Λατινικά Γ' Λυκείου

[Margr]

Αυτές οι ασκήσεις στα ετυμολογικά είναι από το ΚΕΕ. Οκ, δεν είναι κάτι δύσκολο, όντως, αν τα δώσουμε έτοιμα στους μαθητές 1 ώρα διάβασμα το πολύ.

[PDE ads]

[evi_ts]

Καλησπέρα! Θα ήθελα να μου πείτε πώς αναλύουμε σε δευτερεύουσα αναφορική πρόταση τον επιθετικό προσδιορισμό στη φράση "locis frigidissimis" του κειμένου 15. είναι locis qui frigidissimi sunt/errant ή locis, quae frigidissima sunt/errant?
το locus λαμβάνεται εδώ ως αρσενικό ή ως ουδέτερο με τη σημασία οι τόποι;
ευχαριστώ πολύ

[Sali]

Ασφαλώς εδώ το locis είναι ουδέτερο (= τόποι, μέρη). Επομένως, η σωστή ανάλυση απαιτεί αναφορ. αντωνυμία ουδετ. γένους: locis quae frigidissima sunt.
Ως αρσενικό στον πληθυντικό (loci) έχει τελείως διαφορετική σημασία (= χωρία βιβλίου), άσχετη με τη σημασία που απαιτείται εδώ.

[Cappuccino]

Διορθώστε με αν κάνω λάθος, αλλά σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βάλουμε και την πρόθεση in στο locis εφόσον δεν έχουμε πλέον επιθετικό προσδιορισμό ώστε να στέκεται απρόθετο, ή μήπως η ύπαρξη της αναφορικής πρότασης που λειτουργεί πάλι ως επιθετικός προσδιορισμός αρκεί;

[PDE ads]

[Sali]

Διορθώστε με αν κάνω λάθος, αλλά σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βάλουμε και την πρόθεση in στο locis εφόσον δεν έχουμε πλέον επιθετικό προσδιορισμό ώστε να στέκεται απρόθετο, ή μήπως η ύπαρξη της αναφορικής πρότασης που λειτουργεί πάλι ως επιθετικός προσδιορισμός αρκεί;

Δεν κάνεις καθόλου λάθος. Απλώς εδώ έδωσα έμφαση στην αντικατάσταση του επιθέτου από αναφορική πρόταση και αγνόησα εντελώς τη σωστή εκφορά in locis. Και δεν νομίζω πως αρκεί η αναφορική πρόταση (σε θέση επιθ. προσδιορισμού) αρκεί για να δικαιολογήσει την απρόθετη αφαιρετική.

[Cappuccino]

Το ξέρω πως δεν αφορούσε την δευτερεύουσα πρόταση που έπρεπε να σχηματιστεί σύμφωνα με την εκφώνηση, οπότε δεν υπήρχε λόγος να αναφερθεί, απλώς εγώ το ρώτησα ως διευκρίνιση σε απορία που μου δημιουργήθηκε. Ευχαριστώ!

[doukou]

"ut eo uteretur": Εστω οτι εννοούμε ένα debeo δλδ. Ut illle deberet uti eo, τότε η μετατροπή θα γίνει ut id utendum essem illi ή θα πρέπει να κανουμε απρόσωπη συνταξη μιας και το utor συντασσεται με αφαιρετική, άρα: ut deberet (oportet) eo uti, συνεπώς, ut utendum esset eo illi;Kάπου διάβασα πως το utor δεν κάνει απρόσωπη σύνταξη παρά το ότι συντάσσεται με αφαιρετική. Ευχαριστώ εκ των προτέρων.

[Sali]

Εφόσον το utor συντάσσεται με αφαιρετική, έχει μόνο απρόσωπη σύνταξη.

Η προσωπική σύνταξη με το ρήμα αυτό είναι, σε θεωρητικό επίπεδο, πιθανή, δεδομένου ότι το utor μπορεί να συντάσσεται, σπανιότερα ασφαλώς, και με αιτιατική (κατά κανόνα ουδετέρου αντωνυμίας). Αλλά αυτό είναι μόνο μια θεωρητική κατασκευή, δεν μας απασχολεί στο σχολικό βιβλίο.

[doukou]

Εφόσον το utor συντάσσεται με αφαιρετική, έχει μόνο απρόσωπη σύνταξη.

Η προσωπική σύνταξη με το ρήμα αυτό είναι, σε θεωρητικό επίπεδο, πιθανή, δεδομένου ότι το utor μπορεί να συντάσσεται, σπανιότερα ασφαλώς, και με αιτιατική (κατά κανόνα ουδετέρου αντωνυμίας). Αλλά αυτό είναι μόνο μια θεωρητική κατασκευή, δεν μας απασχολεί στο σχολικό βιβλίο.

