Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη

[quidam omnia sciens...]

"Περσινά ξινά σταφύλια" λέει ο λαός, αλλά τεσπα...

1) Το επιθετο αἴτιος σημαίνει "κατηγορούμενος, υπόλογος, ένοχος". Η γενική δίπλα του είναι "γενική του τιμήματος", "γενική της κατηγορίας". Ο όρος "γενική της αιτίας" είναι ο συνώνυμος αρχαιοπρεπής, αφού αἰιτία (και τίμημα κάποτε) = κατηγορία, εξού και τα ρ. αἰτιάομαι.

αἴτιος φόνου = κατηγορούμενος/ένοχος για φόνο.
αἴτιος πολῶν κακῶν = υπόλογος/ένοχος για πολλές συμφορές/βλάβες

Δεν πρέπει να μπερδεύουμε τη γενική αυτή με τη γενική που δηλώνει το αίτιο, κοντά σε εκφράσεις ψυχικού πάθους. Ο χαρακτηρισμός "γενική αντικειμενική" οφείλεται στο λάθος να ψάχνουμε τη συντακτική θέση μιας λέξης στα αρχαία ελληνικά με βάση την απόδοση της φράσης στα νέα ελληνικά. Η γνώση της αρχικής σημασίας των λέξεων θα διευκόλυνε την αποφυγή τέτοιων ατοπημάτων.

2) Μια μέτοχη, είτε "χρονικοΰποθετική", είτε "αναφορικοΰποθετική", είτε απλά "υποθετική" την πεις, είναι σε κάθε περίπτωση υποθετικής φύσης. Αν την πεις απλά "χρονική" ή "αναφορική/επιθετική" είναι λάθος. Στις χρονικές και αναφορικές προτάσεις-μετοχές, το υποθετικό φορτίο είναι ισχυρότερο της χρονικής σχέσης (βαθμίδας) ή της αναφορικής σύνδεσης. Θα μπορούσαμε με άλλα λόγια να πούμε ότι το νοηματική σχέση υπερισχύει της μορφοσυντακτικής λειτουργίας. Έτσι, αν μεταφράζουμε πάντα με υποθετικό λόγο αποκλείεται να χάσουμε το νόημα. Η άρνηση "μὴ" διευκολύνει την αναγνώριση. Στις καταφατικές εκφορές τα πράγματα σκουραίνουν και επαφίεται στην προσληπτική ικανότητα (που αυξάνεται με την ανάγνωση και μόνο αττικής πεζογραφίας αρχικά και αρχαίου λόγου γενικότερα στη συνέχεια) του κάθε φιλολόγου να διαισθανθεί την υπόθεση.

[PDE ads]

[aris82]

Σωτήρη, χαίρουμε που σε ξαναβλέπουμε στο φόρουμ! Ελπίζω να συνεχίζουμε να έχουμε τις οξυδερκείς και πετυχημένες τοποθετήσεις σου πάνω στην Αρχαία Ελληνική και Λατινική Γραμματεία και Γλώσσα, καθώς έχουν "ανοίξει" πολλά θέματα. Ήταν όντως έλλειψη που δεν είχες τοποθετηθεί σε μια μεγάλη συζήτηση που είχε ανοίξει στην αρχή του καλοκαιριού σχετικά με τις γενικές (όρα οικείο νήμα). Σχετικά με την απάντησή σου, θεωρώ καλό να υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση σχετικά με τη γενική τής αιτίας και τη γενική αντικειμενική δίπλα στο αἴτιος. Όπως επιπλέον, και στην διάκριση μεταξύ γενική τής αξίας και γενική αντικειμενική δίπλα στο επίθετο ἄξιος καθώς και στο επίρρημα ἀξίως. Το ότι δεν το αναφέρει ο Τζάρτζανος και ο Μπαχαράκης δεν σημαίνει ότι είναι ανύπαρκτο φαινόμενο συντακτικά. Ειδικά όταν ο τελευταίος αναφέρεται σε τελικές αντικειμενικές προτάσεις χάνει κάθε επιστημονικό έρεισμα. Σχετικά με τη δεύτερη παρατήρηση συμφωνώ απόλυτα (αν και δεν ξέρω ένεκα τίνος λόγου το ανέφερες). Συμπληρώνω επίσης, ότι σε εναντιωματικές (ή παραχωρητικές) προτάσεις και εναντιωματικές (ή παραχωρητικές) μετοχές δεν επισημαίνουμε λανθάνοντα υποθετικό λόγο, όπως πολλά ελληνόφωνα Συντακτικά λανθασμένα αναφέρουν. Θα ήταν χρήσιμη η τοποθέτησή σου πάνω στο τελευταίο! Και πάλι, καλώς ήρθες!

