Αρχαία Ελληνικά Γ' Λυκείου Κατεύθυνσης

[MARKOS]

ασχετο, αλλα θα το ρωτήσω: Το ρήμα "φενακίζω" παραγεται απο το ουσιαστικό "φέναξ"(= αγύρτης, απατεώνας);

[PDE ads]

[effie2]

με το "φαίνω/φαίνομαι"
> φάση, φάσμα, φαεινός, Φαέθων,φως(<φαος), φανός, φανάρι, φάρος, φανερός, επιφανής, αφανής, υπερήφανος, κλπ κλπ

Σ' ευχαριστώ πολύ. Συμφωνώ μαζί σου, αν και το είδα σήμερα στις περισσότρες απαντήσεις που δημοσιεύτηκαν να συνδέεται με το φημί. (Έδωσαν από το κείμενο το "φησίν" ως ετυμολογικά συγγενή τύπο, ενώ είναι το "φανερόν").

[MARKOS]

Δημοσιευτηκαν κιολας !!! Σα δε ντρεπονται... Τσίπ(ρ)α δεν έχουν ! 

[effie2]

ασχετο, αλλα θα το ρωτήσω: Το ρήμα "φενακίζω" παραγεται απο το ουσιαστικό "φέναξ"(= αγύρτης, απατεώνας);

Ναι. Σύμφωνα με το ετυμολογικό λεξικό του Hofmann: "ὁ φέναξ, - ακος:απατεών, αγύρτης , ψεύτης και φενακίζω:φέρομαι ως απατεών, απατώ, εξαπατώ, ψεύδομαι.

[PDE ads]

[Spes]

Kαλησπέρα σε όλους. Ποια είναι η γνώμη σας για το "πρόφαση". Συνδέεται ετυμολογικά με το φημί ή με το φαίνω- φαίνομαι ;

Το φαίνω και το φημί έχουν κοινή ρίζα φα- οπότε και τα δύο μπορούν να θεωρηθούν σωστά.

[aris82]

Κατ' αρχάς ακόμη γελάω με το σχόλιο του Μάρκου, σεμνού θεράποντος της Φιλολογίας ες αεί ευρισκομένου στις επάλξεις της επιστήμης να φυλάει αναμμένο το πυρ της μάθησης ωσάν τις Εστιάδες του Γρυπάρη! 
Ναι, Μάρκο η πρόφαση είναι ετυμολογικά συγγενής και με τα δύο ρήματα. Αν θυμάσαι είχαμε ανοίξει μια συζήτηση πριν από τις εκλογές με την γλωσσολόγο apri, όχι τόσο ήρεμη απ' ό,τι ενθυμούμαι. Και όντως καταλήξαμε σε αυτό το συμπέρασμα.

