Αρχαία Ελληνικά: Σύνταξη

[Sali]

Εγώ δεν βλέπω διαφορά για τη δοτική ανάμεσα σ' αυτά τα δύο παραδείγματα· και στο παράδειγμα από τον Θουκυδίδη η δοτική είναι της αναφοράς στο ἐλεύθεροι. Δηλαδή περιορίζει την ευρύτητα της σημασίας του επιθέτου (dativus limitationis): όχι ουσιαστικά ελεύθεροι αλλά ελεύθεροι κατ' όνομα/θεωρητικά μόνο. H δοτική αυτή επαναλαμβάνει το ειρωνικό δὴ αμέσως πιο πριν.

[PDE ads]

[Dwrina]

Εγώ δεν βλέπω διαφορά για τη δοτική ανάμεσα σ' αυτά τα δύο παραδείγματα· και στο παράδειγμα από τον Θουκυδίδη η δοτική είναι της αναφοράς στο ἐλεύθεροι.

Μήπως γνωρίζεις αν  η δοτική (τῷ) ὀνόματι σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να δηλώνει ως επιρρηματικός προσδιορισμός τρόπο;

[Sali]

Δεν έχω τώρα στο μυαλό μου κάτι συγκεκριμένο· θα το ψάξω και θα σου πω.

[erietta]

Μήπως γνωρίζεις αν  η δοτική (τῷ) ὀνόματι σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να δηλώνει ως επιρρηματικός προσδιορισμός τρόπο;

Από το LSJ: false name, pretence, pretext, ὀνόματι ἐννόμῳ ξυμμαχίας under the pretence . . , Th.4.60; μετ’ ὀνομάτων καλῶν Id.5.89; χώρα καλῶν ὀ. καὶ προσχημάτων μεστή Pl.R.495c, cf. Plb.11.5.4.

[PDE ads]

[Dwrina]

ὀνόματι ἐννόμῳ ξυμμαχίας under the pretence . . , Th.4.60;

Ναι, εδώ η δοτική φαίνεται να είναι του τρόπου.

Σε ευχαριστώ, errieta!

Η γενική ξυμμαχίας είναι επεξηγηματική; 

[erietta]

Παραθέτω όλο το σχετικό χωρίο:
[4.60.1] «Καίτοι γνῶναι χρὴ ὅτι οὐ περὶ τῶν ἰδίων μόνον, εἰ σωφρονοῦμεν, ἡ ξύνοδος ἔσται, ἀλλ᾽ εἰ ἐπιβουλευομένην τὴν πᾶσαν Σικελίαν, ὡς ἐγὼ κρίνω, ὑπ᾽ Ἀθηναίων δυνησόμεθα ἔτι διασῶσαι· καὶ διαλλακτὰς πολὺ τῶν ἐμῶν λόγων ἀναγκαιοτέρους περὶ τῶνδε Ἀθηναίους νομίσαι, οἳ δύναμιν ἔχοντες μεγίστην τῶν Ἑλλήνων τάς τε ἁμαρτίας ἡμῶν τηροῦσιν ὀλίγαις ναυσὶ παρόντες, καὶ ὀνόματι ἐννόμῳ ξυμμαχίας τὸ φύσει πολέμιον εὐπρεπῶς ἐς τὸ ξυμφέρον καθίστανται.

Δεν έχω ξαναβρεί τέτοιο παράδειγμα (προσφάτως τουλάχιστον ώστε να το θυμάμαι). Θα την έλεγα γενική αντικειμενική. 

[Dwrina]

Εγώ σκέφτηκα την επεξηγηματική, γιατί εκείνο που κατάλαβα είναι ότι οι Αθηναίοι χρησιμοποιούν το όνομα (τον όρο) συμμαχία, για να επωφεληθούν από τη φυσική τους εχθρότητα κατά της Σικελίας. Αν όμως το  ὄνομα ισοδυναμεί και συντακτικά (όχι μόνο νοηματικά) με το προσποίησις (πρόφαση, πρόσχημα), τότε η γενική πρέπει είναι αντικειμενική.

[Sali]

Η πρώτη εκδοχή φαίνεται προτιμότερη, με βάση τις περισσότερες μεταφράσεις (οι τρεις πρώτες από τον Περσέα), αλλά η δεύτερη πιο ελκυστική:

(1) the honourable name of allies·

(2) a lawful title of alliance·

(3) the fair name of alliance·

(4) με τη νόμιμη ονομασία μιας συμμαχίας (Έλλη Λαμπρίδη), αλλά:

(5) υπό το εύσχημον πρόσχημα συμμαχίας (

[Dwrina]

Ανεξάρτητα από τη μετάφραση, δεν ήμουν σίγουρη αν μπορεί και να συνταχθεί με την έννοια «πρόσχημα».

Ευχαριστώ, Sali!

