Στο δρόμο της

[Anemos2017]

Καλό θα ήταν να μας πληροφορήσετε όσοι μαθητές  ακολουθούν άλλα δόγματά και θρησκείες  και φοιτούν στην Ελλάδα στα αντίστοιχα σχολεία  των κοινοτήτων τους εάν διδάσκονται θρησκειολογία ή αποκλειστικά βιβλία που η ύλη τους αναφέρεται μόνο  στα δικά τους θρησκευτικα πιστευω.
Για να έχουμε μια πλήρη εικόνα της κατάστασης δεδομένου ότι εμπεδώσαμε το θέμα με το ΣτΕ

[PDE ads]

[ΚΠ]

Καλό θα ήταν να μας πληροφορήσετε όσοι μαθητές  ακολουθούν άλλα δόγματά και θρησκείες  και φοιτούν στην Ελλάδα στα αντίστοιχα σχολεία  των κοινοτήτων τους εάν διδάσκονται θρησκειολογία ή αποκλειστικά βιβλία που η ύλη τους αναφέρεται μόνο  στα δικά τους θρησκευτικα πιστευω.
Για να έχουμε μια πλήρη εικόνα της κατάστασης δεδομένου ότι εμπεδώσαμε το θέμα με το ΣτΕ

Στα μουσουλμανικά μειονοτικά σχολεία της Θράκης, διδάσκονται την μουσουλμανική θρησκεία και το Κοράνι απο ιεροδιδάσκαλο διορισμένο κανονικά απο το υπουργείο παιδείας και όχι θρησκειολογία...

[apri]

Στα μουσουλμανικά μειονοτικά σχολεία της Θράκης, διδάσκονται την μουσουλμανική θρησκεία και το Κοράνι απο ιεροδιδάσκαλο διορισμένο κανονικά απο το υπουργείο παιδείας και όχι θρησκειολογία...

Αυτό ακριβώς συμβαίνει, γιατί η προτέρα κατάσταση ήταν ότι έπρεπε να διαλέξουν ανάμεσα στο να διδαχθούν ομολογιακό μάθημα του χριστιανισμού ή να πάρουν απαλλαγή, πράγμα που συχνά οδηγούσε τους γονείς στο να γράψουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά μειονοτικά σχολεία που βρίσκονται υπό την επιρροή του τουρκικού προξενείου.

Αποφασίστηκε λοιπόν από το κράτος πριν πέντε-έξι χρόνια, αν δεν κάνω λάθος, να μπει η διδασκαλία του Ισλάμ ως ομολογιακό μάθημα, για να έχουν οι μαθητές κίνητρο να παραμείνουν στα δημόσια σχολεία που ελέγχονται από το ελληνικό κράτος.

Ένα βήμα παραπέρα στο μέλλον θα μπορούσε να είναι να μπει εκεί μάθημα Θρησκειολογίας είτε ως επιπλέον μάθημα είτε ως κύριο, γιατί το σωστό είναι κι αυτοί οι μαθητές να ενημερώνονται για όλες τις θρησκείες.
Η κατεύθυνση θα πρέπει να είναι να πηγαίνουν σιγά-σιγά όλοι προς τα μπρος και όχι ο ένας μετά τον άλλον προς τα πίσω.


Το παρανοϊκό που συμβαίνει σε εκείνα τα σχολεία δεν είναι αυτό, αλλά το γεγονός ότι οι Ρομά και οι Πομάκοι (δηλ. μη τουρκόφωνοι μουσουλμάνοι Έλληνες πολίτες) αναγκάζονται ακόμα και σήμερα να διδάσκονται την τουρκική γλώσσα, εκτός από την ελληνική, ενώ η συνθήκη της Λωζάνης όριζε ότι μπορούν να διδαχθούν στη μητρική τους γλώσσα, που φυσικά δεν είναι η τουρκική.
Χρόνια διαμαρτύρονται, ειδικά οι Πομάκοι, αλλά τίποτα δεν γίνεται.

