Λατινικά Γ' Λυκείου

[ΗΙΕΡΟΜΝΕΜΟΝ]

Μα στο κείμενο 24 υπάρχει παράδειγμα ερωτηματικής πρότασης που δηλώνεται χωρίς κανένα ερωτηματικό μόριο, μόνο με τον τόνο της φωνής: 
Tu mihi ipsi non credis?

Επίσης, το "εκφέρονται"  του σχολικού έχει την έννοια του "χρησιμοποιούνται", εάν το καταλαβαίνω σωστά

[PDE ads]

[sxolarxos]

@pantelis9898
Θα είχε και νόημα, εξάλλου, να λέγεται στο βιβλίο "...να εισαχθεί χωρίς κανένα μόριο"; Αφού ΔΕΝ υπάρχει μόριο εισαγωγής, άρα δεν υπάρχει και "εισαγωγή". Βέβαια και το "εκφέρονται" είναι λάθος, αφού η εκφορά αφορά στο ρήμα (χρόνο, έγκλιση).
Αλλά το βιβλίο δεν είναι πάντα τόσο σαφές στις διατυπώσεις του, όσο θα περιμέναμε όλοι αυτοί που διδάσκουμε το μάθημα σε σχολεία και φροντιστήρια, αυτό να λέγεται. Ίσως να φταίει η εποχή που γράφτηκε (άλλες απαιτήσεις;) ή εμείς που το παρατραβάμε (δεν υπονοώ εσένα!) αρκετά με τις λεπτομέρειες και την απαίτηση για ακριβολογία.

[ΗΙΕΡΟΜΝΕΜΟΝ]

Μήπως γνωρίζει κάποιος ποιες είναι οι ενδεικτικές απαντήσεις της KEE για το θέμα Γ1Δ;

Όντως, η ΚΕΕ ποια ενδεικτική απάντηση έδωσε;

[Aequitas]

Μα στο κείμενο 24 υπάρχει παράδειγμα ερωτηματικής πρότασης που δηλώνεται χωρίς κανένα ερωτηματικό μόριο, μόνο με τον τόνο της φωνής: 
Tu mihi ipsi non credis?

Εγώ δεν απορρίπτω την περίπτωση εξαγγελίας της ευθείας ερώτησης μόνο με τον τόνο της φωνής. Αλλά δε συνιστά τρόπο εισαγωγής αλλά δήλωσης, όπως λέτε και εσείς. Δεν "εισάγεται" με τον ιδιαίτερο τόνο της φωνής , όπως λέει ο Τζάρτζανος και το σχολικό βιβλίο. Φαντάζομαι , όμως , πως αυτή θα είναι η μία από τις τέσσερις ( ; ) λύσεις που θα γίνουν δεκτές, ως ενδεικτικές (μάλλον) της Κ.Ε.Ε.

[PDE ads]

[Aequitas]

@pantelis9898
Θα είχε και νόημα, εξάλλου, να λέγεται στο βιβλίο "...να εισαχθεί χωρίς κανένα μόριο"; Αφού ΔΕΝ υπάρχει μόριο εισαγωγής, άρα δεν υπάρχει και "εισαγωγή". Βέβαια και το "εκφέρονται" είναι λάθος, αφού η εκφορά αφορά στο ρήμα (χρόνο, έγκλιση).
Αλλά το βιβλίο δεν είναι πάντα τόσο σαφές στις διατυπώσεις του, όσο θα περιμέναμε όλοι αυτοί που διδάσκουμε το μάθημα σε σχολεία και φροντιστήρια, αυτό να λέγεται. Ίσως να φταίει η εποχή που γράφτηκε (άλλες απαιτήσεις;) ή εμείς που το παρατραβάμε (δεν υπονοώ εσένα!) αρκετά με τις λεπτομέρειες και την απαίτηση για ακριβολογία.

Άρα , γιατί να είναι ορθή η απάντηση δίχως εισαγωγή , αφού ζητείται εισαγωγή και η χρήση ιδιαίτερου τόνου φωνής δεν αποτελεί τρόπο εισαγωγής ; Επίσης , η ακριβολογία στις Πανελλαδικές Εξετάσεις δεν είναι "παρατραβηγμένη απαίτηση", είναι υποχρέωση.

[Sali]

H βαθμολογία της ερώτησης Γ1δ οδηγεί αναμφίβολα στους 4 τρόπους με τους οποίους εξαγγέλλεται μια ερώτηση., όπως ήδη έχουν αναφερθεί στις απαντήσεις. Αλλά ο pantelis9898 έχει απόλυτο δίκιο όταν παρατηρεί ότι η διατύπωση της συγκεκριμένης άσκησης ήταν ανακριβής.