[Dwrina]

Διαβάζω για το ἀφίημί στην επιτομή του Liddell- Scott:
«2. με αιτ. και απαρ., ἀφίημί τι δημόσιον εἶναι, παραχωρώ κάτι έτσι ώστε να γίνει δημόσια περιουσία, σε Θουκ.• ἀφίημι τὸ πλοῖον φέρεσθαι, αφήνω το πλοίο να παρασυρθεί, σε Ηρόδ. 3. με αιτ. προσ. και απαρ., αφήνω, ανέχομαι, επιτρέπω σε κάποιον να κάνει ένα πράγμα, στον ίδ., Πλάτ. κ.λπ.» (τα ίδια περίπου και στο LSJ).  ΄
Στην περίπτωση 2, όπου δεν έχουμε αιτιατική προσώπου, μπορούμε να συντάξουμε με άμεσο και έμμεσο αντικείμενο; Και ποιο θα είναι το άμεσο; Ή μήπως το απαρέμφατο είναι του αποτελέσματος;

[Dwrina]

[Sali]

Απλό κατηγορούμενο του αντικειμένου με το ρήμα πράττω δεν νομίζω ότι στέκει. Αλλά αν δώσουμε στο ρήμα τη σημασία "κατορθώνω", "πετυχαίνω", σε μια πρόταση όπως: ἐπράξατε τὴν εἰρήνην δικαίαν (δεν ξέρω αν βρίσκονται τέτοιες προτάσεις στα κείμενα), το επίθετο μόνο ως κατηγορούμενο του αποτελέσματος μπορεί να σταθεί.

Όσο για τα επίθετα με το ρήμα προσποιοῦμαι, δεν τα βλέπω ως επιρρηματικά κατηγορούμενα του τρόπου, διότι δεν προσδιορίζουν τροπικά το ρήμα. Ο Classen λαμβάνει το ὑπηκόους ως κατηγορούμενο του αποτελέσματος (Prädicat des Effectes, έτσι το γράφει) και το συγκρίνει με επίθετα όπως ἱκανὸν ή μέγα συντασσόμενα με το ρήμα αἴρω. Ωστόσο, εγώ δεν βλέπω λογικές συγγένειες ανάμεσα στο αἴρω και στο μέσο περιποιητικό προσποιοῦμαι, με την έννοια ότι το πρώτο εκφράζει μεταβολή/εξέλιξη, το δεύτερο όχι. Θα θεωρούσα λοιπόν το ὑπηκόους απλό κατηγορούμενο του αντικειμένου.

[Dwrina]

Ο Classen λαμβάνει το ὑπηκόους ως κατηγορούμενο του αποτελέσματος (Prädicat des Effectes, έτσι το γράφει) και το συγκρίνει με επίθετα όπως ἱκανὸν ή μέγα συντασσόμενα με το ρήμα αἴρω. Ωστόσο, εγώ δεν βλέπω λογικές συγγένειες ανάμεσα στο αἴρω και στο μέσο περιποιητικό προσποιοῦμαι, με την έννοια ότι το πρώτο εκφράζει μεταβολή/εξέλιξη, το δεύτερο όχι. Θα θεωρούσα λοιπόν το ὑπηκόους απλό κατηγορούμενο του αντικειμένου.

Το κατηγορούμενο του αποτελέσματος,  τώρα που το ακούω, δεν μου φαίνεται παράλογο.  Το να γίνει μια πόλη υποτελής σε κάποια άλλη, το να αποκτήσει ή να κερδίσει κάποιος κάτι πολλές φορές δεν προϋποθέτουν μια εξελικτική διαδικασία; 
Από την άλλη, γίνεται να  θεωρήσουμε τα επίθετα απλά κατηγορούμενα χωρίς να δώσουμε στο προσποιοῦμαι τη σημασία «κάνω»;

[Sali]

Το κατηγορούμενο του αποτελέσματος,  τώρα που το ακούω, δεν μου φαίνεται παράλογο.  Το να γίνει μια πόλη υποτελής σε κάποια άλλη, το να αποκτήσει ή να κερδίσει κάποιος κάτι πολλές φορές δεν προϋποθέτουν μια εξελικτική διαδικασία;

Ρήματα όπως αἴρω, αὔξω, τρἐφω, παιδεύω κ.τ.ό. έχουν, νομίζω, φανερή την ιδέα της εξέλιξης· στο προσποιοῦμαι (= προσεταιρίζομαι, παίρνω με το μέρος μου) δεν βλέπω την ίδια ιδέα τόσο φανερή. Αλλά πάλι δεν ξέρω, ίσως να έχεις δίκιο.

Από την άλλη, γίνεται να  θεωρήσουμε τα επίθετα απλά κατηγορούμενα χωρίς να δώσουμε στο προσποιοῦμαι τη σημασία «κάνω»;

Ο