[lodo]

Δεν ξέρω πως πήγε σήμερα το μεσημέρι η Γενική Συνέλευση των Θεολόγων στον Χολαργό με θέμα:
«Οι πρόσφατες Αποφάσεις της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ( βλ. https://www.pde.gr/index.php?topic=35171.98 ),  του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. https://www.pde.gr/index.php?topic=35171.28 ) και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (βλ. https://www.pde.gr/index.php?topic=35171.42 ) για το Μάθημα των Θρησκευτικών»

Πάντως από όποια πλευρά και να το δει κανείς (ως οπαδός του Διαφωτισμού ή ως οπαδός των «Ταλιμπάν» της Ορθοδοξίας ή απλά ως πολίτης της Ελληνικής Δημοκρατίας χωρίς θρησκευτικές ανησυχίες) δύσκολα τα πράγματα για τους 3.000 μόνιμους εκπαιδευτικούς, πιο δύσκολα ακόμη για τους αναπληρωτές του κλάδου ΠΕ01 (Θεολόγοι) και δυσκολότερα για την ομαλή λειτουργία του εκπαιδευτικού μας συστήματος*.

Έπεσε κάποια δημιουργική ιδέα στη Γενική Συνέλευση για το πως μπορεί να προχωρήσει από εδώ και πέρα το μάθημα των Θρησκευτικών ή απλώς τελέστηκε η επιμνημόσυνη δέηση (… για τις χαμένες οργανικές θέσεις των μονίμων και την εξαφάνιση της επαγγελματικής προοπτικής των αναπληρωτών του κλάδου ΠΕ01 **). Αν γνωρίζει κάποιος περισσότερα, ας μας ενημερώσει.

* Η απάντηση του πρώην Κοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ κ. Μιλτιάδη Κωνσταντίνου στο ερώτημα για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση από εδώ και πέρα έχει ως εξής:
«Εκτιμώ ότι θα υπάρξει ένας μεγάλος αριθμός μαθητών ο οποίος θα ζητήσει απαλλαγή από τα Θρησκευτικά, όχι επειδή δεν είναι χριστιανοί, όχι επειδή προσβάλλεται η θρησκευτική τους ελευθερία, αλλά πολύ απλά για να γλιτώσουν μάθημα. Αν αυτό συμβεί, και η απόφαση του ΣτΕ αλλά και το υπουργείο Παιδείας είπαν ότι θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα άλλο μάθημα και αυτό είναι άλλη μια ελληνική ιδιαιτερότητα. Δημιουργούμε ένα πρόβλημα χωρίς να έχουμε τις υποδομές για να το αντιμετωπίσουμε και μετά αναζητούμε τις υποδομές. Πόσους θα διορίσει το υπουργείο Παιδείας που θα αναλάβουν να κάνουν το εναλλακτικό μάθημα; Ή θα το αναλάβουν οι ίδιοι οι θεολόγοι, οι οποίοι θα κάνουν στα μισά παιδιά κατηχητικό μάθημα και στα άλλα μισά εναλλακτικό; Και με ποιες υποδομές θα γίνει το εναλλακτικό μάθημα; Τα σχολεία, είναι γνωστό, αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα χώρου. Πού θα βρεθούν αίθουσες για κάθε σχολείο, ώστε να λειτουργήσει το εναλλακτικό μάθημα;…».

** Δική μου εκτίμηση, που αναρτήθηκε στο χώρο αυτό στις 7/10/2019:
«Μήπως θα οδηγηθούμε έτσι σε απολύσεις μονίμων θεολόγων; Σκέφτομαι π.χ. το εξής:
Έχουμε ένα γυμνάσιο που έχει στην Α΄ Γυμνασίου 3 τμήματα από 25 μαθητές το καθένα. Ας πούμε ότι το 1/3 των 75 μαθητών ζητά απαλλαγή από το μάθημα. Οι εναπομείναντες μαθητές κατατάσσονται σε δύο τμήματα το Α1 και το Α2 και οι υπόλοιποι στο Α3. Άρα από τις 6 ώρες που είχε ο θεολόγος θα περιοριστεί στις 4. Αν αυτό συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια από ένα μόνο Γυμνάσιο με τρία τμήματα ανά τάξη ο θεολόγος "χάνει" έξι ώρες. Που θα οδηγήσει αυτό; Μήπως ξαναγυρίσουμε στον …. "ΑΡ