Ευχαριστώ πολύ Sali! Και μια ακόμα ερώτηση: Στις χρονικές με dum, donec και υποτακτική που δηλώνουν το υστερόχρονο, κάνουμε κανονικά ακολουθία; Πώς  μπορούμε πχ. να πούμε πως το audiretur δηλώνει το συγχρονο στο παρελθόν ενώ έχουμε πει πως η προταση δηλώνει το υστερόχρονο;;

[Sali]

Δεν έχουμε κανονική ακολουθία αλλά ιδιομορφία στην ακολουθία των χρόνων. Άρα, οι προτάσεις αυτές ανήκουν στην ίδια κατηγορία με τις τελικές, τις βουλητικές κ.ά.

[doukou]

Δεν έχουμε κανονική ακολουθία αλλά ιδιομορφία στην ακολουθία των χρόνων. Άρα, οι προτάσεις αυτές ανήκουν στην ίδια κατηγορία με τις τελικές, τις βουλητικές κ.ά.

Δηλαδή, ισχύει και το φαινόμενου του συγχρονισμού;

[Sali]

Δηλαδή, ισχύει και το φαινόμενου του συγχρονισμού;

Ακριβώς. Η υποτακτική σ' αυτές τις προτάσεις είναι αυτή των τελικών προτάσεων. Το λάθος του σχολικού βιβλίου είναι ότι δεν έκανε μια τελική ομαδοποίηση όλων των προτάσεων που έχουν, με κάποιες εξαιρέσεις, αυτή την ιδιαιτερότητα ως προς την ακολουθία. Συνολικά λοιπόν οι προτάσεις με ιδιομορφία στην ακολουθία είναι οι:
   Βουλητικές
   Τελικές
   Αναφορικές τελικές
   Επιρρηματικές συμπερασματικές
   Ουσιαστικές συμπερασματικές
   Αναφορικές συμπερασματικές
   Χρονικές του υστεροχρόνου (κυρίως όταν εισάγονται με το dum)
   Ενδοιαστικές
   Προτάσεις του quominus και του quin

Είναι επίσης γνωστό ότι οι συμπερασματικές (επιρρηματικές και αναφορικές), οι ενδοιαστικές και οι προτάσεις του quominus και του quin μπορούν να εκφέρονται και με παρακείμενο (υποτακτικής πάντα), όταν θεωρείται ότι το περιεχόμενό τους έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Τέλος, οι προτάσεις του quin που εξαρτώνται από αρνητικά ρήματα αμφιβολίας (non dubito, non est dubium κ.ά.) εκφέρονται και με άλλους χρόνους της υποτακτικής, γιατί κανονικά πρόκειται για πλάγιες ερωτήσεις (ασχέτως αν στο βιβλίο "τσουβαλιάζονται" ως προτάσεις του quin).

[doukou]

Ακριβώς. Η υποτακτική σ' αυτές τις προτάσεις είναι αυτή των τελικών προτάσεων. Το λάθος του σχολικού βιβλίου είναι ότι δεν έκανε μια τελική ομαδοποίηση όλων των προτάσεων που έχουν, με κάποιες εξαιρέσεις, αυτή την ιδιαιτερότητα ως προς την ακολουθία. Συνολικά λοιπόν οι προτάσεις με ιδιομορφία στην ακολουθία είναι οι:
   Βουλητικές
   Τελικές
   Αναφορικές τελικές
   Επιρρηματικές συμπερασματικές
   Ουσιαστικές συμπερασματικές
   Αναφορικές συμπερασματικές
   Χρονικές του υστεροχρόνου (κυρίως όταν εισάγονται με το dum)
   Ενδοιαστικές
   Προτάσεις του quominus και του quin

Είναι επίσης γνωστό ότι οι συμπερασματικές (επιρρηματικές και αναφορικές), οι ενδοιαστικές και οι προτάσεις του quominus και του quin μπορούν να εκφέρονται και με παρακείμενο (υποτακτικής πάντα), όταν θεωρείται ότι το περιεχόμενό τους έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Τέλος, οι προτάσεις του quin που εξαρτώνται από αρνητικά ρήματα αμφιβολίας (non dubito, non est dubium κ.ά.) εκφέρονται και με άλλους χρόνους της υποτακτικής, γιατί κανονικά πρόκειται για πλάγιες ερωτήσεις (ασχέτως αν στο βιβλίο "τσουβαλιάζονται" ως προτάσεις του quin).

Σ' ευχαριστώ για άλλη μια φορά για την πλήρη απάντηση, Sali!

[fenioula]

Καλημέρα! Ήθελα να ρωτήσω αν η μετατροπή της παθητικής περιφραστικής συζυγίας σε debeo + απαρέμφατο είναι σίγουρα εκτός ύλης γιατί το κείμενο 33 είναι εκτός και από τη μετάφραση αλλά και από γραμματική κ συντακτική προσέγγιση.