Λατινικά Γ' Λυκείου

[apri]

Να σου πω την αλήθεια, ο Monro στο συγκεκριμένο κεφάλαιο μου φαίνεται ασαφής και γι' αυτό προτίμησα να μην τον αναφέρω.
Πρώτον, χρησιμοποιεί τον όρο "article", ακόμα κι όταν είναι αντωνυμία (το λέει substantival article).
Μετά στο σημείο που μιλάει για το "τούτον τον άναλτον" (261 παρ.2 https://dcc.dickinson.edu/grammar/monro/%E1%BD%81-%E1%BC%A1-%CF%84%CF%8C), ουσιαστικά λέει ότι το δεικτικό βρίσκεται σε apposition με το έναρθρο ουσιαστικό, χωρίς να λειτουργεί προσδιοριστικά προς αυτό, όπως στο "ὅ γʼ ὁ λυσσώδης" και ότι προσδιοριστικά λειτουργούσε στην κλασική αττική.
Δεν ξέρω κατά πόσο ισχύει αυτό. Δηλαδή, αν το "ο-η-το" εφτασε να λειτουργεί ως άρθρο ακριβώς επειδή λειτουργούσε προσδιοριστικά προς το appositive που ακολουθούσε, γιατί την ίδια περίοδο να μη λειτουργούσε προσδιοριστικά η "ούτος-αύτη-τούτο";

Ενδιαφέρον κι αυτό με το άναρθρο απαρέμφατο.
Οι περισσότερες φράσεις που το :ο-η-το" φαίνεται να λειτουργεί ως άρθρο είναι, όπως λένε, στην Οδύσσεια, προφανώς γιατί δημιουργήθηκε μεταγενέστερα της Ιλιάδας όταν είχε προχωρήσει η συγκεκριμένη γλωσσική εξέλιξη.


Τέλος πάντων, τα του Ομήρου τα αναφέρουμε παρεμπιπτόντως. Τα κείμενα του σχολείου ευτυχώς είναι στην κλασική αττική, όπου η κατάσταση με το άρθρο ήταν πια ξεκάθαρη.

[PDE ads]

[nikolaos 0305]

Η αφαιρετική ενικού μιας κατηγορηματικής μετοχής ενεστώτα έχει κατάληξη -i;

[apri]

Η αφαιρετική ενικού μιας κατηγορηματικής μετοχής ενεστώτα έχει κατάληξη -i;

Όχι, μόνο η επιθετική μετοχή, επειδή θύμιζε επίθετο (κι αυτή όχι με απόλυτη συνέπεια).

Δες κι εδώ:
Hendrik Christiaan Walvoort "Declension of the Latin present participle in connection with its syntactico-semantic use"
https://www.degruyter.com/document/doi/10.1515/joll-2018-0001/html#j_joll-2018-0001_ref_035_w2aab2b8b2b1b7b1ab2b2c35Aa

[Dwrina]

Μπορεί μια αιτιολογική με cum να δηλώνει υστερόχρονο; Γιατί ο Πατάκης έχει μια άσκηση μετατροπής αιτιολογικής με cum στις άλλες χρονικές σχέσεις και δίνει και υστερόχρονο, cum existimaturus esset.

[PDE ads]

[apri]

Εξαρτάται από τη λογική σειρά των πράξεων.
Μπορώ να φανταστώ δυο προτάσεις (φτιαχτές όμως) που νομίζω ότι θα έστεκε αιτιολογική με υστερόχρονο ως δικαιολόγηση προκαταβολικής πράξης

Cives in templa confugerunt, cum hostes urbem capturi essent.

Turba eum miserabatur cum moriturus esset.


Αν εννοείς την αιτιολογική  πρόταση στο χωρίο "Scipio, cum existimasset eos venisse captum se ipsum, conlocavit in tecto praesidium", ε όχι δεν στέκει να δηλώσει υστερόχρονο.

[Sali]

Ναι, Dwrina, είναι δυνατόν να δηλωθεί και το υστερόχρονο. Δείτε στον Woodcock (236) το παράδειγμα από τον Κικέρωνα (De lege agraria, 30) με τη μετάφραση του Woodcock αλλά και το ίδιο στον Περσέα:

http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0013%3Atext%3DAgr.%3Aspeech%3D2%3Achapter%3D12

[Dwrina]

Σας ευχαριστώ πολύ! 

Νόμιζα ότι ο αιτιολογικός και ο ιστορικός διηγηματικός cum είναι επί της ουσίας το ίδιο, γιατί και οι δύο ανήκουν στον περιστασιακό, που δηλώνει τις συνθήκες υπό τις οποίες γίνεται κάτι, και ότι η μόνη διαφορά είναι ότι με τον αιτιολογικό δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στην αιτία (η οποία όμως εμπεριέχεται και σε μια δευτ. με ιστορικό διηγηματικό cum). Δεν είναι έτσι;

 Γιατί με τον ιστορικό διηγηματικό δεν μπορεί να εκφράζεται υστερόχρονο, ενώ με τον αιτιολογικό μπορεί;


 

[apri]

Γιατί με τον ιστορικό διηγηματικό δεν μπορεί να εκφράζεται υστερόχρονο, ενώ με τον αιτιολογικό μπορεί;

Γιατί έχουν άλλη λειτουργία.