[PDE ads]

[styliana]

Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Ευρώπη: η επικράτηση του ομολογιακού έναντι του θρησκειολογικού περιεχομένου

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας.
Πολιτικός Επιστήμων.

Αρχίζουμε με το ερώτημα: Υπάρχει κάποια Οδηγία (ντιρεκτίβα) της Ευρ. Ενώσεως για το μάθημα των Θρησκευτικών; Η απάντηση είναι ΟΧΙ. Η Ευρ. Ένωση έχει καταστήσει σαφές από την Συνθήκη του Άμστερνταμ του 1997 και μέχρι σήμερα με όλα τα επίσημα κείμενά της (βλέπε την ισχύουσα Συνθήκη της Λισσαβόνας)  ότι τα ζητήματα που αφορούν στις σχέσεις Εκκλησίας –Πολιτείας καθώς και στην διδακτέα ύλη της παιδείας δεν είναι ζητήματα δικής της αρμοδιότητος, αλλά του κάθε κράτους –μέλους ξεχωριστά. Επί πλέον η Ευρ. Ένωση δηλώνει ότι σέβεται την εθνική και πολιτιστική ταυτότητα των λαών, οι οποίοι την αποτελούν. Έτσι, λοιπόν, και το μάθημα των Θρησκευτικών δεν ακολουθεί κάποια ενιαία γραμμή, αλλά διαφέρει από χώρα σε χώρα αναλόγως των τοπικών ιστορικών και πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων. Εννοείται ότι τα κράτη μέλη νομοθετούν με σεβασμό προς τις Διεθνείς Συμβάσεις περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και επιδιώκουν την καλλιέργεια της υγιούς θρησκευτικής συνειδήσεως μακρυά από κάθε φανατισμό και μισαλλοδοξία.

Εκείνο το κείμενο, το οποίο προκαλεί παρερμηνείες είναι η Σύσταση 1720/2005 της Κοινοβουλευτικής Συνελεύσεως του Συμβουλίου της Ευρώπης με τίτλο «Θρησκεία και Εκπαίδευση». Η Σύσταση αυτή έχει συμβουλευτικό και όχι υποχρεωτικό χαρακτήρα, άλλωστε το Συμβούλιο της Ευρώπης είναι ένα όργανο διαφορετικό από την Ευρ. Ένωση και έχει ως μέλη 47 και όχι μόνον 27 χώρες. Έστω κι αν σε κάποια σημεία η Σύσταση αυτή δίνει επιχειρήματα στους οπαδούς μιας θρησκειολογικής-κοινωνιολογικής στροφής του μαθήματος των Θρησκευτικών, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι απευθύνεται κυρίως σε χώρες, οι οποίες για διαφόρους λόγους δεν είχαν εισαγάγει μέχρι εκείνη την χρονιά κάποια στοιχεία θρησκευτικής εκπαιδεύσεως στο σχολείο, όπως η Γαλλία και οι πρώην κομμουνιστικές χώρες.

Η σαφέστερη απόδειξη του γεγονότος ότι η Ευρ. Ένωση προτιμά το ομολογιακό και όχι το θρησκειολογικό περιεχόμενο του μαθήματος είναι το πρόγραμμα των λεγομένων Ευρωπαϊκών Σχολείων. Τα σχολεία αυτά απευθύνονται στα παιδιά των υπαλλήλων των διαφόρων υπηρεσιών της Ευρ. Ενώσεως στις

[Stelios]

Εν αναμονή διαγραφής άσχετων μηνυμάτων, μην απαντήσετε στην άσχετη (τουλάχιστον) με το θέμα προηγούμενη συζήτηση.
Παρακαλούμε συνεχίστε τη συζήτηση επί του θέματος που δεν είναι η "θρησκεία" αλλά το μάθημα των Θρησκευτικών στην Ελλάδα (σωστά; )

Ευχαριστούμε.