[sxolarxos]

@pantelis9898

Εσύ καλά τα λες, αλλά είναι (μάλλον) γεγονός ότι η δήλωση-εξαγγελία χωρίς κανένα μόριο θα θεωρηθεί σωστή απάντηση και οι διαβασμένοι μαθητές πιθανολογώ πως επίσης θα την συμπεριλάβουν στην απάντησή τους στο συγκεκριμένο θέμα. Δεν πιστεύω να "κολλήσει" κανένας και καμία στην λέξη "εισαγωγής" που υπάρχει στην εκφώνηση, ώστε να σκεφτεί το ενδεχόμενο να μη θεωρηθεί σωστό. Ακόμα και αν το σκεφτεί κάποιος, μάλλον θα συμπεριλάβει τον συγκεκριμένο τρόπο, για να είναι καλυμμένος. Αρνητική βαθμολόγηση, εξάλλου, δεν προβλέπεται.

[Aequitas]

Πραγματικά , θα βοηθούσε αν κάποιος μοιραζόταν εδώ ποιες είναι οι ενδεικτικές λύσεις της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων. Επίσης, δεν πρόκειται περί "κολλήματος" στη διατύπωση της ερώτησης , είναι κάτι περισσότερο από ουσιώδες το πώς διατυπώνεται η ερώτηση.

[sxolarxos]

Το "κόλλημα" πήγαινε στα παιδιά, όχι σε σένα. Και όπως έγραψε ο Sali πιο πάνω, η βαθμολογία είναι 4 μονάδες, οπότε φαντάζομαι πως...χάριν ευκολίας στην διαίρεση, θεωρούνται σωστές και τέσσερις απαντήσεις.

Αλλά για να ξεκαθαρίσει το θέμα οριστικά, δεν μένει παρά να δούμε τί θα έρθει από την ΚΕΕ.

[Sali]

Πολύ ενδιαφέρον! δηλαδή πιο ορθά θα έπρεπε να χαρακτηριστεί δοτική κτητική στο ρήμα? υφίσταται?

Όσο ξέρω, στην ελληνική βιβλιογραφία η δοτική κτητική εντάσσεται πάντοτε στην προσωπική. Ωστόσο, δεν δηλώνει πάντα πρόσωπο. Βρήκα δύο ακόμη παραδείγματα: Cic. Verr. 2.4.118 in hac insula extrema est fons aquae dulcis, cui nomen Arethusa est, στην άκρη αυτού του νησιού υπάρχει μια πηγή γλυκού νερού, που το όνομά της είναι Αρέθουσα· Tac. Hist. 4. 18 [legiones effugerunt] in castra, quibus Veterum nomen est, οι λεγεώνες κατέφυγαν στο στρατόπεδο, που ονομάζεται castra vetera.
Να προσθέσω ότι τα ίδια ισχύουν και στην αρχαία Ελληνική: Ξενοφ. Ανάβ. IV, 7, 21 ὄνομα δὲ τῷ ὄρει ἦν Θήχης.
Πιθανή εξήγηση είναι ότι τα πράγματα αυτά κατά κάποιον τρόπο "προσωποποιούνται", εφόσον τους δίνεται κάποιο όνομα, όπως συμβαίνει στους ανθρώπους.

[Sali]

Για τα Λατινικά με το παλαιό σύστημα δεν είπαμε ακόμα τίποτε. Η εκτίμησή μου: καλά κι αυτά τα θέματα. Θέλει προσοχή η "πονηρή" Γ1α ερώτηση ως προς την εισαγωγή (αρνητική πρόταση δυνάμει του nihil).

Εκφράζω όμως τον έντονο σκεπτικισμό μου ως προς το servi της ερώτησης Γ1β. Γενικώς θεωρείται γενική υποκειμενική από τα scelus και audaciam. Είναι όμως έτσι; Με το scelus φαίνεται σωστό αλλά με το audaciam δεν ισχύει. Το audaciam εκφράζει ιδιότητα ήδη αποκτημένη και σταθερή, οπότε η γενική είναι κτητική. Στη φράση: ἡ σωφροσύνη τοῦ Θεμιστοκλέους, τι άλλο μπορεί να είναι η γενική εκτός από κτητική;
Ως εκ τούτου, θεωρώ άστοχη την επιλογή της συγκεκριμένης λέξης για συντακτικό χαρακτηρισμό.

