Λατινικά Γ' Λυκείου

[Nihil]

Κατ΄ αρχάς, apri, ευχαριστώ για την απάντηση.

Άρχισα να ερευνώ περισσότερο το ζήτημα…

Κοιτάζοντας τον Κουμανούδη στη σελ. 228 αναφέρει  τις εξής  συντάξεις του disco : litteras ab aliquο ή apud aliquem. Δηλαδή δέχεται δύο συντάξεις, είτε με  ποιητικό αίτιο είτε με εμπρόθετο του πλησίον. Στην άσκηση του 1991 άραγε οι θεματοδότες θα δέχονταν ως ορθή την απάντηση με τον εμπρόθετο του πλησίον;


Το λεξικό των Lewis and Short σελ. 588 προτείνει και τις δύο παραπάνω συντάξεις. Π.χ. dialectica ab aliquo, artem ab aliquo, ενώ παραθέτει και την παραπάνω  σύνταξη με τον εμπρόθετο του πλησίον.


To Oxford Latin dictionary  (εκδ. 1968) σελ. 550 παραθέτει το εξής παράδειγμα :
ab Epicuro loqui discimus = Από τον Επίκουρο μαθαίνουμε να μιλάμε

Τα παραπάνω παραδείγματα δείχνουν ότι το ρήμα disco μπορεί να έχει και παθητική διάθεση, απλώς τα σχολικά βιβλία για ακόμη μία φορά δεν αναφέρουν  τίποτα, αλλά ο μαθητής πρέπει να το ξέρει…

[PDE ads]

[apri]

Κοιτάζοντας τον Κουμανούδη στη σελ. 228 αναφέρει  τις εξής  συντάξεις του disco : litteras ab aliquο ή apud aliquem. Δηλαδή δέχεται δύο συντάξεις, είτε με  ποιητικό αίτιο είτε με εμπρόθετο του πλησίον.

Και στα αρχαία υπάρχει το "μανθάνω παρά τινος" και το "μανθάνω παρά τινι".
Είναι ένα θέμα όμως αν το "παρά τινος" δηλώνει ποιητικό αίτιο και το "μανθάνω" έχει παθητική διάθεση (και ότι το ίδιο συμβαίνει και με το disco). Κατά τη γνώμη μου, έχει μέση διάθεση, γιατί το υποκείμενο πραγματοποιεί τη διαδικασία της μάθησης στον εαυτό του, ενώ ο δάσκαλος λειτουργεί ως πηγή αυτής της μάθησης (εμπρόθετος προέλευσης).
Τη διδασκαλία υφίστασαι, τη μάθηση την πραγματοποιείς.

Αλλά τέλος πάντων, δεν έχει και μεγάλη σημασία...

[Nihil]

Apri, νομίζω πως έχεις δίκιο. Προέλευση πρέπει να δηλώνει η πρόθεση “ab” στη σύνταξη του disco.

Γιαγκόπουλος “Συντακτικό για το Λύκειο” στη σελ. 157 έχει ένα παρόμοιο παράδειγμα με το ρήμα audio, όπου η πρόθεση ab δηλώνει προέλευση:
Aduatuci clementiam Caesaris ab allis audiebant =  Οι Αδουατικοί μάθαιναν από άλλους για την επιείκεια του Καίσαρα.

Γι’ αυτό και το  λεξικό της Οξφόρδης μπροστά από το παράδειγμα : ab Epicuro loqui discimus σημειώνει σε παρένθεση τις προθέσεις ab, ex. Η πρόθεση ex απ’ όσο γνωρίζω δε δηλώνει το ποιητικό αίτιο.


Το κακό βέβαια είναι ότι μέσα στο σχολικό βιβλίο δεν υπάρχει κάποια περίπτωση όπου η πρόθεση ab να δηλώνει την προέλευση.


Συναντάμε ενδεικτικά τις εξής περιπτώσεις με τις προθέσεις a, ab :

ποιητικό αίτιο :  ab his (20),  a duce (31)
τόπος : a ianua (στάση σε τόπο 24), ab ostio (στάση σε τόπο 24) a muris (τόπο 25)
καταγωγή : ab Iulo (10)
απομάκρυνση : ab Gallia (11)


Τον εμπρόθετο της  προέλευσης στα σχολικά κείμενα τον συναντάμε  μόνο με την πρόθεση ex στις εξής περιπτώσεις  :
attulit ex Carthagine (25),  decerptam esse ex arbore  (25), cenantem ex catillo (τοπική προέλευση 36),  cognoscit ex captivis (45)

[Dwrina]

Μπορεί κάποιος να μου επιβεβαιώσει ότι είναι σωστά τα παρακάτω;

Η μόνη διαφορά των ημιαποθετικών ρημάτων από τα αποθετικά ως προς το τι σχηματίζουν είναι  ότι τα ημιαποθετικά που έχουν ενεργητικό παρακείμενο (υπερσυντέλικο και συντ. μέλλοντα) δεν σχηματίζουν απαρέμφατο συντελεσμένου μέλλοντα (ενώ αυτά που έχουν παθητικό παρακείμενο κ.λπ. το σχηματίζουν και αυτό).
 
Το devertor, αφού κλίνεται και ως ενεργητικό,  έχει δύο τύπους σε ενεστώτα, παρατατικό και μέλλοντα (αλλά ούτε αυτό έχει απαρέμφατο συντελεσμένου μέλλοντα).
 
Το revertor, αφού κλίνεται και ως αποθετικό, έχει δύο τύπους σε παρακείμενο, υπερσυντέλικο και συντελεσμένο μέλλοντα, αλλά έχει και απαρέμφατο συντελεσμένου μέλλοντα.