[quidam omnia sciens...]

Σωτήρη, χαίρουμε που σε ξαναβλέπουμε στο φόρουμ! Ελπίζω να συνεχίζουμε να έχουμε τις οξυδερκείς και πετυχημένες τοποθετήσεις σου πάνω στην Αρχαία Ελληνική και Λατινική Γραμματεία και Γλώσσα, καθώς έχουν "ανοίξει" πολλά θέματα. Ήταν όντως έλλειψη που δεν είχες τοποθετηθεί σε μια μεγάλη συζήτηση που είχε ανοίξει στην αρχή του καλοκαιριού σχετικά με τις γενικές (όρα οικείο νήμα). Σχετικά με την απάντησή σου, θεωρώ καλό να υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση σχετικά με τη γενική τής αιτίας και τη γενική αντικειμενική δίπλα στο αἴτιος. Όπως επιπλέον, και στην διάκριση μεταξύ γενική τής αξίας και γενική αντικειμενική δίπλα στο επίθετο ἄξιος καθώς και στο επίρρημα ἀξίως. Το ότι δεν το αναφέρει ο Τζάρτζανος και ο Μπαχαράκης δεν σημαίνει ότι είναι ανύπαρκτο φαινόμενο συντακτικά. Ειδικά όταν ο τελευταίος αναφέρεται σε τελικές αντικειμενικές προτάσεις χάνει κάθε επιστημονικό έρεισμα. Σχετικά με τη δεύτερη παρατήρηση συμφωνώ απόλυτα (αν και δεν ξέρω ένεκα τίνος λόγου το ανέφερες). Συμπληρώνω επίσης, ότι σε εναντιωματικές (ή παραχωρητικές) προτάσεις και εναντιωματικές (ή παραχωρητικές) μετοχές δεν επισημαίνουμε λανθάνοντα υποθετικό λόγο, όπως πολλά ελληνόφωνα Συντακτικά λανθασμένα αναφέρουν. Θα ήταν χρήσιμη η τοποθέτησή σου πάνω στο τελευταίο! Και πάλι, καλώς ήρθες!

Καλώς σας βρήκα!

Επιμένω, η γενική δεν είναι αντικειμενική, όπως δεν είναι αντικειμενική και η γενική με τα επίθετα πλησμονής πχ (είναι κανονικά του περιεχομένου), όπως δεν είναι αντικείμενο η γενική με ρήματα υπεροχής, σύγκρισης κλπ (είναι συγκριτική), και τόσα άλλα... Άσε τι λένε τα συντακτικά τύπου τζάρτζανου και μπαχαράκη κλπ... Φυσικά και οι περισσότεροι, όπως κι εγώ, αντικειμενική τη διδάσκουμε τη συγκεκριμένη, μιας και μας το επιβάλλουν τα διάφορα "εγχειρίδια". και η άγνοια ή η στενοκεφαλιά των πιθανών εξεταστών στις πανελλήνιες.

Φυσικά και δεν υπάρχει υποθετικός λόγος στις παραχωρητικές-εναντιωματικές προτάσεις. Υπάρχει απλά και μόνο μορφοσυντακτική αντιστοιχία, λόγω ιστορικής εξέλιξης. Οι προτάσεις αυτές προέρχονται ιστορικά από τις υποθετικές. Η μορφή εκφοράς τους συμπίπτει κανονικά με τις υποθετκές, αλλά νόηματικά δεν υπάρχει σχέση αιτίου-αποτελέσματος ανάμεσα στη δευτερεύούσα και την κύρια. Επίσης η εξήγηση "πραγματική"- "υποθετική" εναντίωση/παραχώρηση δεν είναι επαρκής ερμηνευτικά για να εξηγήσει τη μορφή εισαγωγής, την έγκλιση εκφοράς κ.ά.

