*

Αποστολέας Θέμα: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη  (Αναγνώστηκε 572919 φορές)

0 μέλη και 2 επισκέπτες διαβάζουν αυτό το θέμα.

Αποσυνδεδεμένος apri

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 5700
  • Φύλο: Γυναίκα
  • Dum spiro, spero
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #980 στις: Μάρτιος 02, 2016, 08:23:48 μμ »
εἶδον ἀδύνατον ὂν τιμωρεῖν τοῖς ἀνδράσι : Είναι σωστή η διατύπωση του Γρηγορόπουλου ότι εδω η αιτιατική απόλυτος είναι κατηγορηματική μετοχή; Είχα την εντύπωση ότι όταν αναφερόμαστε σε κατηγορηματική μετοχή δεν πρέπει να κάνουμε λόγο για συνημμένη ή απόλυτη.

H μετοχή είναι κατηγορηματική, γιατί συμπληρώνει το ρήμα "είδον".
Δεν θα την έλεγα όμως απόλυτη , ακριβώς γιατί λειτουργεί ως συμπλήρωμα. Οι απόλυτες μετοχές λειτουργούν ως προσάρτημα στα ρήματα, δηλ. έχουν πολύ χαλαρή και προαιρετική σχέση μ' αυτά.

Τώρα, ξέρω πως θα μου πεις ότι το "τιμωρείν" που είναι το υποκείμενο της μετοχής δεν παίζει κάποιο ρόλο στην πρόταση, γιατί το "ορώ" δεν συντάσσεται με απαρέμφατο. Αυτό είναι εν μέρει σωστό, γιατί από την άλλη, το "ορώ" συντάσσεται με αιτιατική ονόματος και το απαρέμφατο επέχει θέση ονόματος. Θα μπορούσε κάλλιστα η πρόταση να ήταν "είδον αδύνατον ον τούτο, τιμωρείν τοις ανδράσι".


« Τελευταία τροποποίηση: Μάρτιος 02, 2016, 08:28:11 μμ από apri »
......τα φτερά άπλωσε πλέρια, άκρη ο κόσμος δεν έχει,
είναι πι' όμορφοι οι άγνωστοι πάντα γιαλοί.... (Κ. Χατζόπουλος)

Αποσυνδεδεμένος PDE ads

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 4006
  • Λατρεύω την εκπαίδευση
    • Προφίλ
    • E-mail
    • Προσωπικό μήνυμα (Εκτός σύνδεσης)
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Δημοσιεύτηκε: Σήμερα στις 09:26:48 »

Αποσυνδεδεμένος Dwrina

  • Συνδρομητής
  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 1935
  • Τὴ γλῶσσα μοῦ ἔδωσαν ἑλληνική.
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #981 στις: Μάρτιος 02, 2016, 09:25:13 μμ »
apri,  δεν είχα αμφιβολία ότι το τιμωρειν δεν έχει άλλη συντακτική θέση εκτός από υποκείμενο της μετοχής, απλώς έψαχνα μια  άλλη διατύπωση, γιατί θα προτιμούσα να μην χρησιμοποιήσω τον όρο απόλυτη. Μετά από αυτό που μου απάντησες όμως νομίζω ότι το καλύτερο είναι να αναφερθώ σε αυτήν μόνο ως κατηγορηματική μετοχή απρόσωπου ρήματος.

Κάποια στιγμή, αν μπορείς και εσύ, θα σου ζητήσω να ξεκαθαρίσουμε λίγο ακόμη το θέμα υποκειμένου-κατηγορουμένου σε περιπτώσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν χθες, γιατί τώρα δεν έχω χρόνο.

 


Graecia capta ferum victorem cepit et artis intulit agresti Latio  (Hor. Ep.  2. 1.).

Αποσυνδεδεμένος apri

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 5700
  • Φύλο: Γυναίκα
  • Dum spiro, spero
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #982 στις: Μάρτιος 02, 2016, 10:59:35 μμ »
Κάποια στιγμή, αν μπορείς και εσύ, θα σου ζητήσω να ξεκαθαρίσουμε λίγο ακόμη το θέμα υποκειμένου-κατηγορουμένου σε περιπτώσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν χθες, γιατί τώρα δεν έχω χρόνο.


