ή όσον αφορά στο.... ??

[elranna]

Αφορώ σε κάτι, απ'όσο ξέρω. Νομίζω η σύνταξη του ρήματος στα αρχαία είναι αφορώ τινί, οπότε στα νέα ελληνικά το αντικείμενο πρέπει να τεθεί εμπρόθετα. Αλλά δεν είμαι και ειδικός 

[PDE ads]

[grooog]

εχω ακουσει οτι υπαρχει διαφορα μεταξυ οσον αφορα και αφορα σκετο,δηλαδη αυτο που ηξερα μεχρι προτεινως ειναι οτι λεμε
οσον αφορα [i]στο θεμα [/i]
ενω
αφορα το θεμα
υπαρχει δηλαδη διαφορα μεταξυ των 2,ωρα τι ισχυει οντως και τι οχι ... οποιος γνωριζει ας μας πει

[maryvas]

επειδη ειχα κ εγω την ιδια απορια μια πολυ καλη φιλολογο που ρωτησα μου ειπε οτι κ τα 2 χρησιμοποιουνται απλα το αφορα σε ειναι αρχαιοπρεπες κ δεν το πολυχρησιμοποιουν πια. προσωπικα κραταω το αρχαιοπρεπες. τωρα το αλλο που ρωτησες μπορω να στο πω με παραδειγμα.
το βιβλιο αφορα τη ζωη 2 εφηβων.
αλλα
οσον αφορα στο βιβλιο, περιγραφεται η ζωη 2 εφηβων.

οταν βαζουμε δλδ σκετο το αφορα νομιζω οτι ποτε δεν το βαζουμε εμπροθετο

[elranna]

http://www.asxetos.gr/article.aspx?i=86. Εντόπισα και αυτό http://www.cyta.com.cy/pr/newsletter/Archive2005/January/Glossika/glossika.html, από όπου και παραθέτω:
Αφορά τον ή αφορά στον
Στη νεοελληνική η λέξη αφορώ σημαίνει αποβλέπω, αποσκοπώ σε κάτι ή αναφέρομαι απλώς σε κάτι. Όταν το αφορώ έχει τη σημασία του αποβλέπω, του αποσκοπώ, τότε πρέπει να συνοδεύεται από την πρόθεση σε: Τα μέτρα αυτά αφορούν στην αύξηση της παραγωγικότητας. Όταν το αφορώ έχει απλώς την έννοια του αναφέρομαι, θα πρέπει να αποφεύγεται η πρόθεση σε. Όλα αυτά δεν αφορούν την Κύπρο. Η παρατήρησή μου αφορά όλους τους μαθητές, αλλά η παρατήρησή μου αφορά στη βελτίωση της συμπεριφοράς όλων των μαθητών.

Από'ότι φαίνεται, σημασία έχει τελικά η σημασία του ρήματος. Μου έχει μείνει πάντως τραυματική εμπειρία μια διόρθωση σε εργασία στο πανεπιστήμιο από φιλόλογο, που θεωρούσε ως μόνη σωστή την εμπρόθετη αρχαιοπρεπή σύνταξη. 

[daffyduck]

http://www.asxetos.gr/article.aspx?i=86. Εντόπισα και αυτό http://www.cyta.com.cy/pr/newsletter/Archive2005/January/Glossika/glossika.html, από όπου και παραθέτω:
Αφορά τον ή αφορά στον
Στη νεοελληνική η λέξη αφορώ σημαίνει αποβλέπω, αποσκοπώ σε κάτι ή αναφέρομαι απλώς σε κάτι. Όταν το αφορώ έχει τη σημασία του αποβλέπω, του αποσκοπώ, τότε πρέπει να συνοδεύεται από την πρόθεση σε: Τα μέτρα αυτά αφορούν στην αύξηση της παραγωγικότητας. Όταν το αφορώ έχει απλώς την έννοια του αναφέρομαι, θα πρέπει να αποφεύγεται η πρόθεση σε. Όλα αυτά δεν αφορούν την Κύπρο. Η παρατήρησή μου αφορά όλους τους μαθητές, αλλά η παρατήρησή μου αφορά στη βελτίωση της συμπεριφοράς όλων των μαθητών.