Για να απαντήσω στην apri, για άλλη μια φορά τα πράγματα είναι πιο απλά από την έκταση που εκουσίως ή ακουσίως δίδεται.
α) Ξεκινάς καλά αναφέροντας την ταύτιση ή τον διαχωρισμό του επικεφαλής από το πλήθος αναλόγως του θέματος, του στόχου και της στρατηγικής την οποία ακολουθεί. Στη συνέχεια όμως, δεν απαντάς στα ξεκάθαρα επιχειρήματα των τελευταίων αναρτήσεών μου σχετικά με την πάγια τακτική να θεωρείται το ἡμᾶς ως υποκείμενο του απαρεμφάτου. Αναφέρεις δύο διαφορετικά χωρία του ίδιου βιβλίου παραλείποντας εσκεμμένα να εντοπίσεις αν υφίστανται οι ξεκάθαρες γραμματοσυντακτικές δομές που υπάρχουν στο προς συζήτησιν εδάφιο. Διά του λόγου το αληθές στην § 77, ο Νικίας ξεκινά με αποστροφή προς τους στρατιώτες "καὶ ἐκ τῶν παρόντων, ὦ Ἀθηναῖοι..." "κάγώ τοι οὐδενὸς ὑμῶν..", το "ὁρᾶτε" είναι μέσα σε παρένθεση --> φαίνεται και αισθητικά η διαφοροποίηση, ξανά με άνω στιγμή επανέρχεται με υποθετικό λόγο "εἴ τῳ τῶν θεῶν ἐπίφθονοι ἐστρατεύσαμεν". Με πιο απλά λόγια η αλλαγή του προσώπου γίνεται όταν υπάρχει ξεκάθαρη στίξη ή ισχυρός σύνδεσμος που να αντικατοπτρίζει την αλλαγή του θέματος. Νοηματικά, επιπλέον, ο Ν. μιλάει για μια πραγματική κατάσταση την οποία βίωσαν "ἐστρατεύσαμεν" όπως και στο δικό μας χωρίο "κρατήσωμεν" (μια κατάσταση που μαζί είναι δυνατόν να βιώσουν). Όπως είναι δυνατόν μαζί να βιώσουν το αντίθετο, την απόλυτη ψυχική ήττα, να λυγίσουν από τις κακουχίες. Τονίζω το είναι δυνατόν μιας που το μέν...δέ έχει και αυτήν την λειτουργία. Να φέρει δηλ. κατ' αντιπαράσταση τις δύο διαφορετικές καταστάσεις που είναι πιθανόν να βιώσουν μαζί. Στο σημείο αυτό παύει να είναι επικεφαλής. Γίνεται ένας από αυτούς. Ένας από αυτούς θα είναι και σε μια πιθανή νίκη στη ναυμαχία. Ένας από αυτούς θα είναι και στις κακουχίες που δεν πρέπει από κοινού να τους λυγίσουν! Παρόμοια συμπεριφορά θα δεις και στις δημηγορίες του Περικλή στο Β' βιβλίο και μάλιστα οι ομοιότητες είναι τρανταχτές! Πουθενά δεν διασαλεύεται το εγώ και το εμείς. Πάνε πάντα αρμονικά και τα αισθητικά στοιχεία (σημεία στίξης, σύνδεση) δρουν επιρρωστικά σε αυτό.

Το ίδιο συμβαίνει και στην § 63 "ὅσον ἂν δύνησθε" τελεία "τῶν ναυτῶν παρακελεύομαι" άνω στιγμή "ὑπάρχει δ' ἡμῖν..." κ.ο.κ. Ούτως ή άλλως η αλλαγή προσώπων σε μια δημηγορία είναι εξαιρετικά συχνή. Έτσι κερδίζεται η πρόσεξη του ακροατηρίου και η ψυχική μέθεξη, η δραματικότητα και η παραστατικότητα. Η ένστασή μου έγκειται ότι παραβιάζεις ξεκάθαρες μορφικές και αισθητικές δομές βάναυσα θέτοντας το ὑμᾶς ως υποκείμενο. Από την άλλη, λέω για άλλη μια φορά εξίσου σαφώς, ότι με το οὐ χρὴ ἡμᾶς ἀθυμεῖν δεν δείχνει ότι ο ίδιος φοβάται ούτε ότι οι στρατιώτες έχουν φοβηθεί. Προσπαθεί να προλάβει μια τέτοια αντίδραση. Μαζί θα νικήσουν, μαζί δεν πρέπει να φοβηθούν και να πάθουν αυτό που παθαίνουν οι άπειροι στον πόλεμο.
Και όλα αυτά φυσικά δεν είναι ερμηνείες της σκέψης αλλά ξεκάθαρα και πασιφανή χαρακτηριστικά που εδραιώνονται και με την γλαφυρή και πρόδηλη στίξη.
Αν και δεν μου αρέσει να μπλέκω την θύραθεν με την εκκλησιαστική Γραμματεία, θα σου πω ότι ο Χριστός έφτασε στην άκρα ταπείνωση με τον ιερό νιπτήρα προς τους μαθητές του που ο φόβος και η άρνηση στη Σταύρωση θα ήταν πταίσμα!