Αν μπορώ να βοηθήσω, μετά χαράς. :D
......τα φτερά άπλωσε πλέρια, άκρη ο κόσμος δεν έχει,
είναι πι' όμορφοι οι άγνωστοι πάντα γιαλοί.... (Κ. Χατζόπουλος)

anemona

  • Επισκέπτης
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #983 στις: Μάρτιος 03, 2016, 09:00:54 πμ »
Ποιά ακριβώς νομίζετε ότι είναι η διαφορά μεταξύ εμπροθ. εχθρικής διάθεσης/κατεύθυνσης και εναντίωσης; Με παραδείγματα;Έχω καταλάβει απλά θέλω και άλλη αρωγή.Επειδή απαντούν ως όροι και τα δυο. Και τέλος ο εμπροθ.προσδ. που δηλώνει το ενώπιον;
« Τελευταία τροποποίηση: Μάρτιος 03, 2016, 09:17:40 πμ από anemona »

Αποσυνδεδεμένος PDE ads

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 4006
  • Λατρεύω την εκπαίδευση
    • Προφίλ
    • E-mail
    • Προσωπικό μήνυμα (Εκτός σύνδεσης)
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Δημοσιεύτηκε: Σήμερα στις 09:26:48 »

Αποσυνδεδεμένος apri

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 5700
  • Φύλο: Γυναίκα
  • Dum spiro, spero
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #984 στις: Μάρτιος 03, 2016, 11:54:56 πμ »
Ποιά ακριβώς νομίζετε ότι είναι η διαφορά μεταξύ εμπροθ. εχθρικής διάθεσης/κατεύθυνσης και εναντίωσης; Με παραδείγματα;Έχω καταλάβει απλά θέλω και άλλη αρωγή.Επειδή απαντούν ως όροι και τα δυο. Και τέλος ο εμπροθ.προσδ. που δηλώνει το ενώπιον;

Ο προσδιορισμός του "ενώπιον" είναι ο πιο ουδέτερος. Δείχνει ότι κάτι γίνεται "έναντι" κάποιου ανθρώπου ή πράγματος.
Η εναντίωση δείχνει ισχυρή αντίθεση.
Αν η εναντίωση φτάνει στα όρια της έχθρας, τότε μιλάμε για εχθρική διάθεση.
Αν ταυτόχρονα με την εχθρική διάθεση, υπάρχει και κίνηση, τότε μιλάμε για εχθρική κατεύθυνση.


Για παραδείγματα ψάξε εδώ:
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL102/521/3400,13728/
......τα φτερά άπλωσε πλέρια, άκρη ο κόσμος δεν έχει,
είναι πι' όμορφοι οι άγνωστοι πάντα γιαλοί.... (Κ. Χατζόπουλος)

Αποσυνδεδεμένος Sali

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 1839
  • Φύλο: Άντρας
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #985 στις: Μάρτιος 03, 2016, 03:26:24 μμ »

Και καθώς τα σκέφτομαι όλα αυτά πλέον, καταλήγω στο συμπέρασμα πως ίσως οι διάφορες περιφράσεις (που μας έρχονται στο μυαλό γιατί εναρμονίζονται περισσότερο με τα νεοελληνικά γλωσσικά δεδομένα) είναι απαραίτητες για τη μετάφραση και την κατανόηση αυτών των προτάσεων, αλλά δεν είναι καθόλου απαραίτητες για τη σύνταξή τους, η οποία θεωρώ τελικά πως είναι:
ρήμα-----δοτική ηθική+κατηγορηματικός προσδιορισμός (επίθετο/μετοχή) ----υποκείμενο (όνομα/απαρέμφατο)

Επανέρχομαι στο θέμα μας, γιατί με βασανίζει.