[lodo]

Υπάρχει κανείς που να συμμετείχε χθες στη Γενική Συνέλευση των Θεολόγων στον Χολαργό, ώστε να μας ενημερώσει και εμάς;

Το θέμα της ήταν:
«Οι πρόσφατες Αποφάσεις της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων ( βλ. https://www.pde.gr/index.php?topic=35171.98 ),  του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. https://www.pde.gr/index.php?topic=35171.28 ) και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (βλ. https://www.pde.gr/index.php?topic=35171.42 ) για το Μάθημα των Θρησκευτικών».

[lodo]

Το μάθημα των Θρησκευτικών στην Ευρώπη: η επικράτηση του ομολογιακού έναντι του θρησκειολογικού περιεχομένου

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χολέβας.
Πολιτικός Επιστήμων.

...............................................
Από τα ενδεικτικά αυτά παραδείγματα βλέπουμε ότι στην Ευρ. Ένωση το ομολογιακό ( ανοικτό και όχι με μορφή κατήχησης)  μάθημα Θρησκευτικών και μάλιστα βασισμένο στη διδασκαλία της επικρατούσης θρησκείας είναι ο κανόνας και δεν θεωρείται αναχρονισμός. Η θρησκειολογία είναι η εξαίρεση. Εξ άλλου παρατηρούμε ότι για εκείνους που απαλλάσσονται οι περισσότερες χώρες προβλέπουν ένα μάθημα ηθοπλαστικού χαρακτήρος, διότι το σχολείο δεν έχει σκοπό μόνο την μετάδοση γνώσεων, αλλά και την διάπλαση της ανθρώπινης προσωπικότητας.
(Για βιβλιογραφία και περισσότερες πληροφορίες παραπέμπω σε δύο σημαντικά πονήματα:
Τη διδακτορική διατριβή της Θεολόγου Ιωάννας Κομνηνού με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή διάσταση της σχολικής θρησκευτικής αγωγής», ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ, 2014.
Το συλλογικό έργο με τίτλο «Το μάθημα των Θρησκευτικών: Προβληματισμοί–επισημάνσεις-Προτάσεις», Έκδοση Τμήματος Κοινωνικής και Ποιμαντικής Θεολογίας ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη 2014.)
Κ.Χ. Αύγουστος 2015

Ενδιαφέροντα τα στοιχεία που αναφέρονται στο μάθημα των Θρησκευτικών για μια σειρά χώρες. Χρειάζονται όμως επικαιροποίηση, καθώς όπως και στην Ελλάδα το καθεστώς προστασίας των προσωπικών δεδομένων έχει αλλάξει, μετά την ψήφιση το καλοκαίρι του νέου της νόμου για την Προστασία Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, με τη θέσπιση μέτρων για την εφαρμογή του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (GDPR).

Αναγραφή θρησκεύματος και ιθαγένειας στους τίτλους σπουδών και στο «myschool» και απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών
«….Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, κατόπιν σχετικών καταγγελιών, έκρινε ότι η αναγραφή του θρησκεύματος και της ιθαγένειας στα στοιχεία που τηρούνται στο σχολείο, στους τίτλους και τα πιστοποιητικά σπουδών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και στο πληροφοριακό σύστημα «myschool» και η δήλωση ότι ο μαθητής δεν είναι Χριστιανός Ορθόδοξος για την απαλλαγή του από το μάθημα των θρησκευτικών, δεν είναι νόμιμες, διότι αντιβαίνουν προς τη θεμελιώδη αρχή της αναγκαιότητας της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Για τον λόγο αυτό καλεί το Υπουργείο Παιδείας να μεριμνήσει για την άμεση τροποποίηση των σχετικών ρυθμίσεων και να λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο για τη μη αναγραφή του θρησκεύματος και της ιθαγένειας στα ανωτέρω στοιχεία και πιστοποιητικά, καθώς και στο πληροφοριακό σύστημα «myschool», και να εκδώσει κάθε αναγκαία οδηγία προς τις οικείες εκπαιδευτικές αρχές ώστε, εφεξής, το δικαίωμα στην απαλλαγή από το μάθημα των θρησκευτικών να ασκείται κατ’ επίκληση αποκλειστικά λόγων συνείδησης…»