Σε όλα αυτά τα ρήματα, αποθετικά και ημιαποθετικά, όταν υπάρχει γερουνδιακό έχει παθητική σημασία.

Υπάρχει κάτι άλλο που μου διαφεύγει;

[PDE ads]

[Nihil]

Όλα καλά Dwrina.

Όλα τα αποθετικά και ημιαποθετικά ρήματα σχηματίζουν γερουνδιακό. Πράγματι αυτό έχει παθητική σημασία. Ακόμη και ο κατηγορηματικός προσδιορισμός spectandum (γερουνδιακό) στο κείμενο 36 έχει αυτή τη σημασία.

[Dwrina]

Όλα καλά Dwrina.

Όλα τα αποθετικά και ημιαποθετικά ρήματα σχηματίζουν γερουνδιακό. Πράγματι αυτό έχει παθητική σημασία. Ακόμη και ο κατηγορηματικός προσδιορισμός spectandum (γερουνδιακό) στο κείμενο 36 έχει αυτή τη σημασία.

Ευχαριστώ πολύ Nihil!

Ξέρετε κάποιο βιβλίο με ασκήσεις γραμματικής (κατά προτίμηση μόνο με ασκήσεις, γιατί αυτά που βρήκα στο διαδίκτυο έχουν και μετάφραση των κειμένων κ.α.), με απαντήσεις στις ασκήσεις και με μετάφραση των προτάσεων των ασκήσεων ή  με απόδοση της σημασίας των λέξεων που βρίσκονται στις προτάσεις;

[apri]

Για όποιον ενδιαφέρεται:

[Dwrina]

Για όποιον ενδιαφέρεται:

[Dwrina]

Ο αντίστροφος cun συντάσσεται με οριστική (ιστορικού) ενεστώτα ή παρακειμένου ενώ στη κύρια πρόταση υπάρχει οριστική παρατατικού ή υπερσυντελίκου.
 
Όταν στην κύρια υπάρχει υπερσυντέλικος, η χρονική δηλώνει υστερόχρονο, ενώ αν υπάρχει παρατατικός σύγχρονο; Με βάση μόνο τη λογική, δεν βλέπω να υπάρχει άλλη διαφορά μεταξύ του παρατατικού και του υπερσυντελίκου.

Όσο για τον ιστορικό ενεστώτα, η επιλογή του πρέπει να είναι απλώς θέμα ύφους.

[Sali]

Ita est, Dwrina!

[Dwrina]

Ευχαριστώ, Sali!

[Dwrina]

Στέκει ως ισοδύναμη έκφραση του post bellum Actiacum το Αctiaco post bello (όπως το βλέπω σε συντακτικές παρατηρήσεις στο διαδίκτυο);  Η αφαιρετική του ποσού (μέτρου ή διαφοράς) με την οποία συντάσσονται τα post και ante ως επιρρήματα γίνεται να είναι κάτι άλλο εκτός από επίθετο που δηλώνει ποσό ή ουσιαστικό που δηλώνει χρόνο και συνοδεύεται από ποσοτικό επίθετο ή από αριθμητικό; Και δεν είναι μόνο το post bellum Actiacum, αλλά βρήκα και σε άλλη ιστοσελίδα να δίνεται για το post hoc factum ισοδύναμη μορφή το hoc post facto, και δεν καταλαβαίνω...

Το ποιητικό αίτιο των αψύχων ταυτίζεται με το αναγκαστικό αίτιο (εξωτερικό ή εσωτερικό);

[Sali]

Στέκει ως ισοδύναμη έκφραση του post bellum Actiacum το Αctiaco post bello (όπως το βλέπω σε συντακτικές παρατηρήσεις στο διαδίκτυο);  Η αφαιρετική του ποσού (μέτρου ή διαφοράς) με την οποία συντάσσονται τα post και ante ως επιρρήματα γίνεται να είναι κάτι άλλο εκτός από επίθετο που δηλώνει ποσό ή ουσιαστικό που δηλώνει χρόνο και συνοδεύεται από ποσοτικό επίθετο ή από αριθμητικό; Και δεν είναι μόνο το post bellum Actiacum, αλλά βρήκα και σε άλλη ιστοσελίδα να δίνεται για το post hoc factum ισοδύναμη μορφή το hoc post facto, και δεν καταλαβαίνω...

Η αφαιρετική με τα post και ante δηλώνει είτε χρονικό διάστημα (μέρες, χρόνια κ.λπ.) που παρεμβάλλεται ανάμεσα σε δύο πράξεις, είτε κάποιο ποσό: paucis post/ante diebus, tribus post/ante annis· aliquanto post, μετά από λίγο. Επομένως, η ισοδυναμία αυτή που διάβασες δεν ισχύει.

Το ποιητικό αίτιο των αψύχων ταυτίζεται με το αναγκαστικό αίτιο (εξωτερικό ή εσωτερικό);

Μπορείς να γίνεις πιο συγκεκριμένη; Αναφέρεσαι στην απρόθετη αφαιρετική;

[Dwrina]

Μπορείς να γίνεις πιο συγκεκριμένη; Αναφέρεσαι στην απρόθετη αφαιρετική;

Ναι, αυτή εννοώ∙ από αυτά που γράφει ο Κανελλόπουλος (κείμενο 17, παρατήρηση στο pudore) φαίνεται ότι ταυτίζεται.

Το ότι το ποιητικό αίτιο εκφέρεται εμπρόθετα, όταν είναι περιληπτικό όνομα, ισχύει και για το άψυχα ονόματα;