Παρατήρηση πρώτη: βλέπω πως θεωρείς ότι η μετοχή (π.χ. βουλομένῳ, προσδεχομένῳ) λειτουργεί όπως το ασμένῳ, δηλαδή μόνο ως επίθετο και καθόλου ως ρηματικός τύπος με αντίστοιχη προς το ρήμα σύνταξη. Προσωπικά δεν το βλέπω πολύ πιθανό, τις θεωρώ δηλαδή μετοχές που απαιτούν συμπλήρωμα, δεν μπορώ να τις νοήσω αλλιώς. Το Liddell-Scott (δεν το κοίταξα ακόμα) δίνει παραδείγματα των μετοχών βουλόμενος, προσδεχόμενος ως καθαρών επιθέτων;

Παρατήρηση δεύτερη: αν δεν κάνω λάθος, το όνομα/απαρέμφατο το εκλαμβάνεις ως υποκείμενο στην περίφραση ρήμα + επίθετο/μετοχή και όχι μόνο στο ρήμα, αν και αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Σε συνδυασμό λοιπόν με την προηγούμενη παρατήρησή μου, διαπιστώνω ότι οι εν λόγω περιφράσεις έχουν μόνο υποκείμενο, ενώ οι κατηγορηματικές μετοχές μένουν ακάλυπτες από πλευράς συμπληρώματος.

Μου διαφεύγει κάτι στις παρατηρήσεις μου; Αν ναι, διαφώτισέ με· αν όχι, προχωρώ σε παράδειγμα.

Για να πάρουμε ένα παράδειγμα από τα προαναφερθέντα, προτείνεις την ακόλουθη σύνταξη: τὰ τῆς ὀργῆς ὑμῶν ἔς με (υποκ./αττική σύνταξη) γεγένηται προσδεχομένῳ (ρήμα) μοι (δοτική ηθική). Αυτό είναι ακριβώς που δεν κατανοώ. Ενώ δηλαδή η μετοχή διατηρεί τη διάθεσή της (άρα θέλει συμπλήρωμα), στην προκειμένη περίπτωση συμπλήρωμα δεν έχει.

Η σύνταξη αυτή, για μένα, θα είχε νόημα αν ήταν παθητικοποιημένη, οπότε και η δοτική θα μεταβαλλόταν σε δοτική του ενεργούντος προσώπου, δηλαδή η σύνταξη θα ισοδυναμούσε με το: τὰ τῆς ὀργῆς ὑμῶν ἔς με προσδέδεκταί μοι.

Διάβασα δύο παλιές θεματογραφίες που έχω (του Μπελεζίνη και του Τζουγανάτου) και που σχολιάζουν το συγκεκριμένο χωρίο του Θουκυδίδη, οι οποίες προτείνουν μια διαφορετική σύνταξη που εν μέρει σε δικαιώνει και εν μέρει όχι, αλλά έχουν λογική:

Ο Τζουγανάτος γράφει: "καὶ προσδεχομένῳ... Η σειρά του λόγου: Τὰ τῆς ὀργῆς ὑμῶν ἐς ἐμὲ γεγένηταί μοι προσδεχομένῳ = Η εκδήλωσις της οργής σας εναντίον μου έχει γίνει όχι παρά προσδοκίαν μου (= ενώ την επερίμενα)". Από το σχόλιο αυτό είναι φανερό ότι: (α) τη μετοχή τη θεωρεί επιρρηματική (ίσως χρονική), όχι πάντως κατηγορηματική· (β) από τη μετάφραση "ενώ την επερίμενα" εννοεί αντικείμενο στο προσδεχομένῳ· (γ) το τὰ τῆς ὀργῆς το λαμβάνει ως υποκείμενο του ρ. γεγένηται (αττική σύνταξη).

Ο Μπελεζίνης είναι πολύ πιο ξεκάθαρος: θεωρεί τη μετοχή προσδεχομένῳ χρονική, συνημμένη στη δοτική προσωπική μοι (δεν την χαρακτηρίζει συγκεκριμένα), ενώ το τὰ τῆς ὀργῆς ὑμῶν ως υποκ. του ρ. γεγένηται κατ' αττική σύνταξη, και ως εννοούμενο αντικείμενο της μετοχής (δική μου η υπογράμμιση).

