PDE - Η κοινότητα των εκπαιδευτικών

Όταν με ρωτάνε οι μαθητές "γιατί κύριε" τους εξηγώ με ειλικρίνια, όμορφα και ωραία τους λόγους. Ποτέ δεν αντιμετώπισα ιδιαίτερο πρόβλημα.

Ποιοι λόγοι πιστεύετε ότι μπορούν να γίνουν κατανοητοί από τους μαθητές, πέραν εκείνων που άπτονται οικογενειακών δεσμεύσεων και ζητημάτων; Αν, για παράδειγμα, η άρνηση συνοδείας "ιδεολογικοποιείται" επί τη βάσει τού "δεν συνοδεύω εκδρομές που δεν έχουν αμιγώς ή πρωτίστως εκπαιδευτικό χαρακτήρα", όσο κι αν έχει στιβαρή βάση για εμάς τους ενήλικες, θεωρείτε ότι μπορούν να την κατανοήσουν τα παιδιά;

Ο άνθρωπος που υποδύεται τον υπουργό Παιδείας έβγαλε φετφά ότι αν ο γονέας δεν προσυπογράψει τον εσωτερικό κανονισμό, θα απαγορεύεται να εγγράφεται στο σχολείο το παιδί του... 🤡

Μόνο που δεν μας λέει πώς ακριβώς θα εφαρμοστεί αυτό, όταν η εγγραφή είναι αυτοδίκαιη στο πλαίσιο της υποχρεωτικής εκπαίδευσης μέχρι και τη Γ' γυμνασίου. Ή, επίσης, τι θα γίνει αν ο υπογράφων γονέας αντί για υπογραφή γράψει κολλητά τις λέξεις "δενσυναινώ" στολισμένες με μια ωραιότατη καλλιγραφική ουρά. Ή αν κάτω από πραγματική υπογραφή προσθέσει και... σκεπτικό του τύπου "έλαβα γνώση, η οποία όμως δεν συνεπάγεται κατ' ανάγκη και τη συναίνεσή μου". (Προσωπικά, θα προτιμήσω αυτή την τελευταία επιλογή.)

Να πας συνοδός σε δημόσιο μουσείο ή αρχαιολογικό χώρο στην Ελλάδα, να είσαι φιλόλογος ή δάσκαλος και να έχεις εναλλακτική να μην κάνεις εσύ την ξενάγηση αλλά να χρειαστεί ξεναγός; Δεν έπρεπε να είχες πάρει το ρημάδι το πτυχίο, σκίστο να περισώσεις  λίγη αξιοπρέπεια...

Συγγνώμη, αλλά έτσι όπως είναι διατυπωμένο το παραπάνω, μπερδεύομαι. Εννοείτε ότι θα έπρεπε να προθυμοποιούνται οι συναφούς ειδικότητας εκπαιδευτικοί να κάνουν τον ξεναγό, ή το αντίθετο; Γιατί εγώ θεωρώ ότι όχι μόνο δεν υποχρεούνται, αλλά απεναντίας ίσως να μην είναι και κατάλληλοι γι' αυτό. Η λήψη πτυχίου από το τμήμα Φιλολογίας ή από το τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας δεν συνεπάγεται σε βάθος γνώση ενός αρχαιολογικού χώρου, ούτε του ιστορικού του πλαισίου. Για να μπορέσει έστω και στοιχειωδώς να παίξει αυτό το ρόλο ο εκπαιδευτικός σε μια συγκεκριμένη εκδρομή, πρέπει να ρίξει αρκετό διάβασμα τις προηγούμενες μέρες, κάτι που δεν είναι βέβαιο αν οι υποχρεώσεις του θα του το επιτρέπουν. Θεωρώ ότι είναι καλύτερο να αποταθεί το σχολείο σε έναν επαγγελματία ξεναγό, που είναι εξειδικευμένος άλλωστε στο συγκεκριμένο μουσείο / αρχαιολογικό χώρο. Είναι όπως μια επίσκεψη σχολείου στο ΕΚΦΕ της περιοχής του. Δεν ξαμολάνε τα παιδιά μέσα λέγοντας στον συνοδό εκπαιδευτικό ειδικότητας "δειξ' τους εσύ", αλλά κάνουν επίδειξη των εκθεμάτων/πειραμάτων οι ΠΕ04 εκπαιδευτικοί που έχουν αποσπαστεί στο ΕΚΦΕ.

Να υπάρχει συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με δραστηριότητα, όχι απλα ξενάγηση που κανεις δεν ακούει τοποτα. Και με ελάχιστο ελεύθερο χρόνο.