Α... Όταν η δευτερεύουσα πρόταση προηγείται, η κύρια συνήθως δεν έχει άρνηση, φαινομενικα όμως. Στις προτάσεις με ουδ' ει, ουδ' εάν κλπ. Κι αυτό διότι η αρχική άρνηση ανήκει στην κύρια κι όχι στη δευτερεύουσα πρόταση. Δεν νομίζω ότι αυτό αναγράφεται σε κάποιο ελληνόφωνο συντακτικό, τουλάχιστον ανάμεσα σε όσα έχω ξεφυλλίσει προσωπικά.

[θάνος73]

Καλησπέρα μια ερωτησούλα μόνο. Στην πρόταση :" Η ψυχή πολλά σφάλλεται διαφθαρείσης της διανοίας" η μετοχή διαφθαρείσης τι είναι;;
Ευχαριστώ εκ των προτέρων

χρονικοϋποθετική
ὅταν ἡ διάνοια διαφθαρῆ = υποθ. λόγος που δηλ. αόριστη επανάληψη στο παρόν - μέλλον

[PDE ads]

[MARKOS]

Καλησπέρα μια ερωτησούλα μόνο. Στην πρόταση :" Η ψυχή πολλά σφάλλεται διαφθαρείσης της διανοίας" η μετοχή διαφθαρείσης τι είναι;;
Ευχαριστώ εκ των προτέρων

χρονικο-υποθετικη.

[θάνος73]

Μπορει καποιος να μου δωσει ενα παραδειγμα του πως αναγνωριζουμε αναλυτικα μια υποθετικη προταση?

"δευτερ. επιρ. υποθετική πρόταση, εισάγεται με τον υποθετικό σύνδεσμο ..., εκφέρεται με οριστική και δηλώνει το πραγματικό, έχει απόδοση οριστική ..., και λειτουργεί ως επιρ. προσδιορ. της προϋπόθεσης;στο ρ. ..."
αυτό στην περίπτωση που ζητηθεί αναγνώριση πρότασης. αν ζητηθεί ο υποθετικός λόγος λέμε τα κλασικά υπόθεση, απόδοση, είδος

[karxarias29]

Εγώ προτείνω στους μαθητές μου, αντί να γράφουν κατεβατά, να κάνουν την αναγνώριση του υποθετικού λόγου με πινακάκι. Είναι πολύ έυχρηστο και για το μαθητή και για το διορθωτή.

Υπόθεση:
--------------------------------------------
Απόδοση:
--------------------------------------------
Δηλώνει:
--------------------------------------------

[katerinaki.alif]

Ως εξ ίσου κοινωνός. Σύνταξη αν μπορείται στα αρχαία!

[pontiki!!!]

Ως εξ ίσου κοινωνός. Σύνταξη αν μπορείται στα αρχαία!

Αν μπορείτε, παραθεστε και το υπολοιπο κομμάτι...

[katerinaki.alif]

Επεί δε ζωά τινα εθήρευσαν,ο λεων μερίζει και τίθησι τρεις μοίρας, και <<την μεν μιαν,ειπε,λήψομαι ως πρωτος,βασιλεα με ονομαζουσι. Την δε δευτεραν,ως εξ ίσου κοινωνός. Συγγνώμη για το ορθογραφικό! Το έγραψα γρήγορα...

[MARKOS]

Η μεταφραση παντως εχει ως εξης: " Αφου έπιασαν αρκετα θηρία, το λιονταρι κανει τη μοιρασιά σε τρια μεριδια και λεει:το ένα το παίρνω,γιατι ειμαι ο πρωτος και με αποκαλουν βασιλιά.Το δευτερο γιατι ειμαι συνεταιρος με ισα δικαιωματα.(ή σαν συναιτερος με ισα δικαιώματα)

αρα: κοινωνος=κατηγορούμενο στο ενν.ειμί
το εξ ισου εμπροθετος προσδιορισμος

[giota8]

γεια σου ρε Μαρκο ΦΙΛΟΛΟΓΑΡΑ που παντα μας ξελασπωνεις! 

[alek81]

"ως εξ ίσου κοινωνός": Δ. επιρρημ. αιτιολογική πρόταση, υποκειμενικής αιτιολογίας (εισαγωγή ως), ως επιρρηματικός προσδιορισμός της αιτίας.
Συμπληρώνω...

[MARKOS]

και συμπληρωνω και κατι ακομα: εμπροθετος προσδιορισμος του τρόπου ( το "εξ ισου")