Απορίες Φιλολογικών Μαθημάτων Γυμνασίου (varia)

[eleftheria]

http://www.alfavita.gr/anakoinoseis/anak200610024d.php

[PDE ads]

[vassilis]

Ο κ. Λάμπρος Τραυλός, από την Ηλιούπολη, γράφει για τα λάθη στα νέα σχολικά βιβλία:
 

«Ξεφυλλίζοντας μερικά βιβλία, το μάτι μου έπεσε σε κάποια χοντρά λάθη. Όπως στο βιβλίο της Ιστορίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Γυμνασίου, όπου στη σελίδα 30 αναφέρεται ότι το έργο "Paris et Vienne", το οποίο ο Βιτσέντζος Κορνάρος χρησιμοποιεί ως πρότυπο για τον "Ερωτόκριτο", είναι έργο του 1847! Και ερωτώ: πώς ο δαίμων του τυπογραφείου μπορεί να αλλάξει το 1432 (η σωστή χρονολογία) σε 1847; Έπειτα πώς ο διορθωτής δεν είδε τη χρονολογία (η οποία έκανε τον Κορνάρο να ανήκει στην ίδια γενιά με τον Παλαμά); Αλλά ας αντιπαρέλθουμε αυτό το λάθος και ας πάμε παρακάτω στη σελίδα 40, όπου οι χρονολογίες γέννησης και θανάτου του Ευγένιου Βούλγαρη προκαλούν το γέλιο με την πρώτη ματιά: 1586 - 1669. Είναι δυνατόν; λάθος τυπογραφικό ή λάθος άγνοιας; Και εν πάση περιπτώσει, ποιος κάνει τις διορθώσεις; Ποιος κρίνει τα κείμενα;
Στο βιβλίο της Αρχαίας Ιστορίας της Α' Γυμνασίου, στις σελίδες 107-108, έχουμε κάτι καλό. Στην 107 αναφέρεται ότι ο "Αριστοτέλης από τα Στάγιρα... έβαλε τις βάσεις για πάρα πολλές επιστήμες ¬ ιατρική, βοτανική... κ.ά.". Διαβάζοντάς το χωρίο αυτό επιφυλάσσομαι για το αν η ιατρική ξεκινά με τον Αριστοτέλη και αρχίζω να το επεξεργάζομαι στο μυαλό μου. Όμως γυρίζοντας σελίδα, η διάθεση αλλάζει και ο γέλωτας διαδέχεται την απορία μου, αφού εδώ ο συγγραφέας αναφέρει: "Ο μαθητής του Αριστοτέλη Ιπποκράτης από την Κω (460-370) θα συνεχίσει την ιατρική έρευνα και θα ιδρύσει την πρώτη μεγάλη ιατρική σχολή στην Ελλάδα". Άρα αφού ο Αριστοτέλης ήταν δάσκαλος του Ιπποκράτη, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε, ακολουθώντας το χιούμορ του συγγραφέα, ότι ο Πλάτωνας ήταν δάσκαλος του Πυθαγόρα ή ότι ο Ευριπίδης ήταν δάσκαλος του Αισχύλου».

Για γέλια ή για κλάματα;;;

Και ερωτώ...
Η ύλη για τον ΑΣΕΠ βασίζεται (και) στα σχολικά βιβλία. Έστω ότι εγώ δεν έχω τη δυνατότητα ούτε να αγοράσω -πχ- την Ιστορία της Ν.Λ. του Πολίτη και βασίζομαι στον ΟΕΔΒ.
Αν απαντήσω σε ενδεχόμενη ερώτηση για τον "Ερωτόκριτο" ,κατατάσσοντάς τον στη γενιά του '80, θα ναι σωστό ή λάθος

Και που θα βρω το δίκιο μου;;; (Ποιο;;;, χεχεχεχεχεχε)

Ρε τι γίνεται..........

[eleftheria]

Γι' αυτό μην εκπλαγεί κανείς αργότερα αν ρωτήσει τους μαθητές και του πουν ότι ο Χορτάτσης ανήκει στη γενιά του '30...
 

[Gi@]

Σύνθεση και παραγωγή λέξεων:
Η παραγωγή και η σύνθεση λέξεων ήταν από τα ευχάριστα κεφάλαια της ύλης και οι σχετικές ασκήσεις αντιμετωπίζονταν από τους μαθητές ως παιχνίδι. Όμως, στα νέα βιβλία της Γλώσσας κρίθηκε σκόπιμο να εισάγουν τους μαθητές στις διαφωνίες των γλωσσολόγων πάνω στο θέμα. Βασίστηκαν, λοιπόν, οι συγγραφείς στις απόψεις των Κλαίρη και Μπαμπινιώτη, που διαφέρουν από τις απόψεις του Μ. Τριανταφυλλίδη, του οποίου τη γραμματική έχουν στα χέρια τους οι μαθητές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση πάνω σε βασικές έννοιες.
Συγκεκριμένα, στο βιβλίο Νεοελληνικής Γλώσσας Α΄ Γυμνασίου, στην ενότητα 4, σελ. 75 ο μαθητής μαθαίνει ότι:
• Νέες λέξεις μπορούν να παραχθούν με δύο τρόπους:
α΄ τρόπος: στο θέμα της αρχικής λέξης προστίθεται μία νέα διαφορετική κατάληξη που λέγεται παραγωγική κατάληξη ή επίθημα
π.χ. παιδί παρ. κατάληξη: – άκι  παιδάκι
β΄ τρόπος: αριστερά από το θέμα μιας λέξης προστίθεται ένα πρόθημα όπως μια πρόθεση ή το στερητικό α-
π.χ. τροφή πρόθημα: διά  διατροφή
• Νέες λέξεις μπορούν να δημιουργηθούν από την ένωση των θεμάτων δύο απλών λέξεων:
π.χ. παχύσαρκο: παχύ (α΄ συνθετικό) + σάρκα (β΄ συνθετικό)