Επίσης αύριο ολοκληρώνεται και η δημόσια διαβούλευση στο http://www.opengov.gr/ypepth/?p=4928 ενός σχεδίου νόμου, όπου ρυθμίζεται και αναδρομικά το θέμα του «φακελώματος».

Άρθρο 41 – Απαλοιφή του θρησκεύματος και της ιθαγένειας από τα αποδεικτικά απόλυσης και τα πιστοποιητικά σπουδών
«Αποδεικτικά απόλυσης και κάθε είδους αποδεικτικά και πιστοποιητικά σπουδών, που αφορούν μαθητές που φοίτησαν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, εκδίδονται εφεξής χωρίς την αναγραφή του θρησκεύματος και της ιθαγένειας»

Όπως έχω επισημάνει και σε παλιότερη ανάρτηση λίγο πριν τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, σταματά επιτέλους το φαινόμενο να λειτουργεί το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ως παράρτημα της Γενικής Ασφάλειας και ο καθένας πλέον είναι ελεύθερος να πιστεύει ό,τι θέλει, χωρίς να είναι αναγκασμένος να το γνωστοποιεί στο Κράτος ή να δίδεται η «δυνατότητα» στους εργοδότες να κρίνουν την καταλληλότητα κάποιου για μια δουλειά ανάλογα με τα θρησκευτικά πιστεύω του ….

[Anemos2017]

 @ lodo
Από όλο το άρθρο μόνο την επικαιροποίηση ως προς την Ελλάδα μπόρεσες να σχολιάσεις;

Ούτε καν αυτά;

Αρχίζουμε με το ερώτημα: Υπάρχει κάποια Οδηγία (ντιρεκτίβα) της Ευρ. Ενώσεως για το μάθημα των Θρησκευτικών; Η απάντηση είναι ΟΧΙ. Η Ευρ. Ένωση έχει καταστήσει σαφές από την Συνθήκη του Άμστερνταμ του 1997 και μέχρι σήμερα με όλα τα επίσημα κείμενά της (βλέπε την ισχύουσα Συνθήκη της Λισσαβόνας)  ότι τα ζητήματα που αφορούν στις σχέσεις Εκκλησίας –Πολιτείας καθώς και στην διδακτέα ύλη της παιδείας δεν είναι ζητήματα δικής της αρμοδιότητος, αλλά του κάθε κράτους –μέλους ξεχωριστά. Επί πλέον η Ευρ. Ένωση δηλώνει ότι σέβεται την εθνική και πολιτιστική ταυτότητα των λαών, οι οποίοι την αποτελούν. Έτσι, λοιπόν, και το μάθημα των Θρησκευτικών δεν ακολουθεί κάποια ενιαία γραμμή, αλλά διαφέρει από χώρα σε χώρα αναλόγως των τοπικών ιστορικών και πολιτισμικών ιδιαιτεροτήτων. Εννοείται ότι τα κράτη μέλη νομοθετούν με σεβασμό προς τις Διεθνείς Συμβάσεις περί Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και επιδιώκουν την καλλιέργεια της υγιούς θρησκευτικής συνειδήσεως μακρυά από κάθε φανατισμό και μισαλλοδοξία.