Το κοινό σημείο και των δύο συγγραφέων στη σύνταξή τους είναι πως καλύπτουν τη μετοχή από πλευράς αντικειμένου, και επ' αυτού συμφωνώ μαζί τους, άσχετα από το πώς θα χαρακτηριστεί η μετοχή. Αυτό εννοούσα πιο πάνω, όταν έλεγα ότι η σύνταξή τους έχει λογική.
« Τελευταία τροποποίηση: Μάρτιος 03, 2016, 03:31:14 μμ από Sali »
Ο Έξυπνος χαίρεται με τις αμφισβητήσεις του, ο Βλάκας με τις βεβαιότητές του

Αποσυνδεδεμένος Dwrina

  • Συνδρομητής
  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 1935
  • Τὴ γλῶσσα μοῦ ἔδωσαν ἑλληνική.
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #986 στις: Μάρτιος 03, 2016, 04:59:32 μμ »
Sali "Ο Μπελεζίνης είναι πολύ πιο ξεκάθαρος: θεωρεί τη μετοχή προσδεχομένῳ χρονική, συνημμένη στη δοτική προσωπική μοι (δεν την χαρακτηρίζει συγκεκριμένα), ενώ το τὰ τῆς ὀργῆς ὑμῶν ως υποκ. του ρ. γεγένηται κατ' αττική σύνταξη, και ως εννοούμενο αντικείμενο της μετοχής (δική μου η υπογράμμιση)."

Δεν βλέπω τα παραπάνω να έρχονται σε ιδιαίτερη αντίθεση με αυτά που υποστήριξε η apri. Προσωπικά, διαβάζοντας τις παρατηρήσεις της apri, κατέληξα σε αυτά που μόλις ανέφερες, δηλαδή θεώρησα δεδομένο ότι εννοείται το υποκείμενο και ως αντικείμενο, αλλά δεν θα σκεφτόμουν ότι αυτό είναι μια απαραίτηση διευκρίνιση. Η ουσιαστική διαφορά βέβαια ειναι ο χαρακτηρισμός της μετοχής ως χρονικής, πράγμα που αντιτίθεται στην  κοινή παραδοχή σχεδόν όλων των συντακτικών ότι είναι κατηγορηματική. Αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι για ποιο λόγο, σύμφωνα με την παραπάνω σύνταξη και μετάφραση, πρέπει η μετοχή να χαρακτηριστεί χρονική, αφού, όπως έχεις υποστηρίξει και εσύ, αν δεν κάνω λάθος, κάποιες κατηγορηματικές μετοχές έχουν θέση κατηγορηματικού προσδιορισμού και αφού ο κατηγορηματικός προσδιορισμός μπορεί να δηλώνει  χρόνο (κατέλαβον τα πόλεις ερήμους =  όταν ήταν/ την στιγμή που ήταν άδειες).


Graecia capta ferum victorem cepit et artis intulit agresti Latio  (Hor. Ep.  2. 1.).

Αποσυνδεδεμένος Sali

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 1839
  • Φύλο: Άντρας
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #987 στις: Μάρτιος 03, 2016, 06:06:24 μμ »

Δεν βλέπω τα παραπάνω να έρχονται σε ιδιαίτερη αντίθεση με αυτά που υποστήριξε η apri. Προσωπικά, διαβάζοντας τις παρατηρήσεις της apri, κατέληξα σε αυτά που μόλις ανέφερες, δηλαδή θεώρησα δεδομένο ότι εννοείται το υποκείμενο και ως αντικείμενο, αλλά δεν θα σκεφτόμουν ότι αυτό είναι μια απαραίτηση διευκρίνιση. Η ουσιαστική διαφορά βέβαια ειναι ο χαρακτηρισμός της μετοχής ως χρονικής, πράγμα που αντιτίθεται στην  κοινή παραδοχή σχεδόν όλων των συντακτικών ότι είναι κατηγορηματική.

Δεν είπα ότι αυτά έρχονται σε αντίθεση με όσα υποστήριξε η apri. Αυτό που είπα είναι ότι εν μέρει δικαιώνεται η apri, και μάλιστα, προσθέτω τώρα, στο σημαντικότερο απ' όσα είπε, ότι το τὰ τῆς ὀργῆς είναι υποκ. κατ' αττική σύνταξη· εν μέρει όμως δεν δικαιώνεται (όχι μόνο η apri αλλά και όλοι μας), με την έννοια ότι οι παραπάνω συγγραφείς εκλαμβάνουν τη μετοχή ως χρονική και όχι ως κατηγορηματική (είτε χαρακτηριστεί ως κατηγορηματικός προσδιορισμός είτε όχι), όπως εκλαμβάνεται γενικώς. Και βέβαια δεν υποστηρίζω ότι οι Τζουγανάτος και Μπελεζίνης έχουν δίκιο στον χαρακτηρισμό της μετοχής, απλώς επισημαίνω τη διαφορά.

