Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη

[apri]

Εγώ πάντως δεν θυμάμαι να έχω δει παρατατικό με το πρίν.

Κοίτα  στον Smyth λίγο πιο κάτω από την παράγραφο που παρέπεμψες. Αναφέρει ότι σπανίως εκφερόταν η χρονική του "πριν" με παρατατικό που έδειχνε σύγχρονη, επικαλυπτόμενη πράξη με αυτήν της κύριας.
Και η αλήθεια είναι πως, αν διαβάσεις το παράδειγμα από τον Δημοσθένη στο οποίο παραπέμπει, κάτι τέτοιο φαίνεται να συμβαίνει.

2441
a.The tense in the πρίν clause is usually the aorist (the tense of negation, 2439, and of prior action); rarely the imperfect (of contemporaneous, overlapping action), as D. 9.61.

οὕτω δ᾽ ἀθλίως διέκειντο, ὥστ᾽ οὐ πρότερον ἐτόλμησεν οὐδεὶς τοιούτου κακοῦ προσιόντος ῥῆξαι φωνήν, πρὶν διασκευασάμενοι πρὸς τὰ τείχη προσῇσαν οἱ πολέμιοι
(=And so abject was their condition that, with this danger looming ahead, no one dared to breathe a syllable until the enemy, having completed their preparations, were approaching the gates)

[PDE ads]

[Dwrina]

Εσείς, δηλαδή, πώς το καταλαβαίνετε αυτό με τη σύγχρονη πράξη; Εγώ δεν μπορώ να το καταλάβω. Μα, λογικά να το πάρουμε, είναι δυνατόν μία πρόταση με πρὶν να εκφράζει σύγχρονη πράξη;  Δεν μου φάνηκε  περίεργο να υπάρχει σπανίως παρατατικός (δηλώνοντας διάρκεια, όπως εξήγησα στην προηγούμενη ανάρτησή μου), αλλά να εκφράζει σύγχρονο. Και στο παράδειγμα του Smyth διάρκεια μου φαίνεται να δηλώνει, συνεχιζόμενη πράξη, "κανείς δεν τόλμησε να βγάλει φωνή μέχρι που άρχισαν να πλησιάζουν οι εχθροί". Πρώτα όμως  άρχισαν να πλησιάζουν οι εχθροί και μετά έβγαλαν φωνή, έστω και αν αυτό έγινε αμέσως μετά. Δεν συμφωνείτε;

Όσο για τη Γραμματική του Καίμπριτζ, με μπέρδεψε αλλού. Αν κατάλαβα καλά, λέει ότι σε περιπτώσεις όπως πρότερον δ᾽ οὐκ ἦν γένος ἀθανάτων, πρὶν Ἔρως ξυνέμειξεν ἅπαντα η πράξη της δευτερεύουσας είναι posterior σε σχέση με την πράξη της κυρίας.  Μα, posterior είναι ο ύστερος. Δηλαδή μας λέει ότι στο παραπάνω παράδειγμα η χρονική δηλώνει υστερόχρονο; Αυτό πάλι…

[apri]

Και στο παράδειγμα του Smyth διάρκεια μου φαίνεται να δηλώνει, συνεχιζόμενη πράξη, "κανείς δεν τόλμησε να βγάλει φωνή μέχρι που άρχισαν να πλησιάζουν οι εχθροί". Πρώτα όμως  άρχισαν να πλησιάζουν οι εχθροί και μετά έβγαλαν φωνή, έστω και αν αυτό έγινε αμέσως μετά. Δεν συμφωνείτε;

[Sali]

Κοίτα  στον Smyth λίγο πιο κάτω από την παράγραφο που παρέπεμψες. Αναφέρει ότι σπανίως εκφερόταν η χρονική του "πριν" με παρατατικό που έδειχνε σύγχρονη, επικαλυπτόμενη πράξη με αυτήν της κύριας.
Και η αλήθεια είναι πως, αν διαβάσεις το παράδειγμα από τον Δημοσθένη στο οποίο παραπέμπει, κάτι τέτοιο φαίνεται να συμβαίνει.

2441
a.The tense in the πρίν clause is usually the aorist (the tense of negation, 2439, and of prior action); rarely the imperfect (of contemporaneous, overlapping action), as D. 9.61.