Από τα ενδεικτικά αυτά παραδείγματα βλέπουμε ότι στην Ευρ. Ένωση το ομολογιακό ( ανοικτό και όχι με μορφή κατήχησης)  μάθημα Θρησκευτικών και μάλιστα βασισμένο στη διδασκαλία της επικρατούσης θρησκείας είναι ο κανόνας και δεν θεωρείται αναχρονισμός. Η θρησκειολογία είναι η εξαίρεση. Εξ άλλου παρατηρούμε ότι για εκείνους που απαλλάσσονται οι περισσότερες χώρες προβλέπουν ένα μάθημα ηθοπλαστικού χαρακτήρος, διότι το σχολείο δεν έχει σκοπό μόνο την μετάδοση γνώσεων, αλλά και την διάπλαση της ανθρώπινης προσωπικότητας.

[lodo]

@ lodo
Από όλο το άρθρο μόνο την επικαιροποίηση ως προς την Ελλάδα μπόρεσες να σχολιάσεις;

Όντως το άρθρο του Χολέβα είναι λίγο "κατεψυγμένο", προ πενταετίας και βάλε....

Εν τω μεταξύ, λόγω των "προσωπικών δεδομένων" σε ολόκληρη την Ευρώπη έχουν αλλάξει πολλά πράγματα. Ας σκεφτούμε μόνο κάτι που έχουμε ζήσει όλοι: Πώς ανακοινώθηκαν φέτος το καλοκαίρι στα Λύκεια τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών; Ούτε ονόματα, ούτε τίποτα. Μόνο οι κωδικοί και ψάχναμε να βρούμε ποιοι μαθητές μας πέρασαν σε ποια Σχολή ....

Το θέμα της απαλλαγής από το μάθημα των Θρησκευτικών, χωρίς τις "πατερίτσες" του Λοβέρδου (έπρεπε να δηλώσεις πως δεν είμαι Χ.Ο. για να απαλλαγείς ...) θα αλλάξει άρδην το τοπίο!

[Anemos2017]

Άλλη ερώτηση άλλη απάντηση...

[lodo]

Έτυχε σήμερα να περάσω από το Μαρούσι. Κυκλοφορούσαν στους διαδρόμους «σαν τη μύγα μέσα στο γάλα» δύο κύριοι - μεγάλης ηλικίας και με αμφίεση τύπου «Άγριες Μέλισσες» - και όπως έμαθα από τους υπαλλήλους προαλείφονται να επανδρώσουν τη συγγραφική ομάδα για το «ομολογιακό» μάθημα των Θρησκευτικών.

Ας τους βοηθήσω λοιπόν λίγο, καθώς η βιβλιογραφία είναι τεράστια:

Από το βιβλίο «δια την

[lodo]

...... άρχισαν τα όργανα!

Με εντολή της υπουργού Παιδείας Ν. Κεραμέως συστάθηκε στο ΙΕΠ  Επιστημονική  Επιτροπή, προκειμένου να διατυπώσει:
Α) Εισήγηση για την βέλτιστη δυνατή μεταβατική λύση του ζητήματος με στόχο την πλήρη συμμόρφωση των Προγραμμάτων Σπουδών του Μαθήματος των Θρησκευτικών με τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε., για το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί μέχρι τη συγγραφή και εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών και του αντιστοίχου διδακτικού υλικού για το Μάθημα των Θρησκευτικών

[ΡΕΑ.Τ]

...... άρχισαν τα όργανα!

Με εντολή της υπουργού Παιδείας Ν. Κεραμέως συστάθηκε στο ΙΕΠ  Επιστημονική  Επιτροπή, προκειμένου να διατυπώσει:
Α) Εισήγηση για την βέλτιστη δυνατή μεταβατική λύση του ζητήματος με στόχο την πλήρη συμμόρφωση των Προγραμμάτων Σπουδών του Μαθήματος των Θρησκευτικών με τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε., για το χρονικό διάστημα που θα απαιτηθεί μέχρι τη συγγραφή και εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών και του αντιστοίχου διδακτικού υλικού για το Μάθημα των Θρησκευτικών