Από την άλλη, δεν έγινε ποτέ σαφές στη μέχρι τώρα συζήτηση ότι αυτό που εκλαμβάνεται ως υποκείμενο εννοείται και ως αντικείμενο. Εκείνο που κατάλαβα εγώ από τη συζήτησή μας είναι ότι οι συγκεκριμένες περιφράσεις έχουν μόνο υποκείμενο, ενώ οι μετοχές συμπλήρωμα-αντικείμενο δεν έχουν ούτε εννοείται. Αν κάνω λάθος, διόρθωσέ με. Οι παραπάνω συγγραφείς, ο ένας εννοώντας το και ο άλλος δηλώνοντάς το ρητά, θεωρούν ότι η μετοχή προσδεχομένῳ έχει αντικείμενο το τὰ τῆς ὀργῆς, έστω και εννοούμενο. Με τη θέση αυτή δηλώνω ότι συντάσσομαι σαφώς. Αυτό είναι όλο.
Ο Έξυπνος χαίρεται με τις αμφισβητήσεις του, ο Βλάκας με τις βεβαιότητές του

Αποσυνδεδεμένος apri

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 5700
  • Φύλο: Γυναίκα
  • Dum spiro, spero
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #988 στις: Μάρτιος 03, 2016, 06:10:29 μμ »
Παρατήρηση πρώτη: βλέπω πως θεωρείς ότι η μετοχή (π.χ. βουλομένῳ, προσδεχομένῳ) λειτουργεί όπως το ασμένῳ, δηλαδή μόνο ως επίθετο και καθόλου ως ρηματικός τύπος με αντίστοιχη προς το ρήμα σύνταξη. Προσωπικά δεν το βλέπω πολύ πιθανό, τις θεωρώ δηλαδή μετοχές που απαιτούν συμπλήρωμα, δεν μπορώ να τις νοήσω αλλιώς. Το Liddell-Scott (δεν το κοίταξα ακόμα) δίνει παραδείγματα των μετοχών βουλόμενος, προσδεχόμενος ως καθαρών επιθέτων;

Δεν νομίζω ότι δίνει παραδείγματα, αλλά αυτό δεν αποκλείει και να χρησιμοποιούνταν. Δεν είναι παράδοξη λειτουργία για τις μετοχές.

Κοίτα, δεν είμαι πεπεισμένη γι' αυτήν την άποψη που παρέθεσα. Ας πούμε ότι κατέληξα σ' αυτήν, γιατί σε οποιαδήποτε άλλη υπήρχαν μειονεκτήματα, με πρώτο και κύριο ότι δεν μπορούσε να εφαρμοστεί σε όλα τα παραδείγματα.
Δεν θα ήταν λ.χ περίεργο το "ηδόμενος" με το "άσμενος" που έχουν περίπου την ίδια σημασία και περίπου την ίδια γραμματική φύση, να έχουν διαφορετική σύνταξη;


Παρατήρηση δεύτερη: αν δεν κάνω λάθος, το όνομα/απαρέμφατο το εκλαμβάνεις ως υποκείμενο στην περίφραση ρήμα + επίθετο/μετοχή και όχι μόνο στο ρήμα, αν και αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Σε συνδυασμό λοιπόν με την προηγούμενη παρατήρησή μου, διαπιστώνω ότι οι εν λόγω περιφράσεις έχουν μόνο υποκείμενο, ενώ οι κατηγορηματικές μετοχές μένουν ακάλυπτες από πλευράς συμπληρώματος.

Όχι. Είχα σκεφθεί τη λύση της περίφρασης, κοιτάζοντας τα παραδείγματα με μετοχές. Όμως, αυτό δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση του επιθέτου, όπου θα προέκυπτε με βεβαιότητα μια τελείως διαφορετική σύνταξη.
Στη μια περίπτωση το επίθετο θα προσδιόριζε τη δοτική ηθική, ενώ στην άλλη η μετοχή θα συμπλήρωνε το ρήμα.
Πάλι περίεργο...
Οπότε κατέληξα ότι σε όλες τις περιπτώσεις το ρήμα είναι το "εστί"/"γίγνεται" που παίρνει ως υποκείμενο είτε κάποιο όνομα είτε απαρέμφατο.