Από'ότι φαίνεται, σημασία έχει τελικά η σημασία του ρήματος. Μου έχει μείνει πάντως τραυματική εμπειρία μια διόρθωση σε εργασία στο πανεπιστήμιο από φιλόλογο, που θεωρούσε ως μόνη σωστή την εμπρόθετη αρχαιοπρεπή σύνταξη. 

Πολύ σωστές οι πηγές σου elranna και με πρόλαβες μάλιστα, θα έγραφα κι εγώ ένα παρόμοιο μήνυμα.
Ήθελα ωστόσο να προσθέσω ότι η χρήση του "αφορώ" με την έννοια του "αποσκοπώ, αποβλέπω" έχει ατονήσει στα νέα ελληνικά. Το ρήμα χρησιμοποιείται κυρίως με τη σημασία του  "αναφέρομαι" , οπότε η πρόθεση "σε" πραγματικά δεν είναι απαραίτητη (μη σου πω ότι το προσωπικό μου γλωσσικό αίσθημα το ξενίζει κάπως αυτό το "αφορά σε..."

Νομίζω ότι το "όσον αφορά + απλή αιτιατική" είναι μια χαρά...

[youla]

Ένα μικρό σχόλιο από... άσχετο κλάδο (ΠΕ19, Πληροφορική ΑΕΙ, αλλά μου αρέσει η γλώσσα...).
Δίνω μερικά παραδείγματα για σχολιασμό:
1. Όταν λέμε "βλέπω τον χχχ" αυτό λέγεται και "τον βλέπω"
2. Όταν λέμε "μιλάω στον χχχ" αυτό λέγεται και "του μιλάω"

Οπότε, αν λέμε "αφορά στον χχχ" δε θα έπρεπε να γίνεται "του αφορά" σύμφωνα με το παραπάνω παραδειγμα 2;
Εφόσον λέμε "τον αφορά", δε σημαίνει λοιπόν ότι τελικά στην πράξη ακολουθούμε το παράδειγμα 1 (δηλ. σύνταξη με απλή αιτιατική);;; Απλά "μαθηματικά"...

Και μια άλλη βασικόοοοοτατη απορία μου: ΑΠΑΡΕΓΚΛΙΤΑ ή ΑΠΑΡΕΚΚΛΙΤΑ; Είχα την εντύπωση ότι βγαίνει από το παρέκκλιση - παρεκκλίνω οπότε θα έπρεπε να είναι σωστός ο δεύτερος τύπος, αλλά σε κάποιο βιβλίο (νομίζω το "το λέμε σωστα - το γράφουμε σωστά;") έδινε σωστό τον πρώτο τύπο. Από που προέρχεται τότε; Από το έγκλιση - παρέγκλιση; Δε με πείθει. Για βοηθήστε!!! (και όχι "βοηθΕΙστε", έχουν λυσσάξει πια με αυτή τη φοβερή ανορθογραφία! ΤηλεφωνΕΙστε, κλπ κλπ)

Ευχαριστώ εκ των προτέρων!

Γιούλα

[apri]

1. Σχετικά με το "αφορώ"

Το "αφορώ" (ἀπό + ὁρῶ=κοιτάζω με προσοχή)  στα αρχαία σήμαινε αρχικά "διακρίνω, παρατηρώ κάτι», δηλαδή «βλέπω κάτι από τέτοια απόσταση, που να μπορώ να δω καλά και προσεκτικά ". Συντασσόταν με απλή αιτιατική.

Π.χ Ἑπεί δὲ ἀγχοῦ τε ἦσαν οἱ βάρβαροι, ἐπιόντες καὶ ἀπώρεον τὸ ἱερόν (Ηρόδοτος 8.37)
= Όταν δε οι βάρβαροι ήταν κοντά, αφού πλησίασαν, παρατηρούσαν το ιερό. (εννοείται ότι έφτασαν σε κάποια μικρή απόσταση από το ιερό, απ’όπου μπόρεσαν να διακρίνουν ότι μπροστά στο ναό είχαν τοποθετηθεί όπλα)


Στα αρχαία επίσης υπήρχαν και τα ρήματα "αποβλέπω" και "αποσκοπώ», που σήμαιναν «αποστρέφω το βλέμμα μου από κάπου, για να δω κάτι με προσοχή» .Αυτά συντάσσονταν με τα εις, επί, προς+αιτιατική και καμιά φορά και με αιτιατική.