οὕτω δ᾽ ἀθλίως διέκειντο, ὥστ᾽ οὐ πρότερον ἐτόλμησεν οὐδεὶς τοιούτου κακοῦ προσιόντος ῥῆξαι φωνήν, πρὶν διασκευασάμενοι πρὸς τὰ τείχη προσῇσαν οἱ πολέμιοι
(=And so abject was their condition that, with this danger looming ahead, no one dared to breathe a syllable until the enemy, having completed their preparations, were approaching the gates)

Ωχ, αυτό δεν το είχα προσέξει! Σε κάποια σχόλια που είδα, τον παρατατικό τον ερμηνεύουν ως βουλητικό-αποπειρατικό.

[PDE ads]

[apri]

Και πώς το μεταφράζουν; "Δεν τολμούσαν να μιλήσουν, πριν προσπαθήσουν οι εχθροί να πλησιάσουν";

[Sali]

Και πώς το μεταφράζουν;

Δεν το μεταφράζουν· και κάθε μετάφραση που έχω δει δεν αποδίδει τον παρατατικό ούτε ως βουλητικό ούτε ως εναρκτικό.

Η πράξη της χρονικής είναι ασφαλώς προτερόχρονη σε σχέση με την πράξη της κύριας, ο δε παρατατικός νομίζω πως έχει τη βασική του λειτουργία εδώ: τονίζει δηλαδή τη διάρκεια της πράξης, της προσέγγισης των εχθρών.

[apri]

Δεν το μεταφράζουν· και κάθε μετάφραση που έχω δει δεν αποδίδει τον παρατατικό ούτε ως βουλητικό ούτε ως εναρκτικό.

Δεν βγαίνει, όμως, στρωτό νόημα διαφορετικά, δηλαδή αποδίδοντας τη βασική λειτουργία του παρατατικού, όπως κάνει το perseus. Και σίγουρα, δεν προκύπτει με σαφήνεια προτερόχρονο έτσι.

Ο εναρκτικός παρατατικός στη δευτερεύουσα δείχνει μια πράξη με διάρκεια μεν, που όμως είχε μια χρονική στιγμή έναρξης μετά την οποία τελείωσε η πράξη της κύριας. Ο απλός παρατατικός δείχνει απλώς μια πράξη με διάρκεια, αφήνοντας ασαφές αν η πράξη της κύριας ήταν ταυτόχρονη όπως υποστηρίζει ο Smyth, ή προτερόχρονη όπως υποδεικνύει η λογική.

[θάνος73]

Γεια σας συνάδελφοι!  "τοὺς χρόνους τοῦ ἔαρος". Τι γενική πιστεύετε ότι είναι το "τοῦ ἔαρος"; ιδιότητας; διαιρετική; επεξήγηση; κάτι άλλο;

[apri]

Γενική της ιδιότητας θα έλεγα. Θα μπορούσε αντί για γενική να είχε το επίθετο "εαρινούς".

[θάνος73]

Ευχαριστώ! καλημέρα!

[Dwrina]

Την αναφορική στο φησὶ δὲ καὶ τοὺς αἰχμαλώτους ἡμῶν, ὅσοι ἐν τῷ πολέμῳ ἑάλωσαν, ἀποδεδωκέναι η Πύλη τη δίνει ως παράδειγμα αναφορικής σε θέση επεξήγησης. Και από ό,τι έχω καταλάβει και άλλες παρόμοιες αναφορικές, δηλαδή που εισάγονται με ὅσοι και αναφέρονται σε ένα όνομα ουσιαστικό, χαρακτηρίζονται ως επεξήγηση, π.χ. ἄνδρας τε τῶν Ἀθηναίων ἀπέκτειναν ὅσοι μὴ ἐξένευσαν αὐτῶν,      οἱ δὲ παῖδες ὑμῶν, ὅσοι μὲν ἐνθάδε ἦσαν, ὑπὸ τούτων ἂν ὑβρίζοντο,   οἱ δὲ πολλοὶ τῶν ἱκετῶν, ὅσοι οὐκ ἐπείσθησαν, διέφθειρον αὐτοῦ ἐν τῷ ἱερῷ ἀλλήλους,  και άλλες παρόμοιες.

Το ερώτημά μου αν, αν στις παραπάνω περιπτώσεις η αναφορική εισαγόταν με οἵ,  η αναφορική θα θεωρείτο και πάλι επεξήγηση.  Νομίζω πως όχι, αλλά ότι θα χαρακτηριζόταν παράθεση.

