Λατινικά: Σύνταξη

[Sali]

Δεν στέκει λογικά η υποτακτική υπερσυντελίκου εδώ (mortua essem). Στον συγκεκριμένο υποθετικό λόγο δεν μπορεί η υπόθεση να αναφέρεται στο παρόν (haberem), όπως πράγματι αναφέρεται, και η απόδοση στο παρελθόν. Αν ήταν έτσι, η μετάφραση έπρεπε να είναι: "Αν δεν είχα γιο (αλλά έχω τώρα), θα είχα πεθάνει (στο παρελθόν) [mortua essem] ελεύθερη σ' ελεύθερη πατρίδα". Το παράλογο είναι προφανές. Η απόδοση λοιπόν είναι μόνο το essem, που αναφέρεται στο παρόν-μέλλον και το mortua (με αξία επιθέτου) στέκει ως επιρρηματικό κατηγορούμενο του χρόνου. Άρα: mortua = στον θάνατό μου, όταν θα πέθαινα. Δοκιμάζω μια κατά λέξη μετάφραση: "Αν δεν είχα γιο, θα ήμουν, όταν θα πέθαινα, ελεύθερη σ' ελεύθερη πατρίδα".
Πολύ καλά τα λέει το βιβλίο του καθηγητή εδώ.

[PDE ads]

[steven_seagal]

Δεν στέκει λογικά η υποτακτική υπερσυντελίκου εδώ (mortua essem). Στον συγκεκριμένο υποθετικό λόγο δεν μπορεί η υπόθεση να αναφέρεται στο παρόν (haberem), όπως πράγματι αναφέρεται, και η απόδοση στο παρελθόν. Αν ήταν έτσι, η μετάφραση έπρεπε να είναι: "Αν δεν είχα γιο (αλλά έχω τώρα), θα είχα πεθάνει (στο παρελθόν) [mortua essem] ελεύθερη σ' ελεύθερη πατρίδα". Το παράλογο είναι προφανές. Η απόδοση λοιπόν είναι μόνο το essem, που αναφέρεται στο παρόν-μέλλον και το mortua (με αξία επιθέτου) στέκει ως επιρρηματικό κατηγορούμενο του χρόνου. Άρα: mortua = στον θάνατό μου, όταν θα πέθαινα. Δοκιμάζω μια κατά λέξη μετάφραση: "Αν δεν είχα γιο, θα ήμουν, όταν θα πέθαινα, ελεύθερη σ' ελεύθερη πατρίδα".
Πολύ καλά τα λέει το βιβλίο του καθηγητή εδώ.

αν μεταφρασουμε οταν θα πεθαινα γιατι να μην πουμε την λεξη χρονικη μετοχη;

[Sali]

Δεν στέκει λογικά η υποτακτική υπερσυντελίκου εδώ (mortua essem). Στον συγκεκριμένο υποθετικό λόγο δεν μπορεί η υπόθεση να αναφέρεται στο παρόν (haberem), όπως πράγματι αναφέρεται, και η απόδοση στο παρελθόν. Αν ήταν έτσι, η μετάφραση έπρεπε να είναι: "Αν δεν είχα γιο (αλλά έχω τώρα), θα είχα πεθάνει (στο παρελθόν) [mortua essem] ελεύθερη σ' ελεύθερη πατρίδα". Το παράλογο είναι προφανές. Η απόδοση λοιπόν είναι μόνο το essem, που αναφέρεται στο παρόν-μέλλον και το mortua (με αξία επιθέτου) στέκει ως επιρρηματικό κατηγορούμενο του χρόνου. Άρα: mortua = στον θάνατό μου, όταν θα πέθαινα. Δοκιμάζω μια κατά λέξη μετάφραση: "Αν δεν είχα γιο, θα ήμουν, όταν θα πέθαινα, ελεύθερη σ' ελεύθερη πατρίδα".
Πολύ καλά τα λέει το βιβλίο του καθηγητή εδώ.