Κάποια στιγμή φαίνεται πως το «αφορώ» φαίνεται πως απέκτησε και αυτήν τη σημασία-σύνταξη που είχαν τα ρ. «αποβλέπω», «αποσκοπώ»
Π.χ …..ὥσπερ πρὸς μέλαν φαιὸν ἀποσκοποῦντες ἀπειρίᾳ λευκοῦ, καὶ πρὸς τὸ ἄλυπον οὕτω λύπην ἀφορῶντες ἀπειρίᾳ ἡδονῆς ἀπατῶνται; (Πλάτωνος, Πολιτεία, 585a)
(=όπως ακριβώς απατώνται, στρέφοντας το βλέμμα τους από το γκρι στο μαύρο, μη γνωρίζοντας το λευκό, ομοίως και από τη λύπη στην απουσία λύπης αγνοώντας την ηδονή; )


Στην πορεία και τα τρία διευρύνθηκαν σημασιολογικά, κατά την άποψή μου ίσως κατ’επίδραση του λατινικού respicio που είχε και άλλες σημασίες (=στρέφω το βλέμμα μου, προσέχω, επιδιώκω, έχω σχέση με).

Έτσι, τα «αποβλέπω» και «αποσκοπώ»  απέκτησαν τη σημασία «επιδιώκω, προσδοκώ» και διατήρησαν τη σύνταξη με την πρόθεση σε+αιτιατική.

Το δε «αφορώ» απέκτησε τη σημασία του «έχω σχέση με».
Διατήρησε και αυτό τη σύνταξή του με πρόθεση (Π.χ αύτη η δουλεία προς σε αφορᾴ , Χρονικό του Γεωργίου Σφραντζή 132)
Κάποια στιγμή, τα νεώτερα χρόνια εμφανίστηκε και η σύνταξη με απλή αιτιατική. (π.χ Αυτό με αφορά). Κατά την άποψη μου, ενδεχομένως  να πρόκειται για επίδραση του γαλλικού ρήματος regarder (= βλέπω με προσοχή,  αφορώ κάτι π.χ Cette nouvelle me regarde=αυτό το νέο με αφορά). Άλλωστε, μετάφραση από τη γαλλική έκφραση «pour ce qui regarde» είναι και οι φράσεις «σε ό,τι αφορά, όσον αφορά, καθ’όσον αφορά».
Η σύνταξη με αιτιατική δείχνει να κερδίζει έδαφος τα τελευταία χρόνια, ενώ η σύνταξη με πρόθεση ακούγεται λογιότερη.



2. Απαρέγκλιτα-Απαρέκκλιτα??
 
Στα αρχαία ελληνικά υπήρχαν δυο  ρήματα, το "παρεγκλίνω" και το "παρεκκλίνω",με παρεμφερή σημασία. Επειδή ακριβώς έμοιαζαν και ηχητικά και σημασιολογικά, γινόταν πάντα σύγχυση μεταξύ των δύο.  Απ' αυτά, στα νέα ελληνικά επιβίωσε τελικά το "παρεκκλίνω", ενώ από το άλλο ρήμα επιβίωσε μόνο το ρηματικό επίθετο "απαρέγκλιτος" και το επίρρημα "απαρεγκλίτως".

[συννεφούλα]

Και μια άλλη βασικόοοοοτατη απορία μου: ΑΠΑΡΕΓΚΛΙΤΑ ή ΑΠΑΡΕΚΚΛΙΤΑ; Είχα την εντύπωση ότι βγαίνει από το παρέκκλιση - παρεκκλίνω οπότε θα έπρεπε να είναι σωστός ο δεύτερος τύπος, αλλά σε κάποιο βιβλίο (νομίζω το "το λέμε σωστα - το γράφουμε σωστά;") έδινε σωστό τον πρώτο τύπο. Από που προέρχεται τότε; Από το έγκλιση - παρέγκλιση; Δε με πείθει. Για βοηθήστε!!! (και όχι "βοηθΕΙστε", έχουν λυσσάξει πια με αυτή τη φοβερή ανορθογραφία! ΤηλεφωνΕΙστε, κλπ κλπ)

δεν έχω χρόνο να ανατρέξω σε λεξικό, θα το κάνω όμως μόλις μπορέσω για μια πιο έγκυρη απάντηση. Μια πρόχειρη απάντηση που μου έρχεται είναι:
απαρέγκλιτα= α στερητικό + παρά+ εν+ κλίνω
παρέκκλιση= παρά + εκ+ κλίνω
Υπάρχει δηλ. διαφορά στην πρόθεση με την οποία συντάσσεται το ρ. κλίνω. Έτσι στην πρώτη περίπτωση το ν μετατρέπεται σε γ (βλ. και τα παρόμοια, εν + κλίση = έγκλιση, εν+ καλώ =εγκαλώ), στη δεύτερη το κ του εκ μένει ως έχει.