Συνεπώς, το βιβλίο ορίζει ως παράγωγες λέξεις (και όχι σύνθετες) τις λέξεις που έχουν ως πρώτο συνθετικό πρόθεση και ακολουθούν ασκήσεις για την εμπέδωση αυτής της νέας θεωρίας. Η γραμματική του Μ. Τριανταφυλλίδη που συνοδεύει το βιβλίο, όμως, συνεχίζει να ορίζει ως σύνθετες λέξεις τις λέξεις που έχουν, μεταξύ άλλων, ως α΄ συνθετικό άκλιτη λέξη, επίρρημα ή πρόθεση (Βλ. ΝΕΓ, σελ. 60).
Το καινούργιο βιβλίο της Νεοελληνικής Γλώσσας Β΄ Γυμνασίου στην ενότητα 3 , σελ. 52, είναι πιο σαφές όσον αφορά τη σύνθεση των λέξεων.
« Το α΄ συνθετικό (μιας λέξης) μπορεί να είναι ουσιαστικό, επίθετο, αριθμητικό, ρήμα, επίρρημα, πρόθεση ή αντωνυμία.
Κατά + πιάνομαι  καταπιάνομαι
Μετά + αύριο  μεθαύριο
Αντί + θέση  αντίθεση
Δύο ενότητες πριν (Ενότητα 1, σελ. 17) έχει σημειωθεί ότι « Ορισμένες λέξεις που δε στέκονται μόνες τους στο λόγο, αλλά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή λέξεων ονομάζονται αχώριστα μόρια» και ακολουθεί λίστα με τα αχώριστα μόρια.
Τελικά, το ερώτημα είναι: μια λέξη με α΄ συνθετικό πρόθεση (και συγκεκριμένα πρόθεση της νέας ελληνικής, γιατί όσον αφορά τις αρχαίες προθέσεις τα δύο βιβλία δείχνουν να συμφωνούν) είναι σύνθετη ή παράγωγή; Και αν τελικά είναι παράγωγη, όπως υποστηρίζει το βιβλίο της Α΄ Γυμνασίου, δε θα έπρεπε να διευκρινιστεί ότι αναφέρεται βασικά στις αρχαίες προθέσεις – αχώριστα μόρια της νέας ελληνικής (βλ. Γραμματική Τριανταφυλλίδη, σελ. 56), για να μη δημιουργείται σε μαθητές και εκπαιδευτικούς απορία;
Είναι, πιστεύω, λάθος να εμπλέκουμε τους μαθητές σε γλωσσολογικές έριδες. Είναι τόσα πολλά αυτά που πρέπει να αφομοιώσουν, ώστε το βασικό χαρακτηριστικό ενός σχολικού βιβλίου θα πρέπει να είναι η σαφήνεια και η λιτότητα και όχι η πολυφωνία, τουλάχιστον όσον αφορά τους γραμματικούς κανόνες.

Ντανίκα Αναστασία

[PDE ads]

[Rwxanh]

Καλημέρα σας!
Γνωρίζετε αν τα νέα βιβλία Γυμνασίου (Γραμματική, Συντακτικό, Γραμματολογίες Αρχαίας και Νέας και Λεξικό Λογοτεχνικών Όρων) θα μοιραστούν σε όλα τα παιδιά του Γυμνασίου? Δηλαδή και σε αυτά που τώρα είναι Α' Γυμνασίου και σε όσα είναι Β' και Γ'?
Ρωτάω διότι με τα ιδιαίτερά μου ισχύει το εξής παράδοξο: σε κάποιους τα έχουν μοιράσει και σε κάποιους όχι. Εν τω μεταξύ έβαλα τα παιδιά να ρωτήσουν διακριτικά αν θα τους δώσουν Γραμματικές και Συντακτικά για τα Αρχαία και κάποιοι καθηγητές τους απάντησαν πως ναι αλλά έχουν ελλείψεις και θα σταλούν προσεχώς ενώ άλλοι τους είπαν πως αυτά θα τα πάρουν μόνο τα παιδιά που πάνε τώρα Α' Γυμνασίου.
Τι ισχύει τελικά? Γνωρίζετε?
Και τέλος σε κανένα από τα παιδιά μου δεν έχουν δώσει Οδύσσεια. Παρατηρήσατε κι εσείς κάτι τέτοιο στις δικές σας περιοχές? Δεν είναι έτοιμο ακόμα το καινούργιο βιβλίο?
Ευχαριστώ!