Αυτό που λέτε είναι το ευκταίο, αλλά και η "απλή ξενάγηση" είναι χρήσιμη. Αρκεί η ξενάγηση αυτή να έχει κανονιστεί να γίνει από επαγγελματία ξεναγό, συνεργαζόμενο με τον επισκεπτόμενο χώρο. Αν "κανείς δεν ακούει τίποτα", είναι δικός τους λογαριασμός (των παιδιών που δεν ακούνε). Αυτά θα χάσουν. Αλλά ακόμα και 10 από τους 60 να ενδιαφερθούν να δώσουν σημασία στην ξενάγηση, όφελος είναι και μάλιστα σημαντικό. Σας θυμίζω ότι μερικά μηνύματα πιο πριν ξιφουλκούσατε υπέρ των παιδιών που "διψούν για μάθηση και όχι για να κλωτσάνε μία μπάλα, κι ας τα λένε 'κουλτουριάρηδες' οι άλλοι". Και μόνο για αυτά τα παιδιά λοιπόν, έχει αξία η εκδρομή. Το ζητούμενο κατά τη γνώμη μου είναι να οργανώνεται σωστά η εκδρομή, ώστε η "απλή ξενάγηση" να είναι πραγματική ξενάγηση και όχι "ξαμολυθείτε μέσα στον μουσείο / στον αρχαιολογικό χώρο, δείτε τα ταμπελάκια, και ραντεβού σε μία ώρα στην έξοδο".

Κάτι άλλο που νομίζω ότι λησμονούν αρκετοί, είναι ότι οι εκδρομές αποτελούν μια ευκαιρία να πάνε τα παιδιά να δουν κάτι έστω και "κλισέ" (π.χ. ένα μουσείο), την οποία άλλως δεν θα είχαν σε ατομικό/οικογενειακό επίπεδο, γιατί -προϊούσης της φτωχοποίησης των μεσαίων και λαϊκών στρωμάτων- ένα ταξίδι όλης της οικογένειας κοστίζει πολύ περισσότερο από μια πολυμελή μαθητική εκδρομή, με αποτέλεσμα το κόστος να αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα. Έχετε σκεφτεί π.χ. πόσο θα κοστίσει σε μια τετραμελή οικογένεια να πάει από την Αθήνα στην Αρχαία Ολυμπία, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι θα ξεκινήσουν άγρια χαράματα και θα γυρίσουν του σκοτωμού για να γλιτώσουν το ξενοδοχείο; Βάλτε καύσιμα, διόδια, εισιτήρια και γεύματα και υπολογίστε.

Συμφωνώ. Το Erasmus έχει δουλειά για προετοιμασία, αλλά είναι το μόνο που αξίζει για πολυήμερη. Όταν, όμως,  μου είχε ζητηθεί πριν από μερικά χρόνια να  αναλάβω ένα Erasmus, περίμεναν να κάνω εγώ όλη τη διαδικασία εγώ με αιτήσεις κλπ (...έλα τώρα, ...εσύ που ξέρεις, ...που έχεις ξαναπάει...) ζητώντας να πάνε εκδρομή άλλοι...8 συνάδελφοι . Δηλαδή, να βγάλω εγώ το φίδι από την τρύπα. Φυσικά, όταν αρνήθηκα, κανείς δεν το ανέλαβε και ναυάγησε...

Όταν αρνηθήκατε, τους είπατε ότι το κάνετε ακριβώς για αυτόν τον -απολύτως σωστό- λόγο (δηλαδή να μην κάνετε εσείς όλο το χαμαλίκι και το βρουν έτοιμο οι υπόλοιποι); Ή απλώς βρήκατε ένα αληθοφανές πρόσχημα; Στην πρώτη περίπτωση τουλάχιστον παίρνουν οι υπόλοιποι το μήνυμα που πρέπει (ότι δεν θα είναι ένας ο μ... της παρέας), ενώ στη δεύτερη απλώς ζημιώνονται τα παιδιά χωρίς κανένας να βάζει μυαλό για την επόμενη χρονιά.

Οι σύλλογοι γονέων όμως υπάρχουν για να ασχολούνται με τη μορφωτική εμπειρία των παιδιών τους. Θα κάνουν και πάρτι και κεράσματα και γιορτές, αλλά αυτά πρέπει να είναι σε πλαίσιο που συνάδει με τη λειτουργία τους ως φορέων σχετικών με την εκπαίδευση που κάνει ένας γονέας ως ιδιώτης.

Και οι χοροεσπερίδες των λυκείων που μαζευουν χρήματα είναι κάτι ανάλογο. Δεν μπορείς να εχεις τη μαθητική ιδιότητα και το όνομα του σχολείου και να κανεις πάρτι σε χώρους που δεν είναι για ανήλικα. Βασικ δεν θε έπρεπε καν να αναμιγνύονται τα παιδιά στη συλλογή χρημάτων.

Ο σύλλογος, το μόνο που νομιμοποιείται να ζητήσει από τους γονείς των οποίων τα παιδιά θα πάνε στο πάρτυ της αποφοίτησης το οποίο θα γίνει σε ένα μπιτσόμπαρο, είναι να συνοδεύονται από έναν γονέα ώστε να υπάρχουν επαρκείς ενήλικες για να επιτηρούν τα παιδιά στη θάλασσα, και επίσης να έχει διασφαλίσει ότι στην παραλία θα υπάρχει ναυαγοσώστης (αν το πάρτυ γίνει απόγευμα και κάνουν μπάνιο τα παιδιά).