Μια ερμηνευτική πρόταση καταθέτω. Δεν είναι κάτι για το οποίο είμαι απόλυτα βέβαιη.


ΥΓ. Δεν ξέρω αν έχει καμία σημασία, αλλά στο Φροντιστήριο του Μπελεζίνη όπου πήγαινα, μας είχαν διδάξει απλώς το παράδειγμα με το "βουλομένω" και έλεγαν ότι είναι κατηγ. μετοχή με αντικείμενο το απαρέμφατο. Όμως, αμφιβάλλω αν είχαν προσέξει ότι αυτή η σύνταξη δεν ταιριάζει με το "ηδομένω/αχθομένω" που δεν συντάσσονται με απαρέμφατο.
Θέλω να πω ότι, επειδή είναι σπάνια σύνταξη (μόνο στον Θουκυδίδη εμφανίζεται και όχι συχνά), δεν έχουν πολυασχοληθεί οι διάφοροι μελετητές. Το πώς μεταφράζουν τη δομή αυτή δεν προσφέρεται για συμπεράσματα, γιατί ούτως ή άλλως, επειδή δεν υπάρχει κάτι ανάλογο ούτε στα νέα ελληνικά ούτε σε ξένες γλώσσες, η μετάφραση είναι ελεύθερη.






« Τελευταία τροποποίηση: Μάρτιος 03, 2016, 06:12:56 μμ από apri »
......τα φτερά άπλωσε πλέρια, άκρη ο κόσμος δεν έχει,
είναι πι' όμορφοι οι άγνωστοι πάντα γιαλοί.... (Κ. Χατζόπουλος)

Αποσυνδεδεμένος Dwrina

  • Συνδρομητής
  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 1935
  • Τὴ γλῶσσα μοῦ ἔδωσαν ἑλληνική.
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #989 στις: Μάρτιος 03, 2016, 06:51:02 μμ »
Sali: "Οι παραπάνω συγγραφείς, ο ένας εννοώντας το και ο άλλος δηλώνοντάς το ρητά, θεωρούν ότι η μετοχή προσδεχομένῳ έχει αντικείμενο το τὰ τῆς ὀργῆς, έστω και εννοούμενο. Με τη θέση αυτή δηλώνω ότι συντάσσομαι σαφώς. Αυτό είναι όλο."

Όπως σου είπα, αυτό το θεώρησα δεδομένο, βέβαια, για να είμαι ειλικρινής, όχι σκεπτόμενη ότι δεν μπορεί η μετοχή να μείνει χωρίς συμπλήρωμα, αλλά κατευθυνόμενη από το νόημα.
Για να καταλήξουμε κάπου, εσύ  τελικά συμφωνείς με την προσέγγιση της apri (συμπεριλαμβανομένου του χαρακτηρισμού του απαρεμφάτου ως υποκειμένου στο ην και όχι στην περίφραση)  σε συνδυασμό με την διευκρίνιση για το εννοούμενο αντικείμενο και με τον χαρακτηρισμό της μετοχής ως κατηγορηματικής; Μου φαίνεται ότι είναι ο μόνος τρόπος για να καλύψουμε τα πάντα (από την άλλη ίσως να είναι μια λύση που εξυπηρετεί απλώς αυτό τον σκοπό, δηλαδή να καλυφθούν τα πάντα).
Graecia capta ferum victorem cepit et artis intulit agresti Latio  (Hor. Ep.  2. 1.).

Αποσυνδεδεμένος apri

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 5700
  • Φύλο: Γυναίκα
  • Dum spiro, spero
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #990 στις: Μάρτιος 03, 2016, 06:59:03 μμ »
Ο Μπελεζίνης είναι πολύ πιο ξεκάθαρος: θεωρεί τη μετοχή προσδεχομένῳ χρονική, συνημμένη στη δοτική προσωπική μοι (δεν την χαρακτηρίζει συγκεκριμένα), ενώ το τὰ τῆς ὀργῆς ὑμῶν ως υποκ. του ρ. γεγένηται κατ' αττική σύνταξη, και ως εννοούμενο αντικείμενο της μετοχής (δική μου η υπογράμμιση).