αν μεταφρασουμε οταν θα πεθαινα γιατι να μην πουμε την λεξη χρονικη μετοχη;

Το mortuus λειτουργεί αυτόνομα ως επίθετο. Στο κορυφαίο λεξικό Oxford Latin Dictionary εμφανίζεται ως επίθετο και μόνο.Τα παραδείγματα που το αποδεικνύουν είναι πολλά. Ένα, για παράδειγμα, από τον Νέπωτα (Αλκιβ. 10,2): "...nisi Alcibiadem vivum aut mortuum sibi tradidisset" (όπου το βλέπουμε να συνδέεται διαζευκτικά με το επίθετο vivum).  Έτσι κι εδώ, έχει αξία επιθέτου, και γι' αυτό θεωρείται επιρρηματικό κατηγορούμενο. Η μετάφραση "όταν θα πέθαινα" είναι εναλλακτική του "στον θάνατό μου" (βιβλίο του καθηγητή) και απλώς την παρέθεσα, για να φανεί ευκρινέστερα η έννοια του χρόνου.

[steven_seagal]

κειμενο 14 Β' λυκειου..concepit timorem ...΄λεξιλογιο σχολικου εγχειριδιου concipio = συλλαμβανω , πιανω...μεταφραση και συνταξη=φοβος κατελαβε τον Κασσιο ,timorem αντικειμενο..
σε μια τετοια περιπτωση ομως η προταση δεν επρεπε να εχει την μορφη timor concepit Cassium; ετσι οπως ειναι στο σχολικο βιβλιο δεν επρεπε να μεταφρασουμε κατα λεξη o Κασσιος κατελαβε τον φοβο;

[PDE ads]

[Sali]

κειμενο 14 Β' λυκειου..concepit timorem ...΄λεξιλογιο σχολικου εγχειριδιου concipio = συλλαμβανω , πιανω...μεταφραση και συνταξη=φοβος κατελαβε τον Κασσιο ,timorem αντικειμενο..
σε μια τετοια περιπτωση ομως η προταση δεν επρεπε να εχει την μορφη timor concepit Cassium; ετσι οπως ειναι στο σχολικο βιβλιο δεν επρεπε να μεταφρασουμε κατα λεξη o Κασσιος κατελαβε τον φοβο;

Όχι, δεν είναι έτσι όπως τα λες. Άλλωστε, τι μπορεί να σημαίνει η πρόταση: "ο Κάσσιος κατέλαβε τον φόβο"; Η μετάφραση που δίνει το σχολικό βιβλίο στο λεξιλόγιο (timorem concipio = με πιάνει φόβος) είναι απολύτως σωστή, αλλά, αν θέλεις το ακριβές ελληνικό αντίστοιχο (και στη σύνταξη), μπορείς να μεταφράσεις με τη φράση: "παίρνω τρομάρα" (όπως π.χ. όταν λέμε: "πήρα μια τρομάρα!"). Αλλά η αισθητική  μιας τέτοιας μετάφρασης στο χωρίο αυτό ίσως να είναι αμφισβητούμενη ("Μόλις τον είδε ο Κάσσιος, πήρε τρομάρα").
Πάντως, το ρ. concipio συντάσσεται έτσι και με αντικ. το metum. Π.χ. Πλαύτ. Αμφιτρ. 299 "magis...in sese concipiet metum" (= πιο μεγάλη τρομάρα θα  πάρει μέσα του).
Σ' αυτή τη σημασία του ρήματος αναφέρεται το κορυφαίο λεξικό Oxford Latin Dictionary (λ. concipio, 11).
Τέλος, θεωρώ ότι η σύνταξη timor concepit Cassium είναι σωστή, αλλά δεν είμαι σίγουρος κατά πόσον ήταν συνηθισμένη στους Λατίνους.

[sofoulitsa]

Καλησπέρα σε όλους! Έχω μια απορία σχετικά με τη μετατροπή των υποθετικών λόγων σε άλλα είδη. Αν έχουμε έναν υποθετικό λόγο του οποίου η υπόθεση αναφέρεται στο παρελθόν και η απόδοση στο παρόν, θα πρέπει να διατηρήσουμε αυτή την ιδιαιτερότητα και στα άλλα είδη; Π. χ. στο μάθημα 43 έχουμε τον υποθετικό λόγο: "Ergo ego nisi peperissem, Rōma non oppugnarētur". Στη μετατροπή του σε ανοιχτή υπόθεση τι θα κάνουμε; Θα βάλουμε υπόθεση και απόδοση στο παρόν ή θα βάλουμε την υπόθεση στο παρελθόν και την απόδοση στο παρόν;

Και άλλη μία απορία πάνω στις μετατροπές: Υπάρχει περιπτωση να ζητήσουν από τους μαθητές να μετατρέψουν έναν εξαρτημένο υποθετικό λόγο σε άλλο είδος; Αν ναι, θα πρέπει πρώτα να γίνει ανεξάρτητος και μετά να γίνει η διαδικασία της αλλαγής, σωστά; Έχω μπερδευτεί λίγο...