Επομένως ποιο είναι αυτό το χαρακτηριστικό του ὅσοι το οποίο το κάνει να εξειδικεύει τη σημασία του ουσιαστικού στο οποίο αναφέρεται, ώστε η αναφορική να θεωρείται επεξήγηση;

Μήπως η διαφορά μεταξύ μιας αναφορικής με οἵ (ή και με οἵτινες) από μία με ὅσοι είναι ότι η πρώτη, όταν βέβαια είναι προσθετική, δίνει μια επιπλέον πληροφορία συνολικά για το όνομα στο οποίο αναφέρεται, για αυτό θεωρείται παράθεση, ενώ η δεύτερη δεν δίνει μια επιπλέον πληροφορία για το σύνολο του ονόματος, αλλά διευκρινίζει ότι αυτό που λέγεται στην κύρια πρόταση αφορά ένα μόνο μέρος του ονόματος στο οποίο αναφέρεται η αναφορική;

[apri]

Μήπως η διαφορά μεταξύ μιας αναφορικής με οἵ (ή και με οἵτινες) από μία με ὅσοι είναι ότι η πρώτη, όταν βέβαια είναι προσθετική, δίνει μια επιπλέον πληροφορία συνολικά για το όνομα στο οποίο αναφέρεται, για αυτό θεωρείται παράθεση, ενώ η δεύτερη δεν δίνει μια επιπλέον πληροφορία για το σύνολο του ονόματος, αλλά διευκρινίζει ότι αυτό που λέγεται στην κύρια πρόταση αφορά ένα μόνο μέρος του ονόματος στο οποίο αναφέρεται η αναφορική;

Ναι.

[Dwrina]

Ἐπιδείξω τοῦτον οὐ μόνον ὡμολογηκότα εἶναι τὸν Μιλύαν ἐλεύθερον, ἀλλὰ καὶ φανερὸν τοῦτ' ἔργῳ πεποιηκότα:

Κατά την ανάλυση των μετοχών σε ειδικές προτάσεις πού θα τεθεί το οὐ μόνον ἀλλὰ καί; Θα γίνει

ἐπιδείξω ὅτι οὗτος οὐ μόνον ὡμολογηκε εἶναι τὸν Μιλύαν ἐλεύθερον, ἀλλὰ καὶ φανερὸν τοῦτ' ἔργῳ πεποιήκε ή

 ἐπιδείξω οὐ μόνον ὅτι οὗτος ὡμολογηκε εἶναι τὸν Μιλύαν ἐλεύθερον, ἀλλὰ καὶ ὅτι φανερὸν τοῦτ' ἔργῳ πεποιήκε ;

Νομίζω το πρώτο, αλλά δεν μπορώ να το αιτιολογήσω.  Στο κείμενο το οὐ μόνον ἀλλὰ καὶ συνδέει τις δύο μετοχές, άρα, κατά την ανάλυσή τους, θα πρέπει να συνδέει τις δύο ειδικές. Δύο ειδικές όμως με έναν σύνδεσμο, όπως γίνεται συνήθως (τουλάχιστον στην κανονική σύνδεση).  Με την επιδοτική, όταν συνδέονται δύο δευτ., δεν ξέρω τι ακριβώς γίνεται, αλλά βρήκα το παράδειγμα Ἐδίδασκον τὸν δῆμον ὡς οἱ Λακεδαιμόνιοι οὐχ ὅπως τιμωρήσαιντο, ἀλλά καὶ ἐπαίνεσαν τὸν Σφοδρίαν., που δείχνει ότι όντως ισχύει το πρώτο.

[apri]

Στην επιδοτική συμπλοκή, όταν κάποιος όρος είναι κοινός και στα δύο μέρη, είθισται να προτάσσεται.
πχ Είπα ότι ο Γιώργος όχι μόνο πήγε στο χωριό του, αλλά και δεν έφυγε ποτέ πια από εκεί.
Εδώ ο Γιώργος είναι κοινό υποκείμενο και στα δύο ρήματα που συμπλέκονται, οπότε μπαίνει πριν από το "όχι μόνο".

Το ίδιο, όπως βλέπεις, συμβαίνει και στα αρχαία ελληνικά. Το "τουτον" είναι το κοινό υποκείμενο των δύο μετοχών και γι' αυτό μπαίνει πριν από τα συμπλεκόμενα μέρη. Και το ίδιο αναμένεται να συμβεί και στην ανάλυση των μετοχών σε ειδικές προτάσεις.