β) Η Ν.Ε. απόδοση που έδωσα όντως φαίνεται λογική, ωστόσο μην ψάχνεις πάντοτε να προβάλλεις τα γλωσσολογικά σου ερεθίσματα πάνω σε ένα αρχαίο κείμενο. Το τι θέλει να πει ο Θ. είναι προφανές. Οι άπειροι άνθρωποι, επειδή/ όταν αποτυγχάνουν στις πρώτες μάχες φοβούνται ότι πάντοτε θα πέφτουν στις ίδιες συμφορές. Η γοητεία του Θ. είναι ότι ξετυλίγει υψηλά νοήματα με ιδιαίτερη γλωσσοπλασία. Είτε αυτό λέγεται επιθετικές μετοχές αντί αφηρημένων ουσιαστικών, είτε με κατάχρηση των έναρθρων απαρεμφάτων αντί ουσιαστικών είτε με το σχήμα εν διά δυοῖν (περί τε σωτηρίας καὶ πατρίδος) είτε με την εν λόγω φράση που είναι αδύνατον να γίνει αντιληπτή με μια ξερή και άκομψη κατά λέξη μετάφραση που άδικα και αναίτια απαιτείς (όχι μόνο εσύ, όλοι μας).
Άρα δεν θα ψέξω τον Θουκυδίδη μιας που δεν διαφοροποιείται από αυτό που συνηθίζει να κάνει. Να μας εκπλήσσει με όλες τις εκφάνσεις της χρήσης τής αυστηρής και αρχαιοπρεπούς αττικής διαλέκτου. Θα ψέξω αυτούς που χωρίς να μπορούν να νιώσουν τον αρχαιοελληνικό παλμό προσπαθούν να προβάλλουν κάτι που μόνο ένας Έλληνας μπορεί να νιώσει στην σαξωνική κουλτούρα και πρακτική.

[aris82]

Αναδημοσιεύω την ανάρτηση της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων με την ελπίδα να εισακουστούμε επιτέλους! Και ξαναλέω, όπως φωνάζω συνέχεια: Άμεση Κατάργηση του Διδαγμένου Κειμένου!

Η ΠΕΦ θεωρεί ότι η επί σειρά ετών στερεότυπη διατύπωση των θεμάτων στα αρχαία
ελληνικά πρέπει να αναθεωρηθεί, προκειμένου να υπάρξει ανανέωση και διαβάθμιση
δυσκολίας των ερωτήσεων. Καλό θα ήταν να εξεταστεί και η άποψη ότι δεν είναι
αναγκαία η μετάφραση του διδαγμένου κειμένου, που αναπαράγει ακριβώς όσα
έχουν λεχθεί στην τάξη. Καθίστανται, επομένως, επιτακτικά: η ανανέωση, η
αναβάθμιση και ο εμπλουτισμός των θεμάτων, σε μια συνολική αντιμετώπιση όχι
μόνο της αξιολόγησης, αλλά και της διδακτέας ύλης του μαθήματος των αρχαίων
ελληνικών στο Γενικό Λύκειο.
Από την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων

[lalunalu]

Καλημέρα σε όλους
Επιτρέψτε μου, μία κουτή ίσως ερώτηση..Βγαίνουν για τις πανελλαδικές κάποιες "επίσημες " απαντήσεις;
Από την ΚΕΕ ας πούμε; Ρωτάνε τα παιδιά αλλά δε γνωρίζω κάτι

[θάνος73]

Αναδημοσιεύω την ανάρτηση της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων με την ελπίδα να εισακουστούμε επιτέλους! Και ξαναλέω, όπως φωνάζω συνέχεια: Άμεση Κατάργηση του Διδαγμένου Κειμένου!

Η ΠΕΦ θεωρεί ότι η επί σειρά ετών στερεότυπη διατύπωση των θεμάτων στα αρχαία
ελληνικά πρέπει να αναθεωρηθεί, προκειμένου να υπάρξει ανανέωση και διαβάθμιση
δυσκολίας των ερωτήσεων. Καλό θα ήταν να εξεταστεί και η άποψη ότι δεν είναι
αναγκαία η μετάφραση του διδαγμένου κειμένου, που αναπαράγει ακριβώς όσα
έχουν λεχθεί στην τάξη. Καθίστανται, επομένως, επιτακτικά: η ανανέωση, η
αναβάθμιση και ο εμπλουτισμός των θεμάτων, σε μια συνολική αντιμετώπιση όχι
μόνο της αξιολόγησης, αλλά και της διδακτέας ύλης του μαθήματος των αρχαίων
ελληνικών στο Γενικό Λύκειο.
Από την Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων

Άρη, η ΠΕΦ προτείνει κατάργηση της εξέτασης στη μετάφραση του διδαγμένου κειμένου, όχι την κατάργηση του διδαγμένου κειμένου!