Και μια που γίνεται λόγος περί γλώσσας και σωστής χρήσης της (κι επειδή την έχω κι εγώ την τρέλλλα μου με τη γλώσσα και δε μου αρέσει να κακοποιείται), αναφέρω και τα εξής:
1. Η συγγνώμη είναι με 2γ, όχι με 1, διότι είναι συν + γνώμη, το ν του συν γίνεται γ κι έτσι προκύπτει το διπλό γ, που όμως δε διαβάζεται ως γκ (g).  

2. Η προστακτική του παραδίνω - παραδίδω είναι παράδωσε κι όχι παρέδωσε , που είναι αόριστος. Παρομοίως και ανάλαβε τις ευθύνες σου, όχι ανέλαβε .

[para5]

Κατά την άποψη μου, ενδεχομένως  να πρόκειται για επίδραση του γαλλικού ρήματος regarder

Ή πρόκειται για απλοποίηση στη χρήση της παραπάνω σύνταξης. Το αφορώ+αιτ είναι απλούστερο από το αφορώ+προς/σε.

Η σύνταξη με αιτιατική δείχνει να κερδίζει έδαφος τα τελευταία χρόνια, ενώ η σύνταξη με πρόθεση ακούγεται λογιότερη.

Συμφωνώ.

Παραθέτω και το σχετικό λήμμα από το Λεξικό Τριανταφυλλίδη, που δεν δίνει καθόλου την σύνταξη αφορώ+προς/σε.

αφορώ [aforó] (μόνο στο ενεστ. θ., στο γ' πρόσ.) : για κτ. το οποίο έχει σχέση με κπ. ή με κτ., που ενδιαφέρει κπ. ή κτ., που αναφέρεται σε κπ. ή σε κτ.: H υπόθεση αφορά τη δικαιοσύνη. Mελέτησα προσεκτικά ό,τι αφορά τη νομική πλευρά του ζητήματος. Εξετάστηκαν όλα τα θέματα που αφορούν την εθνική άμυνα. Tο υπονοούμενο δεν αφορούσε εσένα / εσάς. Kτ. αφορά εμένα / εσένα / αυτόν ή με / σε / τον αφορά, είναι δικός μου / σου / του λογαριασμός, υπόθεση: Δε με αφορούν οι πολιτικές του πεποιθήσεις. Δε σε αφορούν οι επιπτώσεις του προβλήματος. Ό,τι πω σας αφορά όλους. Ενδιαφέρεται μόνο για ό,τι την αφορά άμεσα. (έκφρ.) όσον αφορά…, σχετικά με: Όσον αφορά τώρα τον αδερφό σου… Όσον αφορά τα έξοδα, θα τα καλύψει η εταιρεία. Όσον αφορά το οικονομικό μέρος του ζητήματος…. Όσον αφορά εμένα, δεν πρόκειται να έρθω.
[λόγ. < αρχ. ἀφορῶ `κοιτάζω προσεκτικά, κοιτάζω προς΄ σημδ. γαλλ. regarder (ça me regarde)]

[bobo1]

parlez vous francais?

[apri]

Κατά την άποψη μου, ενδεχομένως  να πρόκειται για επίδραση του γαλλικού ρήματος regarder

Ή πρόκειται για απλοποίηση στη χρήση της παραπάνω σύνταξης. Το αφορώ+αιτ είναι απλούστερο από το αφορώ+προς/σε.

Σίγουρα και αυτό είναι ένα ενδεχόμενο. Αν ισχύει όμως, γιατί να μη γίνει η ίδια απλοποίηση και στη σύνταξη του "αποβλέπω σε", του "αποσκοπώ σε", του "αναφέρομαι σε"; Περίεργο δεν θα ήταν; Γι' αυτό πιθανολογώ ότι το regarder επηρέασε και τη σύνταξη.