Λατινικά Γ' Λυκείου

[Sali]

marīto persaepe interroganti,

eique ab ostio quaerenti Ennium ancilla dixisset eum domi non esse:

πώς πρέπει να γραφεί η αφαιρετική, αν ζητηθεί, των επιθετικών μετοχών στα δύο παραπάνω χωρία; Εγώ νομίζω με -e, γιατί μου φαίνεται ότι λειτουργούν ως παράθεση και όχι ως επιθετικός προσδιορισμός. Ο Παπαθανασίου γράφει με -i (για το querens μόνο, γιατί την άλλη μετοχή δεν την κλίνει), γιατί «η μετοχή είναι επιθετική».

Αν οι μετοχές ληφθούν ως καθαρά επιθετικές, είναι βέβαιο ότι δεν λειτουργούν ως επιθετικοί προσδιορισμοί, εφόσον δεν εκφράζουν βασικό χαρακτηριστικό για την αποσαφήνιση του προσδιοριζόμενου όρου, ο οποίος είναι σαφώς προσδιορισμένος. Πρέπει λοιπόν να δεχτούμε ότι οι μετοχές λειτουργούν ως παραθέσεις* στους προσδιοριζόμενους όρους, δηλαδή επέχουν θέση ουσιαστικού· αυτό σημαίνει ότι η αφαιρετική τους πρέπει όντως να λήγει σε -e.

*Καμιά φορά απορώ με τον Κανελλόπουλο και τις επιλογές του. Την μτχ. interroganti τη θεωρεί αναφορική επιθετοποιημένη, σε θέση επιρρηματικού κατηγορουμένου του χρόνου στο marito (sic· δεν μας λέει ποιο ρήμα προσδιορίζει)· αν ήθελε κάποια επιρρηματική σχέση, γιατί να μην εκλάβει τη μτχ. ως χρονική (ή και ως αιτιολογική); Τη μτχ. quaerenti τη θεωρεί επίσης αναφορική επιθετοποιημένη ως επιθετικό προσδιορισμό στο ei, πράγμα όμως που είδαμε ότι δεν μπορεί επί της ουσίας να ισχύει. Σε τρία ακόμη βοηθήματα που είδα οι συγγραφείς χαρακτηρίζουν μόνο τις μετοχές ως επιθετικές χωρίς να προσθέτουν τη συντακτική τους θέση. Ο Κανελλόπουλος τις κλίνει και τις δύο με αφαιρετική σε -i, με το αιτιολογικό (στις σχετικές υποσημειώσεις) ότι είναι επιθετική (η πρώτη) και επιθετοποιημένη (η δεύτερη). Το θέμα όμως είναι ότι για την επιλογή αυτής της κατάληξης της αφαιρετικής (σε -i) δεν αρκεί η μτχ. να είναι επιθετική. Αυτό που έχω καταλάβει από τα παραδείγματα που δίνονται στις διάφορες Γραμματικές, ελληνόγλωσσες και ξενόγλωσσες, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η μτχ. να λειτουργεί ως επιθετικός προσδιορισμός για να έχει αυτήν την κατάληξη, αν και αυτό δεν αναφέρεται ξεκάθαρα πουθενά· σε κάθε άλλη περίπτωση, δηλαδή αν οι ίδιες οι μετοχές είναι ουσιαστικοποιημένες ή επέχουν θέση ουσιαστικού (όπως στην περίπτωσή μας) ή είναι επιρρηματικές, η κατάληξη πρέπει να είναι -e.

To equidem δεν έχει μέσα και την προσωπική αντωνυμία του α΄ προσώπου ego, απλώς χρησιμοποιείται συνήθως για το α΄ πρόσωπο, έτσι;
Ο  Παπαθανασίου, όταν τρέπει την πρόταση με υποκείμενο α΄ ενικό σε παθητική (κείμενο 22), κάνει το equidem quidem.

[PDE ads]

[river99]

Στο κείμενο 16 το Lemovicum και το Arvernorum είναι κτητικές και/ή αντικειμενικές;
Το hostium λίγο πιο κάτω είναι διαιρετική. Μπορεί να εκληφθεί και ως περιεχομένου;
Ευχαριστώ!

[Dwrina]

Στο κείμενο 16 το Lemovicum και το Arvernorum είναι κτητικές και/ή αντικειμενικές;

Δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς αυτό. Αν και ως κτητικές στέκουν καλύτερα, ο Κανελλόπουλος, τον οποίο γενικώς ακολουθούν και στο ψηφιακό βοήθημα, τις θεωρεί αντικειμενικές. Οπότε, εγώ τα δίνω και τα δύο· πιστεύω ότι είναι από τις περιπτώσεις στις οποίες θα γίνουν δεκτές και οι δύο απαντήσεις.

Το hostium λίγο πιο κάτω είναι διαιρετική. Μπορεί να εκληφθεί και ως περιεχομένου;

Μόνο ως διαιρετική τη βλέπω, αφού δεν αιχμαλωτίζονται όλοι οι εχθροί, αλλά ένας μεγάλος αριθμός τους.

[Dwrina]

Η υποτακτική στις αναφορικές προτάσεις, εκτός από δυνητική ή λόγω έλξης ή πλαγίου λόγου, μπορεί να είναι και προτρεπτική, όπως στις αναφορικές της α.ε.;

Στον Γιαγκόπουλο πάντως δεν βλέπω προτρεπτική υποτακτική.