[zwi]

Πληροφοριακά αναφέρω ότι το αδίδακτο που δόθηκε στις εξετάσεις υπάρχει στη θεματογραφία του Τζουγανάτου.

[aris82]

Θάνο, εγώ προτείνω την κατάργηση του Διδαγμένου Κειμένου. Εξάλλου, δεν ανήκω στην ΠΕΦ για να ταυτίζομαι με όσα λένε! Σίγουρα θεωρώ μεγάλο βήμα την κατάργηση της Μετάφρασης του Διδαγμένου Κειμένου (-10 μονάδες) και επιπλέον την κατάργηση της λεξιλογικής άσκησης (- 10 μονάδες, βλ. και προηγούμενη ανάρτησή μου, την οποία εισηγείτο και η ΠΕΦ και πολλοί φιλόλογοι μέχρι πέρυσι). Εφόσον δεν υπάρξει πλήρης κατάργηση καλό είναι να ξεκινήσουμε με μια σταδιακή "αναδιαπραγμάτευση" των όρων της εξέτασης.

[apri]

@Aris82

1. Δεν βλέπω τι ακριβώς παραβιάζω, όταν στις δημηγορίες υπάρχει εναλλαγή προσώπων
ανάλογα με το αν ο ομιλητής διαχωρίζει τον εαυτό του από τους ακροατές
ή αν τον συμπεριλαμβάνει σ' αυτούς είτε γιατί πραγματικά συμμετέχει στην ενέργεια είτε γιατί θέλει να περάσει την εντύπωση της ισότητας/ομοιότητας με τους ακροατές (η λεγόμενη "στρατηγική της συγκατάβασης").

Ούτε ισχυρίστηκα ότι το υποκείμενο του απαρεμφάτου είναι υποχρεωτικά το "υμάς".
Απλώς δεν αντιλαμβάνομαι την απόλυτη βεβαιότητα με την οποία αυτό αποκλείεται.

Αυτό που είπα είναι ότι θα έστεκε νοηματικά και το "ημάς" με τη λογική της ψυχολογικής ταύτισης με το πλήθος αλλά και το "υμάς" με τη λογική της διαφοροποίησης από αυτό (μια που τίθεται και θέμα ενθάρρυνσης), όπως ακριβώς σε άλλα σημεία του κειμένου λέει "πολεμήστε" και σε άλλα "θα νικήσουμε" χωρίς να σημαίνει ότι έχει εκρήξεις αλαζονείας και ταπεινοφροσύνης αντίστοιχα.

Κανείς ομιλητής σε πραγματικές συνθήκες δεν δεσμεύεται από το πρόσωπο που έχει χρησιμοποιήσει στην προηγούμενη πρόταση στο βαθμό που αναφέρεις. Τέτοιες απαιτήσεις μπορεί να έχουν οι φιλόλογοι που επιζητούν λόγω σχολαστικισμού απόλυτη υφολογική συνέπεια, πιστή εφαρμογή των κανόνων που περιγράφονται στις γραμματικές και τα συντακτικά κλπ.
Ο πραγματικός λόγος όμως ακολουθεί και επικοινωνιακούς κανόνες που έχουν σχέση με τη στρατηγική που επιλέγει ο ομιλητής, την οπτική που βλέπει τα πράγματα, την ποικιλία ή τη ζωντάνια που θέλει να δώσει στο λόγο κλπ.

Το παράδειγμα ταπεινοφροσύνης του Χριστού το βρίσκω άσχετο με τη συζήτηση και δεν το σχολιάζω περαιτέρω.
Μιλάμε για λόγο που απευθύνεται σε πλήθος και όχι για τους μονολόγους του Χριστού ή τη στάση ζωής του.