[Sali]

Επιχείρησα να τροποποιήσω την προηγούμενη ανάρτησή μου, αλλά απέσυρα την τροποποίηση και επανέρχομαι με νέα ανάρτηση.
Η μετάφραση του scelus στο βιβλίο του καθηγητή είναι: "ελεεινή πράξη", οπότε εύλογα οδηγείται κανείς στο συμπέρασμα ότι η γενική servi είναι υποκειμενική. Όμως, τώρα που παρατήρησα όλο το λήμμα του Oxford Latin Dictionary στη λέξη scelus, διαπίστωσα ότι, μεταξύ άλλων, η λ. ερμηνεύεται: (as a quality) wicked disposition (θα μπορούσαμε να το μεταφράσουμε "κακοήθεια"). Συμφωνώ απόλυτα με το λεξικό· δεν τονίζεται δηλαδή η πράξη του δούλου καθ' εαυτήν αλλά η ποιότητά της. Θεωρώ λοιπόν τη γενική servi ως κτητική και από το scelus. Είναι, μάλιστα, αξιοπρόσεκτο ότι στο ίδιο λεξικό η λ. scelus, με την προαναφερθείσα σημασία, παρατάσσεται με τη λέξη audacia, και δεν νομίζω πως αυτό είναι τυχαίο: Cic.Div. Caec. 6 homo singulari cupiditate, audacia, scelere praeditus, άνθρωπος πρωτοφανούς απληστίας, θράσους και κακοήθειας· Cic. Verr. 5, 189 inaudita et singularia facinora sceleris, audaciae, perfidiae, πρωτάκουστες και πρωτοφανείς πράξεις κακοήθειας, θράσους και δολιότητας.

[MARKOS]

Εύκολα, αλλά πολλά ρε παιδί μου... 

[Aequitas]

-- 2η Παρατήρηση--

Auditā : [να αναγνωρίσετε τη μετοχή ως προς το είδος της (μονάδα1),] να δηλώσετε τη χρονική βαθμίδα που εκφράζει αυτή (μονάδα 1)[και να τη μετατρέψετε σε ισοδύναμη πρόταση με τον ιστορικό /διηγηματικό σύνδεσμο cum (μονάδα 1).]

-- Το πρόβλημα υπάρχει στο 2ο ζητούμενο της εν λόγω άσκησης. Ζητείται η χρονική βαθμίδα που εκφράζει η μετοχή , ενώ μάλλον αυτό που θα έπρεπε  να απαντήσουν οι μαθητές είναι η χρονική σχέση που εκφράζει η μετοχή σε σχέση με το ρήμα της κύριας.

-- Πριν από όλα , θα πρέπει να θυμηθούμε τι σημαίνει χρονική βαθμίδα και τι χρονική σχέση :

◙ Χρονική βαθμίδα είναι αν ο ρηματικός τύπος, με βάση το χρόνο που βρίσκεται, δηλώνει:
(i)  το παρόν -- παροντική χρονική βαθμίδα (ο ενεστώτας & εν μέρει ο παρακείμενος)
(ii) το παρελθόν -- παρελθοντική χρονική βαθμίδα (ο παρατατικός, εν μέρει ο παρακείμενος & ο υπερσυντέλικος)
(iii)το μέλλον -- μελλοντική χρονική βαθμίδα (ο απλός & ο συντελεσμένος μέλλοντας)
 
◙ Χρονική σχέση είναι αν η μετοχή ή η δευτερεύουσα πρόταση, σε σχέση με τον ρηματικό όρο από τον οποίο εξαρτάται, δηλώνει:
(i) το σύγχρονο ( η μετοχή βρίσκεται σε ενεστώτα )
(ii) το προτερόχρονο ( η μετοχή βρίσκεται σε παρακείμενο )
(iii) το υστερόχρονο ( η μετοχή βρίσκεται σε μέλλοντα )

--Στην περίπτωσή μας , η μετοχή auditā βάσει της εκφώνησης βρίσκεται στη χρονική βαθμίδα του παρελθόντος ( με άλλα λόγια αναφέρεται στο παρελθόν) . Όμως , το πιθανότερο είναι η απάντηση να απαιτεί και το ότι δηλώνει το «προτερόχρονο στο παρελθόν». Σε αυτόν τον χαρακτηρισμό το «προτερόχρονο» αναφέρεται στη χρονική σχέση της μετοχής auditā με το ρήμα dixit και το «παρελθόν» στη χρονική βαθμίδα του dixit. Επομένως , με τον τρόπο που είναι διατυπωμένη η ερώτηση , η σωστή απάντηση είναι ότι η μετοχή auditā βρίσκεται στη χρονική βαθμίδα του παρελθόντος και όχι το «προτερόχρονο στο παρελθόν» που αφορά χρονική σχέση.

Κάνω λάθος ;