Σας ευχαριστώ!!

[Sali]

1. Σε ό,τι αφορά το πρώτο ερώτημά σου: Κανονικά ο εισηγητής θα πρέπει να ορίσει επακριβώς το είδος στο οποίο θέλει να μετατραπεί ο δεδομένος υποθετικός λόγος. Π.χ. ανοιχτή υπόθεση στο παρόν (ή στο παρελθόν ή στο μέλλον), μη πραγματικό στο παρόν (ή στο παρελθόν ή σε συνδυασμό), δυνατό. Στο συγκεκριμένο παράδειγμα που έδωσες, αφού η υπόθεση αναφέρεται στο παρελθόν και η απόδοση στο παρόν, σε περίπτωση που ζητηθεί μετατροπή σε ανοιχτή υπόθεση χωρίς άλλη διευκρίνιση, οφείλουμε να κρατήσουμε την χρονική αναφορά υπόθεσης και απόδοσης, δηλαδή το ρήμα της υπόθεσης σε οριστική υπερσυντελίκου ή ιστορικού παρακειμένου (pepereram/peperi, παρελθόν) και το ρήμα της απόδοσης σε ενεστώτα (non oppugnatur, παρόν). Έτσι δίνει και νόημα: ego nisi pepereram/peperi, Roma non oppugnatur = αν (εφόσον) δεν είχα γεννήσει/δεν γέννησα γιο, η Ρώμη δεν πολιορκείται.

2. Ως προς το δεύτερο ερώτημά σου τώρα: Δεν νομίζω ότι μπορεί να ζητηθεί από τους μαθητές κάτι τέτοιο. Σαφώς και πρέπει πρώτα να γίνει ο υποθ. λόγος ανεξάρτητος και μετά να μετατραπεί σε άλλο είδος. Η διαδικασία είναι πολύ δύσκολη και ξεπερνάει κατά πολύ τις δυνατότητες των υποψηφίων.

[sofoulitsa]

Σ' ευχαριστώ πολύ!!

[Μαίρη Κ.]

ΑΓΑΠΗΤΟΙ ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ! ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΤΑ ΦΩΤΑ ΣΑΣ ΓΙΑ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΣΤΑ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΤΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. 1) ΤΟ ΕΠΙΘΕΤΟ MOLLIS ΕΧΕΙ Η ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ? 2) ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ 41 ΤΟ aetatis ΕΙΝΑΙ ΓΕΝΙΚΗ ΚΤΗΤΙΚΗ Η ΓΕΝΙΚΗ ΤΗΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑΣ? ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΕΚ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΡΩΝ

[ele@n]

mollis= επιεικής, παραθετικά: mollior- mollior- mollius/ mollissimus-a-um
aetatis= γενική κτητική στο verbis, ονοματικός ετερόπτωτος

[Μαίρη Κ.]

ευχαριστω πολυ ele@n!

[Ντινάκι]

Καλησπέρα παιδιά,

όταν θέλουμε μια βουλητική πρόταση να την κάνουμε επιθυμίας, πώς καταλαβαίνουμε αν το ρήμα το βάλουμε σε υποτακτική ή προστακτική;

[apri]

Eξαρτάται από τη σημασία του ρήματος εξάρτησης.
Αν το ρήμα εκφράζει κάτι που είναι απλώς επιθυμητό (π.χ έχει την έννοια του "συμβουλεύω", "προτρέπω"), είναι καλύτερο να επιλέξεις την υποτακτική.
Αν το ρήμα εκφράζει κάτι που πρέπει να γίνει (π.χ έχει την έννοια του "διατάζω", "απαγορεύω"), τότε πρέπει να επιλέξεις προστακτική.
Ενδεχομένως, βέβαια, σε κάποιες περιπτώσεις να μπορείς να χρησιμοποιήσεις εναλλακτικά και τις δυο εγκλίσεις.

Επίσης, παίζει ρόλο αν το πρόσωπο του ρήματος που θα χρησιμοποιήσεις σχηματίζει προστακτική.
Αν δηλ. χρειάζεσαι το α' πρόσωπο στον ευθύ λόγο,  η υποτακτική είναι μονόδρομος.

[Ντινάκι]

Όταν όμως κάνουμε μετατροπή από πλάγιο λόγο σε ευθύ έχουμε ρήμα εξάρτησης;