2. Τέλος, για την προβληματική κατά τη γνώμη μου πρόταση, δεν εξηγείς τι σημαίνει η πρόταση "η προσδοκία του φόβου ταυτίζεται με συμφορές". Μου λες ποιο είναι με βάση τη λογική και τα συμφραζόμενα το μήνυμα του Νικία γενικώς.
Οι υφολογικές προτιμήσεις του Θουκυδίδη που αναφέρεις βγάζουν νόημα. Η πρόταση αυτή όμως είναι ασαφής.


Δεν θα επανέλθω πάντως στα παραπάνω θέματα, γιατί εξέθεσα την άποψή μου επανειλημμένα.
Προφανώς, διαφωνούμε για χιλιοστή φορά. Συμβαίνουν και αυτά στον κόσμο.



ΥΓ1. Για την κατάργηση της μετάφρασης του διδαγμένου, εφόσον γίνεται μετάφραση σε αδίδακτο, συμφωνώ.
Δεν συμφωνώ με την εξαίρεση της μετάφρασης του διδαγμένου από τις εξετάσεις στις άλλες τάξεις του Λυκείου.
Οι λεξιλογικές ασκήσεις καλό κάνουν, κακό δεν κάνουν.

ΥΓ2. Το «φημί» και το «φαίνομαι» έχουν όντως κοινή ρίζα. Γι’ αυτό και οι λέξεις που έχουν προέλθει από αυτά, έχουν μεγάλη σημασιολογική συγγένεια και γι’ αυτό από πολύ παλιά υπήρχε και σύγχυση για την προέλευση του κάθε τύπου. Είχαμε συζητήσει το "απόφαση" και "απόφανση".
Για το "πρόφαση" δεν θυμάμαι να είχαμε πει κάτι. Αν και δεν το έχω ψάξει, κατά πάσα πιθανότητα πρέπει να προέρχεται από το "προφαίνω" (=παρουσιάζω μπροστά). Το "πρόφημι" σημαίνει "προλέγω", αν δεν κάνω λάθος, οπότε δεν βλέπω να ταιριάζει σημασιολογικά με την "πρόφαση".

[V-T]

Καλημέρα σε όλους
Επιτρέψτε μου, μία κουτή ίσως ερώτηση..Βγαίνουν για τις πανελλαδικές κάποιες "επίσημες " απαντήσεις;
Από την ΚΕΕ ας πούμε; Ρωτάνε τα παιδιά αλλά δε γνωρίζω κάτι

Επίσημες απαντήσεις στέλνονται από την ΚΕΕ στα βαθμολογικά κέντρα. Συχνά όμως είναι υποτυπώδεις. Ήμουν τώρα το απόγευμα στη συγκέντρωση για τη βαθμολόγηση που θ' αρχίσει από αύριο στο μάθημα των αρχαίων ελληνικών. Όσον αφορά το άγνωστο οι απαντήσεις είναι ίδιες με αυτές που κυκλοφόρησαν από τα φροντιστήρια. Όσον αφορά το γνωστό περισσότερο στηριζόμαστε στις απαντήσεις που ετοίμασε η υπεύθυνη του βαθμολογικού κέντρου (έγινε βέβαια συζήτηση για το αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε σε κάτι). Εννοείται πάνω κάτω είναι ίδια με αυτά που δόθηκαν από τα φροντιστήρια χωρίς τους υπερβολικούς πλατειασμούς και με έμφαση στο τι γράφει το σχολικό βιβλίο πάντοτε.

[MARKOS]

Κατ' αρχάς ακόμη γελάω με το σχόλιο του Μάρκου, σεμνού θεράποντος της Φιλολογίας ες αεί ευρισκομένου στις επάλξεις της επιστήμης να φυλάει αναμμένο το πυρ της μάθησης ωσάν τις Εστιάδες του Γρυπάρη! 

Εστι, εεεετσι, ... είμαι σεμνός !
(επιασα και το θεμα το αγνωστο φετος, αλλα απο σεμνοτητα δεν βγηκα να το πω....)