Ο καθαρά χρονικός cum (με την οριστική) ορίζει το χρόνο που έγινε η πράξη, λειτουργεί ως χρονικό ορόσημο.

Ο ιστορικός-διηγηματικός cum μεταφέρει πράξεις που συνιστούν το παρασκήνιο της δράσης (άρα, σύγχρονες ή προτερόχρονες) σε σχέση με την πράξη της κύριας πρότασης που τοποθετείται στο προσκήνιο της δράσης.

Ο αιτιολογικός cum μεταφέρει τις λογικές συνθήκες (άρα, πράξεις οποιουδήποτε χρονικού επιπέδου) που οδήγησαν στην πράξη της κύριας πρότασης.

[apri]

Τα σημερινά θέματα των Λατινικών
https://www.minedu.gov.gr/publications/docs2024/panelladikes_2024_iounios/them_latin_gel_240606.pdf

[nikolaos 0305]

Υπάρχει και μετοχή naturus;

[apri]

Κυκλοφορεί στο διαδίκτυο, αλλά παρ' όλα αυτά δεν φαίνεται να απαντάται στη λατινική γραμματεία.
To λεξικό του Gaffiot αναφέρει μόνο το nasciturus, τα άλλα τίποτα.

Σε μια μελέτη που έχει γίνει για την έννοια της φύσης και της φυσικότητας στη λατινική λογοτεχνία από τους Galan& Astorino (https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://www.memoria.fahce.unlp.edu.ar/libros/pm.6475/pm.6475.pdf&ved=2ahUKEwjGl4yi0saGAxWlzwIHHc8APGoQFnoECBgQAQ&usg=AOvVaw1JmEc6alVGf7ArOzVitIxm) αναφέρεται στη σελ 19 το εξής:
"Sin embargo no se debe olvidar que el part. fut. act. de nascor no es naturus-a-um, sino nasciturus-a-um, ya que los verbos que expresan nacimiento o muerte construyen por analogía dichos participios sobre el tema del infectum (ej. oriturus, pariturus, moriturus) y no sobre el del supino como señala Ernout en su Morphologie (1953, p. 229)."

Λέει δηλαδή ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η μετοχή  μέλλοντα του nascor δεν είναι naturus αλλά nasciturus και ότι τα ρήματα που δηλώνουν γέννηση/θάνατο σχηματίζουν αναλογικά μετοχές μέλλοντα βάσει του θέματος του ενεστώτα (infectum) και όχι βάσει του σουπίνο (πχ oriturus, pariturus, moriturus).

Και παραπέμπει στην Ιστορική Μορφολογία των Λατινικών του Ernout (βλ σελ 179 του ηλεκτρονικού αρχείου ή 327 του βιβλίου
https://archive.org/details/morphologiehisto00erno/page/n178/mode/1up?q=moriturus)

[Sali]

Ούτε το σύγχρονο λατινοελληνικό λεξικό των Νικήτα-Τρομάρα δίνει μετοχή nasciturus, παρόλο που χρονικά εκτείνεται μέχρι τον 6ο και ενίοτε μέχρι τον 9ο μ.Χ. αιώνα.

Το λεξικό που αναφέρεις, apri, δίνει κάποιαν παραπομπή για τη μτχ. μέλλοντα;

[apri]

Το λεξικό που αναφέρεις, apri, δίνει κάποιαν παραπομπή για τη μτχ. μέλλοντα;

➳ part. fut. nasciturus, a, um Pall. 7, 7, 8 ; Aug. Serm. 2, 1, etc.

https://logeion.uchicago.edu/nascor   (βλ. στην καρτέλα Gaffiot 2016)
Πρέπει να είναι χωρία από τον Ιερό Αυγουστίνο και τον Παλλάδιο. Άρα, μιλάμε για 4ο μΧ.




Bρήκα και μια ενδιαφέρουσα συζήτηση πάνω στο θέμα, όπου λένε ότι χρησιμοποιούσαν πιο συχνά το γερουνδιακό nascendus, που έδειχνε επικείμενη γέννηση:


It seems De Angelis is suggesting that for pairs like nasciturus/nascendus, only one form really means "about to be born" (nascendus in this case, as your ad homines nascendos... quote would confirm) whereas the other one would be more distant in the future, "that will be born"

https://latin.stackexchange.com/questions/10679/what-is-the-difference-in-meaning-usage-between-nasciturus-and-nascendus

[Sissy_LA]

Καλησπέρα! Στα σημερινά θέματα στην ετυμολογική άσκηση,  στο ''στραγγαλίζω''  ο τύπος του κειμένου είναι strangulati sunt, αλλά αρκετά παιδιά έβαλαν μόνο το strangulati. Γνωρίζει κάποιος αν είναι αποδεκτή η απάντηση;