[matahari]

Rwxanh, φέτος μοιράστηκαν στους μαθητές της Α΄Γυμνασίου  η Γραμματική του Οικονόμου, Το Λεξικό και  το Συντακτικό . Στα σεμινάρια μας είπαν ότι τα βιβλία αυτά είναι βοηθητικά και όχι αναγκαίο να τα φέρνουν μαζί τους στο σχολείο, ειδικά τα δυο πρώτα. Όσο για την Οδύσσεια δεν έχει έρθει ακόμα στα Σχολεία της περιοχής μου, δεν είναι καινούριο, είναι το γνωστό ογκώδες βιβλίο που χρησιμοποιεί τη θαυμάσια μεταφραση του Μαρωνίτη..

[Rwxanh]

Είχα την εντύπωση ότι θα άλλαζε το βιβλίο της Οδύσσειας... Φήμες δηλαδή?
Πάντως σε δικά μου παιδιά εκτός αυτών που αναφέρεις matahari, μοίρασαν και δύο βιβλία με Γραμματολογίες Αρχαίας και Νέας. Η απορία μου είναι αν δικαιούνται να τα πάρουν και μαθητές Β' και Γ' Γυμνασίου. Διαφορετικά να πάω να τους αγοράσω τουλάχιστον τη Γραμματική...

[fusalida]

γεια σας
Διδάσκω αρχαία ελληνικά και λατινικα σε β' και γ' λυκείου. πριν λίγες μέρες μου ζητηθηκε να διδάξω αρχαία ελληνικά β΄γυμνασίου. γνωρίζει κάποιος την ύλη και πως πρέπει να κινηθώ όσον αφορά την διδασκαλία τους;

[pariel]

Υπάρχουν τα αρχαία ελληνικά από το πρωτότυπο και τα μεταφρασμένα. Στο πρωτότυπο υπάρχει σε κάθε ενότητα ένα κείμενο το οποίο στόχο έχει την κατανόηση κι όχι τη μετάφραση (μονο ο καθηγητής μεταφράζει) (η μετάφραση στο Γυμνάσιο αρχιζει από την τριτη), λεξιλογικά, ετυμολογία και μετά ακολουθεί η γραμματική και το συντακτικό . Στη β΄  γυμνασίου διδάσκονται τα συμφωνόληκτα της γ΄ κλίσης, τα τριτόκλιτα επίθετα, η απρόσωπη σύνταξη,  όλες οι εγκλίσει και οι αντωνυμίες. Στο  τέλος υπάρχει κι ένα παράλληλο κείμενο και γίνεται συσχετισμός με το εισαγωγικό κείμενο. Τα κείμενα του βιβλίου (όπως και αυτά της α΄ γυμνασίου) είναι πολύ δύσκολα και δεν έχουν καμία σχέση με τα αυτά του περσινού βιβλίου. Η διάταξη της ύλης στη γραμματική είναι ίδια με παλιά.Στο μεταφρασμένο διδάσκεται Ιλιάδα (το βιβλίο του καθηγητή δίνει οδηγίες για το πόσο πρέπει να προχωράς, αλλά συνήθως δεν μπορείς να πας τόσο γρήγορα όσο προτείνει). Διαβάζεται από τον καθηγητή το κείμενο του Ομήρου σε μετάφραση του Πολυλά (πολύ δύσκολη, σχεδόν αρχαιοπρεπής), περίληψη, ενότητες- σκηνές, δράση προσώπων, ηθογραφία, πολιτισμός, θεολογία,(γενικά ό,τι γράφει το βιβλίο του καθηγητή)

[Dr_Michael]

Η fusalida γράφτηκε, έγραψε το θέμα της και διαγράφηκε μόνη της...

[fusalida]

ευχαριστώ πολύ για την ενημέρωση:) .Κατά λάθος διαγραφτηκα χτες

[Dr_Michael]

Κατά λάθος διαγραφτηκα χτες

Την απενεργοποίησα. Δεν μπορεί πλέον να διαγραφεί μόνος του κανείς.

[morgan]

Κλήθηκα για Ενισχυτική σε Γυμνάσιο και ξεκινάω αύριο με Αρχαία από το πρωτότυπο, χωρίς να έχω ιδέα τί θα κάνω και πού βρίσκονται τα παιδιά. Αν κάποιοι συνάδελφοι δουλεύουν Αρχαία Β' και Γ' γυμνασίου θα παρακαλούσα να μου πουν πού βρίσκονται για να είμαι πάνω κάτω προετοιμασμένη.
Ευχαριστώ.

[syrrahm]

Εγώ  έχω ολοκληρώσει την ενότητα 7(Β' Γυμνασίου), αλλά ξεκίνησα το βιβλίο μετά τις 3 Οκτώβρη, όταν προσλήφθηκα.