Αυτό ξέχασα να το σχολιάσω και μου έδωσε και μια ιδέα.
Είναι πιθανό η μετοχή να μη λειτουργεί ως απλό επίθετο όπως είπα, αλλά ως επιθετική μετοχή σε ρόλο κατηγορηματικού προσδιορισμού.

Το δε νοηματικό κενό που αισθάνεσαι ότι υπάρχει δίπλα στη μετοχή (εγώ θα έλεγα, και στο επίθετο), ίσως οφείλεται ακριβώς στην αποσιώπηση του συμπληρώματος του επιθέτου ή της μετοχής, επειδή έχει την ίδια αναφορά με το υποκείμενο της πρότασης.
Και σ' αυτήν την περίπτωση, δεν υπάρχει συντακτικό πρόβλημα, γιατί το εννοούμενο συμπλήρωμα δεν ταυτίζεται γραμματικά με τη γραμματική μορφή του υποκειμένου, αλλά εξαρτάται από τη σύνταξη του επιθέτου ή της κάθε μετοχής.
Π.χ δίπλα στο "ασμένω/ηδομένω/"αχθομένω"  μπορεί να έχει αποσιωπηθεί μια πρόταση με το "ότι/ει" ή μια δοτική της αιτίας, δίπλα στα "προσδεχομένω/βουλομένω" ένα απαρέμφατο ή μια αιτιατική ονόματος κλπ.

......τα φτερά άπλωσε πλέρια, άκρη ο κόσμος δεν έχει,
είναι πι' όμορφοι οι άγνωστοι πάντα γιαλοί.... (Κ. Χατζόπουλος)

Αποσυνδεδεμένος Sali

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 1839
  • Φύλο: Άντρας
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #991 στις: Μάρτιος 03, 2016, 07:32:48 μμ »

Το δε νοηματικό κενό που αισθάνεσαι ότι υπάρχει δίπλα στη μετοχή (εγώ θα έλεγα, και στο επίθετο), ίσως οφείλεται ακριβώς στην αποσιώπηση του συμπληρώματος του επιθέτου ή της μετοχής, επειδή έχει την ίδια αναφορά με το υποκείμενο της πρότασης.
Και σ' αυτήν την περίπτωση, δεν υπάρχει συντακτικό πρόβλημα, γιατί το εννοούμενο συμπλήρωμα δεν ταυτίζεται γραμματικά με τη γραμματική μορφή του υποκειμένου, αλλά εξαρτάται από τη σύνταξη του επιθέτου ή της κάθε μετοχής.
Π.χ δίπλα στο "ασμένω/ηδομένω/"αχθομένω"  μπορεί να έχει αποσιωπηθεί μια πρόταση με το "ότι/ει" ή μια δοτική της αιτίας, δίπλα στα "προσδεχομένω/βουλομένω" ένα απαρέμφατο ή μια αιτιατική ονόματος κλπ.

Ναι, ακριβώς, apri. Κατάλαβες το "σαράκι" που με τρώει. Ενώ αρχικά ξεκίνησα με την ιδέα ότι σε τέτοιες περιφράσεις είναι περιττό να αναζητούμε υποκείμενο και είχα βολευτεί μ' αυτό, η προτεινόμενη "συμβιβαστική" λύση με υποκείμενο (όνομα/απαρέμφατο) και εννοούμενο συμπλήρωμα όποιας μορφής με βρίσκει τελικώς σύμφωνο, αφού δεν έρχεται σε αντίφαση με κανέναν συντακτικό ή λογικό κανόνα.

Dwrina, θεώρησε αυτό ως απάντηση στο τελευταίο μήνυμά σου.

ΥΓ. Κι εγώ στου Μπελεζίνη το φροντιστήριο πήγαινα. Ως μαθητής είχα μαγευτεί από αυτόν τον φιλόλογο. Ήταν αυτός που μου εμφύσησε την αγάπη μου για τις κλασικές σπουδές.
Ο Έξυπνος χαίρεται με τις αμφισβητήσεις του, ο Βλάκας με τις βεβαιότητές του

Αποσυνδεδεμένος Dwrina

  • Συνδρομητής
  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 1935
  • Τὴ γλῶσσα μοῦ ἔδωσαν ἑλληνική.
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #992 στις: Μάρτιος 03, 2016, 07:50:06 μμ »
 Sali: "Dwrina, θεώρησε αυτό ως απάντηση στο τελευταίο μήνυμά σου."