Επίσης δεν βλέπω δυνητική του μη πραγματικού. Δεν εκφέρονται με αυτήν οι αναφορικές;

Η υποτακτική στο β΄ ιδανικό πρόσωπο είναι η δυνητική του δυνατού στο παρόν μέλλον;

[PDE ads]

[river99]

Dwrina σε ευχαριστώ.

[river99]

Το magnitudine και το virtute στο κείμενο 17 είναι αφαιρετικές κατηγορηματικές της ιδιότητας; Στο βιβλίο του καθηγητή δεν αναφέρονται ως κατηγορηματικές.

[Dwrina]

Το magnitudine και το virtute στο κείμενο 17 είναι αφαιρετικές κατηγορηματικές της ιδιότητας; Στο βιβλίο του καθηγητή δεν αναφέρονται ως κατηγορηματικές.

Κανονικά ναι, αλλά, αφού δεν αναφέρονται έτσι, το "κατηγορηματική" το δίνω σε παρένθεση (και ελπίζω να μην θεωρηθεί λάθος). 

[river99]

Σε ευχαριστώ! 

[river99]

Στις πανελλήνιες θα ζητηθεί από τους μαθητές μετάφραση 20, εισαγωγή 10, ετυμολογικά 10, γραμματική 30 και συντακτικό 30 μονάδες.
Το εισαγωγικό σημείωμα που προτάσσεται των κειμένων είναι προς εξέταση; Ερωτήσεις κατανόησης και ερμηνείας πάνω στο κείμενο θα ζητηθούν;

[Dwrina]

Στις πανελλήνιες θα ζητηθεί από τους μαθητές μετάφραση 20, εισαγωγή 10, ετυμολογικά 10, γραμματική 30 και συντακτικό 30 μονάδες.
Το εισαγωγικό σημείωμα που προτάσσεται των κειμένων είναι προς εξέταση; Ερωτήσεις κατανόησης και ερμηνείας πάνω στο κείμενο θα ζητηθούν;

Δεν ξέρουμε ακόμη τι ακριβώς θα ζητηθεί στις πανελλαδικές. Το φεκ με τις παραπάνω οδηγίες αφορά στις απολυτήριες εξετάσεις· για τις πανελλαδικές περιμένουμε. Πιθανόν να είναι τα ίδια, οπότε, όχι, το εισαγωγικό σημείωμα και ερωτήσεις κατανόησης δεν ζητούνται.

Εμένα αυτό που με απασχολεί είναι αν τα ετυμολογικά θα είναι και εκτός αυτών που αναφέρει το σχολικό βιβλίο και φοβάμαι ότι αυτό δεν θα διευκρινίζεται ούτε στις οδηγίες για τις πανελλαδικές.

[river99]

Σε ευχαριστώ για την απάντηση!
Καλά, εφόσον αυτό είναι για τις απολυτήριες, πότε περιμένουν να ανακοινώσουν για τις πανελλαδικές...;;;
Τα ετυμολογικά του βιβλίου πράγματι είναι ελάχιστα.

[river99]

Καλημέρα!
Από το κείμενο 16 μέχρι και το 50 διδάσκουμε όλα τα κείμενα για τις πανελλήνιες, άρα συνολικά 35 κείμενα. Σε έναν ενδεικτικό προγραμματισμό πόσες ώρες είναι καλό να αφιερώνονται για κάθε μάθημα; Τέσσερις;
Στο ψηφιακό βοήθημα study4exams που χρησιμοποιούσαμε μέχρι πριν από δυο χρόνια, με το προηγούμενο σύστημα, δεν υπάρχει αναλυτική σύνταξη για τα κείμενα που τότε δεν ήταν στην ύλη. Υπάρχει κάποιο άλλο ψηφιακό βοήθημα;
Σε ποιον τύπο της ενεργητικής φωνής αντιστοιχεί ο παθητικός τύπος proici; Στην απάντηση του βοηθήματος βρίσκω proiecere αλλά λογικά είναι λάθος, πρέπει να είναι proicere.

[Dwrina]

Στο ψηφιακό βοήθημα study4exams που χρησιμοποιούσαμε μέχρι πριν από δυο χρόνια, με το προηγούμενο σύστημα, δεν υπάρχει αναλυτική σύνταξη για τα κείμενα που τότε δεν ήταν στην ύλη. Υπάρχει κάποιο άλλο ψηφιακό βοήθημα;

Από όσο ξέρω όχι, αλλά ετοιμάζουν για το ψηφιακό βοήθημα του υπουργείου και άλλα κείμενα. Πότε όμως θα αναρτηθούν δεν το γνωρίζω.

Σε ποιον τύπο της ενεργητικής φωνής αντιστοιχεί ο παθητικός τύπος proici; Στην απάντηση του βοηθήματος βρίσκω proiecere αλλά λογικά είναι λάθος, πρέπει να είναι proicere.

Ε, ναι, προφανώς πρόκειται για τυπογραφικό λάθος του βοηθήματος.

[Dwrina]

Το  i στο απαρέμφατο proicere πώς προφέρεται; Αφού δεν ακολουθεί φωνήεν δεν θα έπρεπε να προφέρεται "γι" αλλά "ι", έτσι δεν είναι; Αφού όμως αυτό το i της οριστικής του ενεστώτα proicio είναι το j, δεν θα πρέπει και στο απαρέμφατο να είναι το j; 


Tu hominem investīga summāque diligentiā vel Rōmam mitte vel Epheso rediens tecum dedūc: μπορώ να τρέψω τη σύνταξη σε παθητική χρησιμοποιώντας γ΄ ενικό προστακτικής μέλλοντα;