Επίσης, όσον αφορά στις χοροεσπερίδες, ο νόμος δεν απαγορεύει την είσοδο ανηλίκων σε κλαμπ. Απαγορεύει μόνο την πώληση αλκοολούχων ποτών σε ανήλικους, και αυτό είναι το μόνο που πρέπει οι γονείς να φροντίζουν να τηρείται ευλαβικά. Μη γινόμαστε υπέρ το δέον συντηρητικοί σε μερικά πράγματα, γιατί στο τέλος γυρίζει μπούμερανγκ.

Πέραν των λογικών αλμάτων (ότι η δωρεάν συνοδεία των εκπαιδευτικών στις σχολικές εκδρομές οδηγεί στα φροντιστήρια...) θα συμφωνούσα να μην πηγαίνουν δωρεάν οι εκπαιδευτικοί. Φυσικά ελάχιστοι θα συνόδευαν τελικά, που σημαίνει ότι δεν θα γίνονταν εκδρομές. Θα μπορούσαν να συνοδεύουν γονείς και κηδεμόνες. Θα μπορούσε πολύ εύκολα να γίνεται έτσι.
Και πάλι θα μας χαλούσε που θα χάνονταν μαθήματα;

ΥΓ να πείτε στα παιδιά σας που φοιτούν σε Λύκειο πχ ότι καλά κάνουν οι συνάδελφοι και δεν σας συνοδεύουν στην εκδρομή και δεν θα γίνει τελικά...

Ούτε με συνοδεία γονέων και κηδεμόνων θα μπορούσε να εξασφαλιστεί ότι θα γίνονται οι εκδρομές, γιατί:

(α) μπορεί να μην έχουν αρκετοί τα χρήματα ή/και το χρόνο για να συνοδεύσουν, ούτε βέβαια να παίρνουν 5 γονείς την ευθύνη της συνοδείας 50 ή 100 μαθητών μη γνωρίζοντας καν τι ενέργειες θα πρέπει να κάνουν σε περίπτωση κάποιου απροόπτου γεγονότος, και

(β) δεν είναι δυνατόν να θεσμοθετείς από την πόρτα κάτι το οποίο πασχίζεις να αποφύγεις να θεσμοθετηθεί από το παράθυρο (την οιονεί συνδιοίκηση με το σύλλογο γονέων), γιατί αν θεσμοθετηθεί θα ανοίξει μετά πολύ επικίνδυνες ατραπούς. Οι ρόλοι πρέπει να παραμείνουν διακριτοί για το καλό όλων, και για να παραμείνουν διακριτοί θα πρέπει να εκλείψει η ευθυνοφοβία ώστε να μη δείξουν οι εκπαιδευτικοί ότι έχουν "ανάγκη" την ενεργό εμπλοκή των γονέων για κάτι που αποτελεί τυπικά και ηθικά δική τους δουλειά. Στο γυμνάσιο του μεγάλου μου παιδιού, ο σύλλογος γονέων έχει επιχειρήσει, με τρεις διευθυντές ως τώρα (έναν κάθε χρόνο) να ζητήσει -απολύτως καλοπροαίρετα- να εμπλακεί για να βοηθήσει σε διαδικαστικά (να κάνει χαμαλίκι δηλαδή) για "επίπονα" προγράμματα εκδρομών στο εξωτερικό ή για Erasmus, και έχει φάει πόρτα και στις τρεις περιπτώσεις. Και ορθώς κατά τη γνώμη μου, καθώς το σχολείο οφείλει να εκπέμπει το μήνυμα "η όποια δική σας εμπλοκή θα είναι λίαν ακροθιγής, η δουλειά αυτή είναι δικός μας λογαριασμός". Από εκεί και πέρα, το αν σε κάποια σχολεία υπάρχουν, όπως ειπώθηκε, "κυκλώματα" εκπαιδευτικών που τα βρίσκουν κάτω απ' το τραπέζι με ταξιδιωτικούς πράκτορες και γι' αυτό συνοδεύουν μόνιμα εκδρομές, δεν αποτελεί κατά τη γνώμη μου λόγο για να ακυρωθεί η εμπλοκή εκπαιδευτικών γενικά. Άλλωστε και στην πενθήμερη της Γ' λυκείου, όλοι θυμόμαστε τι γινόταν, τουλάχιστον παλαιότερα, με την εμπλοκή των δεκαπενταμελών μαθητικών συμβουλίων και πώς τα έβρισκαν μαζί τους οι ταξιδιωτικοί πράκτορες. Το ίδιο και στις λεγόμενες "χοροεσπερίδες" με τα νυχτομάγαζα. Μήπως να τις απαγορεύσουμε κι αυτές;