Πρόσεξα ότι μιλάς ακόμη για περιφράσεις, άρα δεν συμφωνείς ότι το υποκείμενο (όνομα ή απαρέμφατο) ανήκει μόνο στο ρήμα;

Και μια πρακτική ερώτηση: Επειδή έκανα το λάθος και έδωσα ήδη το παράδειγμα με το βουλουμένω ην και το αφίστασθαι  στους μαθητές και αύριο πρέπει  να το εξηγήσω, πείτε μου, σας παρακαλώ, τη γνώμη σας, τί είναι καλύτερο να πω για το αφίστασθαι; Ή να πω την αλήθεια, ότι δηλαδή εδώ η σύνταξη είναι υποκειμενική και ότι ούτως ή άλλως δεν πρόκειται να τους ζητηθεί στις πανελλαδικές;
Graecia capta ferum victorem cepit et artis intulit agresti Latio  (Hor. Ep.  2. 1.).

Αποσυνδεδεμένος Sali

  • Ιστορικό μέλος
  • *****
  • Μηνύματα: 1839
  • Φύλο: Άντρας
    • Προφίλ
Απ: Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη
« Απάντηση #993 στις: Μάρτιος 03, 2016, 08:22:29 μμ »

Πρόσεξα ότι μιλάς ακόμη για περιφράσεις, άρα δεν συμφωνείς ότι το υποκείμενο (όνομα ή απαρέμφατο) ανήκει μόνο στο ρήμα;

Όπως έγραψα και προηγουμένως, δεν θεωρώ πως αυτό είναι μέγα θέμα. Το δέχομαι λοιπόν και ως υποκείμενο μόνο του ρήματος. Άλλο με ενοχλούσε εμένα.


Και μια πρακτική ερώτηση: Επειδή έκανα το λάθος και έδωσα ήδη το παράδειγμα με το βουλουμένω ην και το αφίστασθαι  στους μαθητές και αύριο πρέπει  να το εξηγήσω, πείτε μου, σας παρακαλώ, τη γνώμη σας, τί είναι καλύτερο να πω για το αφίστασθαι; Ή να πω την αλήθεια, ότι δηλαδή εδώ η σύνταξη είναι υποκειμενική και ότι ούτως ή άλλως δεν πρόκειται να τους ζητηθεί στις πανελλαδικές;

Αν θέλεις το δικό μου σχόλιο εδώ, θα σου έλεγα ότι δυστυχώς δεν μπορώ να σου δώσω απάντηση. Εσύ θα κρίνεις τι πρέπει να πεις. Προσωπικά δεν θα το έθιγα καθόλου και θα βάδιζα σε πιο σίγουρα μονοπάτια. Γενικά μιλώντας, πάντως, καλό είναι οι μαθητές να συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχουν σε όλα τα συντακτικά φαινόμενα απόλυτες και τελικές λύσεις· πιστεύω δε ότι τα παιδιά μπορούν αυτό να το καταλάβουν κυρίως με τη διδασκαλία των επιρρηματικών μετοχών.
Ο Έξυπνος χαίρεται με τις αμφισβητήσεις του, ο Βλάκας με τις βεβαιότητές του

 

Pde.gr, © 2005 - 2024

Το pde σε αριθμούς

Στατιστικά

μέλη
  • Σύνολο μελών: 32293
  • Τελευταία: HelenK
Στατιστικά
  • Σύνολο μηνυμάτων: 1159839
  • Σύνολο θεμάτων: 19212
  • Σε σύνδεση σήμερα: 583
  • Σε σύνδεση έως τώρα: 1964
  • (Αύγουστος 01, 2022, 02:24:17 μμ)
Συνδεδεμένοι χρήστες
Μέλη: 8
Επισκέπτες: 560
Σύνολο: 568

Πληροφορίες

Το PDE φιλοξενείται στη NetDynamics

Όροι χρήσης | Προφίλ | Προσωπικά δεδομένα | Υποστηρίξτε μας

Επικοινωνία >

Powered by SMF 2.0 RC4 | SMF © 2006–2010, Simple Machines LLC
TinyPortal 1.0 RC1 | © 2005-2010 BlocWeb

Δημιουργία σελίδας σε 0.103 δευτερόλεπτα. 35 ερωτήματα.